نام پژوهشگر: ابوالفضل بهرامی
ابوالفضل بهرامی ابوالفضل کزازی
امروزه رقابت بیش از حد در تامین کالاها وخدمات واقعیت انکارناپذیر دو دهه گذشته میلادی درسطح جهان بوده است. این واقعیت بر روی سایر فعالیت های معمولی بشر نیز اثر تشدید کننده داشته است. تامین کنندگان کالاها و خدمات خود را درشرایطی می بینند که دو اصل برای بقا در این صحنه رقابت به آنها تحمیل می شود، یکی سامان دادن به امور داخلی و ایجاد پتانسیل هایی که مستلزم توان رقابتی باشند، و دیگری ایجاد ارتباطی سازمان یافته، پویا و توانمند با سایر اعضای مرتبط با آنها که می توان به مشتریان و تامین کنندگانشان اشاره کرد. از آنجاییکه ما که در عصر برون سپاری زندگی می کنیم، همین امر به وضوح این مطلب را می رساند که برون سپاری هم اکنون یک استراتژی کسب و کاری پذیرفته شده می باشد. درفرایند برون سپاری، عموماً درابتدا موضوع انتخاب تامین کنندگان مطرح می شود، زیرا هر موسسه ای عموماً بخشی از اقلام خود را از بیرون تهیه می کند و بنابراین انتخاب تامین کنندگان بیرونی اجباراً مطرح است. از آنجا که در بسیاری از مسایل مدیریت زنجیره تامین، اهداف متعددی نظیر حداقل نمودن تعداد تامین کنندگان و هزینه خرید اقلام، افزایش کیفیت و غیره باید به صورت همزمان در نظر گرفته شوند، در این تحقیق با ملاک قرار دادن معیارها و شاخص ها در قالب مدل bocr در یک محیط صنعتی و با تکیه بر روش anp به عنوان روش تصمیم-گیری چندمعیاره در موضوع تحقیق مورد بررسی، به انتخاب تامین کننده مناسب جهت برون سپاری در محیط پویای رقابتی می پردازیم هدف اصلی از انجام این تحقیق، انتخاب تأمین کننده مناسب جهت برون سپاری بر مبنای مدل bocr برای تأمین اقلام انتخاب شده در شرکت آذین تنه، با توجه به معیارهای لحاظ شده می باشد. با این حال، در گام نخست، لازم بود تا با توجه به ماهیت چند معیاره بودن مسأله، مجموعه ای از شاخصهای تأثیرگذار بر انتخاب تأمین کننده شناسایی شود. از این رو، اولین سوال تحقیق در راستای شناسایی عوامل موثر بر انتخاب تأمین-کننده مطرح گردید. پس از شناسایی معیارها و شاخصهای مهم در انتخاب تأمین کننده لازم بود تا اهمیت نسبی معیارها محاسبه گردد. مطابق نتایج بدست آمده نرخ ناسازگاری تمامی ماتریسها از 1/0 کمتر می باشد که دلیل ثبات بسیار بالا و سازگاری مناسب نتایج حاصل از نظرات کارشناسان در خصوص هر یک از شاخصهای مربوط به معیارهای اصلی سودها، فرصتها، هزینه ها و ریسک ها می باشد. پس از محاسبه اوزان مربوط به اهمیت معیارها، الویت بندی bocr توسط نرم افزار super decision برای تمامی تامین کنندگان محاسبه گردید. برای مثال تأمین کننده شماره 1 از منظر سودها، هزینه ها، فرصتها و ریسکها دارای رتبه 1 می باشد در حالیکه تأمین کننده شماره 2 از منظر سودها، هزینه ها و ریسکها دارای رتبه 4 و از منظر فرصتها دارای رتبه 3 می باشد و الی آخر. سپس لازم بود تا امتیاز نهایی تأمین کنندگان با توجه به معیارهای لحاظ شده، محاسبه گردد. در این راستا با در نظر داشتن وابستگی داخلی در بین برخی از معیارها، از رویکرد تحلیل شبکه ای و نرم افزار super decision استفاده گردیده و در نهایت امتیازات تأمین کنندگان در قبال معیارهای شناسایی شده محاسبه گردید. در جدول زیر وزنهای کل و نرمال و رتبه بندی کلی و همچنین نمایش گرافیکی آلترناتیوها (شرکتهای تأمین-کننده) ارائه شده است. نتایج این جدول نشان می دهد که رتبه بندی (الویت بندی) کلی برای آلترناتیوهای (تأمین کنندگان) شماره 1، 2، 3، 4، 5، 6، 7 به ترتیب به صورت 1، 4، 2، 6، 3،5 ،7 می باشند. و نشان می دهد که با در نظر گرفتن سودها، فرصتها، هزینه ها و ریسکها بهترین انتخاب، انتخاب تأمین کننده شماره 1 می باشد و پس از آن تأمین کننده شماره 4 و الی آخر. نمایش گرافیکی رتبه بندی آلترناتیوها(گزینه-ها) کل نرمال 1 1 0.6697 0.1880 4 2 0.4807 0.1349 2 3 0.5166 0.1450 6 4 0.4597 0.1291 3 5 0.5141 0.1443 5 6 0.4675 0.1312 7 7 0.4537 0.1274 جدول 5-1) رتبه بندی کلی آلترناتیوها (شرکتهای تأمین کننده) 5-3) پیشنهاداتی به شرکت آذین تنه 1. نتایج حاصل از انجام این تحقیق مبنایی را برای انتخاب تأمین کنندگان مناسب جهت برون سپاری در اختیار شرکت آذین تنه قرار می دهد. لذا پیشنهاد می شود، در صورت تمایل، این شرکت مدل فوق را مبنای انتخاب تأمین کنندگان قرار دهد. 2. به علاوه، به شرکت آذین تنه توصیه می شود، در هنگام انتخاب تأمین کنندگان و عقد قرارداد با آنها، تا حد امکان به عوامل شناسایی شده در این تحقیق و اوزان اهمیت آنها توجه نماید. 3. مدل ارائه شده در این تحقیق، قابلیت استفاده عمومی دارد. بدین ترتیب به شرکت آذین تنه پیشنها می شود از این مدل برای انتخاب تأمین کنندگان مختلف و برای سایر کالاها نیز استفاده نماید. واضح است که در این خصوص، بسته به کالای موردنظر، بازنگری در عوامل تدثیرگذار و محاسبه اهمیت نسبی این عوامل اجتناب ناپذیر خواهد بود.