نام پژوهشگر: مریم زنگنه قاسم آبادی
مریم زنگنه قاسم آبادی پروین قایم مقامی
لزوم استمرار و تداوم بافت و رابطه ی میان عناصر شهر از جمله مسایلی است که اغلب شهرسازان بر آن تاکید دارند. بسیاری از صاحبنظران بر این اعتقادند که در گذشته رابطه بین اجزا و عناصر در بافت شهری بیشتر از امروز مورد توجه قرار می گرفته است. نظام به هم پیوسته ی بافت شهر، با مداخله در بافت های قدیمی و نیز طراحی های غیر اصولی در بافت جدید، به قطعات جدا افتاده ای تبدیل شده است. مضافاً اینکه جداسازی عملکردها نیز که رابطه ی میان عناصر مختلف را از بین برده، بر زندگی شهر تاثیر منفی گذاشته است. براساس این باور، شهر امروزی ازبخش-های مجزا و پراکنده ای که جریان فعالیت قابل درکی در آن وجود ندارد، تشکیل شده است که این گسستگی معضل مهمی در ساختار شهر معاصر بوجود آورده است.یکی از موجبات گسستگی بافت های شهری احداث بزرگراه ها و خیابان های عریض به منظور جوابگوئی سریع به نیازهای حمل و نقل شهری وکشوری، می باشد. متاسفانه برخی از مسئولین این روند مداخله جویانه در بافت های قدیمی را امری ناگزیر و قابل توجیه می دانند. مسئله گسستگی بافت در شهرهای قدیمی که جهت سازگاری با نیازهای جدید بوده است، هر چند ناخوشایند ولی امری قابل تعمق می باشد. در شهرهای قدیمی، تطابق بافت با نیازهای جدید مشکلاتی را بوجود آورده است که قاعدتاً می بایست برای اجتناب از آنان شهرهای جدید با الگوهای صحیح تری برنامه ریزی و طراحی می گردیدند، هر چند در این رابطه ملاحظه می شود که در برخی از شهرهای جدید علی رغم از پیش طراحی شده بودن آنها مشکلات گسستگی بافت بوجود آمده است.ساختار کالبدی شهر جدید پردیس نیز بدلیل عبور آزادراه تهران-رودهن و جاده فیروزکوه از میانه بافت شهری، دارای چنین گسستگی می باشد، به نحویکه بافت آن به دو منطقه ناپیوسته تبدیل شده است. این امر به آن جهت است که تصویب محدوده شهر جدید و مسیر آزادراه در دو زمان و احتمالاً توسط اعضاء متفاوت در کمیته های تصویب کننده، انجام گرفته است. به عبارتی به جهت موازی کاری و عدم هماهنگی بین گروه های تصمیم گیرنده و اولویت دادن مسائل اقتصادی و سیاسی به مسائل کالبدی و زیست محیطی، مسئله گسستگی بافت ایجاد گردیده و تا به امروز شهر پردیس را دچار مشکل کرده است. همچنین این گسستگی منجر به نادیده گرفتن منطقه جنوبی و ارتباط آن با مجموعه مسکونی شمال شهر پردیس شده است.در این تحقیق سعی گردیده است با انجام تجزیه و تحلیل هایی از وضع موجود راه حل های اصلاحی ارائه شود. بر این اساس با پذیرفتن وضع موجود آزادراه، به ارائه طرحی که دو منطقه را به هم پیوند دهد و در کوتاه مدت عملی اجرایی باشد، اقدام گردید. از آنجا که پیوستگی بافت می بایست بیشتر در جهت حفظ آرامش افراد پیاده باشد، لذا لازم است به منظور ایجاد مسیری ایمن و جذاب جهت عبور افراد از آزاد راه با توجه به کاربری های پیشنهادی طرح جامع در جنوب آزادراه (که در حال اجرا می-باشد)، طرحی مناسب ارائه گردد. از اینرو دو پیشنهاد کوتاه مدت و بلند مدت مطرح گدیده است. پیشنهاد بلند مدت این پژوهش انتقال مسیر آزادراه و جاده تهران-فیروزکوه از میانه بافت پردیس می باشد که این طرح به جهت مسائل سیاسی و اجرایی به زمکان طولانی نیاز دارد و اجرا شدن آن منوط بر بررسی های ترافیکی تخصصی می باشد.پیشنهاد دیگر ارائه شده احداث روگذرهای پیاده باعملکردفرهنگی، آموزشی، خدماتی و تفریحی می باشد که بنا بر کاربری های دو سمت آزادراه عملکرد آنها تعریف می شوند و ساختار آنها منطبق بر مولفه های توسعه پایدار می باشد و در مجموع 3روگذر با عملکرد تفریحی-تحقیقاتی، آموزشی-غراغتی و تفریحی- خدماتی-فرهنگی پیشنهاد گردید.