محمد رضایی

استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تربیت مدرس.

[ 1 ] - حیات فیس‌بوکی در ایران: ساخت خود زنانه در فیس‌بوک

این مقاله بر آن است تا ساخت خود‌ ‌‌زنانه در فیس‌بوک را مورد بررسی قرار دهد. برای نیل به این هدف، پروفایل فیس‌بوک 20 کاربر حرفه‌ای را به روش تحلیل محتوی کیفی، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که از میان دو رویکرد خوش‌بینانه و بدبینانه به حضور زنان در فیس‌بوک، رویکرد خوش‌بینانه تایید می‌شود. بدین معنا که زنان کاربر حرفه‌ای در بخش‌های مختلف پروفایل فیس‌بوک‌شان مانند پست‌های روی ...

[ 2 ] - مطالعه سیر تحول صمیمیت و روابط شخصی در خانواده ایرانی

در این پژوهش با روش تحقیق کیفی و رویکرد گرندد تئوری به مطالعه روابط شخصی افراد و صمیمیت و عاطفه در این روابط در خانواده ایرانی از سه دهه گذشته تا کنون پرداختیم؛ جامعه آماری این مطالعه افرادی هستند که در سه دهه گذشته دانشجو بوده‌اند و به روش نمونه‌گیری نظری تعداد 35 نفر از آنها را انتخاب کرده و با تکنیک مصاحبه عمیق مورد بررسی قرار داده و داده‌های حاصله را با استفاده از روش‌های تحلیلِ گرندد تئوری ...

[ 3 ] - مفهوم مادری با توجه به سه رویکرد سنتمحور، مدرن/ فمنیستی و اسلامی

این مقاله، به بررسی مفهوم مادری مبتنی بر سه رویکرد سنت‌محور، مدرن/ فمنیستی و اسلامی می‌پردازد. هرچند که مفهوم مادری در نگاه اوّلیه، ذهن را به سوی جنس مؤنث که حامل و زایندۀ فرزند است، رهنمون می‌کند، اما واکاوی متون علوم اجتماعی، گستردگی و پیچیدگی‌های این مفهوم را نشان می‌دهد. در رویکرد سنت‌محور، مادری، شاخصۀ هویتی زن است، اما در رویکرد مدرن/ فمنیستی زن و مادری از هم تفکیک شده و با فناوری‌های جدید...

[ 4 ] - تجربه شادی در زندگی روزمره دانش آموزی

هدف این پژوهش، بیان توصیفی ژرف از زندگی روزمرۀ دانش‌آموزی و تجربۀ شادی آنهاست. پرسش اصلی پژوهش را بر همین مبنا «چگونگی تجربۀ شادی در زندگی روزمرۀ دانش‌آموزی» انتخاب کردیم. برای پاسخ‌ به این پرسش، پژوهش میدانی در دو دبیرستان دخترانۀ منطقۀ 6 تهران انجام دادیم. برای جمع‌آوری داده‌ها از روش مشاهدۀ مشارکتی و مصاحبۀ نیم‌ساخت‌یافته‌ استفاده کردیم. سپس نتایج را براساس روش تماتیک  (مفهومی) تحلیل و چهار ...

[ 5 ] - بازخوانی سنجه های سرمایۀ فرهنگی

موضوع این مقاله بررسی چگونگی کاربرد مفهوم سرمایۀ فرهنگی در تحقیقات است. از این رو، پرسش این است که چگونه مفهوم سرمایۀ ‌فرهنگی در پژوهش­های داخلی و خارجی سنجید ه‌شده ‌است؟ و چه نسبتی از متغیرهای مختلف با سرمایۀ فرهنگی گزارش شده است؟ در این مقاله با تکیه بر تحقیقات خارجی و داخلی، ابتدا مفهوم سرمایۀ ‌فرهنگی و ابعاد آن در آثار بوردیو بررسی و سپس ابعاد عملیاتی مفهوم سرمایۀ فرهنگی در پژوهش­های متأخر ...

[ 6 ] - شادی در ساختار معنایی حاکم بر نظام آموزشی

وضعیت ملالت‌‌آور و کسالت‌بار مدارس، سیاست‌گذاری برای افزایش شادی و نشاط را ناگزیر کرده است. موفقیت این سیاست‌ها، پیش از همه در گرو وجود معنایی روشن و فهمی مشترک از شادی است. این مقاله با تکیه بر ابهام موجود در این حوزه، استخراج «معنا/ معانی حاکم بر مفهوم شادی در ساختار معنایی حاکم بر آموزش و پرورش» را موضوع اصلی کار خود قرار داده است. برای پرداختن به این موضوع از مبانی نظری لاکلائو و موف بهره ب...

[ 7 ] - مروری بر سیاست شادی/ نشاط در مدارس ایران از ایده تا اجرا

وضعیت ملالت‌‌آور و کسالت بار مدارس، سیاستگذاری برای افزایش شادی و نشاط را ناگزیر کرده‌است. نظام آموزشی نیز ایجاد مدارس شاد و با نشاط را جز اهداف خود معرفی می­کند. در مقاله حاضر استدلال می­شود نظام آموزشی برای تحقق این هدف چه سیاست­هایی را در پیش گرفته است. برای گرد‌آوری داده‌ها از اسناد رسمی موجود و مصاحبه‌های نیم‌ساخت‌یافته و برای تحلیل داده‌ها از تحلیل محتوای کیفی استفاده شده‌است. یافته‌ها حا...