تیمور رحمانی
دانشیار اقتصاد دانشگاه تهران
[ 1 ] - استخراج منحنی فیلیپس کینزینهای جدید و تحلیل مدلهای قیمتگذاری
تعدیل آرام مزدها و قیمتهای اسمی مرکز ثقل الگوهای کینزی جدید میباشد. بررسی پایههای اقتصاد خردی این تعدیل آرام برای ساخت الگوهای کاملاً مشخص جهت تحلیل رفاه و در نظر گرفتن سیاستهای اقتصادی ضروری میباشد. دلایلی که برای تعدیل ناقص مزدها و قیمتهای اسمی میتوان به عدم اطمینان، هزینههای اطلاعات و مذاکرات مجدد اشاره کرد با توجه به اینکه تورم و بیکاری و ارتباط صحیح بین این دو در تصمیمگیریهای سیاس...
[ 2 ] - اثر مهاجرت بر رشد اقتصادی و همگرایی منطقه ای در ایران
Convergence hypothesis includes two types of beta and sigma. In this study, we examine convergence hypothesis among Iran’s provinces and discuss the effect of internal net migration in that context since 2000 to 2007. The results indicate that poor provinces grow faster than rich ones and there is beta convergence in Iran. About sigma convergence, we found that the dispersion of GDP per capita ...
[ 3 ] - شناسایی عوامل بروز کمبود نقدینگی بنگاهها در اقتصاد ایران
در اقتصاد ایران همواره از مشکل محدودیت نقدینگی بنگاهها به عنوان یکی از عوامل بازدارنده رشد و توسعه اقتصادی کشور یاد شده است، به نحوی که در بیشتر پایشهای محیط کسبوکار کشور، عدم دسترسی به تأمین مالی بیرونی و نرخ بالای منابع استقراضی در صدر مشکلات بنگاهها قرار دارد. از یک سو، بنگاهها تقاضای تسهیل در دسترسی به تسهیلات بانکی و کاهش هزینه مالی این تسهیلات را دارند. از سوی دیگر، شواهد چند دهه گ...
[ 4 ] - اثر مهاجرت بر رشد اقتصادی و همگرایی منطقه ای در ایران
یکی از موضوعات مهم قابل طرح در مدلهای رشد اقتصادی فرضیهی همگرایی است. به این معنی که مناطق فقیر با نرخ رشد درآمد سرانهی بالاتری نسبت به مناطق ثروتمند، تمایل به حرکت به سمت تعادل بلندمدت دارند. فرضیهی همگرایی شامل دو نوع همگرایی بتا و سیگما است. پژوهش حاضر این فرضیه را برای استانهای ایران در سالهای 1379 تا 1386، بررسی میکند. نتایج بهدستآمده وجود همگرایی بتا در بین استانهای ایران را ت...
[ 5 ] - تأثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر تشکیل سرمایه، بهرهوری نیروی کار و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه
ارتباط بین سرمایهگذاری مستقیم خارجی با رشد اقتصادی از دیرباز مورد توجه اقتصاددانان بوده است. از آنجایی که سرمایهگذاری مستقیم خارجی برای ایجاد و تداوم رشد اقتصادی و تشکیل سرمایه به ویژه در کشورهای در حال توسعه، از اهمیت خاصی برخوردار است و با توجه به نیاز کشورهای درحال توسعه به رشد اقتصادی بالا و تداوم آن و همچنین تأثیر جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی در روند رشد و توسعه اقتصادی، ضرورت بررسی نحو...
[ 6 ] - تحلیلی از رابطه نرخ پسانداز و رشد اقتصادی در کشورهای دارای تورم بالا و پایین
نقش پسانداز در تعیین سرمایهگذاری و رشد اقتصادی، از جمله موضوعاتی است که همواره در تنظیم سیاستها و نظریههای اقتصادی مدنظر بوده است و دستیابی به نرخ رشد اقتصادی بالا و با ثبات از جمله مسائل مهم هر کشور میباشد. از طرف دیگر تورم و اثرات زیانبار آن (به ویژه بر رشد اقتصادی) نیز یکی از مشکلات اساسی کشورها به حساب میآید. هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی و تحلیل رابطه پسانداز و رشد اقتصادی در کشورهای ...
[ 7 ] - بررسی تأثیر مهاجرت بر انباشت سرمایه انسانی و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه (2000-1975)
یکی از پدیدههایی که در دهههای گذشته افزایش بیسابقهای یافته، پدیده مهاجرت بینالمللی افراد متخصص یا فرار مغزهاست. در ابتدا تنها اثرات منفی فرار مغزها بر کشورهای مبدأ مورد توجه قرار گرفت، اما پس از چند دهه رویکرد جدیدی شکل گرفت که بر اثرات مثبت فرار مغزها بر کشورهای مبدأ تأکید میکرد. در این تحقیق با استفاده از دادههای پنل بین کشوری، اثر فرار مغزها بر انباشت سرمایه انسانی و رشد اقتصادی کشوره...
[ 8 ] - تأثیر درجهی رقابت در سیستم بانکی و الزامات سرمایهای بر میزان ریسکپذیری بانکهای ایران
این مطالعه، با استفاده از برآوردگر سیستمی بلاندل و باند در چارچوب روش گشتاورهای تعمیمیافته، به بررسی تأثیر درجهی رقابت و الزامات سرمایهای بر ریسکپذیری سیستم بانکی ایران طی دورهی 1385 تا 1394 میپردازد. نتایج بهدست آمده نشان میدهد که درجهی رقابت در بازار سپرده با یک وقفه، تأثیر مثبت و معناداری بر میزان ریسکپذیری بانکها دارد، ولی افزایش درجهی رقابت در بازار تسهیلات، منجر به کاهش ریسکپ...
[ 9 ] - آیا تبعیض جنسیتی عامل بازدارنده رشد اقتصادی کشورهاست؟
دستیابی به رشد اقتصادی و افزایش سطح زندگی و رفاه عمومی همواره جزو اهدافی است که دولتهای مختلف جهان در پی آناند؛ در مطالعات اقتصادی، شناسایی عواملی که رسیدن به این اهداف را تسهیل میکند نقش بسزایی دارد. سؤال بحثبرانگیزی که اقتصاددانان دربارة آن اختلافنظر دارند و در این مطالعه بدان پرداخته شده این است که آیا نابرابری جنسیتی موجب کاهش رشد و توسعة اقتصادی میشود؟ و آیا مسئلة جنسیت در اقتصاد کل...
[ 10 ] - ارتباط متقابل بین حداقل دستمزد و تورم در اقتصاد ایران
حداقل دستمزد از موضوعات مهم اقتصادی است که تأثیر زیادی بر متغیرهای کلان دارد. مطالعهی حاضر با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری به بررسی رابطهی بلندمدت و پویاییهای کوتاهمدت سطح عمومی قیمتها و عوامل مؤثر بر آن (با تأکید بر حداقل دستمزد) طی دورهی 1389-1357 پرداخته است. طبق نتایج برآورد بردار همانباشتگی به روش جوهانسون- جوسیلیوس، در بلندمدت، حداقل دستمزد (با ضریب 24/0) دارای تأثیر مثبت معناد...
[ 11 ] - منحنی فیلیپس هایبریدی کینزینهای جدید و بررسی تجربی آن در ایران
شناسایی و تبیین ارتباط بین دو پدیدهی تورم و بیکاری در اقتصاد کشور از نظر تصمیمگیریهای اقتصادی و سیاسی از جایگاه ویژهای برخوردار است. بررسی رابطهی میان تورم و بیکاری میتواند سیاستگذاران و اقتصاددانان را در بررسی عملکرد اقتصادی یاری دهد. در این مقاله با استفاده از تحلیل مدلهای قیمتگذاری و مباحث چسبندگی دستمزدها و قیمتها به استخراج منحنی فیلیپس هایبریدی کینزینهای جدید پرداخته شده است...
[ 12 ] - بررسی همگرایی بهرهوری کل عوامل تولید (TFP) بخش صنعت در استانهای ایران
فرضیهی همگرایی معتقد است که اقتصادی با بهرهوری پائینتر دارای نیروی بالقوهای جهت رشد سریعتر میباشد. به عبارت دیگر این اقتصاد امکان آن را دارد که از طریق جذب، قبول و بهکارگیری تکنولوژیهای موجود، رشد اقتصادی سریعتری را تجربه کند. در این مطالعه رابطهی بین بهرهوری کل عوامل تولید بخش صنعت و همگرایی منطقهای در استانهای ایران در دورهی 1369 تا 1381 مورد بررسی قرار گرفته است. سئوال اصلی...
[ 13 ] - تحلیلی از نفرین منابع نفتی و رانتجویی بر توزیع درآمد در کشورهای منتخب نفتخیز
عملکرد ضعیف اقتصادی در کشورهای دارای منابع غنی طبیعی که بعد از جنگ جهانی دوم در این کشورها مشاهده و به آن توجه شد، «نفرین منابع» نام گرفت. این پارادوکس و بررسی و توجیه آن، موضوع بسیاری از تحقیقات انجام گرفته در دو دههی اخیر بوده است. این تحقیقات به بررسی اثر مستقیم و غیرمستقیم وفور منابع طبیعی بر روی متغیرهای اقتصادی پرداختهاند، تا با شناسایی مسیرهای مختلف تأثیرگذاری، راهحلی برای دستیابی به ...
[ 14 ] - بررسی تاثیر اعتماد بررشد اقتصادی دراستانهای ایران با روش اقتصادسنجی فضائی
سرمایه اجتماعی یکی از مفاهیمی است که در چند سال اخیر مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفته و مطالعات گستردهای در باب نحوه اثرگذاری آن بر روی اقتصاد صورت گرفتهاست. مفهوم سرمایه اجتماعی یک مفهوم گسترده است که از مؤلفههای مختلفی مانند اعتماد، هنجارها و غیره تشکیل شده است که به منظور بررسی دقیق تر سرمایه اجتماعی بر روی اقتصاد باید هریک از این مؤلفهها را بهصورت جداگانه بررسی کرد. به این منظور در مقا...
[ 16 ] - بررسی آثار سرمایه اجتماعی درون و برون گروهی بر رشد اقتصادی استانهای ایران
سرمایه اجتماعی از موضوعات مورد توجه اقتصاددانان در سالهای اخیر است که با وجود مطالعات فراوان، تعریف واحدی از آن ارایه نشده است. امøا رابطه سرمایه اجتماعی و رشد اقتصادی به طور جدی بررسی شده است. در این مقاله ابتدا مفاهیم و تعاریف سرمایه اجتماعی و سپس نحوه اثرگذاری دوگانه سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادی بررسی می شود. بدین منظور سرمایه اجتماعی به دو گروه سرمایه اجتماعی درون گروهی و برون گروهی تقسیم ...
[ 17 ] - بررسی تأثیر فساد اقتصادی بر صادرات صنعتی کشورهای در حال توسعه
بهعقیده اقتصاددانان فساد اقتصادی میتواند از طریق افزایش هزینه تولید، کاهش نوآوری و رقابت، کاهش سرمایه انسانی و افزایش موانع تجارت، بر صادرات کالاهای صنعتی که بهعنوان موتور رشد اقتصادی مطرح است، اثرات منفی بهجای بگذارد. در این مقاله تأثیر فساد بر صادرات کالاهای صنعتی با استفاده از دو مدل FMOLS و DOLS برای دو گروه از 53 کشور در حال توسعه با تورم بالا و پایین طی دوره 1995-2014 بررسی شده است. ...
[ 18 ] - بررسی اثر فساد بر نرخ پس انداز مطالعه بین کشوری برای دوره 1996 تا 2009
این مطالعه به بررسی تجربی تاثیر فساد بر نرخ پسانداز میپردازد. این واقعیت پذیرفته شده است که کنار گذاشتن بخشی از تولید به معنی به وجود آمدن پسانداز و تبدیل آن به سرمایههای تولیدی برای حفظ سطح رفاه موجود و دستیابی به سطح رفاه بالاتر امری کاملا ضروری است. به عبارت دیگر حتی اگر جامعهای بخواهد در موقعیت فعلی خود باقی بماند و دچار کاهش رفاه نشود، انجام پسانداز امری ضروری است. پسانداز بستگی ب...
[ 19 ] - واکاوی تاثیر مالیاتهای مستقیم بر تغییرات تولید در محیطهای تورمی گوناگون
با توجه به اینکه بالاترین سهم از درآمد مالیاتی مربوط به مالیاتهای مستقیم است، تاثیر آن بر تولید میتواند یکی از دغدغههای اصلی سیاستگذاران کشور باشد. ولی لحاظ عوامل محیطی در سیاستگذاری و ضرورت توجه به آن در تصمیمگیریهای دولتی، بسیار حائز اهمیت است. بدین منظور هدف کلی این تحقیق، بررسی تأثیر مالیاتهای مستقیم بر تولید در یکی از مهمترین اجزاء محیطی- اقتصادی یعنی محیطهای تورمی گوناگون می...
[ 20 ] - بررسی عوامل مؤثر بر شکلگیری فساد با تأکید بر ترکیب فعالیتهای اقتصادی، مطالعه کشورهای در حال توسعه
فساد به عنوان سوءاستفاده مقامات دولتی از قدرتشان در راستای اهداف شخصی تعریف میشود. مقالات بسیاری در سالهای اخیر در باب عوامل تعیینکننده فساد به نگارش درآمدهاند و متغیرهای بسیاری را به عنوان عوامل تعیینکننده فساد معرفی کردهاند. این عوامل را میتوان به دو دسته عوامل اقتصادی و عوامل غیراقتصادی تقسیم کرد. در این مقاله به دنبال بررسی اثر ترکیب فعالیتهای اقتصادی بر روی فساد هستیم. به همین م...
[ 21 ] - بررسی رابطه بین رشد بهرهوری و نرخ بیکاری در ایران: رویکرد سیستم معادلات همزمان
چکیده این مطالعه به بررسی ارتباط متقابل بین رشد بهرهوری و نرخ بیکاری در اقتصاد ایران در بازه زمانی 1389-1359 میپردازد. در مطالعاتی که اخیرا انجام شده است، جهت علیت بین این دو متغیر و نحوه ارتباط بین آنها با نتایج متفاوتی همراه بوده است که در این مطالعه با استفاده از آزمون علیت گرنجری و آزمون هاسمن در تخمین سیستم معادلات همزمان، مشاهده میشود که یک رابطه علیت دو طرفه بین رشد بهرهوری و نرخ ...
[ 22 ] - تخمین منحنی فیلیپس کینزینهای جدید در ایران با استفاده از رویکردهای همانباشتگی و VAR
شناسایی و تبیین ارتباط بین دو پدیده تورم و بیکاری در اقتصاد کشور به لحاظ تصمیمگیریهای اقتصادی و سیاسی از جایگاه ویژهای برخوردار است. بررسی رابطه میان تورم و بیکاری میتواند سیاستگذاران و اقتصاددانان را در بررسی عملکرد اقتصادی یاری دهد. در این مقاله با استفاده از دیدگاه مکتب کینزینهای جدید در مورد تورم و بیکاری که به مباحثی مانند هزینههای فهرستبها و چسبندگیهای دستمزد و قیمتها توجه دار...
[ 23 ] - تحلیلی بر رابطه سیاست پولی و ریسکپذیری شبکه بانکی ایران
در حوزه سیاستگذاری پولی، نرخ سود از جمله ابزارهای مستقیم پولی است که بهصورت دستوری از سوی مقامات پولی کشور به نظام بانکی کشور ابلاغ شده است و رفتار بانکها از آن تأثیر میپذیرد. در این مقاله اثر سیاست پولی نرخ سود بر ریسکپذیری بانکهای کشور بر اساس اطلاعات صورت مالی سالانه شبکه بانکی و آمارهای اقتصادی کشور با استفاده از روش دادههای تابلویی در دوره ۱۳۹۴-۱۳۸۵ بررسی شده است. در این مقاله، نسبت...
[ 24 ] - تأثیر استقلال بانک مرکزی بر ثبات اقتصادی
تاثیر و اهمیت استقلال بانک مرکزی و سیاستگذاری پولی در کاهش یا کنترل تورم در بسیاری از تحقیقات به تایید رسیده است که در پی آن می توان نقش این موضوع را در ثبات اقتصادی و متغیرهای بخش حقیقی نیز بررسی نمود. در این تحقیق به بررسی تاثیر استقلال بانک مرکزی بر ثبات رشد اقتصادی کشورها با استفاده از شاخص استقلال قانونی بانک مرکزی (LVAW) برای 43 کشور صنعتی و در حال توسعه طی سال های 1989 تا 2000 پرداخ...
[ 25 ] - تحلیلی از رابطه مالیات تورمی و رشد اقتصادی در ایران
در این مقاله، رابطه مالیات تورمی و رشد اقتصادی با استفاده از الگوی خودبازگشتی با وقفه های توزیعی مورد بررسی قرار گرفته است. حق الضرب یا درآمدی که دولت از انتشار پول بدست می آورد شامل دو بخش است: بخش اول درآمدی است که بدون ایجاد تورم بدست می آورد؛ و بخش دوم مالیات تورمی یا درآمدی است که دولت با ایجاد تورم از طریق انتشار پول بدست می آورد. بر اساس یافته های این پژوهش مالیات تورمی اثر منفی بر روی ر...
[ 26 ] - مالیات بر ارزش افزوده و ثبات مالی دولت
تجربه کسری بودجه های زیاد و مداوم در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در طی دهههای گذشته منجر به این شده است که بررسی مفهوم پدیده ثبات، پایداری و تداوم پذیری مالی در ادبیات اقتصادی به تدریج اهمیت یابد. وجود پایداری مالی سبب امکان پذیری تداوم مخارج مرتبط با کالاهای عمومی موردِ نیاز برای بسترسازی فعالیت های اقتصادی می شود که رشد بلندمدت اقتصادی را تأمین می نماید. در عوض، وجود ناپایداری و بی ثبا...
[ 27 ] - استخراج منحنی فیلیپس کینزینهای جدید و تحلیل مدلهای قیمتگذاری
تعدیل آرام مزدها و قیمتهای اسمی مرکز ثقل الگوهای کینزی جدید میباشد. بررسی پایههای اقتصاد خردی این تعدیل آرام برای ساخت الگوهای کاملاً مشخص جهت تحلیل رفاه و در نظر گرفتن سیاستهای اقتصادی ضروری میباشد. دلایلی که برای تعدیل ناقص مزدها و قیمتهای اسمی میتوان به عدم اطمینان، هزینههای اطلاعات و مذاکرات مجدد اشاره کرد با توجه به اینکه تورم و بیکاری و ارتباط صحیح بین این دو در تصمیمگیریهای سیاس...
[ 28 ] - The Role of Financial Frictions in Iran’s Business Cycles: A DSGE Approach
B efore the incidence of the financial crisis in 2008, the financial sector was ignored in the most of business cycles analyses. It was assumed that the financial sector played no independent role in describing business cycle fluctuations and followed the real part of the economy. In recent years, modeling financial frictions have been much considered in business cycles literature. T...
[ 29 ] - Profit rate stickiness and bank specific characteristics: Empirical study of panel hidden cointegration
Profit rate stickiness means the asymmetric behavior of banking profit rate with respect to positive and negative shocks. Scrutinizing this behavior would suggest a new perspective on policy tools and banking supervision. In this regard, this paper applies hidden panel cointegration, proposed by Hatemi-J (2018), to study profit rate and bank specific characteristics nexus for all banks listed o...
[ 30 ] - Inflation and Cost Push in Iran's Economy
There have been two broad theories of inflation, namely the demand-pull theory of inflation (that is nowadays mainly the monetary theory of inflation) and the cost-push theory of inflation. The mainstream macroeconomics views inflation as a monetary phenomenon in the long run. Iran has experienced double-digit rates of inflation for about four decades. Our main aim is an explanation for the lon...
[ 31 ] - Effects of Nonperforming Loans on Endogenous Banking Money Creation and Banking Sector Fragility in Iran
In recent years, a gap between banks’ deposits and loans has been emerging and rather continuously growing. Also, loans to liabilities ratio and liquidity multiplier have been decreased and increased, respectively. Furthermore, a kind of stickiness has been observed in interbank interest rate. The objective of this paper is to explain the mentioned behaviors by investigating the effects of nonp...
[ 32 ] - Rediefining the Government-University Relationship using the Principal-Agent Theory
Government–university relationship has always been challenging. Many theories have emerged to explain this relationship. Among them, the principal-agent theory (PAT) has mainly developed in recent decades. This research aims to utilize PAT as a theoretical framework to redefine the government-university relationship to discover the insights agency theory can offer in this context. From the view...
[ 33 ] - The Impact of Exchange and Inflation Rate Instability on Lending Behavior of Iranian Banks
Exchange rate instability brings about significant changes in the domestic and foreign sectors that can impose negative effects on the whole economy. The present study investigates the effect of exchange and inflation rate instability on the lending behavior of Iranian banks by using data of the 10 banks over the time period 1382-1397(2003-2018). To do this, at first, a GARCH(1,1) of the exchan...
[ 34 ] - The Political Economy of Exchange Rate Regime Determination: A Comparison of Developing and Developed Countries
The non-optimal choice of exchange rate policy is a serious obstacle to improving the country's economic situation. Considering that the involvement of political economy factors in the adoption of exchange rate policy causes its inefficiency and the choice of exchange rate regime in developing countries seems to has been more influenced by the political economy factors, the study of amount and ...
Co-Authors