مجتبی بارانی مطلق

هیات علمی

[ 1 ] - تأثیر روش کاربرد و سطوح مختلف اسیدهومیک بر رشد رویشی و اجزای عملکرد گیاه کلزا (Brassica napus L.)

سابقه و هدف: استفاده از مواد آلی ازجمله اسیدهومیک، باعث عدم آلودگی محیط‌زیست و همچنین افزایش پایداری سیستم‌های زراعی از طریق کاهش مصرف کودهای شیمیایی می‌شود. اسیدهومیک دارای فعالیت شبه‌هورمونی است که نه‌تنها رشد گیاه و جذب عناصر غذایی را افزایش می‌دهد بلکه مقاومت گیاه به تنش‌ها را نیز بهبود می‌بخشد. مواد و روش‌ها: به‌منظور بررسی تأثیر روش کاربرد و سطوح مختلف اسیدهومیک بر رشد رویشی و اجزای عملکر...

[ 2 ] - رابطه قابلیت هدایت الکتریکی عصاره اشباع با دیگر شاخص های شوری در برخی خاک های متأثر از نمک استان گلستان

سابقه و هدف: تخمین زده می‌شود که 350 هزار هکتار از خاک‌های استان گلستان دارای درجات مختلف شوری باشند. باوجود کاربرد فزاینده سنجنده‌های شوری جهت برآورد غلظت نمک در سطح مزرعه، هنوز هم تجزیه آزمایشگاهی عصاره‌های آبی خاک معمول‌ترین روش ارزیابی میزان شوری و خطرات بالقوه ناشی از آن می‌باشد. شوری بسته به روش و هدف اندازه‌گیری به طرق مختلفی بیان می‌شود. قابلیت هدایت الکتریکی(EC)، کل نمک‌های محلول(TSS)،...

[ 3 ] - اثر برهم کنش آهن و سرب بر رشد و جذب آنها در شاهی (Lepidium sativum L.)

سابقه و هدف: آلودگی خاک به فلزات سنگین به‌دلیل اثرات مخرب آن در محیط زیست؛ مانند تهدید سلامتی انسان ها، مسمومیت گیاهان و اثرات طولانی مدتی که بر حاصلخیزی خاک می‌گذارند، تبدیل به یک نگرانی جهانی شده‌است. سرب از متداول‌ترین فلزات سنگین در مناطق آلوده است که از منابع گوناگون به زیست بوم، پیکره گیاه و در نهایت زنجیره غذایی راه می‌یابد. به عنوان یک عنصر غیرضروری برای گیاهان، سرب نه فقط فتوسنتز، فعال...

[ 4 ] - بررسی سرعت جذب آمونیوم در سری های مختلف خاک های استان گلستان

واکنش های جذب سطحی در بسیاری از سیستم های ناهمگن مهم هستند. جذب فرآیندی وابسته به زمان است و شناخت سرعت جذب برای طراحی، ارزیابی و بازیابی جاذب ضروری و مهم می باشد. در این پژوهش سینتیک جذب آمونیوم در تعدادی از سری های خاک های استان گلستان، با خصوصیات کانی شناسی و بافتی مختلف با استفاده از محلول کلرید آمونیوم 100 میلی گرم بر لیتر در زمان های 25/0 تا 384 ساعت مورد بررسی قرار گرفت. معادله های سینتی...

[ 5 ] - اثر اسیدهای آلی با وزن مولکولی کم بر رشد و جذب فسفر توسط ذرت (Zea mays L. cv. SC704) در تعدادی از خاک های استان گلستان

فسفر از عناصر اصلی مورد نیاز گیاه  است که هر ساله به خاک افزوده می­شود و مقدار قابل ملاحظه­ای از آن در خاک باقی می‌ماند. هدف از این مطالعه بررسی اثر اسیدهای آلی با وزن مولکولی کم، بر رشد و جذب فسفر توسط ذرتسینگل کراس 704 می‌باشد. این آزمایش گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار بر روی گیاه ذرت اجرا شد. فاکتور اول شامل تعداد 6 نوع خاک سطحی از مناطق مختلف استان گلستان و فاک...

[ 6 ] - تغییر و تحول خاک های تشکیل شده از مواد مادری رسوبی مختلف در ناودیس شیخ، شمال شرق بجنورد

به منظور مطالعه تاثیر ویژگی‌های سنگ مادر بر ویژگی‌های خاک، تنوعی از سنگ­های رسوبی از شش سازند در ناودیس شیخ )شمال شرق بجنورد( انتخاب گردیدند که شامل سنگانه (شیل)، آب‌دراز و کلات (سنگ­های آهکی) پسته‌لیق (سنگ رس)، خانگیران (ماسه­سنگ) و نئوژن (مارن گچ‌دار) می‌باشند و مکان حفر خاکرخ­ها بر روی پایدارترین سطوح ژئومورفیک موجود بر روی سازند­ها و به گونه‌ای انتخاب گردید که خاک­ها بیشترین وابستگی را به س...

[ 7 ] - گزینش و شناسایی جدایه‌های باکتریایی حل‌کننده فسفات ازخاک ریزوسفری ذرت و سویا

باکتری­های خاک، کارکرد ویژه ای در چرخه فسفر خاک دارند؛ آنها از راه حل­کردن فسفر و افزایش دسترسی گیاهان به فسفر می­ توانند مایه افزایش رشد گیاه شوند. در این بررسی باکتری­های حل کننده فسفات از ریزوسفر ذرت و سویا جداسازی و توانایی آزادسازی فسفر از تری­کلسیم فسفات و آلومینیوم فسفات در محیط­های بافری و نابافری شده با بهره گیری منابع گوناگونی از کربن و نیتروژن بررسی شد. روی همرفته، 175 جدایه خالص ساز...

[ 8 ] - شکل های شیمیایی و زیست فراهمی روی در یک خاک آهکی تحت تأثیر لجن فاضلاب

توزیع، تحرک و زیست­فراهمی عناصر در محیط تنها وابسته به غلظت کل آنها نیست بلکه به فاز جامدی که با آن­ها پیوند یافته نیز مرتبط است. هدف از این تحقیق، تعیین شکل­ها و ارزیابی زیست فراهمی روی در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب با استفاده از روش عصاره‌گیری دنباله‌ای بود. بدین منظور، آزمایشی گلخانه‌ای با شش سطح لجن (0، 5/22، 45، 90، 180، 360 تن در هکتار) بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار به مدت ...

[ 9 ] - مقایسه دو روش عصاره‌گیری دنباله‌ای برای جزءبندی مس در برخی خاک‌های استان گلستان

اجزای مختلف عناصر در خاک تفاوت قابل­ملاحظه ای به­لحاظ واکنش­پذیری شیمیایی و زیست فراهمی دارند. توزیع عناصر در بین اجزای خاک جهت ارزیابی پتانسیل خاک برای تأمین مقادیر کافی عناصر غذایی کم مصرف جهت رشد گیاه دارای اهمیت است. روش­های عصاره­گیری دنباله­ای برای شناسایی و ارزیابی تحرک و فراهمی عناصر در نمونه­های خاک استفاده شده­اند. در این تحقیق ده نمونه خاک که از لحاظ ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی متنوع ...

[ 10 ] - تثبیت شیمیایی درجای سرب توسط ترکیبات فسفاتی در یک خاک آهکی آلوده

هدف از این تحقیق بررسی تثبیت درجای سرب در یک خاک‌آلوده به سرب در حضور فسفات بود. بدین منظور یک نمونه مرکب خاک سطحی (5-0 سانتی­متر) از حاشیه جاده تهران- قم نمونه‌برداری شد. به‌منظور بررسی اثرات تیمار فسفر بر تثبیت درجای سرب، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با استفاده از سه تیمار فسفر: دی‌آمونیوم فسفات(DAP) ، سوپر فسفات تریپل (TSP) و نسبت 1:1 اسید فسفریک و سنگ فسفات، در نسب...

[ 11 ] - اثر کاربرد خاکی سرباره مس و ترکیبات آلی بر فراهمی آهن و رشد گیاه سورگوم

از میان عناصر غذایی کم مصرف، کمبود آهن بیشترین محدودیت را برای محصولات کشاورزی دارد. در این تحقیق امکان استفاده از سرباره مس به عنوان منبع تأمین‌کننده عناصر غذایی در یک خاک آهکی مورد ارزیابی قرار گرفت. ازآنجایی که حدود 8/53 درصد سرباره را اکسیدهای آهن به خود اختصاص می‌دهند، امکان کاربرد آن را به عنوان کود تقویت می‌کند. تأثیر سرباره به همراه ترکیبات آلی بر فراهمی آهن و رشد گیاه سورگوم به صورت آز...

[ 12 ] - کانی‌شناسی رسی پالئوسول‌های لسی اوایل پلیستوسن و مقایسه آن با خاک‌های لسی مدرن

رسوبات لسی شمال ایران، حاوی اطلاعات ارزشمندی از شرایط اقلیمی و محیطی گذشته منطقه­ می­باشند. مطالعات سن­یابی و رسوب‌شناسی گسترده­ای بر روی لس­های میانی و اواخر پلیستوسن در دهه‌های گذشته صورت گرفته است؛ ولی نیاز به مطالعه­ مقایسه­ای در مورد رسوبات لسی قدیمی­تر، ضروری است. از این رو، این پژوهش با هدف مطالعه کانی­شناسی رسی و خصوصیات فیزیکوشیمیایی پالئوسول­های لسی اوایل پلیستوسن و مقایسه آن با خاک­ه...

[ 13 ] - تأثیر مدیریت‌های مختلف خاک‌ورزی بر شکل های آلی فسفر خاک

تغییر در عملیات مدیریتی نظیر روش‌های حفظ بقایای گیاهی و خاک‌ورزی مختلف، می‌تواند پویایی فسفر در خاک را تغییر داده و زیست فراهمی فسفر را بیافزاید. کشاورزی حفاظتی با حفظ بقایای گیاهی در سطح خاک و کاهش اختلاط خاک بر چرخه و لایه‌بندی فسفر در خاک تأثیر می‌نهد به‌گونه ای که بیشترین غلظت فسفر در لایه‌های فوقانی خاک خواهد بود. هدف از این پژوهش، بررسی اثر خاک‌ورزی‌های مختلف بر شکل‌ها و توزیع فسفر آلی خا...

[ 14 ] - اثر زغال زیستی تهیه شده از بقایای کشاورزی بر شاخص‌های رشد و کلروفیل گیاه ذرت (Zea mays) در شرایط گلخانه‌ای

زغال زیستی، مواد آلی مقاوم به تجزیه بوده و حاصل حرارت دهی زیست توده­های گیاهی و بقایای کشاورزی در شرایط عدم وجود اکسیژن یا اکسیژن محدود می­باشد. به‌منظور بررسی تأثیر زغال زیستی حاصل از بقایای کشاورزی (برنج، پنبه و کلزا) بر ویژگی­های رشد رویشی و شاخص سبزینگی و انواع کلروفیل گیاه ذرت، آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار به اجرا درآمد که تیمارها شامل شاهد و 3 نوع ز...

[ 15 ] - تاثیر برخی مواد اصلاحی آلی و معدنی برکاهش زیست فراهمی و توزیع شکل های شیمیایی سرب و کادمیوم در یک خاک آهکی آلوده به عناصر سنگین

آلودگی منابع آب و خاک به فلزات سنگین، از چالش­های مهم عصر کنونی است؛ به­همین دلیل، آلودگی­زدایی چنین خاک­هایی، پیش­نیاز هرگونه بهره­برداری بهینه از این منابع است. یکی از روش­های مقرون به­صرفه برای پیش­گیری از انتشار فلزات سنگین در منابع آب و خاک، تثبیت و جامدسازی آن­هاست. طی این فرایند، فلزات سنگین در خاک­های آلوده با اصلاح­کننده­هایی همچون مواد آلی و  معدنی واکنش داده و با تشکیل موادی ...

[ 16 ] - میکرومورفولوژی خاک های لسی اوایل پلیستوسن و مقایسه آن با لس های مدرن

وجود تناوبی از خاک‌های قدیمی در رسوبات لسی شمال ایران، اشاره به دوران سرد و خشک در زمان رسوب­گذاری لس و دوران گرم و مرطوب در زمان تشکیل خاک‌های قدیمی دارد. از این رو، این پژوهش با هدف پژوهش میکرومورفولوژیک خاک­های لسی اوایل پلیستوسن و مقایسه آن با لس­های مدرن در مناطق آق­بند، یلی­بدراق و قره­آغاچ استان گلستان انجام شد. پس از مشاهدات مقدماتی و صحرایی و تعیین افق‌ها برای هر خاک­رخ در منطق...

[ 17 ] - تأثیر کود دامی و بیوچار آن بر جذب و آبشویی متریبیوزین در یک خاک شن لومی

سابقه و هدف: افزایش حضور آفت کش ها در منابع آب های زیرزمینی، این مساله را به یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث جهان تبدیل نموده است. آلودگی آب های زیرزمینی نه تنها سلامت انسان را تحت تاثیر قرار می دهد بلکه هنگامی که برای آبیاری گیاهان استفاده می شود می تواند به عنوان منبع آلودگی زنجیره غذایی عمل کند، به همین جهت گزینش راهبردهای مدیریتی با توجه به شناخت عوامل موثر بر سرنوشت آفتکشها در خاک بسیار ضر...

[ 18 ] - اثر بیوچار تهیه شده از بقایای کشاورزی در دماهای متفاوت بر برخی ویژگی‌های شیمیایی یک خاک آهکی و غلظت سدیم و پتاسیم در گیاه ذرت (Zea mays)

بیوچار یک ماده جامد غنی از کربن است که حاصل حرارت دهی زیست توده‌های گیاهی و بقایای کشاورزی در شرایط اکسیژن محدود می‌باشد. اثرات بیوچار در خاک بستگی به دمای گرماکافت و نوع ماده اولیه مورد استفاده در تولید بیوچار دارد. به‌منظور بررسی تأثیر بیوچار حاصل از بقایای کشاورزی در دماهای متفاوت گرماکافت بر ویژگی‌های خاک، وضعیت کاتیون‌ها و آنیون‌های خاک و غلظت سدیم و پتاسیم در گیاه ذرت، آزمایشی گلخانه‌ای ب...

[ 19 ] - مقایسه مصرف خاکی، محلول‌پاشی و همراه با آب آبیاری اسید هیومیک بر برخی ویژگی های رشدی و فراهمی آهن و فسفر در گیاه کلزا

در این پژوهش، تأثیر کاربرد خاکی، محلول­پاشی و مصرف همراه با آب آبیاری اسید هیومیک بر ویژگی­های رشد رویشی و فراهمی آهن و فسفر در گیاه کلزا (رقم هایولا 308) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار در 4 تکرار به صورت گلدانی به اجرا درآمد که تیمارها شامل مصرف خاکی اسید هیومیک در سه سطح (1، 2 و 4 گرم بر کیلوگرم خاک)، محلول­پاشی...

[ 20 ] - اثر زغال‌زیستی کاه‌گندم و نئوپان اشباع شده با آهن بر جذب آهن و رشد دو رقم سویا در یک خاک آهکی

چکیده سابقه و هدف: زغال زیستی یک محصول غنی از کربن است که از گرماکافت بقایای آلی کربن دار در شرایط عدم وجود اکسیژن یا اکسیژن محدود تولید می شود. کاربرد زغال زیستی به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد نظیر مقادیر کربن آلی، سطح ویژه و ظرفیت تبادل کاتیونی بالا موجب افزایش قدرت جذب و نگهداری آب و عناصر غذایی و در نتیجه موجب افزایش سطح حاصلخیزی خاک می شود. بنابراین، هدف از این پژوهش بررسی اثر زغال ز...

[ 21 ] - پاسخ گیاه اسفناج (Spinacia oleracea) به شکل‌های شیمیایی آهن در خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب

افزودن لجن فاضلاب به خاک سبب افزایش ماده آلی خاک می­شود، که ضمن بهبود ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی خاک می­تواند در تأمین بخشی از عناصر غذایی مورد نیاز گیاه موثر باشد. هدف از این پژوهش، تعیین توزیع شکل­های مختلف آهن و ارزیابی زیست فراهمی آن برای اسفناج در یک خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب با استفاده از روش عصاره­گیری دنباله­ای بود. بدین منظور، آزمایشی به صورت گلدانی با شش سطح لجن (صفر، 5...

[ 22 ] - تأثیر کاربرد هم‌زمان هیومیک‌اسید و کود فسفر بر شاخص‌های رشد رویشی و فراهمی فسفر در کلزا

اسید هیومیک دارای فعالیت شبه­هورمونی است که رشد گیاه و جذب عناصر غذایی را افزایش می­دهد. در این پژوهش، تأثیر کاربرد هم‌زمان اسید هیومیک و کود فسفر بر برخی شاخص‌های رشد رویشی (ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک ساقه و برگ، تعداد گل، تعداد برگ و شاخه­های فرعی) و فراهمی فسفر در گیاه کلزا (Brassica napus L.) رقم هایولا 50 بررسی شد. برای این کار، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با ...

[ 23 ] - بررسی تاثیر اصلاح کننده آلی (کود دامی و بیوچار)‌ بر پایداری علفکش متری بیوزین در خاک

کاربرد مداوم و نادرست علف­کش­ها می­تواند صدمات جبران­ناپذیری بر محیط زیست و زندگی موجودات زنده ایجاد کند. به همین علت آگاهی از پایداری علف­کش­ها در خاک، به سبب اهمیت تعیین پتانسیل آن­ها در آلوده کردن محیط و آسیب­رسانی به گیاهان زراعی امری ضروری به نظر می­رسد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر بیوچار و کود دامی بر پایداری علف­کش متری­بیوزین در شرایط اشباع و غیر اشباع خاک در قالب طرح کاملا تصادفی با ...

[ 24 ] - اثر اصلاح کننده های آلی و معدنی بر توزیع شکل های کادمیم در طول زمان انکوباسیون در یک خاک آهکی

افزودن عناصر سنگین به خاک، باعث تغییر الگوی اصلی توزیع عناصر سنگین در خاک می­شود و توزیع عناصر سنگین در خاک بستگی به نوع عنصر، سطح کاربرد، زمان افزودن عناصر و ویژگی­های خاک دارد. این تحقیق جهت بررسی اثر اصلاح­کننده­های آلی و معدنی بر توزیع شکل­های کادمیم در طول زمان انکوباسیون در خاک انجام گردید. تیمارها شامل کاربرد سه سطح (0، 1 و 5 درصد وزنی) اصلاح­کننده­های آلی (بیوچار تهیه شده در دمای 640 در...