فریدون سحابی

استاد مدعو در دانشکده مهندسی معدن، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران

[ 1 ] - اهمیت کانی‌های رسی در مخازن هیدروکربوری

باتوجه به نقش کلیدی کانی‌های رسی در ارتباط با ارزیابی کیفیت مخازن هیدروکربوری، در این مقاله با بیان خصوصیات ویژه و منحصر به فرد کانی‌های رسی، مروری بر اهمیت و نقش کانی‌های رسی در مخازن هیدروکربوری شده است. نحوه تأثیر آن‌ها بر نگارهای پتروفیزیکی و شیل‌ها به­عنوان مخازن نامتعارف به تفصیل بررسی شده است. دلایل اهمیت شناسایی نوع، میزان و الگوی توزیع کانی‌های رسی با ذکر نوع و نحوه تأثیر هریک ...

[ 2 ] - مقایسه روش‌های شناخت کانی های رسی با استفاده از داده‌های آزمایشگاهی و پتروفیزیکی در یکی از میادین گازی شرق کپه‌داغ

   سازند ماسه‌سنگی شوریجه به سن کرتاسه آغازی با مقادیر متغیر میان‌لایه‌های رسی، سنگ مخزن میادین شرق کپه‌داغ است. چون نوع و الگوی توزیع کانی‌های رسی بر قرائت لاگ‌های مختلف و محاسبه تخلخل و تراوایی اثر به‌سزایی دارند، شناخت این دو پارامتر برای تحلیل و ارزیابی مخازن ماسه‌سنگی ضروری است. در این تحقیق، پس از تعیین کانی‌شناسیو الگوی توزیع کان...

[ 3 ] - شناسایی زون‌های ریزشی در چاه با استفاده از ظرفیت تبادل کاتیونی در میدان گازی گنبدلی، کپه‌داغ شرقی، شمال شرق ایران

برای تداوم عملیات حفاری در چاه‌های نفت و گاز، شناسایی بخش‌های ریزشی در بعضی طبقات حفاری شده حائز اهمیت است. ریزش دیوار چاه و یا تورم آن، افزون بر توقف عملیات حفاری، می‌تواند به بروز مشکلات مکانیکی متنوعی منجر شود. از مهمترین عوامل مؤثر در این فرایند فراوانی رس و رخساره‌های رسی در توالی رسوبی میادین نفت و گاز است. برای آگاهی از میزان و نوع رس، روش‌ها‌ی مختلفی، از جمله محاسبه ظرفیت تبادل کاتیونی ...

[ 4 ] - مروری بر روابط پتروفیزیکی تعیین حجم رس، مطالعه موردی سازند مخزنی شوریجه در یکی از میادین شرق حوضه رسوبی کپه‌داغ

خطا در تخمین حجم رس(Vcl)، منجر به محاسبه نادرست پارامترهای مخزنی از جمله تخلخل موثر و درجه اشباع آب می‌شود که نهایتاً خطر تفسیر نادرست از تولید مخزن را در پی دارد. لذا تخمین صحیح این پارامتر، یکی از مهم‌ترین مراحل ارزیابی کیفیت مخازن ماسه‌سنگی به شمار می‌رود. حجم رس با اعمال تصحیحات مختلفی از قبیل ضریب 6/0، لارینف، کلاویر و استیبر بر حجم شیل محاسبه می‌شود. روش‌های پتروفیزیکی متعددی مبتنی بر داده...

[ 5 ] - بررسی منشاء تولید H2S در تونل نوسود ( غرب کرمانشاه)

در زمان حفاری تونل نوسود، واقع در غرب استان کرمانشاه، تراوشات هیدروکربوری فراوانی همراه حجم زیادی از آب‌های زیرزمینی از سطوح شکستگی و دیواره تونل خارج شد. حفاری تونل در سازند پابده شروع  و پس از عبور از سازند گورپی، وارد سازند ایلام شد. با شروع حفاری در سازند ایلام، حجم فراوانی از آب‌های زیرزمینی به همراه گاز H2S وارد تونل شد که سبب به وجود آمدن مشکلات و خسارات فراوانی در امر حفاری ش...

[ 6 ] - بررسی علل کاهش API گراویتی نفت خام در مخازن بنگستان میدان نفتی منصوری

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی ترکیبات هیدروکربنی از قبیل گرانروی، درجه API، متاثر از نوع مواد آلی اولیه آن ها، محیط رسوب گذاری سنگ منشا و ضخامت رسوبات روی سنگ منشا می باشد. بر اساس مشاهدات جهانی، یکی از مشخصات نفت مخزن، افزایش درجه API با افزایش عمق است. افزایش پختگی حرارتی نفت در سنگ های منشا عمیق تر و زایش نفت سبک تر از کروژن در اعماق بیشتر، به همراه افزایش شکست حرارتی نفت درون مخزن و تولید نفت ها...

[ 7 ] - ارزیابی پتانسیل سنگ های منشأ هیدروکربوری احتمالی با استفاده از مطالعات ژئوشیمیایی در منطقه ازگله ( غرب کرمانشاه)

در زمان حفاری تونل نوسود واقع در غرب استان کرمانشاه، تراوشات هیدروکربوری فراوانی از سطوح شکستگی و دیوار تونل خارج گردید. برای بررسی ظرفیت هیدروکربورزایی سنگ‌های منشأ احتمالی این هیدروکربورها مطالعات و بررسی‌های ژئوشیمیایی،  روی نمونه‌های سازندهای پابده، گورپی و ایلام در مسیر حفاری شده تونل و همچنین  روی مغزه‌های سازند گرو از چاه‌های شماره 1 میادین امام حسن(ع) و پاتاق در غرب استان کرمانشاه انجام...

[ 8 ] - Thermal Analysis: A Complementary Method to Study the Shurijeh Clay Minerals

Clay minerals are considered the most important components of clastic reservoir rock evaluation studies. The Shurijeh gas reservoir Formation, represented by shaly sandstones of the Late Jurassic-Early Cretaceous age, is the main reservoir rock in the Eastern Kopet-Dagh sedimentary Basin, NE Iran. In this study, X-ray diffraction (XRD), X-ray fluorescence (XRF), scanning electron microscopic (S...