منصور جهان‌تیغ

استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران

[ 1 ] - مقایسه خصوصیات فیزیکی-شیمیایی خاک و مورفولوژی خندق‌های ذوزنقه‌ای و V شکل با کاربری‌های متفاوت در مناطق خشک، مطالعه موردی: مناطق حسین‌زهی و نالینت شهرستان چابهار

هدف از اجرای این پژوهش مقایسه خصوصیات فیزیکی-شیمیایی خاک و مورفولوژی دو نوع خندق ذوزنقه‌ای و V شکل با دو کاربری متفاوت در منطقه خشک چابهار می‌باشد. در این تحقیق مکان‌های فرسایش خندقی در دو منطقه شناسایی شد. سپس دو خندق معرف ذوزنقه‌ای و V شکل بر اساس خصوصیات منطقه به‌منظور اندازه‌گیری مشخصات مورفومتریک و فیزیکی-شیمیایی خاک انتخاب شد. در هر منطقه، ابتدا طول خندق با متر اندازه‌گیری و سپس پیشانی آن...

[ 2 ] - بررسی رابطه خاک و پوشش گیاهی در سواحل رودخانه‌های مناطق خشک

هدف از اجرای این پژوهش بررسی رابطه بین پوشش گیاهی و خاک سواحل رودخانه ترشاب می‌باشد. برای اجرای این ‏تحقیق دو محدوده که دارای تیپ پوشش گیاهی متفاوتی بودند انتخاب و اقدام به اندازه‌گیری پوشش گیاهی گردید. دو ترانسکت ‏خطی هر یک به طول 500 متر مستقر و در فاصله هر50 متری پلات 3×3 متر  با توجه به نوع پوشش مشخص و همچنین در داخل ‏آن نیز پلات 1×1 متری انتخاب و پارامترهای درصد پوشش تاجی، درصد خاک لخت و ه...

[ 3 ] - مطالعه تاثیر تورکینست بر ویژگی‌های خاک در مناطق خشک (مطالعه موردی جنوب غرب سیستان)

هدف از اجرای این پژوهش مطالعه‎ ‎تاثیر‎ ‎تورکینست‎ ‎بر‎ ‎ویژگی‌های‎ ‎خاک‎ ‎در‎ ‎مناطق‎ ‎خشک می‌باشد. به منظور اجرای این تحقیق ‏وضعیت ساختاری تورکینست‌ها مورد بررسی قرار گرفت. چهار نمونه‌ خاک از تیمار شاهد و همچنین چهار نمونه نیز از داخل ‏تورکینست‌ها برداشت و به منظور بررسی عملکرد سازه‌ها در خصوص بهبود خاک و احیاء زمین و تعیین خصوصیات فیزیکی و ‏شیمیایی آن ویژگی‌های بافت، کلسیم، سدیم، منیزیم، درصد...

[ 4 ] - تاثیر سازه‌های مکانیکی در مهار سیلاب سطوح آبگیر مناطق خشک (مطالعه موردی منطقه تفتان خاش)

هدف از اجرای این پژوهش تاثیر سازه‌های مکانیکی در جمع‌آوری سیلاب حوضه آبخیز تفتان خاش است تا ضمن شناسایی نقاط ضعف و قوت آن­ها، راهکار علمی به منظور تاثیرگذاری مطلوب سازه‌ها صورت پذیرد. برای اجرای این پژوهش گنجایش مخازن بندها برآورد و اشل‌هایی در داخل آن­ها مستقر و در هر بارندگی میزان سیلاب ورودی اندازه‌گیری گردید. نتایج پژوهش نشان داد که سازه‌های مورد بررسی 145744 مترمکعب گنجایش دارد. در طول دور...

[ 5 ] - ارزیابی کارآیی سکوهای سنتی و تاثیر آن‌ها بر برخی از ویژگی‌های خاک در مناطق خشک (مطالعه موردی: حوضه آبخیز هیرمند)

هدف از اجرای این پژوهش، ارزیابی کارآیی سکوهای سنتی و تاثیر آن­ها بر برخی از ویژگی‌های خاک در حوضه آبخیز هامون می‌باشد. برای اجرای این تحقیق، ضمن بررسی حجم و طریقه احداث سکوها، از داخل هر یک از آن­ها و منطقه شاهد نمونه‌های‌ خاک جمع‌آوری و برخی از ویژگی‌های آن شامل بافت، کلسیم، سدیم، منیزیم، درصد سدیم محلول، نسبت جذب سدیم، اسیدیته و هدایت الکتریکی آنالیز گردید. داده‌ها با استفاده از برنامه آماری ...

[ 6 ] - بررسی دور آبیاری مناسب به‌منظور کشت نهال در مناطق بیابانی (مطالعه موردی منطقه سیستان)

این آزمایش با هدف بررسی اثر دور آبیاری بر رشد نهال انجام پذیرفت. در این تحقیق چاله هایی به عمق 130 و قطر 80 سانتیمتر حفر و سه عامل دور آبیاری (آبیاری بر مبنای حداکثر تخلیه رطوبتی70 و 90 درصد)، خاک (نوع  کشاورزی و شاهد) گیاه (اکالیپتوس و گز شاهی) مورد بررسی قرار گرفت. این طرح به روش آماری اسپلیت پلات با 8  تیمار و 4 تکرار  اجراء گردید. تجزیه و تحلیل آماری نشان می دهد که اثر دور آبیاری ، خاک و گی...

[ 7 ] - بررسی و مقایسة خصوصیّات خاک خندق‌ها (مطالعة موردی: منطقة چابهار و سیستان)

استفادة بی‌رویه از زمین به دلیل افزایش جمعیّت باعث کاهش حاصلخیزی، تخریب و فرسایش آن گردیده است. فرایند نهایی این برداشت‌های نامعقول، افزایش چالش‌های اقتصادی - اجتماعی و زیست‌محیطی است. بخش عمدة تلفات خاک از طریق فرسایش آبی صورت می‌گیرد که پیشرفته و حادّ آن،نوع خندقی است. هدف از اجرای این پژوهش، مقایسة خاک خندق‌های دو منطقة چابهار (خندق شمارة 1 و 2) و سیستان است. برای اجرای این پژوهش، محدودة پراکن...

[ 8 ] - تأثیر سازۀ همراه در کاهش مصرف آب به‌منظور استقرار نهال اکالیپتوس در دشت سیستان

مبارزه با فرسایش بادی یکی از کارکردهای پوشش گیاهی در محیط‌های مستعد این نوع فرسایش است. اما در چنین شرایطی معمولاً برای استقرار نهال نیاز به استفاده از روش‌های حفاظت فیزیکی است. استفاده از سازۀ همراه یا سازه مهندسی یکی از روش‌های حفاظت فیزیکی به‌منظور استقرار پوشش گیاهی است. سازۀ همراه در این تحقیق لوله‌های‌ پلاستیکی است که برای کمک به استقرار نهال اکالیپتوس استفاده شد. برای پژوهش، 20 چاله‌ به ق...

[ 9 ] - بررسی تاثیر فعالیت‌های آبخیزداری در کنترل رسوب مناطق خشک (مطالعه موردی زیر حوضه تفتان خاش)

این تحقیق در پی ارزیابی تاثیر عملیات آبخیزداری بر روی تغییر ‏رفتار وضعیت رسوب حوزه آبخیز سنیب در تفتان خاش ‏می‌باشد. برای اجرای این پژوهش ابتدا گزارشات پایه حوضه ‏مورد بررسی و اقدام به جمع آوری آمار و اطلاعات، نقشه‌ها و ‏داده‌های مورد نیاز در خصوص بارش، رواناب و رسوب  گردید. ‏بازدیدهای صحرایی به منظور برداشت مشخصات سازه‌های ‏اجراء شده انجام پذیرفت و ابعاد سازه‌ها اندازه‌گیری شد. ‏بارندگی منطقه...

[ 10 ] - مقایسه میزان تولید علوفه Aeluropus lagopides در تالاب‌ هامون در زمان خشک‌سالی و پرآبی

هدف از اجرای این پژوهش برآورد میزان تولید علوفه A.lagopides تالاب‌ هامون در زمان معمولی و خشک‌سالی می‌باشد. برای اجرای این تحقیق یک محدوده در داخل تالاب‌ هامون انتخاب و سطح و تعداد پلات‌های نمونه‌برداری با توجه به نوع گونه و تغییرات پوشش گیاهی تعیین گردید. به‌منظور برآورد میزان تولید علوفه ترانسکت خطی با توجه به یکنواختی پوشش گیاهی مستقر و 10 پلات 1 متر‌مربعی به فاصله50 متر از یکدیگر بر روی آن...

[ 11 ] - اثر بار معلق بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک دشت سیلابی رود هیرمند در سیستان

هدف از اجرای این پژوهش، بررسی تأثیر بار معلق جریان‌های سیلابی بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاکِ زمین‌های مجاور رودخانه‌ی سیستان است. اندازه‌ی ذرات با نمونه‌برداری از بار معلق سیلاب‌هایی که از افغانستان وارد رودخانه‌ی سیستان می‌شود مشخص شد. سپس زمین‌هایی که با سیلاب‌های ورودی به رودخانه‌ی سیستان با تلمبه‌ آبیاری می‌شوند مشخص، و میزان بار معلق آب‌کشی‌شده در هر سال زراعی در آن‌ها برآورد گردید. نمو...

[ 12 ] - بررسی تأثیر بهره وری سیلاب برروند تغییرات پوشش گیاهی با استفاده از داده های میدانی و تصاویر لندست (مطالعه موردی: منطقه شندک سیستان)

هدف از اجرای این پژوهش ارزیابی اثر بهره‌وری سیلاب بر روند تغییرات پوشش گیاهی است. بدین منظور قبل از انجام پخش سیلاب در سال 1382اقدام به استقرار 5 ترانسکت خطی به طول 50 متر شد. بر روی هر یک از این ترانسکت ها دو پلات 3×3 متری در ابتدا و 50 درصد طول آن‌ها مشخص و داخل هر یک از آن‌ها نیز پلات 1×1 به منظور برداشت یکنواخت از فواصل یکسان انداخته، مختصات آن‌ها با استفاده از GPS مشخص و ویژگی های درصدتاج ...

[ 13 ] - Effect of management of water consumption on vegetation development in rainwater catchment systems in arid regions

The aim of this research was to study how water use management can increases vegetation cover inrainwater catchment systems. The study was conducted through comparison of two methods of irrigation, i.e. traditional sub-surface drip irrigation and drip irrigation. Three soil samples were taken and analyzed from three locations in north of Sistan from a depth of 50 cm. A furrow was dug with a bas...

[ 14 ] - Investigating the effect of rainwater catchment systems on the vegetation characteristics of arid areas (Case study: Tasuki region of Sistan)

Excessive use of water and soil resources, especially in arid and semi-arid regions, increases soil erosion, destructive storms, the occurrence of dust, and desertification. Therefore, to prevent environmental problems in these areas, it is necessary to efficiently manage water and soil resources in arid and semi-arid regions. Rainwater catchment systems are one of the management and operationa...

[ 15 ] - Monitoring Changes in Erosion areas Using Remote sensing Data in Three years of Wet, Normal and Drought (Case study: Nimroz Region of Sistan)

Extended abstract 1- Introduction Water scarcity is currently one of the worldchr('39')s challenges, especially in arid and semi-arid regions; This is because population growth and rising living standards require more food and water. Therefore, excessive use of natural resources has led to the destruction of potential agricultural lands and natural resources. The final process is floods, dust...