ابوطالب سلطانیان
استادیار، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
[ 1 ] - بررسی نخستین قانون انتخابات و کیفیت استقرار نخستین مجلس مشروطه در ایران
یکی از موضوعات مهم در مطالعۀ آسیب‌شناختی نظام مشروطه، چگونگی تدوین و اجرای نخستین قانون انتخابات و تأثیر آن بر کیفیت استقرار نخستین مجلس مشروطه است. بررسی این موضوع از آن روی اهمیت دارد که میتوانست بر سرنوشت نظام مشروطه تأثیر بسزایی داشته باشد. در این زمینه، مسائلی چون چگونگی اقتباس و اجرای قانون انتخابات و سپس تأثیر آن بر روند استقرار مجلس مطالعه می‌شوند. چنین مسائلی چنانکه باید، از...
[ 2 ] - روابط تجاری ایران و هند در دورۀ صفویان متأخر با تکیه بر نقش عناصر فعال در آن (از دورۀ شاه عباس یکم تا پایان حکومت صفویان 1135-996)
یکی از شرکای مهم تجاری ایران، بهویژه در دورۀ صفویان متاخر، هندوستان بود. علل رشد مبادلات، میزان صادرات و واردات و نیز کم و کیف موازنۀ تجاری بین دوکشور در این دوره چندان مورد بررسی همه جانبه قرار نگرفته است. در این دوره، بسیاری از بازرگانان، عناصر و اقلیت های گوناگون دست اندرکار در بندرها، شهرها و مراکز تجاری دو کشور مستقر شده بودند و چرخۀ عظیمی از داد و ستد را بهوجود آورده بودند. بنابر آنچه ...
[ 3 ] - بررسی روند تغییر ایدئولوژی سیاسی جنبش جنگل و پیامدهای آن
یکی از مسائل مهم پیرامون آسیبشناسی جنبش جنگل، آسیبشناسی ایدئولوژیک سیاسی آن است. زیرا از این دیدگاه جنبش چندان مورد مطالعه قرار نگرفته است. در این راستا، این پرسش مطرح است که ایدئولوژی سیاسی جنبش، از آغاز تا پایان، چه تغییراتی در روند خود داشته و این تغییرات چه تأثیراتی بر میزان مشروعیت و سرنوشت آن داشته است. برای بررسی این موضوع، نخست محورهای ایدئولوژی جنبش در سالهای اولیۀ مبارزه مورد مطا...
[ 4 ] - بررسی عوامل مؤثر بر وضع اقتصادی کشاورزان در دورۀ صفویان
چکیده یکی از مسائل مهم در نظام زمینداری صفویان، چگونگی وضعیت اقتصادی و زیستی کشاورزان است که ابعاد آن چنانکه باید مورد مطالعۀ قرار نگرفته است. از این رو، باید دید که مهمترین عوامل تاثیر گذار بر وضعیت اقتصادی کشاورزان کدامند؟ چه تاثیری بر این وضعیت داشته و شرایط اقتصادی کشاورزان در این دوره چگونه بوده است ؟ برای بررسی پرسشهایی از این دست، چند عامل مؤثر در این رابطه، مانند مسألۀ مالکیت خصوصی کش...
[ 5 ] - کارکرد ابریشم و نقش بازرگانان ارمنی در اقتصاد و سیاست صفویان (از دورۀ شاه عباس یکم تا پایان حکومت صفویان)
فراوانی تولید ابریشم و اهمیت آن به عنوان یک کالای صادراتی و استراتژیک، سبب اتخاذ سیاست انحصار آن توسط شاه عباس یکم (996-1038ق) و در پی آن به‌کارگیری بازرگانان مجرّب ارمنی در اجرای این سیاست گردید. از این رو، این مسئله مطرح است که این سه عامل مرتبط (ابریشم، سیاست انحصار و بازرگانان ارمنی) چه تأثیری بر یکدیگر داشته و نقش آن‌ها در اقتصاد و سیاست صفویان متأخر چه بوده است؟ برای بررسی دقیق‌تر این نقش،...
[ 6 ] - چگونگی کنش پادشاهان صفوی با طبقۀ کشاورز و روستایی
چکیده چگونگی کنش پادشاهان صفوی با طبقۀ کشاورز و روستایی، یا به عبارت دیگر میزان رعیت مداری این حاکمان، از موضوعاتی است که ابعاد آن چندان شناخته شده نیست. چنین کنشی در این مقاله از دو منظر مورد مطالعه قرار میگیرد : یکی از منظر وضع دادرسی و رفع ستم از رعایا و دیگر از دیدگاه توجه به وضعیت زیستی آنان (و بهطور مشخصتر کم و کیف بخششها، کاهش و تخفیف های مالیاتی و بیگاریها). بر این اساس، این پرسش ...
[ 7 ] - زمینهها و علل روی آوری جنبش جنگل به بلشویکها
یکی از رویدادهای سرنوشت ساز در تاریخ جنبش جنگل، اتحاد و همکاری آن با بلشویکها بود. اما این همکاری نه تنها در دست یافتن جنبش به اهدافش کمکی نکرد، بلکه منجر به تضادهای سیاسی- ایدئولوژیک گردیده و در نهایت از توان و پویایی جنبش کاست. از دیگر پیامدهای این همکاری، آسیب‌های بسیاری بود که در پی جنگهای بینتیجۀ بلشویکها به مردم منطقه وارد شده بود. لذا، این پرسش در اینجا بررسی میشود که چ...
[ 8 ] - تحلیل تاکتیکهای جنبش جنگل در جنگ با انگلیس
جنبش جنگل در سالهای پایانی جنگ جهانی یکم (1914-18م/1333-37ق) با قشون انگلیس درگیر جنگهایی شد که زمینهها و علل وقوع آن به تحولات نظامی قفقاز بازمیگشت؛ زیرا در آن زمان، قشون انگلیس ناگزیر بود که خود را به‌سرعت از خطۀ گیلان به آن منطقه برساند، اما عبور این قشون از گیلان با مخالفت جنبش جنگل روبه‌رو شد که درنهایت به جنگ بین دو طرف انجامید. نبرد جنبش جنگل با قشون نیرومند انگلیس، ازجمله رویدادهای...
Co-Authors