سهیلا نمازعلیزاده
دانشجوی دکتری پژوهش هنر دانشگاه الزهرا (س)
[ 1 ] - پژوهش معناشناختی درب چوبی منسوب به خواجه مرجان بن عبدالله ( 8ه.ق/ 14 م)، براساس آرای کلود لوی استراوس
درب چوبی منسوب به خواجه مرجان بن عبدالله، متعلق به قرن هشتم هجری قمری، مقارن با فرمانروایی شیخ اویس، دومین سلطان جلایری است. این درب که فاقد شناسنامه اطلاعاتی است، اکنون در موزهی ملی ایران نگهداری میشود. جلوههای آفرینش این درب با تسلسلی از تقابلها و به مدد انعکاس جوهره ناب اشکال هندسی و بسط مفاهیمی نمادین چون صلیب شکسته و نوشتار (مُسَبِّبَ الاَسبابِ وَ یا مُفَتِّحَ الاَبوابِ)، شکل گرفتهاست. در این جستار...
[ 2 ] - چهرهنگاری سلجوقی؛ تداوم فرهنگ بصری مانوی
حکومت سلجوقیان با گسترش قلمرو سرزمین ایران و تکامل شعر و هنر یکی از درخشانترین ادوار تاریخ هنر، فرهنگ و تمدن ایران است. در عصر شکوفایی سلجوقیان، تاثیر رویکرد زیباییشناسی ایرانی ـ اسلامی نه تنها بر هنر سلجوقی بلکه در تمدن اسلامی شاکلهای از سنتهای تصویری و مفهومی را فراهم آورد که بسیاری از آثار برجستهی هنری، حتی در دورههای بعد، تحت تاثیر آن قرار گرفتند. در آغاز ظهور اسلام، هنر نگارگری ایران...
[ 3 ] - بررسی و تحلیل داستان دژ هوشربا براساس نظریات یونگ
داستان دژ هوشربا یا قلعه ذاتالصور آخرین حکایت بلند و ناتمام مثنوی معنوی است. موضوع این داستان تلاش سه شاهزاده جوان برای وصال با شاهزادهخانم چینی است. در این مقاله برآنیم تا با روش توصیفی- تحلیلی و کتابخانهای، برخی نمادهای کهنالگویی در این داستان را براساس اندیشههای کارل گوستاو یونگ درباره کهنالگو تفسیر کنیم. این پژوهش نشان میدهد که امر مقدس وصال در این داستان تعبیری عرفانی از خویشتن...
[ 4 ] - مقایسه تطبیقی پیکره های ایستاده فتحعلی شاه قاجار به رقم مهر علی با پیکره های انسانی در هنر سغدی
مهرعلی، یکی از نگارگران عصر فتحعلیشاه قاجار، در برخی از آثار خود، پیکره ایستاده پادشاه را با کمر باریک، شانههای پهن و عصای مرغنشان در دست راست مینمایاند. سغد، از سرزمینهای ایران باستان نیز در آثاری مانند سکه، سپر چوبی و نقاشیهای دیواری، پیکرههایی مزین به جواهرات، کمر باریک، شانههای پهن و عصای مرغنشان در دست راست معرفی میکند که شیوه روایی برخی از آنها متأثر از ادبیات حماسی شاهنامه است...
[ 5 ] - نگرش عارفانه احمد غزالی و استحاله عشق عُذری لیلی و مجنون
اندیشمندان حوزة عرفان ایرانی همواره نظرات گوناگونی را در باب مفهوم عشق ابراز داشتهاند که بیانگر اهمیت مقام عشق در تعالیم و آموزههای اندیشه دینی ایرانی است. احمد غزالی (520-452 ه.ق) با خلق آثار عرفانی خویش، تحولاتی چشمگیری در باب سرشت عشق پدید آورده است و در سوانح العشاق که نخسین اثر وی در ساحت عشق و به زبان فارسی است، تعابیر و تفسیرهای بدیعی از حکایت دلدادگی لیلی و مجنون ارائه نموده ...
[ 6 ] - آیکونولوژی نگارۀ لیلی و مجنون در سفال سلجوقی
بیانمسئله: داستان عشق لیلی و مجنون حدیث دو دلداده است که علاوه بر شعر، در نگارگری ایرانی نیز از اهمیت ویژهای برخوردار بوده و همواره حوادث گوناگون آن، در مکاتب مختلف نگارگری ایرانی نقاشی شده است. بر اساس مطالعات انجامشده، صحنۀ لیلی و مجنون در مکتبخانه، برای نخستینبار در بشقاب سفالی سلجوقی ترسیم شده و پس از آن، در مکاتب مختلفی همچون هرات و شیراز و... بارها ت...
[ 7 ] - تحلیل الگوهای بصری و مفهومی مرگ آزاده در ایران باستان، ساسانی و سلجوقی با رویکرد شمایلشناسی پانوفسکی
بررسی الگوهای بصری شکار بهرام گور و آزاده در سفالینههای مصور سلجوقی نشان میدهد که برخی از آنها، علاوه بر ترسیم چنگنوازی و همراهی آزاده در شکار، به هلاکت رسیدن او به زیر پاهای شتر با جامهای متفاوت را نیز مورد توجه قرار دادهاند. تحقیق حاضر با هدف شناخت الگوهای بصری و مفهومی دو رویداد چنگنوازی و مرگ آزاده با دو جامه متفاوت که در سفالینههای سلجوقی به تصویر کشیدهشدهاند، شکل گرفته و تلاش شد...
Co-Authors