علی‌اصغر هادوی‌نیا
دانشیار پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی
[ 1 ] - ارتباط اخلاق و اقتصاد بر اساس الگوی پیشنهادی نظام مندی معرفتهای اقتصادی
آیا میان اخلاق و اقتصاد ارتباطی وجود دارد؟ اگر ارتباط وجود دارد، این ارتباط چگونه ترسیم می‌شود؟ بهترین روش برای پاسخ به این پرسش‌ها، دستیابی به منطقی است که بتوان بر مبنای آن، ارتباط مزبور را بررسی کرد. فرضیه مقاله این است که رابطه نظام‌مندی از منظر معرفت اقتصادی بین اخلاق و اقتصاد وجود دارد. در این مقاله تلاش شده است با تکیه بر رابطه بین هست‌ها و بایدها، منطق مزبور استخراج گردد....
[ 2 ] - مفهوم‌سازی و سنجش فساد اقتصادی از دیدگاه اسلام با رویکرد نهادگرایی
در صورت نبود یک مفهوم مورد اتفاق درباره فساد اقتصادی که شامل مصادیقی به منظور رصد و سنجش وضعیت موجود باشد، هرگونه تلاش در جهت از بین‌بردن آن بی‌ثمر خواهد بود. برای نیل به این مهم هرگونه مفهوم‌سازی باید در چارچوب این نظامات فکری و ارزشی صورت گیرد. در پژوهش پیش رو ضمن بررسی تعاریف پرکاربرد درباره فساد اقتصادی، مشخص گردید که بیشتر این تعاریف در اقتصاد متعارف به دلیل تأثیرپذیری از مبانی نظام سرمای...
[ 3 ] - رفتارشناسی انسان فطرت‌گرا در گستره توزیع از دیدگاه قرآن‌کریم
فطرت همان آفرینش اولیه انسان می‌باشد که تغییرناپذیر است؛ بنابراین در بحث فطرت، انسان واقعی مد نظر است. یکی از زمینه‌هایی که می‌تواند فطرت را تبیین کند، بُعدهای وجودی انسان است. از دیدگاه قرآن کریم انسان بُعدهای سه‌گانه (مادی، معنوی و اخروی) دارد. از سوی دیگر از مهمترین امور فطری انسان، لذت‌گرایی و مطلق‌گرایی است. از آنجا که لذت‌های انسان از بُعدهای وجودی انسان ناشی است، می‌توان گفت که انسان فطرت...
[ 4 ] - تفسیر آیه‌های ربا با تکیه بر رویکردشناختی
جایگاه و اهمیت تحریم ربا در اقتصاد اسلامی بر کسی پوشیده نیست. در مقاله پیش‌رو، پرسش اصلی این است که چه چیز سبب شده است که قرآن کریم ربا را به‌عنوان یک رفتار اقتصادی غیرمجاز و حرام معرفی کند؟ از پاسخ‌هایی که به این پرسش داده می‌شود گاه با عنوان فلسفه حرمت ربا و گاه تحت عنوان حکمت تحریم ربا یاد می‌شود. راهی که در مقاله پیش رو برای پاسخ‌دادن به این پرسش پیموده شده، با تکیه بر رویکرد شناختی بر اقتص...
[ 5 ] - الگوی انسان اقتصادی از دیدگاه اسلام
این مقاله در صدد پاسخ به این پرسش است که الگوی انسان اقتصادی با تکیه بر آموزه‌های اسلامی چگونه قابل ترسیم است؟ تعریف این الگو چیست؟ مهمترین عنصر یا عناصر این تعریف کدامند؟ فرضیه‌ای که مقاله به دنبال اثبات آن می‌باشد این است که مهمترین قاعده رفتاری در الگوی انسان اقتصادی از دیدگاه اسلام، «بیشینه‌‌سازی بهرهمندىهاى مادی، معنوى و آخرتى با بهترین ترکیب» می‌باشد. ابعاد سه‌گا...
[ 6 ] - مبانی فلسفی مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی اسلامی با تأکید بر مکتب صدرایی
در زمینۀ مطالعات میان‌رشته‌ای، مسائل متعددی جای طرح دارند؛ از جمله چیستی، اهمیت و ضرورت، روش‌شناسی و روش اجرایی آن. اما در کنار این مباحث، مسئلۀ اصلی‌تری هست که تاکنون به آن پرداخته نشده و آن، مبانی بینشی و فلسفی حاکم بر مطالعات میان‌رشته‌ای است. فلسفه به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در علوم، به‌ویژه دانش‌های بینارشته‌ای نقش ایفا می‌کند. با توجه به اینکه هر مکتب و پاردایم فلسفی، در مطالعات میان‌رشته...
Co-Authors