محمدرضا مریدی
استادیار، دانشگاه هنر، تهران
[ 1 ] - فرهنگ بصری دیجیتال برساخته از اپلیکشن‌های هنری نرم افزارهای تلفن همراه هوشمند
امروزه تلفن‌های همراه هوشمند، با دو ویژگی متمایز خود، یعنی صفحات نمایش لمسی و امکان نصب اپلیکیشن‌های هنری، به مثابه یکی از جلوه‌های رسانه‌های دیجیتال، وضعیت جدیدی از فرآیند تولید و انتشار هنر را به وجود آورده‌اند. این رسانه، با مادیت‌زدایی از فرآیند تولید هنر و تکثیر آن، ویژگی‌های متنی و فرامتنی نوینی را به فرهنگ دیداری افزوده‌اند که در بستر خود، نقطه مولد مفاهیم بدیعی بر فرهنگ بصری دیجیتال است...
[ 2 ] - بررسی جهت‌گیری نظام نقاشی در دوران انقلاب مشروطه
در مواجهه با سپیدهدم تجدد ایرانی در عصر مشروطه میتوان پرسید آیا انقلاب مشروطه ایران، سرآغازی برای تحولات هنری بوده است یا خیر؟ دربار قاجار پیش از این به مدرنیزاسیون از بالا رو آورده بود که در پی آن، نظام نقاشی ایران، عناصری از بیرون را پذیرفته و حرکت به‌سوی نقاشی واقعگرایانه را آغاز کرده بود. در این پژوهش، با اتخاذ دیدگاهی تاریخی و جامعهشناختی تلاش شده است نشان داده شود دربار در چه شرایطی...
[ 3 ] - تحلیل علیّت و عاملیّت در دگرگونی های دو دهۀ اخیر قالی ایران (مناطق مورد مطالعه: خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی)
Abstract In many researches and studies related to Iran’s practical arts including carpets there are incomplete and incomprehensive analysis provided about them due to ignoring part of the dimensions and components of causality; considering the special place of Iranian carpets among the practical arts (Due to the combination of aesthetic, consumer and economic functions); the systemati...
[ 4 ] - آموزش همگانی هنر: مطالعۀ جامعهشناختی آموزش غیرحرفه‌ای هنر در میان هنرجویان مراکز آموزشی شهر تهران در سال 1391
آموزش همگانی هنر، به‌عنوان بخشی از برنامۀ اوقات فراغت، به همت سازمانها و نهادهای فرهنگی دولتی و خصوصی اجرا میشود. یادگیری تفننی و فراغتی هنر نه تنها موجب افزایش مهارتهای هنری و آشنایی با سبکهای هنری میشود، بلکه با به‌اشتراک‌گذاشتن تجربههای هنری موجب افزایش مهارت در کار گروهی، افزایش مشارکت فرهنگی، و در نهایت افزایش اعتماد‌به‌نفس خواهد شد. بنابراین، پرداختن به آموزش همگانی هنر بخش مهمی از ...
[ 5 ] - مطالعه تطبیقی هنر ایران و ترکیه در بستر تحولات اجتماعی دوران مدرن
سیاست نوسازی و غربی سازی که توسط رضاشاه و آتاتورک در دهه های 1920 و 1930 میلادی اجرا شد،تأثیرات عمیقی در ایران و ترکیه داشت. در پژوهش حاضر به مطالعه تطبیقی تحولات فرهنگی و هنری ایرانو ترکیه در بستر رشد و توسعه مدرنیزاسیون خواهیم پرداخت. مدرنیزاسیون در قالب جریانی فراگیر، بهتجربه های مشترکی در هنرآفرینی کشورهای پیرامونی منجر شده است. بر این مبنا، در مقاله حاضر اینپر...
[ 6 ] - بازتاب قلندران صفوی در نگاره‌ی "شتر ترکیبی همراه با ساربان"
چکیدهنگارة "شتر ترکیبی همراه با ساربان" که امروزه در موزة متروپولیتن نگهداری میشود، از آثار نقاشی ترکیبی ایران و متعلق به ربع سوم قرن 10/16 است. مسئلة اصلی در این پژوهش به حضور پیکره‌های انسانی کوچک‌تر با شاخصه‌های ظاهری متفاوت –که یکی از آنها در توصیفات موزة متروپولیتن راهبی بودایی معرفی شده است- و تفاسیر اجتماعی مرتبط با آنها معطوف است. بر‌این‌اساس، پژوهش حاضر می‌کوشد تا با استفاده از رویکر...
[ 7 ] - خوانش انتزاعی مردان و خوانش انضمامی زنان مطالعه کانونی گروه‌های مخاطبان از برخی عکس های ایرانی
ادراک مخاطب از اثر، اوج کنش ارتباطی مخاطب در سیستم هنر است که طی آن مخاطب با ارزیابی اثر، به فهم آن نائل میشود. مخاطب در کوشش برای ساختن مفهومی منسجم از اثر، عناصری از اثر را انتخاب میکند و در کل‌هایی منسجم مانند ارائهی روایت از اثر، سازمان میدهد. پیشفرضهای ادراک که محصول تجربهی زیسته و مشخصههای اجتماعی مانند جنسیت و تحصیلات هستند؛ چارچوبی پدید میآورند که مطالب بعدی در آن تفسیر می‌شوند...
[ 8 ] - کشمکش‌های گفتمانی حافظه ـ فراموشی در مجموعه عکس «به روایت یک شاهد عینی» اثر آزاده اخلاقی
عکس‌ها چونان اسنادی تاریخی منبعی برای دستیابی به واقعیت‌های گذشته هستند و بخشی از آگاهی تاریخی جمعی را شکل می‌دهند. اما عکس، همچون دیگر رسانه‌ها، تصویری کامل از تاریخ نیست؛ بلکه گزینش شده و برجسته‌سازی شده است. در واقع، عکس‌های تاریخی روایتی جهت‌داده شده و رسمی از گذشته دارند. از سوی دیگر، این هنرمندان هستند که با درام عکاسانه ساختار خطی روایت رسمی از تاریخ را بر هم می‌زنند و دوگانۀ حافظه و فرا...
[ 9 ] - Parallel Histories: A Comparative Study of Modern Art in the Works of Jalil Ziapur (Iran), Shakir Ali (Pakistan), Javad Salim (Iraq)
Comparative study of modern art in Iran, Iraq, and Pakistan explain aspects of indigenous in modern art. In this article we examine these questions: how did avant-garde artists in these countries attempt to find and match modern art with indigenous art? How did they experience indigenous modernities in art? In this article, by adopting a historical-comparative sociological approach, we analyze ...