نام پژوهشگر: چیا امینی

برسی رویه های بکار رفته توسط مترجمان فارسی بلندیهای بادگیر در ترجمه لغات فرهنگی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار - دانشکده مدیریت 1389
  چیا امینی   محمدعلی رباط جزی

یکی از چالشهای کار مترجمان، ترجمه واژگان فرهنگی است و در دهه های اخیر صاحب نظران رشته ترجمه توجه زیادی را نسبت به جنبه های فرهنگی ترجمه از خود نشان داده اند. به دلیل اهمیت واژگان فرهنگی در ترجمه، تحقیق حاضر بر واژگان فرهنگی در رمان بلندیهای بادگیر اثر امیلی برونته و ترجمه های فارسی آن توسط علی اصغر بهرام بیگی و نگار غلام پور تمرکز داشته است. هدف این تحقیق یافتن بیشترین و کمترین رویه های بکار گرفته شده در ترجمه واژگان فرهنگی رمان بلندیهای بادگیر ،توسط مترجمان فارسی این رمان و همچنین یافتن رویه هایی بوده است که کمک می کنند واژگان فرهنگی بهتر از زبان انگلیسی به زبان فارسی ترجمه شوند. به منظور انجام تحقیق حاضر، واژگان فرهنگی رمان بلندیهای بادگیر بر اساس دسته بندی پیتر نیومارک شناسایی شدند و با ترجمه های فارسی آنها مقایسه شدند. همچنین رویه های بکار گرفته شده توسط مترجمان فارسی رمان مذکور بر اساس دسته بندی وینه و داربلنه مشخص شدند. سپس بر اساس نظریه متون کاتارینا ریس و نمونه هایی از واژگان فرهنگی و ترجمه های آنان که تجزیه و تحلیل شده بودند، تحلیلی برای یافتن رویه هایی که می توانند به ترجمه واژگان فرهنگی از زبان انگلیسی به زبان فارسی کمک کنند انجام شد. نتایج تحقیق حاضر حاکی از آن بود که اقتباس با 28 درصد و تعادل با 16.22 درصد بیشترین رویه ها و جایجایی با 2.9 درصد و گرته برداری با 0.96 درصد کمترین رویه های بکار گرفته شده توسط مترجمان فارسی رمان بلندیهای بادگیر بودند. بیشترین رویه های بکار گرفته شده اساسا" زبان مقصد محور هستند و حاکی از آنند که مترجمان این رویه ها را بیشتر از رویه هایی مانند وامگیری که زبان مبدا محورند بکار گرفته اند. همچنین بر اساس ویژگی ها و هدفهای متون مشخص شد که برای متون آگاهی دهنده، انتقال (وامگیری)، اقتباس و معادل توصیفی کمک می کنند که واژگان فرهنگی بهتر از زبان انگلیسی به فارسی ترجمه شوند. برای متون ابرازی، انتقال همراه با توضیح و تعادل و در نهایت برای متون تاثیری اقتباس کمک می کند که واژگان فرهنگی بهتر از زبان انگلیسی به زبان فارسی ترجمه شوند.