بهروز عمرانی
استادیار پژوهشکده سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
[ 1 ] - آنالیز ایزوتوپهای پایدار استرانسیوم و عناصر کمیاب Sr و Ba اسکلتهای گورستان عصر آهن مسجد کبود تبریز
در این پژوهش نمونههای دندان و استخوان ده اسکلت از اسکلتهای محوطۀ باستانی مسجد کبود تبریز به منظور تعیین بومی یا غیربومی بودن آنها با دو روش آنالیز ایزوتوپهای پایدار استرانسیوم 87Sr/86Sr و آنالیز عناصر کمیاب Sr/Ca و Ba/Ca بررسی و مطالعه شدند. نتایج آنالیز ایزوتوپهای پایدار نشان میدهد که غیر از اسکلت شمارۀ 8/81 مابقی نمونهها بومی هستند. مقایسۀ لگاریتم Sr/Caنمونههای استخوان با این نسبت در ن...
[ 2 ] - جایگاه مجموعۀ زهاک در روند ترویج اندیشه‌های مهرپرستی و معماری مرتبط با آن
در میان تواریخ کمتر تاریخی به قدر تاریخ پارت‌ها تاریک و نارساست. پیرو کشورگشایی‌های پارتی و تشدید اصطکاک موقعیت مرزی در سرحدات غرب و شمال غرب ایران، بقایای مجموعۀ ضحاک را می‌توان کانون تمرکز قدرت حکومتی در طی سدة اول میلادیدانست،تاجاییکهبرجستگینفوذمذهبباحضورمستقیموتعیینکنندةمعبددرسرنوشتسیاسی'نظامیآن آشکار است. از آنجایی که تاکنون معابد پارتی را در نجد ایران کشف نکرده‌اند و همواره ایالات خارجی...
[ 3 ] - بازشناسی فرم معماریِ :آرامگاه «غازان» در مجموعه ابواب البریِ غازانیه و نقش آن در روند تحولات شهرسازی ِ ایرانی
صرفنظر از ویرانی و تخریب بخشی از شهرهای ایران در ابتدای هجوم مغول، سیمای شهرسازی سایر بخش‌های ایران، خصوصاً آذربایجان، نه تنها شاهد ویرانی و تجزیة بافت شهری نیست، بلکه از همان ابتدا ایلخانان را متوجه به شهر و آبادگری معرفی می‌کند. بی‌شک دین ثابت کرده است که یکی از مؤثرترین و تواناترین نیروهای وحدت‌بخش در حیات حکومت‌هاست. اشراف کامل مغول بر این موضوع، ضمن ایجاد شهرک‌هایی با مرکزیت اَرسن مذهبی در خ...
[ 4 ] - بازشناسی تاریخی و تزیینات کاروانسرای آلاکی
رزمین آذربایجان در معماری ایران مرتبه نخست را دارد. آغاز فعالیتهای معماری ایلخانان به مرکزیت تبریز با بهره‌گیری از تجربیات و سنت‌های متقدم، فصل‌گشای عصر جدیدی در هنر و معماری این منطقه بوده است. کاربرد تزیینات معقلی و تلفیق آن با ویژگی‌های ممتاز سبک آذری در قالب تأکید بر ارتفاع بیشتر، استعمال سنگ تراشیده و بهره‌گیری بیشتر از هندسه، در یکی از زیباترین و منحصربه فردترین آثار معماری این دوران، مو...
[ 5 ] - بازشناسی سیمای معماری مسجد علیشاه بر اساس شواهد باستانشناسی، منابع مکتوبِ تاریخی و بقایای معماری
قریب به یک قرن حکومت ایلخانی در ایران ناقل چنان نوآوری‌هایی در معماری و شهرسازی دوران اسلامی بوده است که بررسی وجوه مختلف آن کمتر موردتوجه کارشناسانه قرارگرفته است. در همین راستا، تبیین فرم معماری مسجد علیشاه در قالب بزرگ‌ترین گونه‌ی معماری مذهبی در ایران، ازجمله موضوعات قابل‌تأمل در معماری مربوط به مساجد قرون میانه در جهان اسلام می‌باشد. تحقیق پیش رو بر آن است تا به روش توصیفی-تحلیلی و گردآور...
[ 6 ] - A Study on Cultural Changes in Hourand Region,Based on Spatial Distribution Analysis of the Chalcolithic Sites in Relation to the Environmental and Geographical Factors
Aims & Backgrounds:The present article introduces a model for distribution of the Chalcolithic sites in Houran located in the eastern part of Azerbaijan. The main aim of this research is to show how environmental and geographic factors could influence site selection and how it can determine a model for settlement pattern in a specific region. Hence, seventeen sites dated back to the Chalcolithi...
[ 7 ] - برهمکنش محیط و فرهنگ: چشم‌انداز جغرافیایی و تحلیل باستانشناختی استقرارهای عصرمفرغ شهرستان هوراند
شهرستان هوراند در شرقیترین بخش استان آذربایجان شرقی واقع شده و شاید جز معدود مناطقی از کشور باشد که تاکنون فعالیتهای عمده باستانشناختی در آن به انجام نرسیده است. نیک میدانیم مجموعه عوامل زیستمحیطی نقشی موثر در ایجاد استقرارهای انسانی در هر دوره زمانی دارند، لذا در باستانشناسی علاوه بر شناخت میزان تاثیر محیط در ایجاد هر استقرار، میزان انطباق استقرارها با شرایط محیطی حاکم را باید بررسی نمود...