نام پژوهشگر: احمد شادی

بررسی ترکیب گونه ای و ساختار جمعیتی ماهیان جوان آبهای ساحلی استان خوزستان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر 1387
  احمد شادی   پریتا کوچنین

آبهای ساحلی خوزستان ( بخش غربی و شرقی کانال خورموسی) از دی ماه 1385 تا آذر ماه 1386 جهت بررسی ساختار جمعیتی و روند تغییرات زمانی و پراکنش مکانی ماهیان جوان بررسی شد . نمونه برداری این بررسی توسط تور ترال کفی با قطر چشمه 24 میلی متر به صورت ماهانه انجام شد . در طول دوره بررسی جمعآ 28700 قطعه ماهی مورد بررسی قرار گرفتند . در مجموع 64 گونه متعلق به 40 خانواده شناسایی شدند . thryssa vitriostris ، leiognathus bindus ، ilisha compressa ، penahia macrophthalmus، johnius belangerii گونه های غالب منطقه بودند که در مجموع 80 % از فراوانی کل ماهیان جوان را به خود اختصاص می دادند . ترتیب گونه های غالب دو منطقه متفاوت بود و در منطقه شرقی leiognathus bindus ، ilisha compressa و در بخش غربی penahia macrophthalmus ، thryssa vitriostris دارای بشترین در صد فراوانی بودند . بیشترین تعداد گونه ها در تیر ماه با 41 گونه به دست آمد . میانگین تعداد گونه های صید شده در ماه در منطقه شرقی بیشتر بود . 21 گونه از ماهیان در تمام فصول سال در منطقه حضور داشتند و حضور برخی گونه ها مانند leiognathus bindus در منطقه شرقی و برخی گونه ها مانند penahia macrophthalmus در منطقه غربی بیشتر بود . روابط طول و وزن برای برخی گونه های غالب منطقه به دست آمد و با سایر بررسیها مقایسه شد . آنالیز فراوانی های طولی نشان دهنده افزایش در صد افراد با طول بیشتر در فصل تابستان بود . به طور کلی 25% از وزن کل صید از ماهیان جوان تشکیل می شد . میزان صید در واحد مساحت (cpua) به طور میانگین 287 کیلوگرم در کیلومتر مربع به دست آمد . بررسی تغییرات cpua نشان دهنده بیشترین میزان آن در ماههای مهر و آبان بود . نتایج محاسبه توده زنده ماهیان جوان نشان داد که روند تغییرات آن در دو منطقه در بیشتر سال شبیه هم است ، ولی در زمستان میزان توده زنده نسبتاً بیشتری در منطقه شرقی مشاهده شد . شاخصهای تنوع و غالبیت نشان دهنده تنوع نسبتاً بالای جمعیت ماهیان جوان منطقه می باشد . و بیشترین میزان تنوع در تیر ماه مشاهده شد . نتایج آنالیز واریانس بین عوامل محیطی و شاخصهای زیستی نشان داد که عوامل محیطی در ترکیب گونه ای و ساختار جمعیتی ماهیان جوان موثرند و رابطه معنی داری بین تعداد گونه ها با شوری و میزان توده زنده با دما وجود دارد .

تمایز ریخت شناسی و ژنتیکی ماهی شورت sillago sp. در سواحل شمالی خلیج فارس
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر - دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی (شعبه خرمشهر) 1392
  احمد شادی   محمد علی سالاری

ساختار ژنتیکی و ریخت شناختی ماهی شورت sillago sp. در شمال خلیج فارس با بکارگیری آنالیز چند متغیره ویژگی های ریختی و نشانگر ریزماهواره ای و توالی یابی ژن 16sr rna بررسی شد. در بررسی ریختی ، 175 نمونه، از ایستگاه های آبادان، گناوه، دیر، لنگه و میناب گرداوری و 21 ویژگی ریخت سنجی با دقت 1/0 میلی متر و 5 ویژگی شمارشی، سنجیده شد. نتایج نشان داد که بیشتر متغیرهای ریخت سنجی و شمارشی دارای تفاوت های معنی دار، در بین ایستگاه ها بودند. نمونه های میناب دارای بیشترین ضریب تغییرات ریخت سنجی (98/8%) و همچنین شمارشی (61/5% ) و نمونه های گناوه کمترین ضریب تغییرات ریخت سنجی (04/5%) و شمارشی (92/3% ) را داشتند، که در مجموع نشان دهنده اختلافات درون جمعیتی کم بود. آنالیز مولفه های اصلی متغیر های ریخت سنجی نشان داد بیشتر تفاوتهای دیده شده متاثر از ویژگیهای شکل سر ماهیان بود. بر این پایه، نمونه های دیر از گناوه، آبادان از دیر و لنگه از گناوه متمایز شده اند. ویژگی های شمارشی، توان کمی در تفکیک افراد از خود نشان دادند. نمونه برداری ژنتیکی از باله دمی 175 نمونه و استخراج دی ان ای به روش بهبود یافته ctab انجام شد. در بررسی ریزماهواره ای ، 15 آغازگر بکار رفت که 5 جفت از آنها تکثیر مناسبی داشتند. محصولات pcr بر روی ژل پلی اکریلامید 8% الکتروفورز شد و پس از آن نوارها وزن دهی و آنالیز شدند. میانگین آللی 60/10، میانگین هتروزیگوسیتی مشاهده شده (ho) 34/0 و میانگین هتروزیگوسیتی مورد انتظار (he) 73/0 به دست آمد. نمونه های گناوه دارای بیشترین میزان هتروزیگوسیتی مشاهده شده (41/0) و مورد انتظار (80/0) و نمونه های دیر کمترین میزان هتروزیگوسیتی مشاهده شده (22/0) را دارا بودند. بیشتر جایگاه ها از تراز هاردی-واینبرگ انحراف معنی داری داشتند. بیشترین میزان fst (159/0) بر پایه آزمون واریانس ملکولی ، میان نمونه های آبادان و میناب برآورد شد. کمترین آن بین نمونه های لنگه و گناوه (049/0) برآورد شد. نتایج نشان داد بیشتر تنوع ریزماهواره ای دیده شده در میان افراد درون جمعیت ها وجود دارد. همبستگی معنی داری میان فاصله ژنتیکی و فاصله جغرافیایی مشاهده نشد. بر پایه درخت واره های فرگشتی ترسیم شده، نمونه ها به دو شاخه اصلی تقسیم شدند: نمونه های لنگه در یک شاخه جدا و بقیه نمونه ها در یک شاخه دیگر انشعاب یافته اند که نمونه های آبادان و گناوه در یک زیر شاخه و نمونه های دیر و میناب در زیر شاخه دیگری جای گرفتند. بررسی ژن 16s rrna با بکارگیری آغازگرهای جهانی 16sar و 16sbr و توالی یابی خودکار محصولات pcr انجام شد. نتایج نشان دهنده میانگین تنوع هاپلوتایپی و نوکلئوتیدی به ترتیب 94/0 و 075/0 بود. در مجموع 10 هاپلوتایپ شناسایی شد. نتایج نشان دهنده تمایز بالا میان شورت ماهیان منطقه می باشد . فواصل و واگرایی ژنتیکی نیز در حد جنس بود. نتایج جستجوی برهم نهی های موضعی (blast) و ترسیم درخت واره های فرگشتی نشان داد نمونه های بررسی شده متعلق به گونه sillago sihama نبودند و احتمالاً شورت ماهیان خلیج فارس به صورت همتافت و آمیخته ای از چند آرایه می باشند .