محمد حسن الهی زاده

دانشیار تاریخ دانشگاه بیرجند

[ 1 ] - موقوفات بشرویه، پرتوی از باورهای دینی

آداب و رسوم رایج در یک منطقه جغرافیایی به گونه ای متأثر از نوع  جهان بینی مردم منطقه بوده و زاویه ی نگاه و تلقیات فرهنگی و مدنی آنان را روشن می کند. از جمله ویژگی های گذشته ی فرهنگی و اجتماعی منطقه بشرویه، رواج فرهنگ وقف و تعدد و تنوع موقوفات است. بی شک یکی از عوامل مؤثر در ایجاد و تداوم این فرهنگ، باورهای دینی و اعتقادات مذهبی مردم بوده است. پژوهش حاضر ضمن بررسی تنوع و تعدد موقوفات بشرویه، به ...

[ 2 ] - تأثیر جغرافیای اقتصادی قهستان در مناسبات نزاریان و سلجوقیان

جغرافیاى اقتصادى بخشى از جغرافیاى انسانى است که در آن دو عامل انسان و طبیعت در ارتباط با یکدیگر قرار مى‌گیرند و چگونگى بهره‌بردارى انسان از منابع بررسى مى‌شود. این منابع گاهی طبیعی و در مواردی نیز نشأت‎گرفته از نیازهای مادی انسان هستند که تجارت یا روابط بازرگانی، نمونۀ بارز دستۀ دوم است. برقراری امنیت راه‎های تجاری لازمۀ رونق تجارت در هر منطقه است. حضور فعال نزاریان در قهستان امنیت جاده‎ها را ...

[ 3 ] - موقوفات بشرویه، پرتوی از باورهای دینی

آداب و رسوم رایج در یک منطقه جغرافیایی به گونه ای متأثر از نوع  جهان بینی مردم منطقه بوده و زاویه ی نگاه و تلقیات فرهنگی و مدنی آنان را روشن می کند. از جمله ویژگی های گذشته ی فرهنگی و اجتماعی منطقه بشرویه، رواج فرهنگ وقف و تعدد و تنوع موقوفات است. بی شک یکی از عوامل مؤثر در ایجاد و تداوم این فرهنگ، باورهای دینی و اعتقادات مذهبی مردم بوده است. پژوهش حاضر ضمن بررسی تنوع و تعدد موقوفات بشرویه، به ...

[ 4 ] - کارکرد علم انساب در تبیین حیات اجتماعی طالبیان عهد سلجوقی

دانش انساب یا نسب‌شناسی از علوم مورد توجه مسلمانان بوده که به منظور پرهیز از خطا در شناخت نسب افراد به وجود آمد. در اسلام، شناسایی نسب به جهت شناسایی افراد و آثار حقوقی آن مورد توجه قرار گرفته است. عباسیان که براساس اعتبار نسبی روی کار آمده بودند، به نسب‌شناسی به‌ویژه شناسایی نسب خاندان پیامبر (بنی‌هاشم) اهمیت دادند. آنان در همین راستا، نهاد نقابت را در قرن سوم پی‌ریزی کردند تا حقوق بنی‌هاشم را...

[ 5 ] - تأثیر کهانت بر پیدایش متنبیان صدر اسلام

در طول تاریخ، هم‌زمان پس از درگذشت رهبران مذهبی و سیاسی برجسته، افرادی ظهور کرده‌اند که خود را در جایگاه رهبر راستین قرار می‌دادند. چنین رویدادی در جزیرة‌العرب به دلیل سلطه نظام قبیله‌ای و رسوبات فرهنگ جاهلی قریب‌الوقوع بود. متنبیان صدر اسلام، از باورهای عوام به سحر و جادو بهره می‌بردند و با انجام‌دادن برخی حرکات نمایشی و سخنان سجع‌آمیز سعی در اغفال مردم داشتند. نکته مهم، پیوند عمیق کهانت و به ...