کاظم یاوری

دانشیار اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

[ 1 ] - بررسی اثرات متغیر زمانی تعیین‌کننده‌های تورم: مدل‌های فضا ـ حالت

  چکیده با توجه به اهمیت تورم در اقتصاد ایران بررسی دقیق تعیین کننده‌های تورم از اهمیت بالایی برخوردار است. بر اساس نتایج مطالعات مختلف، ارزیابی تعیین کننده‌های تورم با استفاده از الگوی VAR استاندارد، به دلیل تورش متغیرهای حذف شده در الگوی VAR، به نتایج نادرستی منتهی می‌شود؛ به عنوان نمونه می‌توان به مشکل معمای قیمت در ادبیات تجربی اشاره کرد. در این تحقیق جهت بررسی دقیق‌تر تعیین کننده‌های تور...

[ 2 ] - بررسی رشد اقتصادی در کشورهای وابسته به منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی)

این مقاله در صدد بررسی ارتباط بین وفور منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی) و رشد اقتصادی در هشت کشور نفتی منتخب عضو اوپک[1] می‌باشد. مدل سازی داده‌ها و اطلاعات آماری در این تحقیق بر پایه مدل‌های پانل پویا[2](DPD) و پانل ایستا[3](SPD) قرار گرفته و رابطه میان وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی 1970 تا  2008 با استفاده از تخمین زن‌های گشتاورهای تعمیم یافته (GMM...

[ 3 ] - توسعۀ بخش بانکی، ساختار سرمایه و عملکرد بنگاه‌های غیر‌مالی پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار

هدف پژوهش حاضر، برآورد اثر توسعۀ بخش بانکی در عملکرد بنگاه‌های غیر‌مالی پذیرفته‌شده در سازمان بورس و اوراق بهادار ایران از مسیر اثرگذاری احتمالی بر ساختار سرمایه بنگاه‌ها است. برای دستیابی به این هدف از یک سو اثر توسعۀ بخش بانکی در ساختار سرمایه و از سوی دیگر اثر ساختار سرمایه در عملکرد بنگاه‌ها با استفاده از داده‌های تابلویی نامتوازن و در چارچوب یک سیستم معادلات مثلثی آزموده شده است. در این را...

[ 4 ] - بررسی اثر آزادی پولی و مالی بر شفافیت سیاست پولی در کشورهای کم‌‌‌‌درآمد، با درآمد متوسط و پردرآمد

به لحاظ نظری شفافیت سیاست پولی به تقارن اطلاعات بین بانک مرکزی و بخش خصوصی اطلاق می‌‌‌‌شود. درجه بالای شفافیت عدم اطمینان را کاهش، استنباط بخش خصوصی را پیرامون اهداف بانک مرکزی بهبود و تأثیرگذاری سیاست پولی را افزایش می­دهد. این مطالعه با بررسی داده‌‌‌‌های مربوط به 102 کشور در قالب سه گروه کم­درآمد، با درآمد متوسط و  پردرآمد در دوره زمانی 2010-1998، به بررسی اثر آزادی پولی و آزادی مالی بر شفافی...

[ 5 ] - توسعه مالی، موجودی سرمایه، سرمایه‌گذاری خارجی و رشد اقتصادی در ایران

در این پژوهش، یک سیستم معادلات همزمان و روش گشتاورهای تعمیم‌یافته را برای بررسی همزمان رابطه میان رشد اقتصادی، موجودی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و موجودی سرمایه داخلی در ایران در دوره 1355-1389 به‌کار گرفته و در آن نقش متغیرهای مهمی همچون توسعه مالی، سرمایه انسانی و درجه باز بودن اقتصاد بر رشد اقتصادی را نیز مورد ارزیابی قرار داده‌ایم. یافته‌ها نشان می‌دهد که رشد اقتصادی ایران بیشترین واکنش را ن...

[ 6 ] - تحلیلی بر روش‌های ارزیابی کارایی بازار سرمایه در ایران

"Market efficiency" is the basic axiom of Financial Economics and fondamental base for ability of optimal allocation (of financial resources) in a capital market. Vast and extensive studies around Market efficiency in recent decades, has induced strong evolutions in economist’s perception from a Market efficiency, methods of assessing and their implications in real world. This essay attempts ...

[ 7 ] - نگاهی بر آثار اقتصادی پدیده سالمندی

Objectives Population aging is taking place in developed countries and has caused some concerns in developing countries. Fallowing UAE and Bahrain, Iran has the third highest rate of population aging in the world and this increases the importance of the issue for policymakers. We aimed to review all the related studies to narrow on the economic aspects of the aging population. Methods & Materi...

[ 8 ] - تحلیلی بر روش‌های ارزیابی کارایی بازار سرمایه در ایران

کارایی بازار زیربنای اصلی اقتصادمالی متعارف و شرط اساسی لازم برای تخصیص بهینه منابع مالی در یک بازار سرمایه و زیربنای اصلی اقتصادمالی مرسوم است. طی دهه‌های اخیر مطالعات گستردۀ درباره کارایی بازار، سبب تکامل درک اقتصاددانان از یک بازار کارا شده و به دنبال آن، روش‌های بررسی موضوع و دلالت‌های آن نیز با تحولاتی جدی مواجه شده است. در این نوشتار ضمن مروری مختصر بر مطالعات پایه‌ای که طی سالهای اخیر در...

[ 9 ] - نااطمینانی نسبت به سیاست‏های پولی و آثار اقتصادی آن: ترکیب رهیافت‏های GARCH و VAR

اهمیت شفافیت در سیاست‎های پولی بانک مرکزی در مطالعات مختلف مورد تأکید قرار گرفته است. اما معمولاً بانک‏های مرکزی به‏ منظور دستیابی به اهداف خود سیاست‏های پولی را به‏ گونه ‏ای اعمال می‏ نمایند که از دید فعالان اقتصادی جامعه پنهان بماند. این موضوع باعث افزایش نااطمینانی در سیاست‏های پولی شده که به نوبه خود می‏تواند نرخ رشد اقتصادی، تورم و بیکاری را تحت تأثیر قرار دهد. در این مطالعه آثار اقتصادی نا...

[ 10 ] - تحلیل اثر سیاست‌های پولی و مالی بر تجارت خارجی در ایران با رویکرد DSGE

اعمال سیاست‌های پولی و مالی به جهت آثار و تبعات تورمی و کاهش نرخ ارز حقیقی همواره مورد نقد کارشناسی بوده‌اند. هدف این مقاله، بررسی اثرات تکانه‌های پولی و مخارج جاری دولت بر متغیرهای کلان اقتصادی بویژه صادرات و واردات در ایران در قالب مدل DSGE اقتصاد باز کینزی جدید است. بدین منظور یک مدل DSGE با توجه به ویژگی‌های اقتصاد ایران نظیر لحاظ بخش نفت و چسبندگی‌ها، طراحی شده است. در این مقاله پارامترهای...

[ 11 ] - طراحی یک سیستم هشدار زودهنگام بحرانهای ارزی در ایران: رویکرد رگرسیون لجستیک

  وقوع مکرر بحران‌های ارزی در سال‌های اخیر، ادبیات هشدار زودهنگام را به کانون توجه محققان بازگردانده است. در سال‌های اخیر مفهومی از یک سیستم هشدار زودهنگام () توسعه یافته، که باید قادر به شناسایی وقایع پرهزینه نظیر بحران‌های ارزی باشد تا زمان کافی برای کاهش هزینه‌های بحران را برای سیاست‌گذاران به وجود آورد. این پژوهش، تلاش می‌کند تا با به‌کارگیری داده‌های فصلی اقتصاد ایران طی دوره‌ی زمانی 1393-...

[ 12 ] - محاسبه کارایی هزینه بخش بانکی در ایران و ارزیابی اثر عملکرد بازاریابی بانک‌ها بر آن

نظر به اهمیتی که بانک‌ها در اقتصاد به عنوان واسطه‌های مالی دارند، مطالعه حاضر با استفاده از رویکرد مرز تصادفی و بکارگیری تابع کاب- داگلاس، به بررسی درجه کارایی هزینه بانک‌های داخلی ایران و بنابراین متوسط کارایی هزینه سیستم بانکی کشور می­پردازد و آن را طی سال­های 1391-1379 به روش حداکثر درست­نمایی برآورد می‌کند. نتایج مطالعه نشان می­دهد که کارایی هزینه سیستم بانکی کشور، طی دوره موردنظر برابر 8/6...

[ 13 ] - اثر توسعه بازار سهام بر عملکرد بنگاه‌های غیر ‌مالی در ایران

مطالعه حاضر با به‌کارگیری داده‌های تابلویی نامتوازنِ مربوط به 175 بنگاه غیر ‌مالی حاضر در سازمان بورس و اوراق بهادار کشور و استفاده از یک سیستم معادلات برگشتی شامل دو معادله مربوط به ساختار سرمایه و عملکرد بنگاه‌ها، از یک‌سو اثر توسعه بازار سهام بر ساختار سرمایه و از سوی دیگر اثر ساختار سرمایه بر عملکرد بنگاه‌ها را در کنار تعدادی از متغیرهای مربوط به ویژگی بنگاه‌ها آزمون کرده است. ارزیابی اثر تو...

[ 14 ] - تخمین توابع فاصله نهاده مرزی و فرامرزی تصادفی برای شرکت‌های توزیع برق ایران و تعیین عوامل موثر بر کارایی

تحلیل ساختار شرکت‌های توزیع برق و عوامل موثر بر کارایی همزمان با جداسازی صنعت برق و استقلال و خصوصی‌سازی شرکت‌های توزیع در ایران به موضوع مهمی تبدیل شده است. بدین منظور در این مقاله، تابع فاصله نهاده ترانسلوگ مرزی تصادفی به روش حداکثر راستنمایی تخمین زده می‌شود و از داده‌های پانل 36 شرکت توزیع برق ایران در فاصله سال‌های 1388-1381 استفاده می‌شود تا اثر اصلاح ساختار بر کارایی این شرکت‌ها بررسی شو...

[ 15 ] - ارتباط ساختار بازار و کارایی با سودآوری در صنعت بانکداری ایران

یکی از مهمترین خصوصیات ساختار هر صنعت، درجه تمرکز در آن صنعت است که می‌تواند شاخصی از وضعیت رقابت و قدرت بازاری بنگاه‌های آن صنعت باشد. همچنین کارایی نیز یکی از مهمترین مشخصه‌های درونی هر بنگاه اقتصادی است که عملکرد آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بررسی ارتباط بین درجه تمرکز و سودآوری در صنعت بانکداری ایران در قالب فرضیه ساختار-رفتار-عملکرد و همچنین رابطه کارایی با سودآوری تحت عنوان فرضیه کارایی ه...

[ 16 ] - نظریه سرمایه محافظ در مدل نسل‌های همپوشان:بررسی تجربی نقش بلایای طبیعی در بروز تله فقر

در این پژوهش نقشی حفاظتی برای سرمایه تعریف شده و تاثیر آن بر امکان وقوع تله فقر آزمون شده است. در چارچوب یک مدل نسل‌های همپوشان فرض می‌شود که انباشت سرمایه محافظ از سرمایه مولّد در برابر بلایای طبیعی محافظت می‌کند. به منظور ارزیابی این نظریه، یک مدل اقتصاد سنجی ارائه شده که رابطه نسبت‌های سرشمار فقر و بلا خیزی را در حضور متغیرهای کنترلی مانند درآمد و نابرابری برای 78 کشور در حال توسعه با استفاده...

[ 17 ] - ارزیابی هزینه‌های انحراف قیمت انرژی در صنایع بزرگ نساجی کشور

در اقتصادی که به دلیل وجود انحراف در قیمت نهاده‌ها، قیمت‌ها راهنمای غلطی باشند در این صورت نهاده‌ها به صورت ناکارا و بیش یا کمتر از حد کارا به کار گرفته شده و هزینه‌های اجتماعی تولید افزایش یافته و عدم‌ کارایی تخصیصی ایجاد می‌شود. این مطالعه با بکارگیری یک مدل سیستمی و با لحاظ انحراف در قیمت نهاده‌ها، میزان این عدم‌ کارایی‌های تخصیصی را اندازه می‌گیرد. به این منظور از رویکرد تابع هزینه سایه‌ای ...

[ 18 ] - تحلیل سیاست‌های تجاری و ارزی در ایران در چارچوب مدل تعادل عمومی پویای تصادفی

اجرای سیاست‌های کاهش نرخ تعرفه به جهت تاثیرگذاری روی صنایع داخلی و سیاست کاهش ارزش پول ملی با توجه به اثرات چند وجهی آن از اهمیت خاصی برخوردارند. هدف این مقاله، بررسی اثرات سیاست‌های تجاری و ارزی در ایران در چارچوب مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) برای یک اقتصاد باز، کوچک و نفتی بر روی متغیرهای کلان اقتصادی بویژه صادرات و واردات است. بدین منظور بحث اثرات انتقال ناقص نرخ ارز در قالب چسبندگی‌ه...

[ 19 ] - کاوشی در تعریف نهاد: ارزیابی رویکردهای متاخرِ بدیل در تعریف نهاد

Although the scheme and foundation of institutionalism is based on the concept of institution, but there is no common understanding and definition of institution; in fact, with their fundamentally distinct perceptions and approaches, different theoreticians have defined institution in different ways. Therefore, through a descriptive-analytical method, the present study seeks to conceptually cla...

[ 20 ] - تأمین مالی نوآوری مبتنی بر نظریه تأمین مالی مرحله ای: مطالعه موردی نظام مالی نوآوری در ایران

Today, knowledge and innovation as one of the most important factors of economic growth and development is very important. In this way the various factor are effective for innovation that most important of them is finance which should provide at the right time, enough amount and correct method for the firms. Set the correct mechanism for financing innovation in the financial system requires a s...

[ 21 ] - آزمون آربیتراژ آماری در بورس اوراق بهادار تهران

آربیتراژ آماری یکی از روش‌های متداول کسب سود از بازار سرمایه توسط سرمایه‌گذاران حرفه‌ای است که در دهه اخیر وارد متون علمی اقتصاد مالی نیز شده است. هدف این مقاله، تشریح مفهوم و مصادیق آربیتراژ آماری و آزمون قابلیت کاربرد آن در بازار سرمایه کشور است. بر این اساس، ابتدا مفهوم آربیتراژ آماری ارائه می‌شود و در ادامه پس از مرور مطالعات داخلی قبل روش‌ آزمون آربیتراژ آماری و بررسی تجربی آن بر مبنای مشا...

[ 22 ] - تاثیر سالمندی جمعیت بر رشد اقتصاد غیرنفتی ایران

Background and Aim: The recently emerged symptoms of population aging have raised serious concerns in some developed countries. A recent report by the United Nations (UN) indicates that aging is more rapidly growing and is even more serious in developing countries than it is in certain other countries. Therefore, this study is aimed to determine the impression of aging on non-oil economic g...

[ 23 ] - Effect of Nominal Exchange Rate Volatility on Output in Iran’s Economy

Volatility of exchange rate while changes from time to time, is expected to affect firm level operations as well as aggregate level outcomes i.e. macroeconomic performance. This paper, investigates the effects of exchange rate volatility on aggregate production in Iran using a Structural Vector Auto Regressive model with Exogenous Variables (SVARX). The model is estimated based on macroeconomic...

[ 24 ] - بررسی اثرات متغیر زمانی تعیین‌کننده‌های تورم: مدل‌های فضا ـ حالت

  چکیده با توجه به اهمیت تورم در اقتصاد ایران بررسی دقیق تعیین کننده‌های تورم از اهمیت بالایی برخوردار است. بر اساس نتایج مطالعات مختلف، ارزیابی تعیین کننده‌های تورم با استفاده از الگوی VAR استاندارد، به دلیل تورش متغیرهای حذف شده در الگوی VAR، به نتایج نادرستی منتهی می‌شود؛ به عنوان نمونه می‌توان به مشکل معمای قیمت در ادبیات تجربی اشاره کرد. در این تحقیق جهت بررسی دقیق‌تر تعیین کننده‌های تور...

[ 25 ] - بررسی رشد اقتصادی در کشورهای وابسته به منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی)

این مقاله در صدد بررسی ارتباط بین وفور منابع طبیعی (با تاکید بر منابع نفتی) و رشد اقتصادی در هشت کشور نفتی منتخب عضو اوپک[1] می‌باشد. مدل سازی داده‌ها و اطلاعات آماری در این تحقیق بر پایه مدل‌های پانل پویا[2](DPD) و پانل ایستا[3](SPD) قرار گرفته و رابطه میان وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب عضو اوپک طی دوره زمانی 1970 تا  2008 با استفاده از تخمین زن‌های گشتاورهای تعمیم یافته (GMM...

[ 26 ] - The Effect of Asymmetric Information in the Money Market on Investment, Employment, and Production in Iran

Nowadays, banks are considered as one of the major components of the financial system of a country and any deficits and malfunction in the banking system will negatively affect the performance of the real sector. Therefore, there is a need for more investigation on the behavior of banks and factors affecting those behaviors in a country. One of the issues that affect the behavior of banks is sy...

[ 27 ] - بررسی انتشار بحران‌های ارزی در اقتصاد ایران

یکی از مشکلات اساسی در نظام پولی بین‌المللی، وقوع هر از چندگاه بحران‌های ارزی در کشورهای مختلف جهان می‌باشد. با توجه به هزینه‌های سنگین این بحران‌ها بر اقتصاد کشورها، طراحی مدل‌هایی جهت بررسی این هزینه‌ها و چگونگی انتشار بحران‌های ارزی در اقتصاد می‌تواند از اهمیت بالایی برخوردار باشد. به همین منظور، این پژوهش تلاش نمود تا با به‌کارگیری رویکرد آزمون کرانه‌ها و نیز داده‌های فصلی اقتصاد ایران طی د...

[ 28 ] - The Macroeconomic Effects of Government Debt in Iran

One of the major problems in Iranian economy is continuous deficit in the budget operating balance due to the non-optimal government size. The government often financed a part of this deficit by debt cearation. Government debts depends on its size and decomposition have variety macroeconomic effects. So, this study investigated the macroeconomic effects of government debt in iran during 1352-13...

[ 29 ] - تحلیلی از نرخ سود و تورم در سیستم بانکی مبتنی بر اطلاعات نامتقارن

وجود اطلاعات نامتقارن در سیستم بانکی باعث انتخاب بد و مخاطره اخلاقی در نظام مالی اقتصاد خواهد شد و موجبات ناکارآمدی آن را فراهم می‌آورد. ناکارآمدی در نظام مالی اقتصاد، خود موجب عملکرد ضعیف و منفی بخش حقیقی اقتصاد می‌شود. این تحقیق می‌کوشد با استفاده از الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) نحوه تأثیر اطلاعات نامتقارن در سیستم بانکی را بر نرخ سود بانکی و تورم بررسی کند. بر این اساس مطابق با چارچ...

[ 30 ] - بررسی اثرات ریسک نقدینگی و اعتباری بر ثبات بانکی ایران با استفاده از شاخص Z-score

نظر به اهمیت بحث ورشکستگی و بحران‌های بانکی، هدف محوری پژوهش حاضر بررسی اثرات ریسک نقدینگی و اعتباری بر ثبات بانکی ایران با استفاده از شاخص z-score بدون تورش می‌باشد. در این راستا اطلاعات مالی 18 بانک کشور طی دوره زمانی 1385 تا 1395 گردآوری شده است. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش سه فرضیه اصلی تدوین و برای آزمون آن‌ها از رهیافت داده‌های ترکیبی پویا و به طور خاص روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی...