مهدی صلاح
استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
[ 1 ] - نقش اسرای هندی در تحولات فرهنگی و هنری دوره نادرشاه افشار
دولت های ایران و هند از قدیم الایام به مبادلات فرهنگی توجه داشته اند، تاکنون بیشتر پژوهش های انجام شده به تاثیر ایرانیان بر فرهنگ و تمدن و معماری هند تاکید داشته است و به تاثیرگذاری هندیان بر فرهنگ و تمدن ایرانی کمتر پرداخته شده است. با توجه به اینکه نادرشاه افشار پس از حمله به هند و تصرف شهر دهلی علاوه بر غنایم بسیاری که بدست آورد گروهی نیز در حدود 40 هزار اسیر با خود به همراه آورد که در میان ...
[ 2 ] - تأثیر اقدامات اصلاحی مورگان شوستر آمریکایی و صف‌بندی‌های موجود در برابر آن در اواخر دورة قاجار
روند اصلاحات مجلس دوم (2 ذیقعده ۱۳۲۷ ق / ۱۵ نوامبر ۱۹۰۹ م - ۳ محرم ۱۳۳۰ ق / ۲۴ دسامبر ۱۹۱۱ م)، که برای احیای بنیان‌های اقتصادی جامعة اواخر دورة قاجار از مورگان شوستر دعوت نموده بود، بسان جدال نسبی بین دو پدیدة سنت و تجدد پدیدار گشت. کم نبودند عواملی که در برابر هرگونه تغییر به سنن کهنة موجود در ایران کمک کنند. عملی کردن اصلاحات بنیادین، با وجود مدل خاص اجتماعی ایران، مسیری بود سخت و دشوار و با ...
[ 3 ] - بررسی فرمانروایی سرتیپ خزاعی در لرستان (1304 و 1305ش/1926 و 1927م) و نقش او در قیام عشایر لرستان در سال 1306ش/1928م
در اواخر عصر قاجار، در دوران وزارت جنگ رضاخان، طرح آرام‌کردن و اسکان‌دادن ایل‌های لرستان در متن توجه دولت قرار گرفت. به‌دنبال این، لشکرغرب به فرماندهی امیراحمدی و با دستور رضاخان در سال 1302ش/1923م به لرستان حمله کرد. امیراحمدی بروجرد و خرم‌آباد و سایر نواحی نفوذ سران سرکش ایل‌ها را تسخیر کرد. پس از آن، برای حمایت از جمهوری‌خواهی رضاخان به تهران رفت و فرماندهی لشکرغرب به سرهنگ شاه‌بختی واگذار ش...
[ 4 ] - متغیرهای مؤثر بر روابط ایران و آمریکا از آغاز تا پایان جنگ جهانی دوم (با تکیه بر منافع فزاینده آمریکا در ایران)
تبار‌شناسی مناسبات ایران و آمریکا از حیث شناخت موقعیت جهانی و منطقه‌ای، وضعیت سیاسی ایران در دو سده اخیر و وقوف بر دیپلماسیِ در دستور کار رجال ایرانی درخور توجه به نظر می‌رسد. نوشتار حاضر با تبیین مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر ماهیت مناسبات مذکور، در حد فاصل دوران سلطنت قاجار تا سال 1325ش/1947 م، برای پاسخ‌گویی به این سؤال تلاش می‌کند که: ضرورت‌های سیاسی‌اقتصادی دو کشور در ماهیت و چگونگی مناسبات م...
[ 5 ] - تاریخ سلاطین هورامان تداوم یا تحول تاریخ‌نگاری محلی در کردستان
ایالت کردستان، مقارن دورة قاجار،در زمینة تألیف تاریخ‌های محلی حیات بالنده‌ای داشته است. تواریخ محلی تواریخی هستند که گرایش‌های زیست‌بوم‌نگاری پررنگی دارند. این تاریخ‌ها، به دلیل نگاه مورخان از پایین به بالا، محتوایی متنوع دارند؛ لذا در بررسی تاریخ اجتماعی حائز اهمیت هستند.یکی از مهم‌ترین نمونه‌های این تواریخ، تاریخ سلاطین هورامان است. این کتاب، در عهد مظفری، با محوریت سلسله سلاطین هورامان و در...
[ 6 ] - تأملی بر جایگاه رویکرد جهانی در تاریخ‌نگاری اسلامی
اسلام به عنوان دینی دارای داعیه جهانی، اهتمام ویژه ای به تاریخ داشت و این مهم در رونق تاریخ نگاری اسلامی سهم بسزا داشت. شرایط تاریخی حاکم بر قلمرو اسلامی نیز گستره جغرافیایی، جهان‌نگری و ترکیب قومی و جمعیتی فراوانی در خود داشت که از حیث فراهم کردن زمینه‌های فرهنگی پررونق بود و می توان با عنوان «صلح اسلامی» از آن یاد کرد. با این همه، این دیدگاه اسلامی برخاسته از تعالیم دینی کمتر مورد اعتنای عام ...
[ 7 ] - تاریخ صورتی؛نگاهی به برخی موانع و ظرفیت‌ها در دانش تاریخی زنانه
در قیاس با تعداد کثیر تاریخ‌نویسانِ مرد، معدودی تاریخ‌نویس زن می‌توان سراغ گرفت. آیا ماهیت دانش تاریخ ویژگی‌هایی مردانه دارد که از حضور زنان در این عرصه استقبال نکرده است، یا موانع و محدودیت‌هایی بر سر راه ورود زنان به حوزة دانش تاریخ وجود دارد؟ آیا تلقی متعارف از دانش تاریخ که آن را بر حسب موضوع تعریف می‌کنند مانعی برای رغبت زنان به دانش تاریخ شده است؟ پاسخ به این پرسش‌ها هر چه باشد پرسشی دیگر ...
[ 8 ] - تجددخواهی در اندیشه محمدباقر میرزا خسروی کرمانشاهی (تجدد، ادب و سیاست)
محمدباقرمیرزا خسروی معروف به خسروی کرمانشاهی از شاهزادگان دولتشاهی، رجال سیاسی آزادیخواه و ازجمله ادبا، کتاب و دبیران برجسته دیوانی روزگار قاجار بشمار می‌رود. وی علاوه بر کتابت، دبیری و منشی‌گری دفتر برخی از حکام و فرمانروایان کرمانشاهان و فارس و مدیریت برخی ادارات دولتی در کرمانشاه عهد قاجار، دارای دانش، آگاهی و فضیلت‌های اخلاقی و علمی فراوان بود. جایگاه وی به‌عنوان یکی از شاهزادگان برجسته قاج...
Co-Authors