محمد گلشن

دانشجوی دکتری، گروه آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

[ 1 ] - ارزیابی حساسیت به سیل حوضه آبخیز تالار با استفاده از مدل نسبت فراوانی احتمالاتی

سیل می‌تواند تأثیر مخربی بر حوضه‌های آبخیز و زندگی انسان داشته باشد، بنابراین برای مدیریت سیل نیاز به آگاهی از وضعیت مناطق سیل‌گیر می‌باشد. این تحقیق جهت ارزیابی حساسیت به سیل حوضه آبخیز تالار با وسعت 2067 کیلومتر مربع انجام شده است. بدین منظور از فراسنج‌های طبقات ارتفاعی، شیب زمین، انحنای زمین، شاخص رطوبت توپوگرافی، قدرت رود، میانگین بارندگی، فاصله از رودخانه، گروه هیدرولوژیکی خاک، حداکثر عمق ...

[ 2 ] - مدلسازی هیدرولوژیکی اثرات تغییر اقلیمی بر نوسانات دبی جریان در رودخانه هراز

تغییر اقلیم بر روی کمبود دبی جریان رودخانه، سیلاب‌ها و زوال سیستم آبی تأثیر دارد که با پیش‌بینی آن می‌توان مدیریت بهتری بر روی منابع آبی داشت. در این تحقیق با استفاده از مدل‌های AOGCM و عدم‌قطعیت مربوط به آن‌ها روند تغییر اقلیم حوضه آبخیز هراز برای دوره 2030-2011 با سناریو انتشار A2 بررسی شد که در این راستا از شش مدل اقلیمی در ایستگاه‌های بلده و رینه استفاده شد. حوضه آبخیز هراز با مساحت 4012 کی...

[ 3 ] - مقایسه کارایی مدل‌های هیدرولوژیکی IHACRES و HEC-HMS در شبیه‌سازی هیدروگراف سیل

شناخت حوزه‌های آبخیز جهت حفاظت آب و خاک و ارائۀ برنامه‌ریزی مناسب در سطح حوزۀ آبخیز از اهمیت بالایی برخوردار است. شبیه‌سازی حوزه‌های آبخیز با استفاده از مدل‌های رایانه‌ای به‌طور سریع در حال توسعه است و این مدل‌ها ابزارهای ضروری برای فهم انسان از حوزۀ آبخیز و فرآیندهای هیدرولوژیکی هستند. در این تحقیق مدل‌های بارش-رواناب HEC-HMS و IHACRES برای شبیه‌سازی هیدروگراف سیل در حوزۀ آبخیز کسیلیان با مساح...

[ 4 ] - Simulation of the catchments hydrological processes in arid, semi-arid and semi-humid areas

Hydrological processes and their spatial distribution directly are relevant to climate, topography, geology, and land use in the watershed. Therefore, use of a model whit integrity and high performance for simulating the process in deferent watersheds is very important. In this study was assessment performance of semi-distributed SWAT model in simulating hydrology processes in three watersheds ...

[ 5 ] - ارزیابی وضعیت خشکسالی در حوضۀ آبخیز تمر (بالادست سد گلستان) با استفاده از شاخص‌های SPI و SPEI تحت شرایط اقلیمی حال و آینده

خشکسالی از گسترده‏ترین و مخرب‏ترین بلایای طبیعی است که با رخداد تغییر اقلیم پیچیده‏تر می‏شود. برای فراهم‌کردن یک دید کلی از شرایط خشکسالی، شاخص‏هایی برای پایش آن به‌طور گسترده استفاده می‌شوند. در این مطالعه، برای ارزیابی وضعیت خشکسالی آیندۀ حوضۀ آبخیز تمر (بالادست سد گلستان)، ابتدا داده‏های روزانۀ خروجی مدل‏ CanESM2 تحت سناریوهای RCP 2.6 و RCP 8.5 با استفاده از مدل SDSM برای دورۀ 2020-2049، ریز...

[ 6 ] - ارزیابی مدل‌ هیدرولوژیکی HEC-HMS در تخمین هیدروگراف سیل مناطق خشک و مرطوب

برای مدیریت مناسب رویدادهای طبیعی مانند سیل، استفاده از مدل‏های کامپیوتری به‏طور سریع در حال توسعه است و این مدل‏ها ابزارهای ضروری برای فهم انسان از فرایندهای هیدرولوژیکی حوضۀ آبخیز و مدیریت آن هستند. در این تحقیق با هدف مدیریت مناسب سیل مناطق خشک و مرطوب کارایی مدل HEC-HMS برای شبیه‏سازی وقایع مختلف سیل بررسی شد. به این‌منظور سه واقعۀ سیل در حوضۀ آبخیز کسیلیان با مساحت 8/67 کیلومترمربع با اقلی...

[ 7 ] - اولویت‌بندی محورهای مناسب برای احداث سد زیرزمینی در حوضۀ آبخیز دوست‌بیگلو

مدیریت منابع آب در مناطق خشک و نیمه‏خشک برای تأمین نیاز آبی ساکنان از اهمیت بسیاری برخوردار است. احداث سدهای زیرزمینی در این مناطق یکی از روش‏های مدیریتی ‎است. حوضة آبخیز دوست‌بیگلو در استان اردبیل با دارابودن مساحت 7461 کیلومتر مربع در اقلیم نیمه‏خشک کشور واقع شده است. در این تحقیق برای تعیین اولیة مناطق مستعد احداث سد زیرزمینی از روش‏های منطق بولین و منطق فازی استفاده شد. بدین منظور، از معیار...

[ 8 ] - نقشه‌بندی فرسایندگی باران در استان کرمان با روش‏ های زمین‏ آماری

این پژوهش با هدف تعیین شاخص فرسایندگی باران (EI30) در اقلیم نیمه‌خشک استان کرمان انجام گرفت. بدین منظور برای مناطق فاقد ایستگاه‌های باران‌نگار از تحلیل رگرسیونی بین این شاخص و بعضی شاخص‌های زودیافت برای 17 ایستگاه مجهز به باران‌نگار استفاده شد. مناسب‌ترین رابطة رگرسیونی بر مبنای شاخص متوسط حداکثر بارندگی ماهانه به میزان (882/0R2= ) بود. سپس، با بررسی تمامی ایستگاه‌های هواشناسی در استان کرمان (آ...

[ 9 ] - شبیه‌سازی رواناب و بار رسوب حوزه آبخیز رودخانه هراز مازندران با بهره‌گیری از الگوی SWAT

با توجه به احداث سد در خروجی حوضة آبخیز هراز با مساحت 401 هزار و 927 هکتار، شبیه‌سازی رواناب و رسوب حاصل از بارش حایز اهمیت است. برای این منظور، از الگوی SWAT استفاده شد. واسنجی الگو به‌منظور شبیه‌سازی رواناب برای سال‌های 1995 تا 2004 انجام گرفت و با استفاده از نمایه‌های آماریR2، NS و MSE ارزیابی شد. نتایج نشان داد مقادیر آماره‌ها به‌ترتیب در ایستگاه‌های کره‌سنگ 80/0، 77/0 و 93/20، چلاو 75/0، 7...

[ 10 ] - واسنجی چند ایستگاهی رواناب حوضه آبخیز هراز با مدل SWAT

کارایی مدل‌های هیدرولوژیک در شبیه‌سازی مقدار رواناب در حوضه‌هایی با مساحت‌های مختلف متفاوت است. در این تحقیق، کارایی مدل SWAT در شبیه‌سازی مقدار رواناب حوضة آبخیز هراز، در زیرحوضه‌هایی با مساحت‌های مختلف ارزیابی شده است. برای این منظور، با استفاده از روش SUFI2 تحلیل حساسیت برای پارامترهای مؤثر در شبیه‌سازی مقدار رواناب منطقه انجام شد. پارامتر CN به‌منزلة حساس‌ترین پارامتر انتخاب شد. مدل SWAT در...

[ 11 ] - پهنه‌بندی عرصه‌های مناسب برای استحصال رواناب با استفاده از AHP و GIS (مطالعه موردی: حوضه آبخیز سمبور چای استان اردبیل)

چکیده جمع­آوری آب باران، با اهداف و انگیزه­های گوناگونی صورت می­گیرد که هدف اصلی آن، بهینه‌سازی و مدیریت بهره­برداری از آب باران بر اساس نیاز و مصرف می‌باشد. حوضه آبخیز سمبور چای با مساحت 74830 هکتار در مناطق خشک و نیمه­خشک ایران در استان اردبیل واقع شده است. در این تحقیق به منظور تعیین مناطق مستعد برای استحصال رواناب از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS استفاده شد. بدین منظور نقشه مناطق مستعد استحص...

[ 12 ] - مقایسة روش‌های بهینه‌سازی روزنبرک، ژنتیک، URS و SCE–UA جهت تعیین پارامترهای مدل سیم‌هاید برای شبیه‌سازی دبی جریان

بهینه‌سازی پارامترهای مدل‌های هیدرولوژیکی بارش – رواناب، برای واسنجی این مدل‌ها حائز اهمّیّت است. هدف از واسنجی مدل، تعیین ارزش بهینة پارامترهای مدل است تا بهترین تناسب بین دبی جریان مشاهداتی و شبیه‌سازی‌شده به دست آید. انتخاب روش مناسب، نقش مهمّی در واسنجی پارامترهای مدل‌های هیدرولوژیکی دارد. در این پژوهش، کارایی تکنیک‌های بهینه‌سازی برای واسنجی مدل مفهومی بارش - رواناب سیم‌هاید در حوضة آبخیز خرم...

[ 13 ] - انتخاب بهترین روش میان یابی برای پهنه بندی متوسّط دمای سالانۀ ایران

این پژوهش در پهنة ایران‌زمین به منظور بررسی انتخاب بهترین روش درون­یابی مکانی برای برآورد میزان متوسّط دمای سالانه انجام گردید. برای این منظور، از آمار دمای 180 ایستگاه سینوپتیک در سطح کشور استفاده شد و با استفاده از روش­های مختلف درون‌یابی قطعی IDW، GPI، LPI و RBF با توان و مدل‌های مختلف (اسپلاین نواری کاملاً منظّم، چندربعی معکوس، چندربعی، نواری با کشش و نواری با ضخامت کم) و روش­های درون‌یابی زمی...

[ 14 ] - تحلیل تأثیر نوع بارش بر شبیه‌سازی دبی جریان در حوضه آبخیز تالار و خرّم‌آباد

به‌کارگیری مدلی که جامعیّت و کارایی بالایی برای شبیه‌سازی فرایندهای هیدرولوژیکی در حوضه‌های مختلف دارد، از اهمّیّت بالایی برخوردار است. در این مطالعه، کارایی مدل ارزیابی آب‌وخاک در شبیه‌سازی رواناب حاصل از بارش‌های مختلف در حوضة آبخیز خرّم‌آباد با مساحت 2467 کیلومتر‌مربع و در حوضة آبخیز تالار با مساحت 2057 کیلومترمربع ارزیابی شد. مقدار بارندگی در حوضة آبخیز خرّم‌آباد 560 و در حوضة آبخیز تالار 612 می...

[ 15 ] - ارزیابی کارایی مدل های SWAT و IHACRES در شبیه‌سازی رواناب حوضه آبخیز خرم‌آباد

مدل‌سازی فرآیند بارش-رواناب در حوضه‌های آبخیز از نظر مدیریت منابع آب، مهندسی رودخانه، سازه‌های کنترل سیل و ذخیره آن اهمیت ویژه‌ای دارد. تنوع این مدل‌ها انتخاب مناسب‌ترین مدل با توجه به اهداف موردنظر را دشوار می‌کند. در این تحقیق از مدل یکپارچه IHACRES و مدل نیمه‌توزیعی SWAT برای شبیه‌سازی رواناب حوضه آبخیز خرم‌آباد با مساحت 2467 کیلومترمربع استفاده شد. بعد از هم‌پوشانی لایه‌ها، 232 واحد پاسخ هی...

[ 16 ] - بررسی روش‌های مختلف تعیین حد تداخل آب شور و شیرین در سواحل نور، مازندران

مناطق ساحلی از لحاظ ذخائر آب زیرزمینی حائز اهمیت زیادی می‌باشند که برای مدیریت و برنامه‎ریزی صحیح در این مناطق لازم است تا وضعیت سفره‌های آب زیرزمینی مطالعه شود. در این تحقیق حد تداخل آب شور و شیرین در آبخوان ساحلی نور بررسی شد، برای این‌منظور خط ساحلی به طول 3000 متر انتخاب و در امتداد آن 3 مقطع مطالعاتی عمود بر خط ساحلی به فاصله 1500 متر تعیین شدند. در هر 3 مقطع در فاصله 500 متری ساحل دریا 10...

[ 17 ] - Changes in Environmental Flow Components under the Effect of Sabalan Dam in the Qarehsou River of Ardebil Province

Sustaining environmental flows to preserve biodiversity of aquatic plant and animal species, as well as constancy of water for human communities, is essential in many river ecosystems. On the other hand, hydrological changes caused by the dam and its related environmental problems have provoked many concerns for hydrologists, ecologists and policymakers. Therefore, the main aim of this research...

[ 18 ] - تغییر شاخص‌های هیدرولوژیک جریان رودخانه بالخلوچای ناشی از تأثیر ترکیبی تغییر مولفه‌های اقلیمی و احداث سد یامچی اردبیل با استفاده از رویکرد دامنه تغییرپذیری

رژیم هیدرولوژیکی رودخانه نیروی محرکه و عامل اصلی پویایی زیست‎بوم آن است و عملیات سد سازی تاثیر قابل‌توجهی بر دبی جریان رودخانه دارد. از این‌رو، هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر ترکیبی تغییر مؤلفه‌های اقلیمی و احداث سد یامچی بر دبی جریان رودخانه بالخلوچای اردبیل با استفاده از نرم‌افزار IHA Software 7.1 در دوره‌های قبل از احداث سد (1383-1353) و بعد از احداث سد (1392-1384) می‌باشد. بدین منظور، ابتد...

[ 19 ] - Determination of Suitable Areas for underground Dam Construction Using Boolean and Fuzzy Logics in Central Areas of Ardebil Province

In the arid and semi-arid area's rainfall have considerable changes in terms of time and amount that make the water resource management an important issue. In this research, using both Boolean and Fuzzy logic were zoned potentiality suitable areas for construction of underground dams. The study area is located in the central region of Ardabil province with 7461 km2 area and semi-arid climate. F...

[ 20 ] - ارزیابی پتانسیل تولید رواناب و رسوب با استفاده از باران‌ساز و مدل هیدرولوژیک در حوزة آبخیز کوزه‌تپراقی اردبیل

حوزه‌های آبخیز یک محیط وسیع با شرایط‌ متفاوت می‌باشند که شبیه‌سازی و مطالعه مطالعۀ فرآیند‎های تولید رواناب و رسوب در سطح این منطقه برای مدیریت و حفظ منابع بسیار مهم می‌باشد. حوزه حوزۀ آبخیز کوزه تپراقی با مساحت 766 کیلومتر مربع در جنوب و بالادست حوزه حوزۀ آبخیز قره‌سو در استان اردبیل واقع شده است. از بین مدل‌های هیدرولوژیک با توجه به قابلیت‌های مدل SWAT، این مدل برای شبیه‌سازی فرآیندهای هیدرولو...

[ 21 ] - Spatio-Temporal Changes of Natural Vegetation Disturbance in the Ahle Iman Watershed, Ardabil Province

The present study aimed to assess the spatio-temporal changes in the natural vegetation cover of Ahl Iman watershed, Ardabil province. For this purpose, land use maps of the three years (2000, 2010, and 2020) were extracted from Landsat satellite images. Then, seven landscape metrics (patch density, edge density, patch richness, splitting index, contagion index, Euclidean nearest neighbor dista...