نام پژوهشگر: امیر حسین صدر
ذبیح ا... روحانی محمودی مجتبی حیدری
منطقه ی مورد مطالعه به طول تقریبی 18 کیلو متر و در مسیر جاده ی همدان- سنندج (گردنه ی صلوات آباد) واقع شده است. با توجه به وضعیت ترانشه های سنگی جاده ی ارتباطی همدان- سنندج و همچنین شرایط زمین شناسی، تکتونیکی و آب و هوایی خاص این منطقه، احتمال ناپایداری دامنه های سنگی مشرف به جاده در بعضی از مناطق، به ویژه در گردنه ی صلوات آباد، بسیار بالا می باشد. در این پژوهش پس از جمع آوری اطلاعات صحرایی و آزمایشکاهی، توده های سنکی مسیر مورد مطالعه به روش-های rmi ، rmr، smr و rms طبقه بندی گردید. همچنین، جهت ارزیابی خطر گسیختگی صفحه ای در این مسیر، از نرم افزار rocplane، گسیختگی گوه ای از نرم افزار swedge و خطر سقوط سنگ از روش rhrs استفاده کردید. بررسی ها نشان می دهد که، در ایستگاه شماره ی 3 پتانسیل گسیختگی صفحه ای و در ایستگاه های شماره ی 1، 2، 4 و 6 پتانسیل گسیختگی گوه ای وجود دارد. همچنین بر اساس رده بندی rhrs، مسیر مورد مطالعه در ایستگاه های 1، 2 و 3 در کلاس پر خطر و در ایستگاه های 4، 5، 6 ،7 و 8 در کلاس با خطر متوسط قرار می گیرد. در خاتمه با توجه به نتایج به دست آمده از طبقه بندی rhrs، نقشه ی ریسک ریزش های سنگی مسیر مورد مطالعه، با استفاده از نرم افزار gis تهیه شد.
امیر حسین صدر محمد محجل
در پهنه برخوردی کوهزاد زاگرس سبک ساختاری از بخش داخلی (پهنه سنندج – سیرجان) به سمت بخش خارجی (زاگرس) به ترتیب از سبک ستبر پوسته به سبک نازک پوسته تغییر می نماید. در این پهنه، گسلهای راندگی با روند شمال باختر- جنوب خاور و شیب به سمت شمال خاوری، قدیمی ترین واحدهای ترادف رسوبی را به سطح رسانده اند. بر اساس الگوی دگر شکلی، پهنه برخوردی کوهزاد زاگرس را می توان به دو محدوده مشخص که توسط راندگی اصلی زاگرس (main zagros thrust) از یکدیگر جدا شده اند، تفکیک نمود، بخش خارجی عمدتاً ساختار راندگی فلسی نازک پوسته دارد، اما بخش داخلی دارای کوتاه شدگی بیشتر، دگر شکلی پی سنگ و ساختار دوپلکسی است. در بخش داخلی سفره های راندگی متعددی که از سنگهای دگرگونی منشاء گرفته اند و تا پیشانی راندگی اصلی زاگرس پیشروی نموده اند، گسترش یافته است. مکانیسم حرکتی این سفره های راندگی، گرانشی و زمینساختی بوده و تا مسافت هایی از 2 تا 20 کیلومتر جابجا شده اند. علاوه بر گسل های پی سنگی موازی روند زاگرس (گسل اصلی جوان زاگرس)، گسل های پی سنگی عمود بر روند زاگرس (در اینجا بنام گسل پی سنگی ازنا معرفی می شود) نیز دگر شکلی منطقه را تحت تأثیر قرار داده اند که سبب تغییر سبک دگرریختی در طول پهنه برخوردی شده اند . بررسی شرایط دمایی برگه های راندگی در منطقه مورد مطالعه و در گذر از بخش داخلی به خارجی کوهزاد زاگرس توسط ریز ساختارهای کانی کلسیت نشان می دهد که بطور کلی دمای دگرریختی در این بخش از زاگرس بالا نبوده و شرایط دگرریختی تنها در بخش داخلی (برگه راندگی قلعه قورچک) به شرایط درجه پایین دگرگونی نزدیک می شود . اما شرایط دگرریختی در بخشهای خارجی (برگه راندگی اشترانکوه ) با شرایط دمای دگرریختی کمربند های چین خورده - رانده نازک پوسته انطباق دارد. به طوری که پهنه برشی این برگه های راندگی کاملا شکنا بوده دمای دگرریختی با استفاده از ماکل های کلسیت دمای پایین دگرریختی (در محدوده کمتر از 200 درجه سانتی گراد) رانشان می دهد .همچنین یک گرادیان حرارتی ملایم از بخش داخلی به بخش خارجی دیده می شود . عمد? گسله های راندگی در این منطقه حالت همگرا داشته و به یک پهنه ریشه ای می رسند. این امر هم در بخش سنگهای دگرگونی در شمال خاور راندگی اصلی زاگرس و هم در بخش شمالی زاگرس بلند مشاهده میگردد. پهنه های ریشه ای در مناطق برخوردی قاره ای به عنوان زمیندرز در نظر گرفته می شوند.راندگی های این محدوده تراکم زیادی دارند و دارای ساختار دوپلکسی هستند و بسیاری از سفره های راندگی از پهنه ریشه ای منشاء می گیرند . به نظر می رسددر منطقه مورد مطالعه گسلهای عمیق بخش داخلی در واقع گسلهای نرمال قدیمی مرحله کششی است که در رژیم فشاری سنوزوئیک وارون بوده و به گسله های رانده تبدیل شده اند .
کامران حسنوند محمدحسین قبادی
آزادراه خرم آباد –پل زال در جنوب شهرستان خرم آباد و در حد فاصل دو شهرخرم آباد و اندیمشک به طول 104 کیلومتر ساخته شده است. در این پژوهش به بررسی عوامل زمین شناسی مهندسی موثر بر روی ناپایداری شیبهای این منطقه پرداخته شده است. برای این منظور، مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی بر روی 9 شیب سنگی صورت گرفته است. به منظور ارزیابی پایداری شیب های سنگی، مطالعات صحرایی از قبیل درزه برداری، تعیین شیب و ارتفاع شیروانی ها، تعیین سختی واجهشی چکش اشمیت و تهیه نمونه های مناسب جهت انجام بررسی های آزمایشگاهی انجام شد. سپس مطالعات آزمایشگاهی شامل مطالعات سنگ شناسی، تعیین خصوصیات فیزیکی (تخلخل، دانسیته و درصد جذب آب) و خصوصیات مکانیکی (مقاومت تراکمی تک محوری، آزمون برزیلی، شاخص بار نقطه ای، دوام) براساس استانداردهای isrm انجام گرفت. با توجه به نتایج بدست آمده از مطالعات صحرایی و همچنین بررسی وضعیت درزه ها با استفاده از نرم افزار georient، توده سنگ های منطقه به روش rmr، smr و jra ردهبندی شد. ارزیابی ناپایداری گوه ای و توده ای شیب های سنگی با استفاده از نرم افزارهای اسلاید و اسویج و به روش تعادل حدی در دو حالت استاتیکی و دینامیکی انجام گرفت. شیب های این منطقه را از نقطه نظر میزان پایداری می توان در دو رده قرار داد: رده اول آنهایی هستند که در حالت استاتیکی پایدار بوده و در حالت دینامیکی ناپایدار می باشند. دسته دوم نیز در برگیرنده شیب های ناپایدار موجود در منطقه می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده از تحقیقات صورت گرفته مهمترین عوامل موثر در ناپایداری شیب های این منطقه شرایط سنگ شناسی، وضعیت تکتونیکی، چینهشناسی، مورفولوژی شیب ها، آب و هوا و فعالیت های انسانی می باشند. در بین این عوامل وضعیت سنگ شناسی و تکتونیکی بیشترین نقش را ایفا می کنند. راهکارهای متفاوتی به منظور افزایش ایمنی و کاهش خطر در این مسیر وجود دارد . در مورد ترانشه هایی با سنگ های آهکی و دولومیتی، استفاده از پیچ سنگ و بتن پاشی مناسب می باشد. همچنین استفاده از زهکش و ایجاد دیوار حائل در جاهایی که ترانشه ها سازند گچساران را قطع کرده اند می تواند مفید باشد