نبی‌الله صدری فر
مربی گروه معارف اسلامی دانشگاه پیام نور
[ 1 ] - بررسی تطبیقی تفاسیر المنار و الفرقان در حوزه جایگاه احادیث در تبیین مبهمات قرآن
یکی از انواع علوم قرآنی، تعیین مبهمات آن است. منظور از مبهمات قرآن، افراد، مکانها، زمانها، اقوام و اشیایی است که در آیات قرآن به شکل مبهم از آنها سخن به میان آمده است و مصداق آنها به روشنی معیّن نیست. همچنین برخی جزئیات قصص قرآن و امور غیبی مانند حقیقت فرشتگان، ابلیس، جن و بهشت نیز از جمله مبهمات محسوب می‌شود. برخی مفسران برای تبیین آنها، به آنچه از متن قرآن ...
[ 2 ] - واکاوی سنت و ساختار تغییرات اجتماعی(با تأکید بر آیه 11 سوره رعد)
هدف از این پژوهش نشان دادن اهمیت، جایگاه و رویکرد متون اسلامی و دیدگاه های جامعه شناسان نسبت به ساختار و مبانی تغییرات اجتماعی است. سوالات پژوهش: یک: موضوع «سنت تغییر» در تفاسیر قرآن چگونه تبیین شده است؟ دو: ساختار تغییرات اجتماعی در متون اسلامی و کلمات جامعه شناسان چگونه تحلیل شده است؟ تحقیق به روش اکتشافی و رویکرد توصیفی تحلیلی، با ابزار تحلیل محتوا صورت پذیرفته است، در پاسخ به سوال اول بررسی...
[ 3 ] - شبهه وارده بر آیه 94 سوره یونس از طرف یوسف حداد و نقد آن
یوسف دُرّه حداد ذیل آیه: «فَإِنْ کُنْتَ فِی شَکٍّ مِمَّا أَنْزَلْنا إِلَیْکَ فَسْئَلِ الَّذِینَ یَقْرَؤُنَ الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکَ لَقَدْ جاءَکَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکَ فَلا تَکُونَنَّ مِنَ المُمْتَرِینَ» مدعی شده که رسول اکرم (ص) برای رفع تردید از خود پیوسته به اهل کتاب مراجعه می‌نموده است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی نشان داده است که پیامبر اکرم(ص) هیچ گاه دچار شک و تردید نشده تا نیازی به مراجعه به اهل کتاب داشته باشد، ازاین‌رو، این مدعا دارای پنج اشکال است: ال...
[ 4 ] - شیوه گزینش و طبقه‌بندی روایات تفسیری با نگاه به تفسیر المیزان
تفاسیر اثری ترکیبی است از روایات معتبر، روایات اسرائیلی؛ بنابراین، در مرحله اول باید روایات جعلی را از روایات معتبر تفکیک نمود. چنین نیست که روایات معتبر، در تفاسیر اثری همگی به عنوان تفسیر قرآن قلمداد شوند. روایات معتبر را باید طبقه‌بندی و از یکدیگر تفکیک نمود. هر روایت را در طبقه‌ای قرار داد که متناسب آن طبقه بوده و روایت با عنوان کلی که برای هر بخش قرار داده می‌شود، تناسب و سازگاری داشته باش...
[ 5 ] - درنگی در مستندات قرآنی کثرت‌گرایان و نقد آن
«پلورالیسم»در لغت به معنای کثرت‌گرایی و مقصود از آن در فلسفة دین، پذیرش حقّانیّت ادیان مختلف است. طرفداران پلورالیسم برای مشروعیّت دینی بخشیدن به مدّعای خود، ظواهر برخی از آیات قرآن مجید را مورد استناد قرار داده‌اند تا بدین سان نظریّة خود را همخوان با آن جلوه دهند. این مقاله در سه محور حرکت نموده است. محور اوّل، بر محور مفهوم‌شناسی و اشارة اجمالی به پیشینة تحقیق شده است. در محور دوم، که هدف اصلی این ...
[ 6 ] - سنت استیصال و امت محمدی(ص) (بررسی تطبیقی دیدگاه های المنار و المیزان)
هدف پژوهش حاضر عبارت است از بررسی و تحلیل تطبیقی دو تفسیر المنار و المیزان درباره جریان سنت استیصال در امت محمدی (ص). ازاین‌رو، این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که آیا ممکن است سنت استیصال در امت محمدی(ص) جریان یابد؟ لذا، پس از روشن شدن مبانی نظری بحث، به تبیین ارتباط سنت استیصال با دیگر سنن الهی از جمله سنن امهال، ارسال رسل و توبه پرداخته می‌شود. به دنبال آن، با دسته بندی آیات سنت استیصال ...
[ 7 ] - تحلیل، مقایسه و نقد دیدگاه مفسران درباره «سنت تغییر»( ذیل آیه 11 سوره رعد)
به «سنت تغییر» در آیة P... إِنَّ اللَّهَ لا یغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّی یغَیِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ...O اشاره شده‌است و در دوران معاصر، همواره مورد توجه مفسران اجتماعی نیز بوده‌است. این نوشتار بر آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی ضمن تبیین دقیق «سنت تغییر» بر اساس آیة 11 سورة رعد، به مقایسة دیدگاه مفسران اجتماعی بپردازد. بررسی دیدگاه‌ها نشان می‌دهد تعریف و تبیین دقیق «سنت تغییر» مبتنی بر تفسیری است که درب...
[ 8 ] - بازشناسی شاخصه‌های ارزشی و شکلی در شهرسازی اسلامی بر اساس آموزه‌های دینی
هدف از این پژوهش نشان دادن گفتمان دین در عرصه معماری و بنای شهر و نشان دادن معماری شهر اسلامی است، آنگونه که باید باشد. سوال پژوهش عبارت شد از اینکه ارزش های اسلامی در شاخص های شکلی شهر اسلامی کدامند؟ تحقیق به روش اکتشافی و رویکرد توصیفی تحلیلی، با ابزار کتابخانه ای صورت پذیرفته است، در پاسخ به این پرسش، مقاله در دو قلمرو پی گیری شده است. قلمرو اول به شاخص های ارزشی در معماری شهر اسلامی پرداخته...
Co-Authors