زهرا رهبرنیا

دانشگاه الزهرا (س)

[ 1 ] - بازتاب اندیشه‎های علمی در نگارگری

نمونه‎های برجای‎ماندۀ نگارگری ایرانی نشان می‎دهد از میانۀ سدۀ هشتم هجری، رنگ‎آمیزی سطح آب با نقره‎حل، جانشین به‎کارگیری خطوط آبی‎رنگ شد. کندوکاو در این تحول به پرسش حاضر راه برد: چرا هنرمندان این سده‎ها چنین شیوه‎ای را پیش گرفتند؟ آیا سنتی فراموش‎شده، زنده گردید یا نگاهی تازه، سبب این نوآوری بود؟ در این جستار، بانگاهی تاریخی، جایگاه نقره، برای نمایش آب در سنت‎های پیشین (ساسانی و مانوی)، به شیوه...

[ 2 ] - خوانش پسامدرنی آثار هنری بر اساس آرای فردریک جیمسون با تمرکز بر مجموعه «هیچ» پرویز تناولی (دهه‌های 1340ـ1380 ه. ش)

تاریخ‌گرایی همراه با تضعیف تاریخ‌مندی که در نگارش‌های جیمسون بیان گردید، نگاهی متفاوت به کارکردِ ابژه تاریخی را در متن اثر هنری بازمی‌نمایاند. پدیده‌ای که در آثار معاصر ایرانی نیز دیده می‌شود. در این نگارش، «هیچ»های تناولی به دلیل دهه‌ها استمرار پذیرش مخاطب، مورد توجه قرار گرفت؛ و تلاش شد به پرسشی بنیادین درباره آن‌ها پاسخ داده شود: با توجه به تفاسیر متعدد برای «هیچ»، کدام تفسیر، دلیل استمرار پذ...

[ 3 ] - مفاهیم فلسفی مرلوپونتی: بستری برای تحلیل هنر تعاملی نگاهی به پرفورمنس «کشت زار»

درک مرلوپونتی از هنر با دیدگاه پدیدارشناسانه او از ادراک گره خورده است. به زعم وی مسالۀ مهم در هنر، پرسش دربارۀ زیبایی نیست، بلکه پرسش دربارۀ ادراک و بیان است. مرلوپونتی با تمرکز بر هنر، در پی توصیف ارتباط هنرمند با اشیا و جهانی است که به تصویر می‌کشد. به عبارتی او رابطۀ هنرمند با اثر هنری را مد نظر قرار می‌دهد. اما در این پژوهش، با تمرکز بر شروح فلسفی مرلوپونتی، ما در صدد یافتن وجه دیگری از را...

[ 4 ] - مبادی پدیدارشناسی هرمنوتیک در چیدمان تعاملی «وقتی چیزی رخ نمی‌دهد» اثر «ارنستو نتو»

چیدمان تعاملی، گونه‌ای از بیان‌های هنری جدید است که با حضور مخاطب کامل می‌شود. در این شکل از هنر، مشارکت مخاطب چون عنصر بنیادینی عمل می‌کند که بی‌وجوب آن اثر هنری فاقد موجودیت است. این ارتباط دو سویه به پیدایش هنری تحدیدناپذیر منجر می‌شود که انتظارات سنتی درباره پایداری را درهم می‌شکند. نمونه مورد مطالعهدر این مقاله چیدمان «وقتی چیزی رخ نمی‌دهد» اثر «ارنستو نتو» برزیلی است. «نتو» در این اثر از ...

[ 5 ] - دستیابی به راهکارهای بهبود شرایط آموزشی کارشناسی ارشد هنر تصویرگری با قیاس بین برنامه آموزشی دانشگاه تهران و آکادمی هنر سانفرانسیسکو

The importance of Education and the role of pictures in its success is obvious in many scientific, cultural and advertising subjects which are being instructed through pictures and therefore can be memorable better. But the point is how to learn to create impressive pictures for the audience with an exclusive taste. Moreover, technology development and innovation of new tools require novel educ...

[ 6 ] - بررسی تعزیه و هنر اجرا (پرفورمنس آرت) با تأکید برتعامل با مخاطب

چکیده تعزیه به عنوان اجرایی آیینی با قدمتی طولانی که شیوه نوین آن از صفویه شکل گرفت و در قاجاریه رواج یافت، همواره سعی در تعامل با مخاطب عام برای انتقال مفاهیم و تأثیرگذاری بیشتر داشته است. تعزیه را پایة برخی از اصول هنرهای نمایشی و اجراییِ معاصر حتی در هنراجرا م یدانند. هنر اجرا به عنوان هنر جدید از اواخر دهه 60 میلادی با کمک شگردهای هنرهای تجسمی، فلسفه و مبانی فکری پسام...

[ 7 ] - تأثیر رسانه‌های نوین بر تعاملی شدن هنر جدید با رویکردی به نظریه هنر در عصر بازتولیدپذیری مکانیکی

هدف این تحقیق، مطالعه تأثیر رسانه­ ها بر چگونگی عرضه هنر در عصر حاضر است. نقش پر­رنگ و حیاتی رسانه­ های جدید در زندگی انسان امروز، موجب می­شود تا در شناخت و مطالعه همه ابعاد زندگی، از جمله هنرها، نیاز مبرمی به مطالعه رسانه­ های نوین احساس شود. تحقیق حاضر، که به روش کتابخانه ­ای و با مطالعه یک نمونه از تعامل مخاطب با هنر و رسانه جدید، انجام گرفته است، دارای رویکردی نظری به آراء والتر بنجامین، فی...

[ 8 ] - رسانه هنر تعاملی در تبلیغات خدمات‏ عمومی در گفتمان پسامدرن

فضای حاکم در هنر در دنیای پسامدرن، تغییر جهت داده به ‏نوعی که گفتمان هنر به ابعاد عمومی جامعه وارد شده ‏‏است. همچنین با گره‏خوردن به رشد فزاینده تکنولوژی، هنر در ارتباطات جامعه نمودی فعال‏تر یافته؛ چراکه عصر ارتباطات الکترونیک، نوعی ترادیسی یا استحاله در روابط و تغییر گفتمان است، به‏صورتی‏که کنش‏های هنری نیز شامل این تغییر است.  یکی از این تغییرات، هنر بازتولید به صورت تبلیغات در فضای عمومی به‎...

[ 9 ] - نخل‌گردانی؛ روایت مردمی ـ اجتماعی هنرمندانه‌ از مرگ

«نخل‌گردانی» وجهی از تاریخ دینی شیعیان را بیان می‌کند و صورت نمایشی اعتقادات مردم ایران، از رخدادی واقعی ـ تاریخی در حوزه حیات مرگ قدیسان دین است. بررسی­ها در پژوهش حاضر، نشان می‌دهد که اگرچه آیین نخل‌گردانی ظاهراً در اجرای مشارکتی خویش، مفهوم مرگ را به نمایش می­گذارد، در تفسیر معنایی­اش، نوعی مناسک گذار برای بازتولد محسوب می‌شود. چنان‌که هر ساله با به نمایش گذاردن نخل و پویا نمودن رویکردهای مذه...

[ 10 ] - نگرشی بر ژرفانمایی در نگارگری ایرانی برپایۀ آرای ابن‎هیثم در المناظر

ژرفانمایی در نسخه‎نگاره‎های ایرانی با آنچه امروز از پرسپکتیو دانسته می‎شود، بسیار متفاوت است. در نگارگری، پیکره‎های دورتر را هم‎اندازۀ پیکره‎های نزدیک‎تر، اما بالاتر از آن‎ها بازنموده‎اند. پژوهشگران این شیوه را در عبارتِ «بالاتر یعنی دورتر» خلاصه کردند. گمان می‎رود چنین عبارتی، گوناگونی ژرفای صحنه‎ها و مفاهیم در پس آن‎ها را بیان نمی‎کند، زیرا پذیرفتنی نیست هنری چندصدساله که در خدمت بازگفت دیداری...