عادل ریحانی تبار

[ 1 ] - مروری بر مدل‌سازی همدماهای جذب در خاک

نگرانی در مورد حفاظت از محیط زیست در جهان در حال افزایش است. امروزه، گسترش تیمارهای جداسازی آلاینده­ها به‌­وسیله فرآیند جذب در شیمی زیست محیطی به‌دلیل هزینه­های پایین آن، سادگی طراحی، سهولت عملیات، عدم حساسیت به مواد سمی وحذف کامل آلاینده­ها گسترش جهانی یافته است. با تحول مدل سازی همدما، علاقه رو به رشدی در این زمینه پژوهشی به وجود آمده است. در تایید این ادعا، مقاله حاضر به بررسی هنر مدل سازی ه...

[ 2 ] - تعیین سطح بحرانی آهن قابل‌جذب گیاه ذرت در برخی خاک‎های استان آذربایجان شرقی

سابقه و هدف : اطلاع از سطح بحرانی آهن در خاک و پاسخ‌های گیاه به مصرف آن می‌تواند کمک مؤثری در توصیه بهینه کود آهن باشد. ذرت مصارف زیادی در تغذیه انسان، طیور و دام، صنایع داروسازی، تولید نشاسته، الکل، روغن و غیره دارد. در ایران به دلیل آهکی بودن خاک‌ها، کمبود مواد آلی خاک‌ها، حلالیت کم آهن در pH قلیایی، وجود یون‌های کربنات و بی‌کربنات در آب‌های آبیاری و مصرف بالای کود فسفر، کمبود آهن در اغلب مزا...

[ 3 ] - تأثیر حذف ماده آلی بر سینتیک و ترمودینامیک واجذب فسفر در برخی از خاک‌های آهکی استان آذربایجان شرقی

چکیدهسابقه و هدف: فسفر بعد از نیتروژن دومین عنصر محدود کننده تولید تولید گیاهان زراعی در جهان است. تحرک و قابلیت دسترسی فسفر در خاک‌ها تحت تاثیر ویژگی‌های واجذب فسفر قرار می‌گیرد. اطلاعات اندکی درباره تأثیر مواد آلی بر ویژگی‌های سینتیک و ترمودینامیک واجذب فسفر در خاک‌های آهکی استان آذربایجان شرقی وجود دارد. هدف این پژوهش ارزیابی تأثیر ماده آلی بر پارانترهای سینتیکی و ترمودینامیکی واجذب فسفر بود...

[ 4 ] - امکان سنجی استفاده از ظرفیت بافری فسفر (PBC) برای تخمین فسفر قابل‌جذب ذرت در برخی خاک‌های آهکی

چکیدهدر این تحقیق، سطح بحرانی فسفر قابل‌جذب گیاه ذرت (Zea mays L.) در 25 نمونه خاک آهکی که از مناطق مختلف استان آذربایجان شرقی جمع‌آوری شده بود، با استفاده از ظرفیت بافری فسفر (PBC ) تعیین شد. برای محاسبه ظرفیت بافری فسفر از روش‌های رایج آزمون فسفر خاک شامل روش‌های اولسن، کالول، سلطان‌پور و شواب، مورگان، کلونا2 و نوارهای کاغذی آغشته به اکسید آهن به‌عنوان فاکتور کمیت (Q) و از روش‌های شاخص اندازه...

[ 5 ] - ارتباط آهن قابل‌جذب با شکل‌های شیمیایی آن در برخی خاک‌های آهکی استان آذربایجان شرقی

In this research available iron was measured in 21 calcareous surface soil samples (0-30 cm) by five methods including DTPA, AB-DTPA, AC-EDTA, hydroxylamine, reference ammonium oxalate and rapid ammonium oxalate. Fe fractions were also determined by the modified sequential extraction procedures introduced by Singh et al. According to results, rapid ammonium oxalate and AC-EDTA methods extracted...

[ 6 ] - تعیین سطح بحرانی مس برای گیاه ذرت علوفه‌ای رقم 704 در برخی از خاک‌های استان آذربایجان شرقی

اطلاع از سطح بحرانی مس در خاک و پاسخ‌های گیاه ذرت به مصرف آن می‌تواند کمک مؤثری در توصیه بهینه کود مس باشد. هدف این پژوهش تعیین سطح بحرانی مس برای گیاه ذرت در 21 نمونه خاک سطحی (0-30 سانتی‌متر) استان آذربایجان شرقی بود. طی آزمایش گلخانه­ای گیاه ذرت علوفه‌ای رقم 704(Zea mays L.) در دو سطح صفر و 5/7 میلی­گرم مس در کیلوگرم خاک از منبع سولفات مس در سه تکرار به‌صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلو...

[ 7 ] - ارزیابی روش‌های عصاره‌گیری تعیین آهن قابل‌استفاده گیاه ذرت در خاک‌های آهکی استان آذربایجان شرقی

این تحقیق برای ارزیابی روش­های عصاره­گیری آهن قابل‌استفاده گیاه ذرت در خاک و اندازه‌گیری آهن فعال گیاه کشت شده در 21 نوع خاک آهکی سطحی از استان آذربایجان شرقی انجام گرفت. در یک آزمایش گلخانه­ای در خاک‌های مورد مطالعه با سه تکرار گیاه ذرت (Zea mays L.) رقم سینگل کراس 704 کشت شد. پس از 60 روز شاخساره و ریشه ذرت برداشت شد. نتایج نشان داد که‌ آهن عصاره‌گیری شده از خاک توسط روش‌های DTPA و AB-DTPA با...

[ 8 ] - تأثیر حذف ماده آلی بر ویژگی‌های واجذب و نگهداشت فسفر در برخی خاک‌های آهکی

در این مطالعه تأثیر حذف مادة آلی بر ویژگی‏های واجذب فسفر در دوازده خاک آهکی بررسی شد. مادة آلی خاک‏های مطالعه‌شده، با استفاده از محلول هیپوکلریت سدیم (NaOCl)، در دمای اتاق حذف شد. آزمایش واجذب در ادامة آزمایش جذب در بالاترین غلظت اولیة فسفر (100 میلی‏گرم فسفر در لیتر) انجام گرفت. نتایج نشان داد مقدار واجذب فسفر بعد از حذف مادة آلی کاهش می‌یابد. داده‏های نگهداشت فسفر به وسیلة معادلات فروندلیچ، ل...

[ 9 ] - بومی‌سازی روش DGT در ایران و کاربرد آن در اندازه‌گیری میزان فسفر آب و خاک

فسفر، بعد از نیتروژن، مهم‌ترین عامل محدودکنندة تولیدات کشاورزی در جهان است. روش‏های مختلفی برای ارزیابی مقدار فسفر در آب و خاک وجود دارد. یکی از شیوه‏های جدید در این زمینه روش شیب پخش در غشای نازک (DGT) است. این روش بر پایة انتقال یون‏ها یا عناصر به صورت پخشیدگی از لایة پخش و جذب آن‏ها در لایة جاذب عمل می‏کند. در ساخت ژل‏های مورد نیاز در روش DGT، به طور معمول، از مواد انحصاری و دارای حق ثبت است...

[ 10 ] - تأثیر مصرف توأم آرسنیک و فسفر بر ویژگی‌های رشد و جذب آرسنیک و فسفر توسط گندم و گل جعفری

نگرانی در زمینة آلودگی خاک‌ها و گیاهان به آرسنیک در دنیا رو به افزایش است و برهم‌کنش آرسنیک با فسفر، به دلیل تشابه در ویژگی‌های شیمیایی، گزارش شده است. تحقیق حاضر به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه‌‌ای در یک خاک آهکی انجام گرفت. فاکتورها شامل غلظت آرسنیک در سه سطح (0 و 50 و 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم خاک) از منبع سدیم آرسنات و فسفر نیز در سه سطح (0 و 20...

[ 11 ] - غیر متحرک‌سازی آرسنیک به‌وسیلة ترکیبات آهن صفر و دوظرفیتی و زئولیت‌ـ آهن در خاک آلوده‌شده به آرسنیک

امروزه آلودگی آرسنیک (As) یکی از معضلات نگران‌کننده برای سلامت انسان به‌ویژه در مناطق صنعتی است. از این رو مطالعة روش‌های غیر متحرک‌کننده و عوامل مؤثر بر آن ضرورت می‌یابد. در این تحقیق، برخی عوامل مؤثر بر درصد غیر متحرک‌سازی[1] (IE) آرسنیک در خاک‌ شامل زمان واکنش، pH اولیه، مقدار آهن صفر ((ZVI، آهن دوظرفیتی [Fe(II)]، و زئولیت حاوی آهن مطالعه شد. آلوده‌سازی خاک به As(III) در غلظت‌های 300 و 440 م...

[ 12 ] - توزیع شکل‌های مختلف فسفر در برخی خاک‌های استان آذربایجان شرقی و رابطة آن با برخی ویژگی‌های خاک

شناخت شکل‌های مختلف فسفر در خاک برای ارزیابی وضعیت فسفر و نیز حاصلخیزی خاک و تغذیة گیاه اطلاعات مفیدی در اختیار می‌گذارد. برای اطلاع از چگونگی توزیع شکل‌های‌معدنی و آلی‌ فسفر تعیین همبستگی بین این شکل‌ها با ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک و ایجاد معادله‌هایی برای پیش‌بینی شکل‌های فسفر با بهره‌گیری از ویژگی‌های خاک در خاک‌های آهکی استان آذربایجان شرقی بیست نمونه خاک سطحی ‌از مناطق عمدة کشاورزی اس...

[ 13 ] - تأثیر مصرف توأم نیتروژن و فسفر بر جذب نیتروژن و فسفر و پتاسیم در گیاه برنج در شرایط غرقاب دائم و غیر غرقاب

برنج از محصولات استراتژیک در ایران است و کمبود آب مهم‌ترین تنش غیر زیستی محدودکنندة عملکرد آن به‌شمار می‌رود. در این تحقیق تأثیر رقم برنج، رژیم رطوبتی، و سطوح نیتروژن و فسفر بر جذب نیتروژن و فسفر و پتاسیم به‌وسیلة گیاه برنج در شرایط گلخانه‌ای بررسی شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. فاکتورها شامل دو رقم برنج (هاشمی و علی کاظمی)، دو سطح رطوبت (غر...

[ 14 ] - بررسی برهمکنش نیکل و آهن بر جذب آنها توسط گیاه ذرت (Zea mays L.) در یک خاک آهکی

نظر به اهمیت آهن و نیکل این پژوهش برای بررسی برهمکنش نیکل و آهن بر غلظت و مقدار جذب نیکل و آهن توسط گیاه ذرت انجام گرفت. برای این منظور آزمایش گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در یک خاک آهکی و با تیمارهای نیکل در چهار سطح (0، 10، 50، 100 میلی‌گرم از منبع سولفات نیکل) و آهن در پنج سطح (0، 10 و 20 میلی‌گرم به تفکیک از دو منبع سکوسترین آهن و سولفات آهن) با...

[ 15 ] - ﺗﺄﺛﻴﺮﮐﺎﺭﺑﺮﺩ ﻣﺲ ﺑر ﻏﻠﻈﺖ و ﺟﺬﺏ مس، منگنز، پتاسیم و فسفر ﺩﺭ ﮔﻴﺎﻩ ذرت علوفه‌ای

مس (Cu) یک عنصر ضروری کم‌‌مصرف برای تغذیه گیاهان است که به طور بالقوه سمی نیز می‌باشد. مصرف مس می‌تواند تأثیر به‌سزایی بر ایفای نقش منگنز (Mn)، پتاسیم (K)، فسفر (P) و سایر عناصر در تغذیه گیاهان داشته باشد. در این پژوهش ﺗﺎﺛﻴﺮ مصرف مس ﺑﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻭ ﺟﺬﺏ ﻣﺲ، منگنز، پتاسیم و فسفر توسط گیاه ذرت (Zea mays L.) در 21 نمونه خاک آهکی بررسی شد. جهت اندازه‌گیری غلظت و میزان جذب عناصر مورد مطالعه، طی آزمایش گلخا...

[ 16 ] - اثر توأمان فشردگی و رطوبت خاک بر جذب آهن و منگنز توسط دانهال‌های پسته (.Pistachio vera L)

در آزمایشی گلخانه‌ای‌ جذب آهن و منگنز توسط دانهال‌های پسته (.Pistachio vera L) در رطوبت‌ و تراکم‌های مختلف بررسی گردید. این آزمایش در یک خاک آهکی با بافت لوم شنی در چهار‌ سطح‌ تراکمی (چگالی 35/1، 5/1، 65/1 و 8/1 گرم بر سانتی­متر مکعب)، شش سطح رطوبت از رطوبت اشباع تا نقطه پژمردگی دایم و در سه تکرار انجام شد. بعد از خروج ریشه‌ها از استوانه (90 روز) گیاهان برداشت، غلظت و مقدار آهن و منگنز اندازه‌گ...

[ 17 ] - سینتیک رهاسازی فسفر و همبستگی پارامترهای آن با برخی ویژگی‌های خاک و رشد ذرت در چند خاک‎ آهکی استان آذربایجان شرقی

در این تحقیق، سینتیک رهاسازی فسفر توسط بی­کربنات سدیم در 12 خاک آهکی از استان آذربایجان­شرقی با استفاده از نمونه خاک‎های سطحی (cm 30-0) اندازه­گیری شد. محلول بی‌کربنات سدیم نیم مولار با pH 5/8 به خاک‎ها افزوده شد و به‎مدت 25/0، 5/0، 1، 2، 4، 8 و 16 ساعت تکان داده شد. سپس عصاره­گیری و غلظت فسفر آزاد شده تعیین گردید. برای تعیین شاخص­های رشد گیاه ذرت آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های ک...

[ 18 ] - برهم‌کنش آرسنیک و فسفر بر جذب کلسیم، منیزیم و پتاسیم توسط گندم (Triticum aestivum) و گل جعفری (Tagestes erecta)

نگرانی­هایی در خصوص آلودگی منابع خاک و آب به آرسنیک (As) و خطر بالقوه آن برای سلامتی انسان­ها و محیط­زیست وجود دارد. گندم و گل جعفری به ترتیب به عنوان یکی از مهم­ترین گیاهان زراعی و زینتی هستند که در گیاه­پالایی خاک­های آلوده هم مورد استفاده قرار می­گیرند. برای مطالعه اثر برهم­کنش آرسنیک و فسفر(P) بر غلظت و جذب کلسیم (Ca)، منیزیم (Mg) و پتاسیم (K)، در گندم و گل جعفری، دو آزمایش فاکتوریل در قالب...

[ 19 ] - تأثیر حذف ماده آلی خاک بر جذب فسفر در برخی از خاک‌های آهکی استان آذربایجان شرقی

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر ماده آلی خاک بر جذب فسفر در 12 نمونه خاک آهکی انجام گرفت. ماده آلی خاک­ با محلول هیپوکلریت سدیم (NaOCl) )8(pH= حذف گردید. نمونه­های خاک با غلظت‌های گوناگون فسفر به تعادل رسانده شدند. ارتباط فسفر جذب شده با غلظت تعادلی فسفر به­وسیله همدماهای فروندلیچ، لنگمویر تک و دو مکانی و دابینین راداشکویچ مطالعه شد. بر طبق نتایج، مقدار جذب فسفر بعد از حذف ماده آلی افزایش یافت و...

[ 20 ] - ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﺎده آﻟﯽ ﺧﺎک ﺑﺮ ﺳﯿﻨﺘﯿﮏ و ﺗﺮﻣﻮدﯾﻨﺎﻣﯿﮏ ﺟﺬب ﻓﺴﻔﺮ

ﺑﻪ ﺮ ﻧﻈ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ وﺟﻮد ﯽ ﻣﻮاد آﻟ ک در ﺧﺎ ر ﻓﺮاﻫﻤﯽ ﻓﺴﻔﺮ ﺑﻪ ﮔﯿﺎﻫﺎن  ا اﻓﺰاﯾﺶﻣﯽدﻫ ﻦ ﺪ .اﯾ ﺑ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﺪه ﺻﻮرت ن رﻗﺎﺑﺖ ﺑﯿﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻣﻮاد آﻟﯽ و ﻓﺴﻔﺮ ﺑﺮای ﺟﺬب ﻣﮑﺎ ﻫﺎی ﺧﺎک ﺻ ﺗﻮ ﯿﻒﺷﺪه  اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻓﺴﻔﺮ ﻣﺤﻠﻮل ﻣﯽ ﺷﻮد .اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ی ﺑﺮا  ﮐﺴﺐ اﻃﻼﻋﺎت د در ﻣﻮر ﺗﺄ ﺛﯿﺮ ﻣﺎده آﻟﯽ ﺧﺎک ﺑﺮ ﺳﯿﻨﺘﯿﮏ و ﺗﺮﻣﻮدﯾﻨﺎﻣﯿﮏ آ 3 ﺟﺬب ﻓﺴﻔﺮ در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﺎک  ﻫﮑﯽ ﻊ ﺟﻤ آوریﺷﺪه  . از اﺳﺘﺎن آذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﺷﺮﻗﯽ اﻧﺠ...

[ 21 ] - بررسی تغییرات مکانی غلظت فلزات سنگین در رسوبات رودخانه‌ای معدن مس سونگون، آذربایجان شرقی

[ 22 ] - بررسی برخی صفات زراعی ذرت (Zea mays L.) متاثر از شکل‌های مس در خاک‌های استان آذربایجان شرقی

      مس یکی از عناصر ضروری و کم­مصرف برای گیاهان است و قابلیت دسترسی آن در خاک­های آهکی کم می­باشد. قابلیت دسترسی مس برای گیاهان به توزیع نسبی شکل­های مختلف شیمیایی آن در خاک بستگی دارد که البته تابعی از ویژگی­های خاک است. در این پژوهش گلخانه­ای، شکل­های مختلف مس کل خاک به روش عصاره­گیری دنباله­ای در 21 نمونه خاک سطحی استان آذربایجان شرقی با ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی متنوع، جزئ بندی شد. بر طب...

[ 23 ] - بررسی برخی صفات زراعی ذرت (Zea mays L.) متاثر از شکل‌های آهن در خاک‌های استان آذربایجان شرقی

         آهن یکی از مهم­ترین عناصر کم مصرف برای گیاهان است و قابلیت دسترسی آن در خاک­های آهکی کم می­باشد. قابلیت دسترسی آهن برای گیاه به توزیع نسبی شکل‌های مختلف شیمیایی آن در خاک بستگی دارد که البته تابعی از ویژگی‌های خاک است. در این پژوهش گلخانه‌ای به منظور جزءبندی آهن کل به شکل‌های مختلف آهن به روش عصاره‌گیری دنباله‌ای از 21 نمونه خاک با ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی متنوع، استفاده شد. بر طبق ن...

[ 24 ] - تعیین و اعتبارسنجی نرم‎های تشخیص عناصر غذایی برای گندم در منطقه مغان

سیستم تلفیقی تشخیص و توصیه (DRIS) و روش انحراف از درصد بهینه(DOP) برای تفسیر نتایج حاصل از تجزیه برگ استفاده می­شود. در این تحقیق نمونه­های برگ از 98 مزرعه گندم در منطقه مغان استان اردبیل در سال زراعی94-93جمع­آوری شد. غلظت عناصر غذایی نیتروژن (N)، فسفر (P)، پتاسیم (K)، کلسیم (Ca)، منیزیم (Mg)، روی (Zn)، آهن (Fe)، منگنز (Mn)، مس (Cu) و بور (B) اندازه­گیری شد. پس از گروه­بندی مزارع نمونه­برداری ش...

[ 25 ] - ارتباط مس قابل‌جذب با شکل‌های شیمیایی آن در برخی خاک‌های آهکی استان آذربایجان شرقی

شناخت شکل‌های شیمیایی مس در خاک و تعیین مقدار هر کدام از آن­ها، اطلاعات مفیدی برای ارزیابی وضعیت مس، حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه و شیمی مس در خاک در اختیار می­گذارد. به منظور کسب چنین اطلاعاتی، در این پژوهش مس قابل جذب خاک در 21 نمونه خاک آهکی سطحی (0-30 سانتی‌متر) از استان آذربایجان شرقی با شش روش مختلف شامل  DTPA، AB-DTPA، AC-EDTA، هیدروکسیل آمین هیدروکلراید، اکسالات آمونیوم مرجع و اکسالات آمون...

[ 26 ] - Diagnosis of Nutrient Imbalance in Wheat Plant by DRIS and PCA Approaches

The foliar diagnosis can be considered as a useful tool to assess the nutritional status of plants. The diagnosis and recommendation integrated system (DRIS) has been developed for this purpose. In this study DRIS norms were determined for wheat plant (Triticum aestivum L.) in the Moghan region, northwest of Iran. A data bank created from nutrients concentrations of flag leaf and yield was use...

[ 27 ] - کارایی هیدروکسید دوگانه لایه ای منیزیم-آلومینیم در حذف فسفر از محلول آبی

Background and Objective: Phosphorus (P), as one of the agricultural, industrial and urban wastewater pollutants, plays an important role in eutrophication of surface waters. Use of cationic sorbents for removal of anions including phosphate from aqueous environments is a well-known and effective method. Meanwhile, layered double hydroxides (LDHs) are known as effective anion exchange sorbents....

[ 28 ] - ارزیابی چند روش‌ عصاره‌گیری مس قابل جذب ذرت در برخی خاک‌های آهکی ایران

در این پژوهش ارزیابی برخی روش‌های تعیین مس قابل‌جذب خاک برای محصول ذرت در 21 خاک آهکی با استفاده از نمونه‌های مرکب خاک سطحی (0-30 سانتی‌متر) انجام گرفت. طی آزمایش گلخانه‌ای گیاه ذرت (Zea mays L.) رقم سینگل کراس 704 در سه تکرار کشت شد. پس از 60 روز (پایان دوره رشد رویشی) شاخص سبزینه برگ قبل از برداشت و وزن تر و خشک بخش هوایی و مقدار مس جذب‌شده بخش هوایی گیاه بعد از برداشت اندازه­گیری شد...