علی موحد

دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکدۀ علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

[ 1 ] - بررسی و تحلیل مؤلفه‌های تأثیرگذار در ارتقای کیفیت‌های محیطی با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل شبکه‌ای (ANP) (مطالعۀ موردی: سقز)

این پژوهش با هدف سنجش و تحلیل کیفیت محیط در واحد همسایگی و محله بر آن است با شناسایی و ارزیابی وضعیت کیفی مؤلفه‌های سازندۀ کیفیت در این محیط‌های شهری، علاوه بر تعیین سطح کیفیت محیط در محدودۀ مطالعاتی به اولویت‌بندی مؤلفه‌های محیطی نامطلوب محیط موردنظر بپردازد؛ از این ‌رو بر مشترکات دو مبحث «توسعۀ پایدار محله‌ای» و «کیفیت محیط» تأکید می‌کند که دلیل این امر تدقیق بیشتر موضوع، با توجه به میزان رضا...

[ 2 ] - تحلیل نابرابری های فضایی توزیع خدمات در سطح محلات منطقه شش تهران

عدالت فضایی و عدالت جغرافیایی به معنی توزیع عادلانة خدمات و امکانات شهری برای رسیدن به جامعه‌ای متوازن، و یکی از رهیافت‌های عدالت اجتماعی است. هدف مقاله حاضر بررسی وضعیت توزیع خدمات در سطح محلات منطقة شش براساس جمعیت، مساحت و سرانة کاربری‌های خدماتی است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است. به منظور تحلیل نحوة توزیع خدمات در سطح محلات منطقة شش، مدل‌های L.Q ، ضریب امتیاز استانداردشده  و مدل VIKOR به‌ک...

[ 3 ] - بررسی نقش عدالت فضایی در مدیریت شهری (محدودۀ مطالعه: محلات منطقۀ 6 تهران)

عدالت فضایی، شاخه‌ای از عدالت اجتماعی است که مرکز اصلی برنامه‌ریزی تأسیسات شهری نیز محسوب می‌شود. عدالت فضایی، وضعیت محلات را از نظر شیوۀ توزیع خدمات و میزان برخورداری از شاخص‌های مختلف اقتصادی ـ اجتماعی و زیربنایی بررسی می‌کند. در مقالة حاضر، وضعیت عدالت فضایی در توزیع خدمات شهری در سطح محلات 18گانۀ منطقۀ 6 تهران بررسی شده است. روش پژوهش از نوع توصیفی ـ تحلیلی است. به این صورت که ابتدا با استف...

[ 4 ] - شناخت و ارزیابی میزان پراکنده‌رویی شهری براساس مدل تحلیل عاملی (مطالعه موردی: محلات شهر شیراز)

رشد و گسترش کالبدی شهر فرآیندی است که بر تمام نظامات و ساختارهای شهر به طور مستقیم یا غیرمستقیم تأثیر می­گذارد. به همین دلیل چنانچه این فرآیند جریان درستی را طی نکند، اثرات نامطلوب بسیاری بر شهر و اجزای آن بر جای می­گذارد. رشد و گسترش پراکنده یکی از اَشکال رشد شهر است، که بر اثر عوامل متعددی چون کمبود برنامه­های مدیریت رشد شهری و فقدان قوانین واحد و جامع در مورد نظارت و کنترل رشد شهری، موجب دست­...

[ 5 ] - ارزیابی کمّی و کیفی کاربری اراضی شهر مریوان

برنامه‎ریزی کاربری اراضی شهری، هسته‎ی اصلی برنامه‎ریزی شهری را تشکیل می‎دهد و می‎تواند برای انتظام فضایی مناسب و استفاده‎ی بهینه از فضای شهری و افزایش کارایی کاربری‎ها عمل کند. نحوه‎ی توزیع کاربری‎ها در گستره‎ی شهر مریوان و ارزیابی کمّی و کیفی کاربری‎ها از نظر همجواری و پیش‎بینی وضعِ مطلوب گستره‎ی فضایی ـ کالبدی شهر تا افق چشم‎انداز بیست‎ساله، هدف اصلی این پژوهش است که به‎صورت توصیفی ـ تحلیلی با ...

[ 6 ] - بررسی جهت‌های توسعة مناطق حاشیه‌نشین شهر اهواز با استفاده از GIS و RS

شهر اهواز از جمله کلان‌شهرهایی است که حاشیه‌نشینی یکی از مسائل مهم آن به‌شمار می‌آید. پژوهش حاضر بر آن است تا جهت گسترش محله‌های حاشیه‌نشین شهر اهواز را در چند دهه اخیر مورد ارزیابی قرار دهد. برای این کار سه نوع دادة مختلف جمع‌آوری و تهیه گردید: نقشة حریم قانونی شهر، نقشة کاربری اراضی حاصل از طبقه‌‌بندی تصاویر ماهواره‌ای، و نقشة کاربری اراضی شهری (طرح جامع و تفصیلی). ابتدا مساحت اختصاص‌یافته به...

[ 7 ] - بررسی پایداری محله های شهری (مطالعه موردی: منطقه 19 شهرداری تهران)

دیدگاه توسعۀ محله‌ای پایدار، رویکرد نوینی را تقویت می‌کند که در آن حل مشکلات شهری در بازگشت به مفهوم محله به‌عنوان سلول‌های حیات شهری تصور می‌شود. هدف کلی این پژوهش بررسی پایداری محلات سیزده‌گانۀ منطقۀ 19 شهرداری تهران است. بدین منظور شاخص‌های‌ اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست‌محیطی سنجیده شدند. با توجه به مؤلفه‌های تحت بررسی و ماهیت کاربردی تحقیق، روش این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. اطلاعات مورد...

[ 8 ] - بررسی کارکرد فضاهای عمومی شهری و نقش آن در توسعۀ پایدار اجتماعی (مورد مطالعه: شهر بوکان)

امروزه فضاهای عمومی می‌توانند شکل‌دهندۀ تعاملات و مناسبات اجتماعی باشند و زمینۀ دستیابی به توسعۀ پایدار اجتماعی در شهرها را فراهم کنند. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش اصلی است که کارکرد فضاهای عمومی شهری با توجه به ابعاد و شاخص­های آن چگونه است؟ و تأثیرگذاری آن بر فرایند توسعۀ پایدار اجتماعی در شهر بوکان به چه صورت است؟ پژوهش از نوع پژوهش‌های شناختی است که به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته ا...

[ 9 ] - مطالعه تأثیرات اجتماعی- فرهنگی و اقتصادی گردشگری تجاری بر شهرهای مرزی شمال غرب کشور (مطالعه موردی؛ شهرهای بانه وسردشت)

اتوجه به جایگاه صنعت گردشگری، از آن رو اهمیت دارد که می توان با بهره گیری از توانها و پتانسیلهای منطقه ای به حفظ و توسعه مناطق گردشگری و تقویت قابلیتهای اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی آنها پرداخت. شهرهای مرزی بانه و سردشت که در دو استان آذربایجان غربی و کردستان واقع شده اند به دلیل ویژگی های جغرافیایی و محیطی و عقب ماندگی در بخشهای رسمی اقتصادی به اقتصاد غیررسمی وابسته می باشند. در پی رشد این نوع از ...

[ 10 ] - نقش مشارکت مردمی در توسعه محله‌ای (مطالعه موردی: محله داوودیه- منطقه ۳ تهران)

پیشبرد توسعه محلی و پاسخ‌گویی به مسائل متنوع اقتصادی، اجتماعی، مالی، ارضی، آموزشی و... شهروندان در محله‌های شهری، نیازمند «مشارکت اجتماعی شهروندان» و «بهره‌گیری از ظرفیت‌های نهادها و سازمان‌های مردم‌نهاد» می‌باشد. در این راستا پژوهش حاضر باهدف نقش مشارکت مردمی در توسعه محله‌ای در محله داوودیه- منطقه ۳ تهران تدوین‌شده است. روش جمع‌آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه‌ای و میدانی (پرسش‌نامه‌ای) و نوع ت...

[ 11 ] - بررسی کاربری اراضی در شهر مهاباد با استفاده از مدل SWOT

کاربری اراضی شهری و چگونگی توزیع فضایی- مکانی آن، یکی از مهمترین کارکردها به منظور استفادة بهینه از فضای شهری است. موضوع زمین و چگونگی استفاده از آن همواره موضوع اصلی برنامه‌ریزی شهری بوده و در حقیقت سرنوشت نهایی طرح‌های توسعه شهری را چگونگی مداخله و نظارت بر نحوه استفاده از زمین رقم می‌زند و همواره یکی از مسایل اساسی اجتماعی- اقتصادی و کالبدی در شهرنشینی معاصر را این مقوله تشکیل داده است. هسته...

[ 12 ] - تحلیل فضایی بازتاب های گردشگری تجاری در شهرهای شمال غرب کشور،( مطالعه موردی شهر بانه)

یکی از مهمترین مسائل در حوزه گردشگری شهری و تحلیل فضایی اثرات، بازتابها و الگوهای فضایی آن در فضاهای شهری می باشد. به نحوی که می توان به این وسیله شناخت با ارزشی را از نحوه تأثیر گذاری گردشگری و الگوهای خلق شده فضایی حاصل از آن بدست آورد. شهر بانه یکی از شهرهای میانه اندام شمال غرب کشور است که طی سالهای اخیر بر اثر رشد گردشگری تجاری در سطح شهر شاهد تغییرات وسیع فضایی در داخل خود بوده است. این ت...

[ 14 ] - تحلیل ادراک ذینفعان از پایداری اثرات گردشگری در شهر لاهیجان

ادراک ذینفعان از آثار گردشگری مهمترین پارامتر برای حمایت آنها از توسعه گردشگری به شمار می‌آید. از این رو بررسی و شناخت کامل از نگرش‌ها و علائق ذینفعان یک الزام ضروری و اجتناب ناپذیر برای برنامه ریزی و مدیریت پایدار در گردشگری است. هدف این پژوهش شناسایی سطح ادراک و معناداری تفاوت میانگین ذینفعان نسبت به پایداری اثرات گردشگری در شهر لاهیجان است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش...