مجید نیکویی
دکتری حقوق عمومی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
[ 1 ] - حقوق طبیعی و حق طبیعی: تحلیل مفهومی و تکامل تاریخی
دیدگاه‌ها درخصوص نسبت میان «حق طبیعی/حقوق‌بشر» و «حقوق طبیعی» متفاوت است. در این میان، برخی بر تمایز و ناسازگاری مفهوم حق طبیعی و حقوق طبیعی تأکید می‌کنند. وفق این نگاه، نه‌تنها خاستگاه تاریخی این دو مفهوم متفاوت است، بلکه از لحاظ مفهومی نیز میان این دو سازگاری وجود ندارد، زیرا حق طبیعی مفهومی اخلاقاً بی‌طرف و منشأ آزادی است در صورتی که حقوق طبیعی مفهومی اخلاقی و منشأ تکالیف است. نوشتار حاضر، پس...
[ 2 ] - اندیشه ابن‌سینا : الهام‌بخش نظریه حقوق طبیعی آکویناس
به رغم بحث فراوان از اثرپذیری آکویناس از اندیشه‌ی ارسطو و الهیات مسیحی، تأثیر فکری اندیشمندان اسلامی بر نظریه‌ی حقوق طبیعی آکویناس همواره مغفول مانده است. مسأله‌ای که علت آن را باید در عدم تلاش اندیشمندان مسلمان در ایجاد یک تئوری نظام‌مند حقوق طبیعی دانست. مقاله‌ی پیش‌رو، با تبارشناسی نظریه‌ی حقوق طبیعی آکویناس از یک‌سو، و اثبات تسلط اندیشه‌ی اسلامی بر متفکرین قرون وسطی و آکویناس از سوی دیگر، ن...
[ 3 ] - مشروعیت مداخله‌ی نظامی کشور ثالث بر اساس دعوت کشور میزبان: تحلیلی بر مداخلات نظامی در مالی، اوکراین، سوریه و یمن
مداخله‌ی نظامی کشور ثالث بر اساس دعوت کشور میزبان یکی از ابزارهایی است که در بحران‌های داخلی همواره استفاده می‌شود. حکومتِ تضعیف‌شده‌ای که درگیر بحران یا جنگ داخلی‌ست، برای رهایی از وضع موجود از کشورهای خارجی دعوت به مداخله می‌کند. دو نظریه‌ی مهم برای اعتبار حقوقی چنین دعوتی ارائه شده: کنترل موثر و مشروعیت دموکراتیک. بر اساس معیار سنتی کنترل، برای اعتبارِ دعوتِ نظامیِ کشور میزبان، حکومت باید کنترل...
[ 4 ] - نقدی بر «کاشفیّت ذاتی قطع از واقع» در پرتو معرفت شناسی جدید
قطع، نقش معرفتی مهمّی در اصول فقه شیعی دارد و «کاشفیّت ذاتی قطع از واقع» یکی از اساسی ترین علل اهمیّت قطع است. مقاله حاضر با ارزیابی جایگاه و مبانی حجیّت قطع در نظام اصول فقه شیعی، می کوشد تا کاشفیّت ذاتی قطع از واقع را نقادانه تحلیل کند. در این راستا، با استفاده از مبانی معرفت شناسی مدرن و تمایز میان «بود» و «نمود» در اندیشه کانت، اثبات می کنیم که «کاشفیّت ذاتی قطع از واقع» ایده قابل دفاعی نیس...
Co-Authors