معصومه آبانگاه ازگمی

کارشناس ارشد تاریخ اسلام دانشگاه مذاهب اسلامی

[ 1 ] - عملکرد دوگانه ایوبیان در مواجهه با شیعیان امامیه و اسماعیلیه و بازتاب آن در تاریخ نگاری ‏مصر و شام

مصر و شام در دوره فرمانروایی ایوبیان، کانون مبارزه با شیعیان اسماعیلی و سرکوب عقاید آنها به شمار می‌رفت، اما شاهد برخی روابط مسالمت​آمیز با پیروان امامیه نیز بود. نوشتار حاضر بر آن است، تا وجود چنین فرایندی را با تکیه بر تاریخ نگاری این دوره، ارزیابی نماید. با وجود تأثیر​پذیری شمار قابل توجهی از مورخان شافعی مذهب نظیر عمادالدین کاتب اصفهانی، بهاءالدین بن ​شداد و ابوشامه از فضای سیاسی و مذهبی حا...

[ 2 ] - تاریخ نگاری عبداللطیف بغدادی: نمونه‌پژوهی کتاب الافادةوالاعتبار

عبداللطیف بغدادی طبیب، زیست‌شناس، پژوهشگر، مورخ و حکیمی ذوفنون است که کتاب الافادةوالاعتبار را متأثر از همین مهارت‌های خود تدوین کرده است. این کتاب که بیشتر در زمرﮤ تاریخ‌های محلی مصر شناخته شده است، صرف‌نظر از ارزش علمی، به‌علت برخورداری از روش خاص مؤلف در جمع‌آوری اطلاعات و تنظیم داده‌ها، با سایر نوشته‌های تاریخی پیش و پس از خود متفاوت است. بی‌شک این مهم در پژوهش‌های تاریخی مهم و درخور توجه ا...

[ 3 ] - اوضاع سیاسی، اجتماعی، و اقتصادی بِلبَیس: قدیمترین کرسی ولایت شرقیۀ مصر

بلبیس، از توابع استان شرقیۀ مصر، شهری باستانی بر ساحل شعبه​ای از نیل است که تا اواخر قرن 4ق، به‌عنوان قصبۀ ولایت حوف شرقی و تا عصر ممالیک، مرکز اقلیم شرقیه بود. این شهر در دورۀ اسلامی از اهمیت سیاسی و نظامی فراوانی برخوردار بود و نام آن به‌عنوان لشکرگاه مصر و دروازۀ شام و نیز کانون شکل‌گیری دگرگونی​های سیاسی مصر در کنار فسطاط و قاهره می‌آمد، اما با وجود اینکه از موقعیت اقلیمی مناسب و رفاه اقتصا...

[ 4 ] - شیعه در منابع تاریخی دوره ایوبیان در مصر و شام

در دوره ایوبیان، به سبب انقراض دولت شیعی فاطمیان و اعمال سیاست سرکوب‌گرانه و ضدشیعی دولت ایوبی، بستر مناسب​تری برای بروز گرایش​های فرقه​ای مورخان اهل‌سنت در مصر و شام فراهم گردید که می​توانست مواضع واقعی آن‌ها را نسبت به شیعه و مظاهر آن نمایان سازد. رویکرد مورخان مزبور در برابر تشیع و انگاره​های آن، مسأله جستار حاضر است که در دو موضوع مصداق حقیقی شیعه در نظر آنان و چگونگی مواجهه​‌شان با بن​مایه...