حمید ابریشمی

استاد دانشگاه تهران، دانشکدۀ اقتصاد

[ 1 ] - بررسی و تبیین مخاطرات اخلاقی و انتخاب نامناسب در بازار سرمایه و نقش اخلاق در کاهش آن

پژوهش حاضر درصدد بررسی و تبیین مخاطرات اخلاقی و انتخاب نامناسب در بازار سرمایه و نقش اخلاق در کاهش آن بوده است. در این پژوهش با استفاده از روش کیفی سعی شد با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی به‌صورت توصیفی، تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته شود. برای ایجاد شفافیت در بازار سرمایه، در دسترس بودن اطلاعات مهم‌ترین عامل است. هرچه اطلاعات مرتبط با بازار سرمایه، شفاف‌تر و متقارن باشد، تأثیرگذاری ای...

[ 2 ] - مخاطرۀ اخلاقی در عملیات بانکی بدون ربا

در اقتصاد به هر عملی که در آن معیارهای اخلاقی نادیده گرفته شود، مخاطرۀ اخلاقی (ethical risk) اطلاق می‌شود. به‌دلیل گسترده بودن دامنۀ این‌گونه اعمال، در این تحقیق فقط دو نوع اصلی و شایع آن یعنی کژمنشی (Moral hazard) و کژگزینی (Adverse selection) در زمینۀ عملیات بانکی بدون ربا بررسی شده است. با توجه به پیچیده بودن فرایند مخاطرۀ اخلاقی، وقوع یا عدم وقوع آن را با بروز نتایج آن می‌توان درک کرد. یکی...

[ 3 ] - تأثیر ابهام در نتیجۀ ناشی از افزایش سطح توازن رقابتی بر میزان تقاضای حضور تماشاگران در لیگ برتر فوتبال ایران

هدف از تحقیق حاضر، بررسی تأثیر ابهام در نتیجۀ ناشی از افزایش سطح توازن رقابتی بر میزان حضور تماشاگران لیگ برتر فوتبال ایران است. میزان حضور تماشاگران لیگ برتر فوتبال ایران، به روش کتابخانه‌ای و از منابع موجود در سازمان لیگ، فدراسیون و نشریات معتبر باشگاهی، به‌صورت ریز، تهیه، جمع‌آوری و منظم شد. میزان توازن رقابتی نیز با استفاده از سه معیار پرکاربرد c5,SDW,Herfindal برای چهار لیگ فوتبال ایران، ژ...

[ 4 ] - بهـره‌وری نیـروی‌کـار و تـورم در کشـورهای منتخب صادرکننده نفـت

این مقاله به بررسی رابطه میان تورم و بهره‌وری نیروی کار در برخی از کشورهای منتخب صادرکننده نفت[1] می‌پردازد. برای این منظور از داده‌های پانل در طی دوره 1982 تا 2007 مبتنی بر تحلیل‌های هم‌انباشتگی و تصحیح خطای پانلی استفاده شده است، همچنین این مقاله با استفاده از آزمون علیت تودا - یاماموتو برای داده‌های پانلی به بررسی رابطه میان این دو متغیر می‌پردازد. نتای...

[ 5 ] - کاربرد روش تجربة انتخاب در تخمین تمایل به پرداخت خانوارهای ایرانی برای اجتناب از خاموشی برق

با کاربرد روش تجربة انتخاب (CE) تمایل به پرداخت نهایی خانوارهای ایرانی برای اجتناب از خاموشی برق تخمین زده شد. نتایج حاکی از این است که خانوارها طی مدت خاموشی، تعداد خاموشی و قیمت آلترناتیو پایین‌تری را ترجیح می‌دهند و روز وقوع خاموشی، زمان وقوع آن و اعلام قبلی خاموشی عوامل مهمی برای ترجیحات آنها محسوب می‌شود. علاوه بر این، مدل لوجیت شرطی با تأثیرات متقابل متغیرهای اقتصادی- اجتماعی توضیح ناهمگن...

[ 6 ] - بررسی اثر سیاست‌‌های آزاد تجاری بر رشد اقتصادی (مطالعه موردی کشورهای اسلامی)

در این پژوهش اثر سیاست‎های آزاد تجاری بر رشد اقتصادی کشورهای اسلامی در یک دوره‌ی 14 ساله (2003-1990)، مورد بررسی قرار گرفته و برای انجام تخمین‏های مورد نیاز از روش پانل- پویا استفاده شده است، که در حقیقت نقطه‌ی قوت این مقاله می‌باشد . در این گونه مطالعات تجربی، بررسی اثرات و انتخاب شاخص‎های مناسب برای تحلیل رفتار متغیرها، به‌ویژه صادرات و واردات که در قالب حجم کل تجارت در نظر گرفته شده است و تأ...

[ 7 ] - اثرات نامتقارن قیمت نفت بر رشد اقتصادی کشورهای OECD

در این مقاله اثرات نامتقارن قیمت نفت بر متغیرهای کلان اقتصادی برای کشورهای صنعتی واردکنندة نفت شامل آمریکا، ایتالیا، فرانسه و ژاپن طی دورة 2002-1960، مورد بررسی قرار می‎گیرد. نتایج تخمین‎های به‎دست آمده نشان می‎دهد که اثرات افزایش و کاهش قیمت نفت بر رشد اقتصادی کشورهای مذکور یکسان نبوده است. در این کشورها ، کاهش قیمت نفت اثری بر رشد GDP آن‎ها نداشته، در صورتی که اثر افزایش قیمت نفت در تمام موار...

[ 8 ] - بررسی واکنش متقارن اقتصاد زیرزمینی به تغییرات مالیات

در این مقاله، ارتباط متقارن میان اقتصاد زیرزمینی و مالیات‎‎‎ها در ایران، با استفاده از تحلیل‎‎‎‎های هم‎انباشتگی و مدل تصحیح خطا مورد مطالعه قرار می‎گیرد. بر اساس نتایج به‎دست‎ آمده، اقتصاد زیرزمینی به شیوه‎ای متقارن نسبت به افزایش و کاهش مالیات‎‎های مستقیم واکنش نشان می‎دهد؛ اما چنین نتیجه‎ای دربارة مالیات‎های غیر‎مستقیم صادق نیست. وجود واکنش متقــارن اقتصـاد زیرزمینی به تغییرات مالیات‎‎های مست...

[ 9 ] - ارزیابی عملکرد مدل‎های پیش‎بینی بی‎ثباتی قیمت نفت

شواهد موجود نشان می‎دهد که قیمت نفت‎خام یک گام تصادفی است به‎طوری‎که بهترین پیش‎بینی از قیمت در هر زمان مقدار آن در دوره قبل می‎باشد. اما بررسی سری زمانی روزانه قیمت نفت‎خام وست تگزاس اینترمدیت ((WTI، از سال 1990 الی آخر نیمه اول سال 2005 نشان می‎دهد که این سری دارای نوسان خوشه‎ای است که به‎طور معمول نمی‎توان آن را در پیش‎بینی‎ها نادیده گرفت و یا حذف نمود. به همین دلیل مسأله اصلی در این تحقیق پ...

[ 10 ] - بکارگیری نمای لیاپانوف برای مدل‌ سازی سری زمانی قیمت‌ نفت بر پایة توابع پویا

به‌کارگیری سیستم‌های غیرخطی پویا در تحلیل سری‌های زمانی اقتصادی، مدت‌هاست که مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفته است. سیستم‌های غیرخطی پویا، رفتارهای مختلفی را از خود بروز می‌دهند، که می‌‌تواند در توجیه بسیاری از پدیده‌های اقتصادی که به نظر تصادفی می‌آیند، به‌کار گرفته شود. در این مقاله، راهکاری ارایه شده است، که براساس آن می‌توان تابع پویای خاصی را برای مدل‌سازی سری زمانی مفروضی به‌کار گرفت. ابتد...

[ 11 ] - عوامل تعیین‌کننده پس‌انداز خصوصی با تأکید بر عملکرد بازار‌های مالی در ایران

این مقاله به‌بررسی تأثیر توسعه نظام مالی بر پس‌انداز خصوصی بر اساس روش هم‌انباشتگی یوهانسون - یوسیلیوس می‌پردازد. در این مطالعه پس از شناسایی نظام مالی ایران و بررسی متغیر‌های تأثیرگذار بر پس‌انداز خصوصی با استفاده از روش آماری مؤلفه‌های اصلی شاخص اندازه‌گیری توسعه مالی ساخته می‌شود. مهم‌ترین نتایجی که از این مقاله به‌دست آمده است, عبارتند از: الف- نظام مالی ایران طی سه دهه اخیر بانک محور بوده ...

[ 12 ] - تحلیل مقایسه ای الگوهای رشد نئوکلاسیک و درون زا

منتقدین الگوی رشد نئوکلاسیک براین باورند که این الگو از توضیح رشد مستمر ناتوان است زیرا به موجب آن نرخهای تولید سرانه در صورت عدم وجود پیشرفت فنی برونزا به سمت مقادیر ثابتی میل می کند. به اعتقاد آنها رهیافت نئوکلاسیک نه تنها از توضیح رشد یک نواخت ، مستمر ، و بی انتها نا توان است بلکه از توضیح تفاوتهای مشاهده شده در نرخ رشد کشورها با استناد دوره های انتقال ( موقعیت عدم یکنواخت ) نیزعاجز است. ع...

[ 16 ] - عوامل تعیین کننده اندازه دولت با تاکید بر نقش عوامل نهادی- سیاسی و حکومتی: مطالعه موردی کشورهای صادرکننده نفت

هدف این مطالعه بررسی عوامل تعیین‌کننده اندازه دولت در کشورهای عضو اوپک با تأکید بر متغیرهای جمعیتی، سیاسی- نهادی و حکومتی است. مطالعه حاضر با استفاده از مجموعه داده‌های پنل برای 12 کشور عضو اوپک از سال 1996 تا 2014، انجام شده است. نتایج این مطالعه، نشان می‌دهد که متغیرهای جمعیتی، سیاسی- نهادی و حکومتی بر اندازه دولت تاثیر می‌گذارند. متغیرهای سیاسی- نهادی از قبیل تعداد کرسی‌های دولت در مجلس و ما...

[ 17 ] - ارزش‌گذاری قراردادهای سوآپ نفت‌خام ایران با کشورهای حاشیه دریای خزر با رویکرد مشتقات مالی

هدف اصلی این مطالعه ارزش‌گذاری سوآپ نفت­خام ایران با کشورهای حاشیه دریای خزر است. در قراردادهای سوآپ نفت‌خام، ایران می‌تواند دو نقش «معاوضه‌گر» و یا «خریدار و فروشنده» را ایفا کند. هم‌چنین، دریافت نفت‌خام از شمال کشور و تحویل معادل ارزشی آن از جنوب کشور می‌تواند همزمان اتفاق بیفتد و یا با فاصله زمانی رخ دهد. به‌همین منظور، با دو فرض همزمانی و فاصله زمانی یک ماهه و سه ماهه بین دریافت نفت‌خام از ...

[ 18 ] - معرفی نماگرهای نوین نوسانات نرخ ارز بر مبنای مدل ترکیبی Wavelet-GARCH

نرخ ارز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین متغیرهای اقتصادی، ریسک‌های بسیاری را بر سایر بخش‌های اقتصادی تحمیل می‌سازد. یکی از وظایف بانک‌های مرکزی، مدیریت مناسب این نوسانات در بازار ارز و کاهش ریسک‌های ناشی از آن برای فعالان اقتصادی در دوره‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت است. این مطالعه نماگرهای نوینی از نوسانات نرخ ارز را در مقیاس‌های مختلف زمانی معرفی و برآورد کرده تا بر اساس رویکرد بانک مرکزی امکان...

[ 19 ] - رابطه قیمت و بهره‌وری انرژی در ایران: بررسی تجربی هم‌انباشتگی نامتقارن

موضوع بهره‌وری انرژی و قیمت‌گذاری انرژی یکی از مباحث مهم برای تمام سیاستگذاران و برنامه‌ریزان اقتصادی است. درصورتی‌که بتوان رابطه‌ای معنادار بین این دو متغیر یافت می‌توان از قیمت به مثابه یک ابزار سیاستی موثر کنترل و افزایش کارایی مصرف انرژی بهره‌گرفت. هدف از این مقاله بررسی رابطه بلندمدت میان قیمت و بهره وری انرژی در اقتصاد ایران طی سال‌های (1385-1350) است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که ...