علیرضا محسنی تبریزی

[ 1 ] - تبیین جامعه‌شناختی صور مختلف مشارکت در بین شهروندان شهر خلخال و عوامل مؤثر بر آن

پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه‌شناختی صور مختلف مشارکت(اجتماعی، سیاسی، روانی، فرهنگی و اقتصادی) در بین شهروندان شهر خلخال و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است. در این پژوهش آنچه مورد توجه است، ضرورت اهمیت دادن به ابعاد مشارکت است. چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه‏ی نظریه‌پردازانی همچون تالکوت پارسونز، لیپست، هابرماس، دوتوکویل، لرنر، روستو و... ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، ا...

[ 2 ] - مجازات، آخرین راهکار کنترل انحرافات اجتماعی با تأکید بر دیدگاه امام علی(ع) در نهج البلاغه

[ 3 ] - A Sociological Explanation of Different forms of Citizen’s Participation in the City of Khalkhal

This study aims to have a sociological explanation of the different forms of participation among Khalkhal citizens and the factors affecting it. In this study, the important issue is attention to dimensions of participation. The theoretical framework and model were presented by using the theory of Talcott Parsons, Lipset, Habermas, De Tocqueville, Lerner, and Rostow. This research was a survey ...

[ 4 ] - سنجش رابطه ابعاد پنچ گانه بیگانگی با رضایت از زندگی (مورد مطالعه شهروندان بالغ تهرانی)

بیگانگی در ابعاد مختلف آن یکی از آسیب های اجتماعی است که عوامل مختلفی در ایجاد و گسترش آن تاثیرگذارند. یکی از متغیرهایی که می‌تواند در این زمینه مورد توجه قرار گیرد رضایت از زندگی است. از اینرو با توجه به اهمیت موضوع در این مقاله به تببین جامعه‌شناختی تاثیر رضایت از زندگی در دو بعد فردی و اجتماعی بر ابعاد بیگانگی پرداخته شده است. روش پژوهش پیمایش و تکنیک گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. جامعه...

[ 5 ] - بررسی عوامل مؤثر بر طرد اجتماعی معلولان: مطالعۀ موردی معلولان جسمی و حرکتی تحت پوشش بهزیستی شهرستان ری

پژوهش حاضر در پی فهم وضعیت طرد اجتماعی و سنجش عوامل و متغیرهای مؤثر بر آن بر حسب شاخص‌های طرد اجتماعی است. سؤالات اصلی تحقیق عبارتند از: چگونه معلولان جسمی و حرکتی در چرخۀ زندگی به گونه‌ای نظام‌مند از جریان اصلی اجتماع طرد و به حاشیه رانده می‌شوند؟ و چه عواملی به طرد معلولان جسمی و حرکتی از عرصه‌های اجتماعی انجامیده است؟ هدف کلی این پژوهش شناخت عوامل مؤثر بر طرد اجتماعی معلولان است. نظریه‌پرداز...

[ 6 ] - بررسی و مقایسه شاخص نوسازی و توسعه اجتماعی در کلانشهرهای باکو و تبریز از نگاه شهروندان

این تحقیق در یک دوره‏ ی یک‏ساله در صدد بررسی تطبیقی شاخص‏ های توسعه‏ ی اجتماعی و مفهوم نوسازی در دو کلانشهر تبریز و باکو می‏باشد. چارچوب نظری این مطالعه نظریه‏ی توسعه و نوسازی با تأکید بر نظریه‏های اجتماعی و فرهنگی نوسازی در دیدگاه مک‏کلِلند، هیگن و راجرز است. روش این پژوهش از نوع توصیفی و پیمایشی و جامعه‏ی آماری تحقیق حاضر افراد بالای 15 ساله دو شهر باکو در جمهوری آذربایجان و تبریز در ایران در ...

[ 7 ] - تبیین رابطه جرایم خشونت‌آمیز (قتل) با تأکید بر نابرابری در توسعه اجتماعی ـ اقتصادی در ایران

ایرانبعنوانیکیازکشورهایدرحالتوسعهنابرابری­هایزیادیدربیناستان­هایآنوجودداردواگرچهتلاش­های بسیاریازطریقبرنامه­هایمختلفتوسعهبرایرفعاین نابرابری­هاشدهاستولیبهدلایلمختلفو الگوهاینامناسبتوسعه، همچناننابرابری­های بسیاری دربیناستان­هایآن مشهودوملموساست؛کهاینامرپیامدهای مختلفی از جمله جرایم خشونت­آمیز (قتل) را در بین استان­ها به همراه داشته است. بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع هدف این پژوهش جواب دادن...

[ 8 ] - سبک زندگی شهری و مشارکت اجتماعی شهروندان سالمند اهوازی؛ یک پیمایش منطقه ای

کاهش مشارکت جامعه محلی خوزستان و ایرانیان در برنامه‏های اجتماعی و سیاسی منطقه بین سال‏های 1380 تا 1384 مشاهده شده است. این مسأله زمینه انجام بررسی‏هایی را در خصوص دلایل کاهش مشارکت اجتماعی فراهم نموده است. در این میان، افت شدید فعالیت‏های اجتماعی سالمندان ناشی از نابرابری فضای اجتماعی همراه با رشد جمعیت این گروه اجتماعی چشمگیرتر به نظر می‏رسد. این بررسی به روش پس رویدادی مطالعه عوامل مهم مشارکت...

[ 9 ] - فضاهای بی­ دفاع شهری و خشونت (مطالعه‌ی موردی فضاهای بی­ دفاع شهر تهران)

عوامل متعددی در وقوع و گسترش خشونت مؤثر هستند. یکی از این عوامل، فضاهای بی­دفاع شهری یا جرم­خیز است. فضاهای بی­دفاع یا جرم­خیز دارای ویژگی‌های بسیاری هستند که در دو دسته‌ی فیزیکی و اجتماعی قابل تفکیک بوده، سبب مستعد ­شدن فضاها برای وقوع خشونت می­شوند. از دیدگاه طراحان شهری و معماران، ویژگی‌های فیزیکی و از دیدگاه نظریه­پردازان جامعه­شناسی و روان‌شناسی، ویژگی‌های اجتماعی بیشتر در مستعد کردن فضاها...

[ 10 ] - پژوهشی دربارۀ بی تفاوتی اجتماعی در ایران (مورد پژوهش: شهروندان تهرانی)

در این پژوهش فرضیه هایی در مورد بی تفاوتی اجتماعی در شهر تهران به آزمون نهاده شد. اهداف این پژوهش، شناسایی چگونگی پدیدۀ یادشده در جامعۀ آماری، و سنجش همبستگی آن با برخی متغیرهای مؤثر به منظور سنجش میزان اثر گذاری هر یک از آنها بر بی تفاوتی اجتماعی بود. با روش پیمایش، و اجرای ابزار پژوهش بر روی نمونه ای با حجم850 نفر در شهر تهران یافته ها نشان داد؛ میان متغیرهای قومیت، شغل، و تحصیلات از صفات زمی...

[ 11 ] - تحلیل محتوای کتب مبانی جامعه شناسی مورد تدریس در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور به منظور انطباق این کتب با سرفصل های مصوب و کتب مبانی معتبر خارجی

مقاله حاضر با استعانت از نتایج حاصل از تحلیل محتوای کتب مبانی جامعه شناسی مورد تدریس در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور تنظیم شده است. با استفاده از روش تحلیل محتوا در گام اول 20 اثر اعم از تالیف یا ترجمه شناسایی و انتخاب شدند و درگام بعد 5 منبع به عنوان رایج ترین و پراستفاده ترین منابع درسی برای تحلیل محتوا برگزیده شدند. کتب انتخاب شده براساس قواعد و ضوابط تحلیل محتوا ابتدا با بالغ بر 148 م...

[ 12 ] - خودکشی؛ به‌مثابه عبور از امر مسکوت مانده (موردمطالعه: افراد اقدام کننده به خودکشی در شهر تهران).

چکیده خودکشی به‌عنوان اقدامی آگاهانه در آزار به خود که به مرگ منتهی می‌گردد، ازجمله مسائل اجتماعی جامعه انسانی می‌باشد که روزبه‌روز بر وسعت آن افزوده می‌شود. مطالعات همه‌گیرشناسی خودکشی در ایران نیز نشان داده است که خودکشی و اقدام به آن در حال افزایش است. این تحقیق درصدد است در یک مطالعه کیفی و بر اساس رهیافت گرنددتئوری علل اجتماعی و فرهنگی اقدام به خودکشی، نوع تعامل فرد خودکش با خانواده، گروه ...

[ 13 ] - بررسی گونه‌های تعامل اجتماعی میان گروه‌های قومی در ایران: مورد مطالعه گروه‌های قومی استان آذربایحانغربی

تمایل به مطالعه روابط اجتماعی میان گروه­های قومی در چند دهه گذشته به طور بارزی افزایش یافته است. رشد افتخارات قومی، در نتیجه افزایش آگاهی از حوزه قوم­گرایی در سطح جوامع و ارتباط این حوزه با مسایل اجتماعی موجود درجوامع بشری، به این امر منجر شده­ است. مسئله اصلی تحقیق شناسایی گونه­­های تعامل اجتماعی میان گروه­های قومی به مثابه یک گروه اجتماعی است. در این تحقیق به منظور تبیین و توصیف مناسبات موجود...

[ 14 ] - تبیین جامعه‌شناختی صور مختلف مشارکت در بین شهروندان شهر خلخال و عوامل مؤثر بر آن

پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه‌شناختی صور مختلف مشارکت(اجتماعی، سیاسی، روانی، فرهنگی و اقتصادی) در بین شهروندان شهر خلخال و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است. در این پژوهش آنچه مورد توجه است، ضرورت اهمیت دادن به ابعاد مشارکت است. چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه‏ی نظریه‌پردازانی همچون تالکوت پارسونز، لیپست، هابرماس، دوتوکویل، لرنر، روستو و... ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، ا...

[ 15 ] - تحلیل سیاست‌های قومی، مذهبی و تأثیر آن بر مشارکت سیاسی و راه‌های ارتقاء آن (مورد مطالعه: قوم ترکمن استان گلستان)

از ایران همواره با عنوان جامعه­ای با گوناگونی‌ و شکاف‌های اجتماعی بسیار با‌ سـاختار‌ موزاییک گونه یاد شده است. در طول یک دهه گذشته، چهار شکاف اجتماعی نسلی، جنسیتی، قومی و مذهبی دارای اهمیت زیادی در ایران بوده­اند. یکی از اقوامی که موضوع مناسبی برای مطالعه در چارچوب شکاف‌های قومی و مذهبی است قوم ترکمن است. اکثر ترکمن‌های ایران در استان گلستان، یعنی شهرهای گنبد، بندر ترکمن و مراوه‌تپه ساکن‌اند. ت...

[ 16 ] - studying the social dimension of subjective well-being in substance abuse prevention approaches and programs

The purpose of this article is to assess the contribution of the social dimension of subjective well-being to different prevention approaches and programs of substance abuse among adolescents. First, using the survey, the social dimensions of  subjective well-being and attitudes toward the drugs were measured among 670 normal, high-risk and addicted students in Tehran. Then, using a qualitative...

[ 17 ] - مطالعه جامعه شناختی خودکشی؛ شناسایی ریسک فاکتورها

خودکشی از جمله رفتارهای انسانی است که تحت تاثیر درون مایه های زیستی متنوعی قرار دارد. در شرایط کنونی با توجه به مسائلی هم چون افزایش میزان خودکشی، تغییر سبک های زندگی افراد و کاهش سن اقدام به خودکشی مطالعه خودکشی امری ضروری به نظر می رسد. این پژوهش در صدد است با روش کیفی پدیدارشناسانه با تمرکز بر داده های حاصل از مصاحبه های عمیق نیمه ساخت یافته با 30 فردِ خودکش (23 زن و 7 مرد) به فهم و شناسایی ر...

[ 18 ] - تفسیر نابردباری اجتماعی از منظر نخبگان دانشگاهی و ارائۀ مدل نظری

نابردباری اجتماعی از جمله مسائل اجتماعی است که در صورت تشدید و فراگیری، انسجام جامعه را به مخاطره می‌اندازد. مقالۀ حاضر به روش نظریۀ داده‌بنیاد، به تحلیل نابردباری اجتماعی از منظر نخبگان دانشگاهی می‌پردازد. داده‌ها به روش نظریۀ داده‌بنیاد از طریق مصاحبه با نخبگان دانشگاهی به‌دست آمد. در نوشتار حاضر، با هدف تفسیر نابردباری اجتماعی به مدلی پارادایمی دست یافتیم که تفسیرکنندۀ ذهنیت کنشگران در خصوص ...

[ 19 ] - یک مطالعۀ کیفی در باب تأخر ادراکی از ریسک‌های محیطی در شهر تهران

ریسک مفهوم و پدیده‌ای است که با احتمال خطر و قدرت آسیب‌رسانی آن در آینده سروکار دارد. رویکرد به ریسک علاوه بر ارزیابی فنی و محاسباتی بر الگوهای فرهنگی و اجتماعی راه می‌برد. لذا بر وجه ادراکی و کُنشیِ انسان‌ها تسری می‌یابد. پژوهش حاضر ارزیابی ذهنی شهرنشینان دربارة ریسک‌های محیطی شهر تهران را از منظر سوژه‌های مطلع هدف مطالعه قرار داد. این تحقیق داده‌ها را با اتخاذ روش نظریۀ مبنایی و اجرای بیست مصاح...

[ 20 ] - شناسایی ابعاد پتانسیل خشونت قومی وعوامل اجتماعی مرتبط با آن (مطالعه موردی : استان آذربایجان غربی)

هدف مقاله حاضر، شناسایی ابعاد پتانسیل خشونت قومی وعوامل اجتماعی مرتبط با آن در استان آذربایجان غربی می باشد. در پژوهش حاضرعمدتاازتئوری های منزا و بروکز، بارت، ویمر، آکلائف استفاده شده است. پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی بوده که به روش نمونه گیری خوشه ای و به وسیله پرسشنامه محقق ساخته بر روی384 نفر از شهروندان استان آذربایجان غربی در سال1398 انجام گردید. به منظور آزمون فرضیه ‌های پژوهش از ضریب...

[ 21 ] - Sociological Explanation of Youth Participation in Tehran

Participation is one of important topics highly focused on in various social, political and cultural areas. Today the youth as an effective group in participation has taken a crucial role in political, social and cultural decisions of the society. This research aims to present a sociological analysis of the youth participation, causes, procedure, and the challenges concerned. To achieve this pu...

[ 22 ] - The Effect of Social Capital on the Mental Health of the University Students During the COVID-19 Pandemic With the Mediation of the Resilience Variable

Objectives: This research was conducted to evaluate the effect of social capital on the student's mental health with the mediation of resilience during the COVID-19 pandemic. Methods: The research is based on the objective criterion in the applied research group and the data collection method criterion in the survey research group. The statistical population includes the students of the state ...

[ 23 ] - Sociological Causes of Drug Abuse and Its Prevention Solutions Case Study: Country Sides of Rahimabad District

Introduction: People's tendency to risky behaviors is an important social issue that has affected the quality of life of people, social ties, human capital, and social health of communities. This study was to explain the influence of rural sociological factors on the tendency to high-risk behaviors using Durkheim anomie theories, Sutherland differential linkage, Park and Bridges ecology, Hershe...