فریدون آورزمان

[ 1 ] - نگاهی به رازهای ماه در ایران باستان

در آثار برجای مانده و بدست‌آمده از دوران کهن، تصاویر و نقوش اجرام آسمانی، انسان، حیوان، گیاه و سنگ جلب نظر می‌کند، که با بررسی این نقوش رابطۀ تنگاتنگ و نامریی و مفاهیمی فراتر از شکل ظاهری آنها به دست می‌آید. تمام آثار و شواهد، بیانگر این مسئله می‌باشند که نقش‌های کهن در بین اقوام و ملل مختلف بیشتر ریشه در فرهنگ، مذهب و باورهای قومی مردمان دارد. برای شناخت این نشانه‌ها باید آثار برجای مانده و یا...

[ 2 ] - نذر داودی، بازمانده رسم کهن «مهری»

حضور«مهر» ایزد ...

[ 3 ] - خراج یا پیشکش نوروزی

مردم ایران زمین از دیرباز شیفته برگزاری آداب و رسوم نیکویی که سبب فزونی نیرو و نشاط و تقویت جسم و روان می‌شد، بوده‌اند. نوروز، گرامی یادگار نیاکان اندیشمند ما، سمبل و نماد این مراسم کهن و دیرینه محسوب می‌شود. پیدایش نوروز در یادمان اساطیری ایران به سلسله پیشدادیان و به دوران طلایی و آرمانی جمشید نسبت داده می‌شود که در باور ملی ایرانیان در آن روزگار پیری، گرسنگی، تشنگی، سرما و گرما و هیچ آفتی وج...

[ 4 ] - آیین و باورهای قوم ایزدی

قرن‌هاست که در سرزمین شمالی میان‌رودان و کوهستان‌های صعب‌العبور آن ناحیه، مردمانی کرد زبان با آیینی خاص زندگی می‌کنند، آنها پیرو مجموعه‌ای از آیین‌های باستانی ایران و میان‌رودان هستند که باورهای خود را چون گوهری گران‌بها پنهان و پوشیده داشته و خود را «ایزدی» می‌نامند، پس از گسترش اسلام در ایران ارتفاعات کوهستان‌های هولوان (حلوان) و سنجار را پناهگاه خود ساختند تا بتوانند کیش باستانی خود را...

[ 5 ] - پژوهشی در شناخت نقش ناشناخته پریشو

در سال 1383 نقش برجسته‌ای نزدیک دریاچه پریشان کشف شد و در فهرست آثار ملّی ثبت شد. مشخصات این سنگ‌نگاره، آن را به دوران ساسانی نسبت می‌دهد. از آنجا که علل ایجاد این نقش و موضوع آن تاکنون بررسی نشده است، نقش مذکور مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با دیگر سنگ‌نگاره‌های ساسانی و سکه‌های این عصر مطابقت داده شد، ازآنجاکه در حوالی این سنگ‌نگاره‌ها نیزار و دریاچه وجود دارد و نقش بر بلندای کوه قرارگرفته و ...

[ 6 ] - «اَناهیتا» الگـوی زن ایرانـی با تکیـه بر فرهنـگ و هنر ساسانـی

در فرهنگ ایران‌زمین، زن نماد مهر و عشق، سازندگی و باروری، پاکی و عفاف بشمار می‌رود. از گذشته‌های دور شکل‌گیری و بنیاد خانواده بر دوش زنان بوده است، مادرانی که با سخت‌کوشی، فداکاری، تدبیر و عاقبت‌اندیشی مردان و کودکان را سرپرستی کرده، با درایت و عنایت خداوندی و به نیروی مهر و عاطفه خانه و خانواده را سر و سامان می‌دادند. کشف صدها تندیسه از حفریات باستان‌شناسی در شوش، تپه سراب کرمانشاه، تورنگ تپه ...

[ 7 ] - رازگشایی نمادهای آیینی در پوشش شهریاران ساسانی

نقش‌برجسته‌ها، سکه‌ها و مهرهای ساسانی از منابع و مآخذ بزرگ هنر و فرهنگ ساسانی بشمار می‌روند، پژوهندگان هربار که به مطلب تازه‌ای از تاریخ و هنر ساسانی بر می‌خورند یا به خواندن نوشته‌ای توفیق می‌یابند، همواره به این منابع بازمی‌گردند. این نقش‌ها معیارهای اصیلی هستند که می‌توانیم نتایج بدست آمده را با آنها بسنجیم. مقایسه تصویر شهریاران ساسانی که بر صخره‌ها نقرشده با تصویر آنها بر سکه‌ها و ظروف فلز...

[ 8 ] - آیین مهر در اسطوره و تاریخ و سیرتحول آن در شرق و غرب

[ 9 ] - بررسی و معرفی نقش نویافته ساسانی در شهر باستانی بیشابور

در این نامه بخشی از یک نقش برجسته ساسانی که از لحاظ تاریخی حائز اهمیت فوق العاده‌ای است مورد بررسی و معرفی قرار گرفته، اهمیت این نقش به سبب دوران کوتاه فرمانروایی این شخصیت تاریخی بر ایران زمین در زمان ساسانیان است. این سنگ‌نگاره متعلّق به هرمز اول (273-272م.) فرمانروای ساسانی است که اطلاعات و آگاهی تاریخی محققان از زمان کوتاه فرمانروایی او بسیار اندک است. با بررسی اسناد دست اولی مانند سنگ‎نگاره...

[ 10 ] - نگاهی به آرامگاه پیروز ملقب به (ابولؤلؤ) در گذشته و حال

در پی مهجور‌ماندن یک بنای تاریخی صرف نظر از روایات و وقایع سیاسی که پیرامون آن مطرح شده، ضرورت معرفی و شناسایی مقبرۀ پیروزان «ابولؤلؤ» موجب شکل‌گیری مقالۀ حاضر شده است. بعضاً بناها و اماکن تاریخی و یا درختان مقدس و کهنسال به بهانه‌های واهی که گاه از تعصب و ناآگاهی سرچشمه می‌گیرد و در پاره‌ای از موارد با هدف سیاسی و اقتصادی مورد بی‌مهری قرارگرفته است که به مرور زمان فرسوده شده یا به رسم بازسازی و...