حسن ملکی
دانشیار دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
[ 1 ] - طراحی برنامه درسی میان رشته ای در حوزه آموزش عالی
مبنای نظری برنامه درسی بین رشته ای را می توان در فلسفه آموزشی پیشرفت گرایی یافت. نهضت پیشرفت گرایی رویکردی به آموزش و یادگیری است که در آن بر خلاقیت، فعالیت، یادگیری طبیعی، کسب تجارب یادگیری در جهان واقعی و تجاربی از این نوع تاکید زیادی می شود. یکی دیگر از مبانی نوین نظری رویکرد بین رشته ای، تئوری «سازنده گرایی » است. این تئوری بر این اعتقاد است که هر شخصی بایستی واقعیتهای خود را بسازد. یک اصل ...
[ 2 ] - برنامه درسی پژوهش محور: ماهیت، ضرورت ها، مؤلفه ها و راهکارهای تربیتی.
هدف این مقاله تبیین برنامه درسی پژوهش محوری با تاکید بر ماهیت،ضرورت ها، مولفه ها و راهکارهای تربیتی است. روش مورد استفاده در این پژوهش،با توجه به ماهیت موضوع توصیفی از نوع مطالعات اسنادی(کتابخانه ای) است.برای دستیابی به داده های معتبر در فرایند پژوهش به شیوه ی تحلیل مضمون با استفاده از فیش برداری به استخراج متون و مفاهیم از تمامی منابع اعم از کتاب ها، مجلات خارجی و داخلی مبادرت شد. فرایند کار ب...
[ 3 ] - طراحی و اعتبار یابی الگوی بومی برنامه درسی دوره ابتدایی مبتنی بر مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی و هنر
هدف مقاله حاضر طراحی و اعتبار یابی الگوی بومی برای برنامه درسی دوره ابتدایی مبتنی بر مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی و هنر باشد. به این منظور ابتدا با بررسی مبانی نظری و دیدگاه صاحبنظران دو رشته مطالعات برنامه درسی و هنر مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی و هنر برای برنامه درسی به دست آمد، سپس میزان کاربردی بودن آن‌ها از دیدگاه برنامه ریزان درسی دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران بررسی شد تا الگوی پیشنهادی بر اساس مؤل...
[ 4 ] - طراحی الگوی برنامه درسی پژوهش محوری در مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی برای پرورش تفکر و خلاقیت در دانش آموزان
زمینه: امروزه دانش آموزان برای ورود به عصر دانایی و روبه رو شدن با تحولات شگفت انگیز قرن بیست و یکم باید به طور فزاینده ای مهارت های پژوهش و حل مساله، روحیه ی جست و جوگری و مهارت های تفکر انتقادی و خلاق را برای تصمیم گیری مناسب و حل مسائل پیچیده در خود تقویت کنند، آموزش مهارت های تفکر و یادگیری از طریق روش های یاددهی – یادگیری فرایند مدار و مبتنی بر پژوهش یا حل مساله ضروری به نظر می رسد. هدف: پ...
[ 5 ] - اثربخشی آموزش مبتنی بر حل مسئله خلاق بر تفکر خلاق کارکنان موسسه اعتباری کوثر
زمینه: امروزه سازمانها با درک اهمیت خلاقیت سازمانی توجه روزافزونی به آن داشته‌اند به طوری که مقالات زیادی در مجلات پیرامون موضوع خلاقیت سازمانی دیده می‌شود. هدف: این پژوهش با هدف سنجش اثربخشی آموزش مبتنی بر حل مسئله خلاق (CPS) بر تفکر خلاق کارکنان موسسه اعتباری کوثر انجام شده است. روش: این پژوهش به صورت طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری تمامی کارکنان موسسه اعتباری کوث...
[ 6 ] - بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر خلاقیت دانش‌آموزان
زمینه: امروزه، خلاقیت یکی موضوعات مهم و کانون توجه صاحبنظران حوزه آموزش‌وپرورش است. پرورش خلاقیت در دانش‌آموزان در چارچوب برنامههای درسی و حتی فوق‌برنامه از اهداف مدارس و نهادهای تربیتی است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر خلاقیت انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است. روش گردآوری داده‌ها شبه آزمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان پسر پایه...
[ 7 ] - ارزیابی محتوای کتب علوم تجربی دوره راهنمایی از دیدگاه الگوی آموزش خلاقیت پلسک
پیش زمینه: خلاقیت جزء جدایی ناپذیر تعلیم و تربیت امروزه و به ویژه کتب درسی است. لذا این تحقیق به بررسی میزان انطباق محتوای کتب درسی علوم تجربی دوره راهنمایی با مؤلفه‌های خلاقیت پلسک بر اساس معیارهای محاسباتی ویلیام رومی پرداخته است. هدف: این پژوهش به منظور ارزیابی اهداف و محتوای کتب علوم تجربی دوره راهنمایی از دیدگاه چرخه آموزش خلاقیت هدفمند پلسک انجام شد. روش پژوهش: در این تحقیق از روش «تحل...
[ 8 ] - تبیین رویکرد پژوهش محوری در آموزش و تحلیل محتوای کتب مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی (سوم تا ششم) بر اساس مؤلفه‌های پژوهش محوری
هدف از پژوهش حاضر تبیین رویکرد پژوهش‌‌‌محوری در آموزش جهت استخراج مؤلفه‌های آن و تحلیل محتوای کتب مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی (سوم تا ششم) در سال تحصیلی 96-1395 بود که به روش کیفی و کمی در دو فاز انجام شد. ابتدا در فاز اول به بررسی مبانی نظری مشتمل بر مرور ادبیات پژوهش، دیدگاه‌های اندیشمندان این حوزه و پیشینه تجربی پژوهش و در فاز دوم به تحلیل کتب مطالعات اجتماعی پرداخته شد...
[ 9 ] - ارائه‌ی الگوی مطلوب طراحی برنامه‌ی درسی بین رشته‌ای کارشناسی علوم اجتماعی
اکنون برنامه‌ی درسی حوزه‌ی علوم‌اجتماعی دربرگیرنده‌ی رشته‌ها و گرایش‌هایی است که جمعاً دارای 8 شاخه است. در ساختار نظام‌های آموزشی پیشرفته دنیا، هم‌چون آمریکا، کانادا، استرالیا و بیش‌تر کشورهای اروپایی، علوم اجتماعی دارای دسته‌بندی‌های گسترده‌ای است. هدف پژوهش آن است تا به یاری دانش نظری موجود در ارتباط با برنامه‌ی درسی بین رشته‌ای، و با مرور وضعیت کنونی برنامههای درسی حوزه علوم اجتماعی در ایرا...
[ 10 ] - سیاست‌های حاکم بر اهداف آموزشی در معرفت‌شناسی استاد مطهری و کاربست آن در نظام جمهوری اسلامی ایران
آموزش و، به تبع آن، تلاش برای تعیین و تبیین سیاست‌های حاکم بر اهداف آموزش اسلامی قدمتی به درازای عمر 1400 ساله اسلام دارد. اما ارائة این اهداف در شیعة امامیه به دلیل دوری شیعه از حکومت و قدرت سیاسی از آرای اندیشمندان شیعی استخراج نشده است. از‌این‌رو، آثار مکتوبِ مبتنی بر سیاست‌های حاکم بر اهداف آموزشی از معرفت‌شناسی اندیشمندانی چون شهید مطهری به‌منظور کاربست آن در نظام جمهوری اسلامی در دست نیست....
[ 11 ] - تحلیلی بر نسبت دنیا و آخرت و دلالت‌های تربیتی آن
هدف این نوشتارتبیین مناسبات دنیا و آخرت و تعیین دلالت های تربیتیآن است. این رویکرد می تواند نگریستن به رابطه دنیا و آخرت و تنظیم عملکرد و رفتارهای فردی و اجتماعی درجهت حیات طیبه را نحت تاثیر قرار دهد. برای تبیین چگونگی نسبت دنیا و آخرت ، ماهیت این دو، مورد بررسی قرار گرفت و آشکارگردیدکه دنیا و آخرت از یکدیگر قابل تفکیک و تجزیه نیستند . جدا انگاری زمانی به وجود می آید که ماهیت اصلی حیات دنیوی و...
[ 12 ] - کیفیت سنجی برنامههای درسی تحصیلات تکمیلی گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی
هدف پژوهش حاضر، کیفیتسنجی برنامههای درسی تحصیلات تکمیلی دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر: هدفهای برنامه درسی، محتوای برنامه درسی، راهبردهای یاددهی یادگیری و راهبردهای ارزیابی برنامه درسی میباشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان و اساتید تحصیلات تکمیلی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی به تعداد 165 نفردانشجو و 53 نفراستاد در سال تحصیلی 92-93 می‌باشند؛ که با استفاده از جدول مورگان حجم ن...
[ 13 ] - Identifying the Educational Needs for Developing an Entrepreneurship-Based Curriculum from the Perspective of Students and Faculty Members of Health-Associated Disciplines
Background: The most fundamental step in the development of a curriculum is to determine the educational needs. This study aims to identify the educational needs from the viewpoint of students and faculty members of health-associated disciplines in order to develop an entrepreneurship-based curriculum. Methods: The study is applied in terms of purpose and descriptive-survey in terms of method. ...
[ 14 ] - واکاوی راهبردهای تدریس و یادگیری در برنامه درسی آموزش پزشکی با رویکرد آموزش کارآفرینی
Background and Aim: One of the most important elements of designing medical education curriculum with entrepreneurial approach is teaching and learning strategies that plays a key role in the implementation and effectiveness of the curriculum. Teaching methods must be tailored to the objectives and content of the teaching and tailored to the needs of the learners. Therefore, the present study w...
[ 15 ] - طراحی و اعتبارسنجی الگوی مناسب برنامه درسی دوره اول متوسطه مدارس استعدادهای درخشان
هدف از پژوهش حاضر طراحی و اعتبار سنجی الگوی مناسب برنامه درسی استعدادهای درخشان بوده است. این پژوهش از نوع پژوهش‌های ترکیبی اکتشافی متوالی از نوع ابزارسازی است که در بخش کیفی از روش مطالعه موردی چندگانه و رویکرد تحلیلی بافت نگاری و در بخش کمی از روش توصیفی از نوع پیماشی استفاده شد. در بخش کیفی با رویکرد نمونه گیری هدفمند و روش نمونه‌گیری معیار 11 نفر از صاحبنظران و متخصصین مورد مصاحبه عمیق نیم...
[ 16 ] - واکاوی مقوله‌های آموزش چندفرهنگی در کتاب‌های درسی مطالعات اجتماعی دورۀ آموزش ابتدایی ایران
هدف پژوهش حاضر واکاوی مقوله‌های آموزش چندفرهنگی در محتوای کتاب‌های درسی مطالعات اجتماعی دورۀ آموزش ابتدایی ایران است. این پژوهش از نوع پژوهش‌های کیفی بوده و از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد عرفی (استقرایی) استفاده شده است. روش نمونه‌گیری هدفمند و نمونه موردنظر مشتمل بر کتاب‌های درسی مطالعات اجتماعی پایه سوم تا ششم بوده است. این کتاب‌ها ازاین‌جهت انتخاب شدند چون‌که بیشترین قابلیت برای حمل مفا...
[ 17 ] - شناسایی و اولویت‌بندی مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای اعضای هیئت علمی دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی از دیدگاه اساتید و دانشجویان
هدف: این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت‌بندی مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای اعضای هیئت علمی از دیدگاه اساتید و دانشجویان دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و توسعه‌ای و از لحاظ روش، ...
[ 18 ] - Designing and explaining the desirable goals of the Islamic Revolution (Islamic University Curriculum Curriculum)
One of the important gaps in the syllabus of Islamic thought courses in universities despite almost three decades of Islamic Thought departments' activities is to conduct researches and design and clarify desired objectives for these courses that both complies with major policies of the country in this regard and is accepted by experts and university students according to current needs of the s...
[ 19 ] - طراحی الگوی تربیت اخلاقی در آموزش عالی بر مبنای آموزه‌های اخلاقی قرآن کریم از دیدگاه تفسیر المیزان بر اساس روش داده بنیاد
پژوهش حاضر باهدف «طراحی الگوی برنامه درسی تربیت اخلاقی در آموزش عالی بر مبنای آموزه‌های اخلاقی قرآن کریم از دیدگاه علامه طباطبائی با روش داده بنیاد» انجام‌شده است. روش پژوهش، کیفی و از نوع داده بنیاد است چون شکل‌گیری الگوی برنامه درسی تربیت اخلاقی در آموزش عالی پدیده دینی-فرهنگی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه آیات قرآن کریم و تفاسیر مرتبط باتربیت اخلاقی تفسیر المیزان است، کلیه آیات قرآن کریم ...
[ 20 ] - Contemplation on Competency-based Curriculum in Medical Education
Introduction: One of the approaches to explaining the relationship between education and the world of work, and reducing the gap between students’ knowledge and their professional needs is competency-based curriculum. Due to its unique characteristics, competency-based curriculum has been noticed recently by educational systems of various countries especially in medical education. Given the imp...
[ 21 ] - Faculty-Related Challenges in Medical Ethics Education: A Qualitative Study
Introduction: Medical ethics education is a key subject in medical occupations, as learning ethics is fundamental for their relationship with patients. Teachers are of the most important elements in medical ethics education, because they are one of the most important factors of forming the morality and the professional character in students. The aim of this study is to explain challenges and pr...
[ 22 ] - طراحی و اعتباریابی الگوی شایستگی مدیران آموزشی براساس آموزه‌های قرآن کریم: رویکردی ترکیبی
چکیده هدف این پژوهش ترکیبی طراحی و اعتباریابی الگوی شایستگی مدیران آموزشی براساس آموزه‌های قرآن کریم بوده است. درمرحله کیفی پژوهش با مطالعه‌ی دقیق متن قرآن کریم و تفاسیر مربوط و استفاده از روش تحلیل مضمون، ابعاد، مؤلفه‌ها وشاخص‌های شایستگی مدیران آموزشی استخراج وسپس با استفاده از مصاحبه‌ی نیمه ساختاریافته با 15 نفرازخبرگان، الگوی اولیه با 4 بعد، 34مؤلفه و 167 شاخص تدوین گردید. درمرحله کمی، دا...
[ 23 ] - Designing a Model for Teacher Competencies in Elementary Education
Purpose: Teacher competencies in the education system is among the most influential and important issues. This importance is rooted in the critical role of teachers in educating people in a society, because the more teachers are prepared and qualified, the greater their impact on upgrading the education system. Methodology: In this regard, upstream documents, as the most extensive strategic and...
Co-Authors