به منظور بررسی خصوصیات فنولوژیک، مورفولوژیک، اجزای عملکرد و عملکرد ژنوتیپ های متحمل به سرمای عدس در کاشت پاییزه، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار با استفاده از 18 ژنوتیپ عدس به همراه یک نمونه رایج منطقه (توده محلی) در سال زراعی 87- 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. پیش از سرمای زمستان، تیپ و مرحله رشدی ژنوتیپ ها و پس از سرمای زمستان درصد بقای زمستانه آنها تعیین شد. همچنین ویژگی های فنولوژیک (تعداد روزهای کاشت تا سبز شدن، سبز شدن تا گلدهی و گلدهی تا رسیدگی) ، مورفولوژیک (ارتفاع بوته، تعداد شاخه ها در بوته و مجموع طول شاخه ها در بوته) ، اجزای عملکرد دانه (تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن 100 دانه) و عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت ژنوتیپ ها اندازه گیری و ثبت شد. گستره درصد بقاء در میان ژنوتیپ ها از 61 تا 97 درصد متفاوت بود. عملکرد دانه در 13 نمونه بیش از 54 گرم در متر مربع و در 4 نمونه بیش از 108 گرم در متر مربع بود. همبستگی مثبت و معنی داری بین عملکرد دانه با طول دوره رشد رویشی (**52/0=r ) ، طول دوره رشد زایشی (**48/0=r ) ، ارتفاع بوته (**60/0=r ) ، تعداد شاخه در بوته (**56/0=r ) ، مجموع طول شاخه در بوته (**61/0=r ) ، درصد بقاء (**25/0=r ) ، تعداد غلاف در بوته (**91/0=r ) و تعداد دانه در غلاف (**56/0=r ) وجود داشت. همبستگی وزن صد دانه با عملکرد دانه منفی و معنی دار (**67/0- =r ) بود و ژنوتیپ های با وزن صد دانه کمتر عملکرد بیشتری داشتند.