رحیم مهرابی
عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر
[ 1 ] - بهاران، رقم جدید گندم نان متحمل به خشکی آخر فصل و با کیفیت نانوایی خوب برای کشت در مزارع آبی مناطق معتدل ایران
رقم بهاران سال 1386 به صورت لاین در قالب خزانه بین المللی 28th ESWYT از مرکز بین المللی تحقیقات ذرت و گندم سیمیت وارد کشور شد. این رقم در سال 87-1386 در کرج و زرقان به طور متوسط 352/6 تن در هکتار عملکرد در مقایسه با 463/6 تن در هکتار متوسط ارقام شاهد (بهار و پیشتاز) داشت. در سال زراعی 88- 1387در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی اقلیم معتدل در کرج در شرایط نرمال عملکرد 842/ 10 تن در هکتار در مقابل ع...
[ 2 ] - تأثیر کاربرد سالیسیلیک‌اسید در القاء مقاومت گندم به بیماری سپتوریای برگی (STB) با عامل Zymoseptoria tritici
این تحقیق به منظور بررسی تأثیر سالیسیلیک اسید روی کاهش شدت بیماری سپتوریای برگی گندم (STB) در سه رقم تتراپلوئید و سه رقم هگزاپلوئید، در شرایط کنترل شده در مرحله گیاهچه‌ای انجام گرفت. گیاهچه‌های 10 روزه گندم ابتدا با سالیسیلیک اسید به غلظت‌های صفر (شاهد)، یک، دو و چهار میلی‌مولار با مه‌پاش دستی تیمار شدند. پس از گذشت 24 ساعت، گیاهچه‌ها با استفاده از سوسپانسیون اسپور قارچ به غلظت 107 اسپور بر ...
[ 3 ] - جداسازی، شناسایی و مطالعه تنوع ژنتیکی جدایه‌های قارچ Bipolaris sorokiniana (Sacc.) Shoen. عامل بیماری لکه‌سوختگی گندم با استفاده از نشانگرهای مولکولی
بیماری لکه سوختگی گندم توسط Bipolaris sorokiniana ایجاد شده و در بسیاری از مناطق جهان به عنوان یکی از مهم ترین بیماری های گندم مطرح است. اطلاعات درباره ساختار ژنتیکی بیمارگرها از اهمیت فراوانی برای انتخاب استراتژی مناسب در کنترل بیماری برخوردار می باشد. در این تحقیق از نمونه های جمع آوری شده از استان های مازندران و گلستان در مجموع تعداد 46 جدایه با موفقیت جدا، خالص و شناسایی شد. آزمایشهای بیم...
[ 4 ] - بررسی حضور جایگاه‌های ژنی مرتبط با مقاومت به زنگ زرد، سیاه و قهوه‌ای در ارقام گندم در دست معرفی با استفاده از نشانگرهای مولکولی
زنگ زرد، قهوه‌ای و سیاه گندم از پر خسارت‌زاترین بیماری‌های گندم در ایران و جهان هستند. استفاده از ارقام مقاوم به این بیماری‌ها، موثرترین و اقتصادی‌ترین روش کنترل آنها می‌باشد. در حال حاضر برای تعداد قابل توجهی از ژن‌های مقاومت به این سه بیماری، نشانگرهای مولکولی مرتبط شناخته شده است. در این تحقیق ارقام گندم نان در دست معرفی چهار اقلیم کشور جهت تشخیص حضور و عدم حضور ژن‌ها و یا جایگاه‌های ژنی مق...
[ 5 ] - پاسخ ارقام گلابی به حمله سویه‌های جهش‌یافته عامل بیماری آتشک (Erwinia amylovora) بر اساس تولید پراکسیدهیدروژن
درخت گلابی (Pyrus communis) مهم‌ترین میزبان بیماری آتشک است و واکنش ارقام گلابی نسبت به این بیماری تا حد زیادی به پاسخ‌های میزبان در رابطه با تولید گونه‌های فعال اکسیژن و به‌ویژه پراکسیدهیدروژن وابسته است. به منظور درک بهتر این واکنش، در تحقیق حاضر سطح کمّی تولید پراکسیدهیدروژن در ارتباط با نوع واکنش بافت ارقام گلابی در برهمکنش با سویه‌های شاهد باکتریErwinia amylovora و جهش‌یافته‌های hrpN–، hrp...
[ 6 ] - ارزیابی فنوتیپی و مولکولی تعدادی از لاین‌های پیشرفته و امیدبخش گندم نان نسبت به قارچ Pyrenophora tritici-repentis عامل بیماری لکه خرمایی
در این تحقیق مقاومت هشتاد لاین پیشرفته و امیدبخش گندم نان اقلیم گرم و مرطوب شمال کشور نسبت به جدایه P8 (نژاد 8) قارچ P. tritici-repentis عامل بیماری لکه‌خرمایی، در گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. لاین‌های گندم در سه تکرار در مرحله دوبرگی گیاهچه‌ای با استفاده از کنیدی‌های قارچ مایه‌زنی شدند. از رقم Grandian به عنوان شاهد حساس و رقم BR34 به عنوان شاهد مقاوم استفاده شد. نتایج ارزیابی‌ها نشان داد که ا...
[ 7 ] - ژنتیک مقاومت به بیماری سپتوریای برگی گندم در رقم چمران
سپتوریای برگی که توسط قارچ Mycosphaerella grminicola ایجاد می‌شود، از بیماری‌های مهم گندم در سراسر دنیا به شمار می‌رود. رقم مقاوم چمران در سطح وسیعی در ایران کشت می‌شود اما ژنتیک مقاومت آن نسبت به این بیماری ناشناخته است. در این تحقیق به منظور بررسی ژنتیک مقاومت رقم چمران نسبت به این بیماری، رقم مذکور با رقم حساس داراب-2 تلاقی داده شد و جمعیتهای F1، F2، F3 و BC1F2 تهیه شد. نتایج واکنش نتاج حاص...
[ 8 ] - شناسایی منابع مقاومت به بیماری سپتوریای برگی در گندم‌های بومی ایران
بیماری سپتوریای برگی گندم توسط قارچ Zymoseptoria tritici ایجاد می‌شود. قارچ عامل بیماری یک قارچ هتروتال آسکومیست است و تغییرات ژنتیکی در جمعیت آن بالاست، بنابراین شناسایی منابع مقاومت جدید به منظور کنترل این بیماری ضروری است. در این تحقیق واکنش 51 ژنوتیپ خالص شده ازگندم‌های بومی ایران در مرحله گیاهچه‌ای در گلخانه نسبت به پنج جدایه قارچ عامل بیماری در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در سال...
[ 9 ] - اثربخشی ژن‌های مقاومت به لکه‌برگی سپتوریایی گندم (Stb) در برابر جدایه‌های Mycosphaerella graminicola استان فارس
بیماری لکه‌برگی سپتوریایی گندم که توسط Mycosphaerella graminicolaبا فرم غیر جنسی Zymoseptoria tritici ایجاد می‌شود به عنوان یکی از بیماری‌های مهم و خسارت‌زای گندم در جهان و ایران مطرح است. به منظور بررسی الگوی پرآزاری جدایه‌های استان فارس روی ارقام افتراقی حاوی ژن‌های مقاومت، آزمون بیماریزایی نسبت به هفت جدایه از این استان در شرایط کنترل شده در سال 1392 در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذ...
[ 10 ] - شناسایی مولکولی Cochliobolus sativusعامل بیماری لکه سوختگی گندم با استفاده از توالی‌یابی ITS ریبوزومی و بررسی روابط فیلوژنتیکی گونه‌های موجود در جنس Cochliobolus
عامل بیماری لکه‌سوختگی گندم قارچCochliobolus sativus است که در بسیاری از مناطق جهان به عنوان یکی از مهم‌ترین بیماری‌های گندم مطرح است. از مناطق آلوده شمال کشور نمونه‌های مشکوک به این بیماری جمعآوری و از میان آنها هشت جدایه عامل بیماری به عنوان نماینده انتخاب و مورد بررسی مورفولوژیکی، اثبات بیماریزایی و مولکولی قرار گرفتند. مشخصات مورفولوژیکی جدایهها با استفاده از کلیدهای معتبر نشان داد که ع...
[ 11 ] - پراکنش و فراوانی ژن‌های تولید کننده توکسین (ToxA و ToxB) در جمعیتهای قارچ Pyrenophora tritici-repentis عامل بیماری لکه خرمایی گندم در شمال ایران
بیماری لکه خرمایی گندم به دلیل حساسیت بالای اکثر ارقام گندم، در مناطق شمالی کشور به شدت در حال گسترش است. استفاده موفق از ارقام مقاوم به این بیماری منوط به وجود اطلاعات کافی از ساختار ژنتیکی عامل بیماری و به ویژه وجود و عدم وجود فاکتورهای بیماریزایی در داخل جمعیت قارچ است. تحقیق حاضر اولین گزارش در زمینه پراکنش و فراوانی ژن‌های تولید کننده توکسین‌های ToxA و ToxB در جمعیتهای قارچ عامل بیماری در...
[ 12 ] - بررسی حضور ژن حساسیت Tsn1 در تعدادی از لاین‌های گندم و واکنش آنها نسبت به تزریق توکسین ToxA تولیدشده توسطPyrenophora tritici-repentis
لکۀ خرمایی گندم که توسط قارچ Pyrenophora tritici-repentis ایجاد می‌گردد، به عنوان یک بیماری مهم گندم همه ساله خسارات فراوانی به بار می‌آورد. استفاده از تکنیک‌های دقیق، سریع و کم‌هزینه برای ارزیابی لاین‌های گندم نسبت به بیماری‌های مهم همواره مورد توجه به‌نژادگران بوده است. در این تحقیق واکنش 20 لاین گندم نسبت به ToxA که مهم‌ترین فاکتور بیماریزایی P. tritici-repentisاست، با استفاده از تزریق توکس...
[ 13 ] - تأثیر کاربرد سالیسیلیک‌اسید در القاء مقاومت گندم به بیماری سپتوریای برگی (STB) با عامل Zymoseptoria tritici
این تحقیق به منظور بررسی تأثیر سالیسیلیک اسید روی کاهش شدت بیماری سپتوریای برگی گندم (STB) در سه رقم تتراپلوئید و سه رقم هگزاپلوئید، در شرایط کنترل شده در مرحله گیاهچه‌ای انجام گرفت. گیاهچه‌های 10 روزه گندم ابتدا با سالیسیلیک اسید به غلظت‌های صفر (شاهد)، یک، دو و چهار میلی‌مولار با مه‌پاش دستی تیمار شدند. پس از گذشت 24 ساعت، گیاهچه‌ها با استفاده از سوسپانسیون اسپور قارچ به غلظت 107 اسپور بر ...
[ 14 ] - جداسازی، شناسایی و مطالعه تنوع ژنتیکی جدایه‌های قارچ Bipolaris sorokiniana (Sacc.) Shoen. عامل بیماری لکه‌سوختگی گندم با استفاده از نشانگرهای مولکولی
بیماری لکه سوختگی گندم توسط Bipolaris sorokiniana ایجاد شده و در بسیاری از مناطق جهان به عنوان یکی از مهم ترین بیماری های گندم مطرح است. اطلاعات درباره ساختار ژنتیکی بیمارگرها از اهمیت فراوانی برای انتخاب استراتژی مناسب در کنترل بیماری برخوردار می باشد. در این تحقیق از نمونه های جمع آوری شده از استان های مازندران و گلستان در مجموع تعداد 46 جدایه با موفقیت جدا، خالص و شناسایی شد. آزمایشهای بیم...
[ 15 ] - بررسی حضور جایگاه‌های ژنی مرتبط با مقاومت به زنگ زرد، سیاه و قهوه‌ای در ارقام گندم در دست معرفی با استفاده از نشانگرهای مولکولی
زنگ زرد، قهوه‌ای و سیاه گندم از پر خسارت‌زاترین بیماری‌های گندم در ایران و جهان هستند. استفاده از ارقام مقاوم به این بیماری‌ها، موثرترین و اقتصادی‌ترین روش کنترل آنها می‌باشد. در حال حاضر برای تعداد قابل توجهی از ژن‌های مقاومت به این سه بیماری، نشانگرهای مولکولی مرتبط شناخته شده است. در این تحقیق ارقام گندم نان در دست معرفی چهار اقلیم کشور جهت تشخیص حضور و عدم حضور ژن‌ها و یا جایگاه‌های ژنی مق...
[ 16 ] - Genetic Diversity of Pyrenophera tritici-repentis Isolates, the Causal Agent of Wheat Tan Spot Disease from Northern Iran
Background: The tan spot disease of wheat caused by Pyrenophera tritici-repentis has become a major disease in most wheat growing areas worldwide. Objectives: Here we used ISSR and RAPD markers to study the genetic diversity of 34 P. tritici-repentis isolates collected from North of Iran. Materials and Methods: The leaves having the typical symptoms of tan spot disease were collected and after...
[ 17 ] - Monitoring Three Plasmopara halstedii Resistance Genes in Iranian Sunflower Inbred Lines
Background: Downy mildew caused by Plasmopara halstedii is one of the most devastating diseases of sunflower worldwide. So far several dominant resistance genes designated as Pl have been identified and their molecular markers linked to these genes are available. However, no information on the resistance genes is available in Iranian lines. Objective: In this study, the presence of three map-b...
[ 18 ] - دامنهی میزبانی جمعیتهای مختلف زنگ برگی گندم در ایران
برای بررسی دامنهی میزبانی جمعیتهای مختلف زنگ برگی گندم، Puccinia recondita sensu lato ، پنجاه جدایهی قارچ عامل بیماری از میزبانهای مختلف خانوادهی گندمیان (Poaceae) از استانهای مختلف ایران شامل: از استانهای اردبیل، آذربایجان غربی، ایلام، خراسان رضوی، خوزستان، فارس، کردستان، کرمان، گلستان و مازندران از سال 1389 تا 1396 جمعآوری شد. بیماریزایی جدایهها بر روی هفت میزبان،...
Co-Authors