محمود کریمی

دانشیار دانشگاه امام صادق(ع)

[ 1 ] - آثار خانوادگی و اجتماعی رفق و مدارا از منظر فریقین

زندگی خانوادگی و اجتماعی، با ناملایمات و مشکلاتی آمیخته است که از تزاحم منافع افراد با یکدیگر ناشی می‌شود. در صورتی که این ناملایمات استمرار یابد، نه تنها افراد، بلکه نهاد خانواده و جامعه با انحطاط و نابودی مواجه می‌شوند. اسلام به منظور تحکیم روابط خانوادگی و اجتماعی، مراعات اصولی، همچون «رفق» و «مدارا» را پیشنهاد می‌کند. آگاهی از آثار خانوادگی و اجتماعی رفق و مدارا، خانواده‌ها را تشویق می‌کند،...

[ 3 ] - مراحل آغازین آفرینش عالم از منظر تورات و بررسی آن در تطبیق با قرآن

در مقالۀ حاضر، با بررسی تطبیقی «چگونگی مراحل آغازین آفرینش عالم هستی» در قرآن کریم و تورات که با نام مشترک «آسمان‌ها و زمین» یاد شده، وجوه شباهت‌ها و البته تفاوت‌های در ساختار و محتوای دو کتاب بیان شده است. بی‌شک علت اصلی وجود شباهت بین محتوای قرآن و تورات، داشتن منشأ و مبدأ واحد است که هر دو ریشه در وحی الهی دارند. با مقایسه دو کتاب، علاوه بر پی‌بردن به شباهت‌ها و تفاوت‌های دیدگاهِ دو دین دربار...

[ 4 ] - تکالیف خبرنگار در اسلام

بررسی مسائل حوزه خبر و خبررسانی، با توجه به عصر ارتباطات و لزوم پاسخگویی فقه به مسائل این حوزه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مقاله حاضر، برخی از تکالیف خبرنگار رسانه‌ای همچون ممنوعیت گمراه کردن افکار عمومی، اشاعه فحشا و منکرات، تجسس در اسرار مردم و افشای آن، کذب، بهتان، اغرا به جهل، اهانت و سرقت را با توجه به ادلّه احکام در فقه امامیه و نظر به آرا و دیدگاه‌های فقها که منبعث از ادلّه احک...

[ 5 ] - بازخوانی گزارۀ «إنّما البیعُ مثلُ الرِّبا» تحلیلی سه سطحی مبتنی بر زبان‌شناسی نقشگرا

یکی از گزاره‏هایی که توجه مفسران را به خود جلب کرده، «إنّما البیعُ مثلُ الرّبا» است؛ تنها گزاره‏ای که به صورت بی‏واسطه بازتاب‏دهنده جایگاه «ربا» در بافت اقتصادی شبه‏جزیره در عصر نزول است. به رغم تفاوت آرای مفسران پیرامون این گزاره، همگی به دلیل تشبیه بیع به ربا بر غیرطبیعی بودنِ چینشِ واژگان در این گزاره متفقند. مطالعه حاضر تلاش دارد با بهره‏گیری از نگره نقشگرای مایکل هالیدی دست به بازخوانی این گزاره...

[ 6 ] - جایگاه عهدنامه امیرالمومنین علی(ع) به مالک اشتر در منابع اسلامی

مقاله‌ی حاضر، به بررسی جایگاه عهدنامه‌ی امیرالمومنین علی(ع) به مالک اشتر، در منابع اسلامی و ویژگی‏های آن می‏پردازد. در این پژوهش، منابع عهدنامه‌ی مالک، اعم از منابع شیعه و اهل سنت، جایگاه آن در منابع فقهی و تفسیری و شهرت آن در نقاط مختلف جهان اسلام، مورد بررسی قرار می‏گیرد. به علاوه، سند این عهدنامه مورد تدقیق قرار گرفته و دیدگاه‌های مختلف در این‌باره بیان می‏شود. این مقاله‌، در پایان، به مضامی...

[ 7 ] - شخصیت حدیثی عماربن یاسر

عماربن یاسر از بزرگان صحابه و سابقان در اسلام است. او پس از پیامبر (ص) یک شیع? راستین بود و به عنوان یکی از ارکان شیعه شهرت یافت. دربار? عمار تاکنون نوشته های فراوان و گوناگونی منتشر شده اما آنچه در این میان مغفول مانده، شخصیت حدیثی و شخصیت تفسیری این صحابی بزرگ است. با توجه به ثقه بودن عمار نزد فریقین، در منابع روایی شیعه و سنی، میراث حدیثی قابل توجهی از وی به یادگار مانده است. البته تعداد ر...

[ 8 ] - از هرمنوتیک توحیدی تا پارادایم توحیدی؛ بررسی تطور روش‌شناسی آمنه ودود در فهم قرآن

ظهور جریان فمینیسم اسلامی در دهه‌های اخیر و برداشت‌های آنان از آیات زنان در قرآن، توجه بسیاری را به خود جلب نموده است. آمنه ودود برجسته‌ترین چهره این جریان پس از ارائه روش «هرمنوتیک توحیدی» در بازخوانی آیات زنان در قرآن، روشی نوین براساس بهره‌مندی از «پارادایم توحیدی» در کتاب جدیدش اتخاذ نمود. به تبعیت از وی، جریان فمینیسم اسلامی نیز پس از ارائه روش‌هایی در فهم آیات و رسیدن به تنگنا، جهت حفظ و ...

[ 9 ] - واکاوی اصول و گونه‏‏ های اعجاز در سیرۀ امام رضا(ع)

صدور معجزه از ناحیۀ معصومان، یکی از مهم‌ترین مباحث کلامی در موضوع امامت است که نمونه‌های بسیاری از آن در منابع روایی امامیه گزارش شده است. البته برخی همچون معتزله، معجزه را تنها مختص انبیا دانسته و امامت را بدون صدور معجزه نیز جایز دانسته‏ا‏ند. با توجه به اهمیت اعجاز در مباحث امامت از یک‌سو، صدور بسیاری از معجزه‌ها از ناحیۀ معصومان از سوی دیگر و نظر به دوران امامت امام رضا(‏ع) و ...

[ 10 ] - The Importance and Pathology of History and Historiography in Imam Khomeini`s Thought

This paper, having referred to the importance and profits of history, seeks to survey the pathology of history and historiography in Imam Khomeini`s view in detail. The study has centered on such problems as historian`s impartiality, distorting history, carelessness in writing historical events down, lack of critique and analysis in historiography, lack of attention to common people in compilin...