علی مرادخانی
دانشیار فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
[ 1 ] - نظاممندی فلسفۀ سیاسی هگل از نظر روشمندی: قانون طبیعی یا حقوق طبیعی
تفسیر فلسفۀ سیاسی هگل همواره مسئلهساز بوده است. در این میان تفسیری را میتوان بهتر دانست که این مسئلهسازی را بر اساس محور اصلی آن آشکار کند. به نظر میرسد یکی از اساسیترین تمایزها میان سنت قدمایی قانون طبیعی و سنت مدرن حقوق طبیعی، از نوع انسانشناسی فلسفی آنها ناشئ میشود. در مورد فلسفه سیاسی هگل نیز میتوان این پرسش را تجدید کرد؛ اینکه «آیا فلسفۀ حق مستلزم نوعی انسانشناسی فلسفی ...
[ 2 ] - بررسی معنای دین بر اساس «درآمد» درسگفتارهای فلسفة دین هگل
هگل نخستین فیلسوفی بود که در درسهایش در برلین مباحثی ذیل عنوان فلسفة دین مطرح کرد. دریافت او از دین علاوه بر فهم متعارف، از فهم همعصرانش نیز متفاوت بود. هگل بر خلاف تلقی روزگارش نه دین را از حوزة شناخت بیرون گذاشت و نه آن را به احساس فروکاست. او با نگاه تاریخی خود ادیان را در سیر تاریخی آنها دید و با اصول دیالکتیکی خویش به درک تازهای از دین راه یافت. حاصل این درک نشاندن دوبارة دین در حوزة ...
[ 3 ] - مقایسة احکام ترکیبی ماتقدم با تداعی صور نفسانی هیوم
این مقاله در پی یافتن وجوه تمایز قضایای ترکیبی ماتقدم (که مقولات فاهمه در حکم بدانها ضروری هستند) از صرف تداعی صور نفسانی است. با تحلیل منطقی قضایای حاوی مقولات کانت، نشان میدهیم که مقولات وجهه نظر کیفیت و کمیت (به استثنای مقوله تمامیت) مفهومیذهنی که به تجربه در نمیآید، در بر ندارند و تنها معرف ساختارهای منطقی هستند - که تجربهگرایان نیز بر آن اذعان دارند - نه شروط ضروری حکم. مقولات وجهه نظ...
[ 4 ] - تحلیلی بر ضرورت تعامل میان مابعدالطبیعه و علوم
این مقاله تأملی است در باب تعامل میان مابعدالطبیعه و علوم که نمونهای از آن در عصر پیشمدرن، در نظام ارسطو تحقق یافت. با این حال، این تعامل به تدریج با ظهور انقلاب علمی، به ویژه علم کلاسیک، در قرن هفده و هجده، در عصر مدرن تضعیف شد. در قرن نوزده، پیدایش پوزیتیویسم موجب شد تا مابعدالطبیعه معناداری خود را از دست بدهد و بیرون از حوزه شناخت و در قلمرو امیال و عواطف قرار گیرد. در قرن بیستم، فلسفهها و ن...
[ 5 ] - روش در علم منطق هگل
بحث روش در منطق مساله مهمی است که مضمون، هدف و ماهیت منطق را روشن می کند . منطق مانند دیگر علوم مبتنی بر روش است و باید مشخص شود در منطق چه روشی بکار گرفته می شود ؛ مثلا درمنطق ارسطوئی روش معهود روش قیاسی است یعنی استنتاج ِعقلی نتیجه از مقدمات قضایای حملی یا شرطی . منطق تجربی بیکن مبتنی بر روش تجربی و استقرائی بود . روش منطق استعلائی کانت با روش قیاسی و تجربی کاملا متفاوت است. روش کانت تعیین ش...
[ 6 ] - هردر و ناسیونالیسم فرهنگی
از جمله مباحث مطرح در تفکر هردر، ناسیونالیسم است. ناسیونالیسم را در مقابل نگاه جهانوطنی روشنگری قرار میدهند که بر اساس آن، همهی انسانها تحت حاکمیت عقل، باید به شیوهی معینی، جنبههای مختلف زیست خود را تنظیم کنند. در مقابل این نگاه روشنگری، ناسیونالیسم مورد حمایت متفکرانی قرار گرفت که عمدتاً در جریان رمانتیسیسم جای داشتند. ناسیونالیسم در پی احیا و به رسمیت شناختن واحدهای اجتماعیای بود که تحت...
[ 7 ] - Aesthetics of Everyday Life
Aesthetics of everyday life is one of the branches of aesthetic knowledge. Until the 20th century, classical aesthetics focused on the subject of visual arts and paid less attention to the formation of fine arts in the context of human and nature’s daily life experience. During the last few decades, a movement emerged that, by avoiding that one-sided art-oriented approach, tried to create a clo...
Co-Authors