ایمان عرفان منش

[ 1 ] - واکاوی مختصات تلفیق عاملیت نوجوانان و فنآوری با توجه به خانگی شدن ICTS

بر اساس تغییرات اجتماعی-فنآورانۀ شهر اطلاعاتی تهران، خانگی شدن فنآوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی سبب شده است تا ایدۀ هم‌زیستی انسان و فنآوری در ابعادی از سطوح شناختی تا کنشی تسهیل شود. در این میان، عاملان اجتماعی نوجوان از سطح انطباق‌پذیری بیش‌تری با فنآوری‌های جدید در بُعد کنش‌های روزمره برخوردارند؛ تا جایی که تشدید وابستگی به فنآوری‌های به‌روز، زمینۀ ادغام عاملیت انسان و فنآوری را فراهم می‌آورد. د...

[ 2 ] - معرفت، فنآوری و جامعۀ جدید: خوانش جامعه شناسی معرفت از جامعۀ پسا صنعتی و اطلاعاتی دنیل بل

یکی از موضوعات در جامعه‌شناسی معرفت جدید، توجه به چگونگی روابط دو قلمرو معرفت و جامعه در ابعادی مانند علم، فناوری، سازمان‌ها و گروه‌های حرفه‌ای و مسائل اجتماعی آن‌ها در جامعة اطلاعاتی است. دنیل بل، به‌عنوان پیشگام نظریه‌پردازی، با اندیشه‌هایش درمورد جامعة پساصنعتی و اطلاعاتی، چشم‌اندازها و مواضع معرفتی جدیدی را پیش‌‌‌روی بازسازی جامعه‌شناسی معرفت قرار داده است. این مقاله، با استفاده از روش اسنا...

[ 3 ] - چالش های خاستگاه جهان بینی سبک زندگی در جامعه شناسی پییر بوردیو با فطرت و زیست مؤمنانه

[ 4 ] - واکاوی حدود و شاخصه‌های رئالیسم علمی در معرفت اجتماعی سید جمال‌الدین اسدآبادی

در پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد نظری روش‌شناسی بنیادین، روش تحقیق اسنادی و با نگرشی تفسیری و اکتشافی، محدوده و برخی از شاخصه‌های رئالیسم علمی مندرج در معرفت اجتماعی سید جمال‌الدین اسدآبادی شناسایی شده است. سید جمال‌الدین با استفاده از بینش هرمنوتیکی و بر اساس مفاهیم قرآنی از جمله عقل، علم و جهاد تلاش کرده است ظرفیت معرفت دینی را در جهان مدرن آشکار کند. قرین بودن علم و دین یکی از اصول معرفت‌ش...

[ 5 ] - روش‌شناسی بنیادین معرفت اجتماعی سید قطب

  روش‌شناسی بنیادین، مسیری است که نظریه در آن تولید می‌شود. بر این مبنا، معرفت اجتماعی سید قطب، ملهم از دو جریان ظاهرگرایی و کلام اشعری است. ضرورت بازگشت به عقاید نسل اول مسلمانان به شیوه‌ای جهادی، اندیشه وی را به جریان سلفی نیز پیوند داده است. در پژوهش حاضر، با استفاده از فنون روش اسنادی و با رویکردی انتقادی در سطح توصیف و تفسیر، روش‌شناسی بنیادین معرفت اجتماعی سید قطب در چهار حوزه بررسی شده ...

[ 6 ] - فرا‌تحلیل کیفی مقالات علمی ناظر بر مسئلۀ فرار مغزها در ایران

‌فرار مغزها را می‌توان به‌منزلۀ نوعی پدیده یا مسئلۀ اجتماعی تعریف کرد که در واقعیت روند توسعۀ ملّی کشورهای در حال توسعه تبعات منفی و در شرایطی پیامدهای مطلوبی دارد. اصولاً جامعۀ ایران برای دست‌یابی به الگویی از پیشرفت، نیازمند تعلیم، پرورش و به‌کارگیری نیروی متخصص در جنبه‌های متعدد توسعه است و تقویت استعدادهای داخلی و کاستن از خلأهای فکری و مادی از ضرورت‌های آن محسوب می‌شود. از‌این‌رو، شناسایی زم...

[ 7 ] - واکاوی نظری ابعاد اجتماعی‌ـ‌فرهنگی فناوری در بیانات رهبر انقلاب اسلامی؛ با تأکید بر ICTS

مفهوم‌پردازی و اندیشه‌ورزی درباره جامعه ایران به‌منزلۀ نوعی جامعه اطلاعاتی یکی از مسائل جدید پس از انقلاب اسلامی ایران محسوب می‌شود؛ ازاین‌رو در بیانات رهبر انقلاب اسلامی، ابعاد و ملاحظات اجتماعی‌ـ‌فرهنگی درباره فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی، برجسته و قابل‌استخراج است. این مقاله با استفاده از رویکرد نظری «شکل‌گیری، عملکرد، و تأثیرات اجتماعی‌ـ‌‌فرهنگی فناوری» و روش پژوهش اسنادی، تلاش کرده است ضم...

[ 8 ] - بازنمایی بحران معنا و خانواده در فیلم‌های «گونزالس ایناریتو»

در این مقاله، نویسندگان تلاش کرده­­­اند تا بازتاب بحران معنا، اخلاق و خانواده به­منزله پیامدهای مدرنیته متأخر و جهان سرمایه­داری را در چهار فیلم «عشق سگی»، «21 گرم»، «بابل» و «بی­یو­تی­فول» اثر گونزالس ایناریتو را نشان بدهند. برای این منظور، نظریه «پول در فرهنگ مدرن» زیمل و نظریه «جامعه و هویت شخصی در مدرنیته متأخر» گیدنز را با هم ترکیب کرده ایم تا مدل نظری مقاله را معرفی کنیم. به لحاظ روش شناس...

[ 9 ] - مبانی روش‌شناختی پژوهش اسنادی در علوم اجتماعی؛ مورد مطالعه: تأثیرات مدرن‌شدن بر خانواده ایرانی

به‌کارگیری روش پژوهش اسنادی یکی از ویژگی‌های عمده روش‌شناختی در پژوهش‌های علوم انسانی، به‌ویژه مطالعات جامعه‌شناختی با بُرد کلان، به‌شمار می‌رود. استفاده نظام‌یافته و هدف‌مند از روش اسنادی، مستلزم آگاهی از زمینه معرفت‌شناختی و جنبه‌های تکنیکی آن است. منابع و اسناد مطالعاتی به‌مثابه ابزاری برای پی بردن به معانی، مقاصد و انگیزه‌های کنش‌های عاملان اجتماعی و اطلاع از پدیده‌های اجتماعی تلقی می‌شوند. ...

[ 10 ] - تفاوت‏ های جنسیتی در ادغام اجتماعی فناوری‏ های جدید با اوقات فراغت نوجوانان: ترجیح یا تحمیل؟

بر‌اساس رویکرد «فناوری اجتماعی»، در شرایط کنونی فناوری‏های ارتباطی و اطلاعاتی با فعالیت‏های فراغتی نوجوانان ادغام شده و پیوند یافته‏اند. این فعالیت‏های فراغتی در چارچوب وسیع‏تری از اقتضائات بیرونی کنش و همچنین شرایطی قرار دارند که انتخاب کنشگر در آن رقم می‏خورد. این مقاله تلاش می‏کند ضمن ارائۀ سنخ‏بندی از انواع فعالیت‏های فراغتی بیرون‌محور و فناوری‌محور، ترجیح واقعی نوجوانان را در انتخاب آن‌ها ...

[ 11 ] - بازنمایی و تحلیل گفتمان انتقادی ـ لاکانی الگوی خانوادۀ داعش در فضای مجازی

جهان اجتماعی عرصۀ گفتمان‌های متعددی است که در تثبیت فضای گفتمانی خود، با یکدیگر رقابت می‌کنند. کفایت تجربی گفتمان به توانایی در الگوسازی از نهادهای اساسی جامعه از جمله خانواده مربوط می‌شود. پس از انقلاب اسلامی، گفتمان‌های متخاصم برای مقابله با جریان گفتمانی این انقلاب تلاش‌ ‌کرده‌اند. این مقاله، پس از جست‌و‌جوی اسناد و اخبار معتبر دربارۀ زنان و خانواده در میان شبکه‌های اجتماعی و پایگاه‌های خبری...

[ 12 ] - الگوی راهبردی مواجهه با منافع و آسیب‌های دیجیتالی شبکه‌های اجتماعی بر مبنای دیدگاه رهبر انقلاب اسلامی

فضای مجازی و شبکه های اجتماعی هم به منزلۀ معدن طلا و هم به مثابۀ میدان مین هستند. به منظور وحدت رویه و موضع گیری هوشمندانه میان مسئولان نظام، لازم است که الگوی راهبردی کلانی در مواجهه با کلیت فضای مجازی و به ویژه شبکه های اجتماعی اتخاذ شود. این مقاله تلاش کرده است تا ضمن استفاده از ملاحظات نظری چند-جانبه، به واکاوی دیدگاه رهبر انقلاب اسلامی دربارۀ فضای مجازی با تأکید بر شبکه های اجتماعی بپردازد...

[ 13 ] - واکاوی مسائل اجتماعی نوظهور در روابط نظارتی والدین و نوجوانان با توجه به فنّاوری‌های جدید

نویسندگان تلاش کرده‌اند با استفاده از بینش نظری و تحلیلی «گیدنزی ـ کاستلزی» درباره تغییرات عصر جدید و اقتضائات جامعه اطلاعاتی و اتخاذ مطالعه‌ای اکتشافی، مسائل اجتماعی نوظهور در روابط نظارتی میان والدین و فرزندان را از نگاه کنشگران درگیر با موضوع شناسایی کنند. تکنیک پژوهش مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته بوده است. در این راستا، با 120 نوجوان و 20 نفر از مادران و پدران در شهر تهران براساس نمونه‌گیری ه...