نجم الدین گیلانی
دکترای تاریخ محلی، پژوهشگر فرهنگ و تمدن ایران و اسلام.
[ 1 ] - خسرو انوشیروان و شکوفایی فرهنگ و تمدن ایران در دورة ساسانیان
شکوفایی فرهنگ و تمدن یک سرزمین پیوند تنگاتنگی با خردمندی و فرهیختگی فرمانروایان آن دارد و اگر این ویژگیها با بردباری و آزاداندیشی یک فرمانروا همراه شود، نخبگان و اندیشمندان به سوی او روی خواهند آورد. خسرو انوشیروان (531-579 م.) پادشاه فرهیخته و خردمند ساسانیان، چنان‌که منابع تاریخی ایرانی و ناایرانی گواه‌اند، هم دانشدوست بود و هم آکنده از بردباری دینی و آزاداندیشی. ازاین‌رو، در دورۀ فرمانروای...
[ 2 ] - بررسی تحلیلی و تطبیقی سوگ‌آئین‌های لُری و کُردی با سنت سوگواری در شاهنامه
یکی از سنّت هایی که قدمت دیرینه ای دارد، سنّت سوگواری برای درگذشتگان است. این سنّت، به دلیل حس نوع دوستی، قدردانی و سپاسگزاری انسان ها از بستگان خود و کسانی که در راه وطن کشته شدهاند، از آن دسته آیین های ماندنی است که با گذشت زمان، نه تنها فراموش و منسوخ نشده که بر اعتبار و جایگاه آن افزوده شده است؛ اقوام کرد و لر نیز به عنوان دو قوم ایرانی، در طول تاریخ همواره پاسبانان و حافظان خوبی بر...
[ 3 ] - نقش خاندان نوبخت در پیوند بخشیدن به اندیشه ایرانی و شیعی
خاندان نوبخت یکی از خاندانهای دانشدوست ایرانی (از خطه خوزستان فعلی) بودند که در عصر اول عباسی تلاش زیادی در راه احیای فرهنگ ایران باستان و پیوند اندیشههای ایرانی با اندیشههای شیعه از خود نشان دادند. اگر چه با ورود اسلام به ایران ساختار طبقات اجتماعی، آن‌گونه که در سابق بود، در همریخت؛ اما بعضی از خاندانهای دانشپژوه مانند خاندان نوبخت، با استخدام در کادر اداری و دیوانی، ضمن اینکه موقعیت...
[ 4 ] - تأملی بر جامعه طبقاتی عصر ساسانی و تداوم آن در قرون اولیه اسلامی (با تکیه بر خاندان بختیشوع)
در دورة ساسانی جامعة ایران به طبقات گوناگونی تقسیم شده بود. هر چند در بسیاری از منابع از ممکن نبودن تحرک طبقاتی در این دوره سخن رفته است، اما شواهدی مبنی بر امکان تحرک و ارتقای طبقاتی وجود دارد. همچنین، به نظر می‌رسد که جامعة طبقاتی عهد ساسانی بیش‌تر به منظور تخصص‌‌گرایی و هویت خاص هر طبقه مطرح بوده است. این موضوع سبب می‌‌شد مشاغل در خاندان‌‌ها موروثی شود و فرزندان تجارب نیاکان و پدران ...
[ 5 ] - نقش خاندان مهران در تحولات سیاسی ایران در دوران ساسانیان
خاندانهای کهن به علت داشتن املاک و رعایای فراوان و، همچنین، لیاقت و شجاعت در فن جنگاوری و سوارکاری، در طول تمام سلسلههای ایران باستان، در موفقیتها و ناکامیهای سلسلههای ایران باستان تأثیر مستقیم داشتند. خاندان مهران نیز یکی از اعضای همین خاندانهای بزرگ بود که در زمان ساسانیان توانستند، همچنان، موقعیت خود را حفظ کنند و در تحولات سیاسی این سلسله نقش فعال و مؤثری داشته باشند. خاندان مهرانف هم...
[ 6 ] - بررسی تطبیقی سوگ‌آیین‌های لری و کردی با سنت سوگواری در میان‌رودان
شیوۀ انجام پژوهش حاضر که با هدف بررسی وجوه اشتراک بین سوگ‌آیین‌های لری و کردی با سنت سوگواری در میان‌رودان انجام شده، توصیفی- تحلیلی بوده و برای گردآوری مطالب از تحقیقات میدانی و استناد به منابع کهن استفاده شده است. سوگواری از آن دسته آیین‌های فرهنگی می‌باشد که مرز نمی‌شناسند و در طول تاریخ در بین اقوام مختلف، مشترک بوده است. این سنت از جمله آیین‌های ماندنی است که با گذشت زمان نه تنها فراموش و ...
Co-Authors