نام پژوهشگر: کاظم مقیسه
کاظم مقیسه کاظم اسماعیلی
سـرریز جـانبی یکـی از متـداولترین سـازه های هیدرولیـکی اسـت کـه بـه عـنوان یـک سـازه انحـرافی در رودخـانه ها وکـانالهای آبیـاری وزهکشی ونیـز جهـت جـمع آوری فـاضلابهای شهـری مـورد اسـتفاده قـرار می گیـرد. ایـن نوع سـرریز در کـنارهْ کـانال تعبـیه شده وهنـگامی کـه ارتـفاع آب بـه تـراز تـاج سـرریز می رسـد به طـور اتوماتـیک مـازاد آب از کـانال اصـلی منـحرف می شـود. جـریان روی این نـوع سـازه از نـوع متغـیر تدریـجی همـراه با کاهـش جـریان می باشد. در سرریزهای جانبی متـداول تـاج سـرریز به صـورت افقـی می باشـد. بـرای افزایـش رانـدمان سـرریز جـانبی(ضـریب دبـی سـرریز)مـی توان تـاج سـرریز را بصـورت شیـبدار سـاخت. جـهت تخمـین دبـی عبـوری از سـرریز نیـاز به تعییـن ضریـب دبـی سـرریز اسـت کـه ایـن ضـریب به صـورت تجـربی بدسـت می آیـد. روابـطی که تا کنـون در این زمـینه بدسـت آمـده جـنب? تقریبـی داشـته و از اینـرو روابـط گـوناگون که گاه با یکدیگر همخوانی ندارند ارائـه گردیده اسـت. در ایـن تحقیق رفـتار هیـدرولیکی سـرریز جانبـی بـا تـاج شـیبدار در حالت زیر بحرانی در یک کانال مستطیلی، مـورد آزمـایش قـرار گرفـت. نـتایج نـشان می دهـد کـه تغـییر تـراز تـاج مـی تواند بر اصـلاح الـگوی جـریان روی سـرریز مـوثر واقـع شـود و از آن ضریـب شـدت جـریان ایـن نـوع سـرریز افـزایش مـی یابد. هـمچنین نتـایج حـاکی از آنسـت کـه طـول سـرریز جـانبی و شیـب تـاج اثـر افـزایشی بـر ضـریب سـرریز نـشان می دهد.