سیده فهیمه ابراهیمی
استادیار تاریخ، دانشگاه مذاهب اسلامی
[ 1 ] - دوره‌های سیاستگذاری فرهنگی روسیه تزاری در ورارود (1917 ـ1864)
سال‌های نخست ورود روسیة تزاری به ورارود، روزگار اوج قدرت این امپراتوری نبود؛ افزون بر رقبای قدرتمندی چون انگلیس، تحولات رو به گسترش درونی بر تضعیف کنش آن در منطقه می‌افزود. این مسائل در کنار اختلاف آرای سیاستگذاران روسی با ملی‌گرایان مسیحی، واکنش مردم منطقه، ضعف فرماندهان منصوب در این بخش و تحولات منطقه‌ای و جهانی سبب می‌شد تا آنچه سرانجام باعنوان روسی‌سازی در بعد فرهنگی در منطقه به اجرا درآمد،...
[ 3 ] - مناسبات علمای سنتی امارت بخارا (قدیم گرایان) با نُوّاب حکومت تزاری (1868 ـ 1917م)
پژوهش حاضر در پی طرح این پرسش‌ها است که رویکرد علمای قدیم‌گرای بخارا در باره‌ی حضور حکومت تزاری در منطقه‌ی آنها چگونه بوده است؟ و چه مناسباتی با آنها و مدنیّت روسی داشته‌اند؟ در پاسخ، علاوه بر معرفی این گروه به عنوان تثبیت یافته‌ترین طبقه از علما در بخارا و تحلیل مبانی اندیشه‌ای آنها، مدعای خود را این گونه طرح کردیم که آنها در عین اتخاذ رویکرد مشیّت‌گرایانه و اعتقاد به حفاظت سرزمینشان توسط مقدسین...
[ 4 ] - سنت‌گرایان و نظم جدید روسی در مناطق اشغالی فرارود (1917 ـ 1864)
سلطة نظامی روس‌ها بر فرارود، نخستینبار در قرن نوزدهم، نام ترکستان روس را به جغرافیای سیاسی وارد کرد. آن چه از این قلمرو متعلق به فرارود است، خاننشین خوقند و بخش‌هایی از امارت بخارا و خیوه را دربر می‌گیرد. در این نوشتار با عنوان «سنت‌گرایان و نظم جدید روسی در مناطق اشغالی فرارود»، در پی پاسخ به این پرسش هستیم که «علمای قدیمی و سنتی ساکن در مناطق اشغالی، چه واکنشی به الغای حکومت اسلامی و فرایند...
[ 5 ] - روایت اصلاح طلبان فرارودی قرن بیستم ازشرایط جامعه اسلامی عصر تزاری (مطالعه موردی: آثارعبدالرئوف فطرت بخارائی)
جریان اصلاح طلبی در فرارود ابتدای قرن بیستم، همچون دیگر قطعات دنیای اسلام واکنشی بود به فلاکت پیش آمده در این سرزمین. تلاش برای باوراندن این وضعیت به ارکان جامعه، به همراه رویکردی علت شناسانه و ارائه راهکارهایی برای رهایی و احیای مجدد، سرفصل های مهم این حرکت اجتماعی بود. نوشتار حاضر با عنوان « روایت اصلاح طلبان فرارودی قرن بیست ازشرایط جامعه اسلامی عصر تزاری» با تاکید بر آثار عبدالرئوف فطرت بخا...
[ 6 ] - دگرگونی حیات اجتماعی فرارود تحت سیاست روسی‌سازی (1917 ـ 1864)
حیات اجتماعی فرارودیان، طی سیر نزولی خود، در قرن 19 میلادی/13 قمری بار دیگر شاهد هجوم اقوامی بیگانه بود. نویسنده در این نوشتار، ضمن بازسازی روایت حیات اجتماعی مسلمانان این سرزمین و با استفاده از پردازش داده‌ها و روش توصیفی، زمانی را مد نظر قرار می‌دهد که فرارود مستعمرة روسیه شد و روس‌ها، با تغییر ترکیب قومی و جمعیتی، مسئول ادارة هفت میلیون مسلمان شدند؛ این سلطه با اتخاذ سیاست «روسی‌سازی» پی گر...
Co-Authors