طیبه مصباح زاده
دانشگاه تهران
[ 1 ] - بررسی آثار تغییر اقلیم تحت سناریوهای مختلف بر روی آب زیرزمینی دشت کرمان
پپدیده تغییر اقلیم یکی از مهمترین چالش‌های زیست‌محیطی است که بر روی منابع پایه از جمله منابع آب زیرزمینی تاثیرات سویی دارد. با توجه به اهمیت موضوع در این پژوهش برای بررسی اثرات تغییر اقلیم بر روی آب زیرزمینی دشت کرمان از مدل اقلیمی LARS-WG و مدل آب زیرزمینی GMS استفاده گردید. سناریوهای انتشار اقلیمی A2، A1B و B1 از مدل HADCM3 در دوره زمانی طی سالهای 1410- 1390مورد بررسی قرار گرفت و برای بررسی...
[ 2 ] - بررسی توان رسوبزایی درخساره‌های ژئومرفولوژی با استفاده از تونل باد و مدل اریفر( مطالعه موردی آران – کاشان)
در این تحقیق به منظور بررسی توان رسوبزایی رخساره‌های مختلف ژئومورفولوژی در منطقه آران از دستگاه تونل باد و مدل اریفر استفاده شد. نتایج بدست آمده از تونل باد نشان داد که بیشترین سرعت آستانه فرسایش در شرایط طبیعی متعلق به رخساره پوستههای سخت و خشک دشت رسی با سرعت آستانه بیش ازm/s13 و سپس اراضی پفی و اراضی کشاورزی – رسی با سرعتی برابر m/s12 میباشد کمترین سرعت آستانه فرسایش متعلق به خاک‌های ریز د...
[ 3 ] - مدل‌سازی دمای روزانۀ خاک با استفاده از دادههای سینوپتیکی و شبکۀ عصبی
دمای خاک یکی از مهمترین پارامترهای تأثیرگذار بر روی فرایندهای هیدرولوژیکی میباشد و یکی از عوامل مؤثر در استقرار پوشش گیاهی در مناطق خشک است. بررسی‌ها نشان داده است دمای خاک تحت تأثیر پارامترهایی از قبیل متوسط دمای هوای روزانه، حداقل و حداکثر دمای روزانه، تبخیر، تابش خورشیدی، تعداد ساعات آفتابی و بارش میباشد؛ شناخت از مدل تغییرات دما در اعماق مختلف خاک میتواند در تعیین نیاز آبی گیاهان و فعا...
[ 4 ] - برآورد میزان مشارکت و تمایل به پرداخت جوامع محلی جهت حفظ و احیای مناطق بیابانی(منطقۀ مورد مطالعه: منطقۀ نصرآباد، شهرستان آران و بیدگل)
در سالهای اخیر اقتصاددانان منابعطبیعی ارزشگذاری و سنجش نقش منابعطبیعی در تأمین رفاه انسان را در دستور کار خود قرار دادهاند. این مطالعه میزان تمایل به پرداخت افراد برای مشارکت در حفظ و احیای منطقۀ بیابانی نصرآباد با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط و پرسشنامۀ انتخاب دوگانه دو بعدی را مورد بررسی قرار میدهد. برای برآورد میزان تمایل به پرداخت افراد از مدل رگرسیونی لوجیت استفاده شده و براساس ر...
[ 5 ] - تهیة نقشة شوری خاک سطحی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست (مطالعة موردی: بوئین‌زهرا)
این تحقیق جهت ارائة مدلی برای تهیة نقشة شوری با استفاده از دادههای TM و مقدار شوری (هدایت الکتریکی) در منطقة بوئین‌زهرا انجام گرفت. پردازش‌های لازم، مانند آنالیز مؤلفه‌های اصلی و ایجاد شاخصهای مختلف بر روی باندهای اصلی انجام شد. 38 نمونه خاک به روش نمونه‌گیری تصادفی (در داخل شبکه‌های 1×1 کیلومتری) از اعماق مختلف خاک برداشت شد. مختصات دقیق پروفیل‌ها، به کمک GPS، در طی عملیات صحرایی ثبت شد و در...
[ 6 ] - واسنجی مدل IMDPA با توجه به معیارهای زمین به منظور ارائة یک مدل منطقه‌ای برآورد شدت بیابانزایی (مطالعة موردی: ابوزیدآباد کاشان)
بیابانزایی پدیدة خاص مناطق خشک، نیمهخشک، و خشکِ نیمهمرطوب است. میزاناین پدیده در کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران، بسیار زیاد است. هدف اصلی این مطالعه واسنجی مدل IMDPA با تأکید بر معیارهای زمین در منطقة ابوزیدآباد کاشان است. مدل IMDPA را محققان ایرانی برای ارزیابی شدت بیابانزایی در ایران معرفی کردند و، پیش از کاربرد، شاخصها و معیارهای به‌کاررفته در مدل بازنگری شد. با توجه به شرایط منطقة ...
[ 7 ] - ارزیابی شدت فرسایش بادی با بهره گیری از مدل IRIFR. E.A1 (بررسی موردی : ابوزیدآباد کاشان)
بررسی و تهیه نقشه شدت فرسایش بادی توسط مدل اریفر بادی از جمله اهداف‌های اصلی این تحقیق است. در این پژوهش نقشه واحدهای کاری تهیه، سپس عوامل 9 گانه موثر درفرسایش بادی بر پایه مدل تجربی اریفر در هر یک از 7 واحد کاری مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج دیده میشود که بیشترین امتیاز مربوط به تپه‌های فعال و تغییر کاربری زمین با رسوبدهی سالانه بیش از 6000 تن بر کیلومتر مربع میباشد، و کمترین امتیاز...
[ 8 ] - Sand Movement patterns in the south of Iran
Wind regime data from the Jask meteorological station from a 20-year statistical period (1985-2005) was analyzedusing the Fryberger method to investigate sand drift potential (DP) in this area. The resultant drift potential anddirectional variability of wind were calculated and illustrated. Average annual sand DP was estimated to be 460vector units (VU), and the sand flux is 51 m3/m.year. There...
[ 9 ] - Investigation of Spatial Structure of Groundwater Quality Using Geostatistical Approach in Mehran Plain, Iran
Groundwater is a major source of water for domestic, industrial, and agricultural sectors in many countries. The main objective of this research was to provide an overview of present groundwater quality using parameters such as calcium, magnesium, sodium, chloride, sulfate, pH, and electrical conductivity (EC) in the Mehran plain, Ilam province using GIS and geostatistical techniques. A total o...
[ 10 ] - Investigation of Spatial Structure of Groundwater Quality Using Geostatistical Approach in Mehran Plain, Iran
Groundwater is a major source of water for domestic, industrial, and agricultural sectors in many countries. The main objective of this research was to provide an overview of present groundwater quality using parameters such as calcium, magnesium, sodium, chloride, sulfate, pH, and electrical conductivity (EC) in the Mehran plain, Ilam province using GIS and geostatistical techniques. A total o...
[ 11 ] - ارزیابی شدت فرسایش بادی در منطقۀ علاء سمنان با استفاده از مدل IRIFR.E.A
The main parts of Iran have been countered in arid and hyper arid area that in result of especial environmental condition as low precipitation and vegetation density can be caused wind erosion, whereas wind erosion usually has a tiny destruction quantity than water erosion due to wide its activity. Because of not matching presented models by other countries with climate and edaphic condition of...
[ 12 ] - ارزیابی الگوی زمانی و مکانی خشکسالی هواشناسی و هیدروژئولوژی در مناطق خشک و کویری (مطالعه موردی دشت بم)
تغییرات الگوی زمانی و مکانی خشکسالی‌ها همیشه رکن اساسی در برنامه‌یزی منابع آب میباشد و راهکار‌های لازم در جهت سیاست‌گذاری و مدیریت یکپارچه منابع آب حتماً بایستی با در نظر داشتن این مهم باشد. خشکسالی به عنوان یک پدیده خزنده محیطی مناطق تحت تاثیر خود را تخریب کرده و موجب صدمات گاهاً جبران ناپذیری را وارد می‌کند. در این تحقیق به منظور بررسی الگوی مکانی و زمانی خشکسالی هواشناسی و هیدروژئولوژی در دشت...
[ 13 ] - کاربرد روش تاکسونومی عددی در اولویت‌بندی اثرات اجتماعی –اقتصادی بیابانی شدن (منطقه مورد مطالعه: منطقه نصرآباد؛ شهرستان آران و بیدگل)
بیابانزایی و تخریب سرزمین چرخه‌ای معیوب از معضلات زیست محیطی را ایجاد کرده و باعث تشدید روند تخریب شده است. چالش‌های اقتصادی- اجتماعی و بحران‌های سیاسی، بخشی از تبعات تخریب سرزمین محسوب میشود، که در نهایت میتواند افزایش خطر آسیب‌پذیری جوامع تحت تأثیر را درپی داشته باشد. برای تقویت تاب‌آوری جوامع محلی در مقابله با هر گونه بلایای طبیعی ضرورت دارد تا اثرات این پدیده‌ها شناسایی شده و بر اساس اول...
[ 14 ] - بررسی روند تغییرات بیابان زایی در دشت کرمان با استفاده از مدل IMDPA
امروزه بیابان زایی یکی از مهمترین پدیده‌های طبیعی است که خسارات گاها" جبران ناپذیری بر زندگی انسان‌ها می‌گذارد این پدیده به صورت تدریجی محیط پیرامون خود را تسخیر کرده و باعث خالی از سکنه شدن و مهاجرت مناطق تحت تأثیر خود خواهد شد. ارزیابی و پایش این پدیده طبیعی از جمله برنامه‌های اساسی برنامه ریزان منطقه‌ای جهت مقابله با آن میباشد. پایش این پدیده در ایران که بیش از دو سوم آن در منطقه خشک و نیمه...
[ 15 ] - تحلیل سینوپتیکی وقایع گردوغبار و ارتباط آن با خشکسالی در استان های قزوین و البرز
طوفان گردوغبار پدیدهای است که عمدتاً در مناطق خشک و نیمهخشک در نتیجه سرعت زیاد باد و تلاطم آن بر روی سطح خاک بدون پوشش و مستعد فرسایش بهوجود میآید و باعث کاهش میزان دید به کمتر از یک کیلومتر میشود. در این تحقیق از دادههای گردوغبار و بارندگی ایستگاههای منتخب استانهای البرز و قزوین در طی سالهای 2000 تا 2014 استفاده شد. پس از استخراج کدهای گردوغبار از دادههای هواشناسی، روزهای همراه با گر...
[ 16 ] - ارزیابی کارایی مدل سری CMIP5 در شبیه سازی و پیش بینی پارامترهای اقلیمی بارندگی، دما و سرعت باد (مطالعۀ موردی: استان یزد)
ایران جزو کشورهایی است که ضریب تأثیرپذیری آن از تغییرات اقلیمی بالاست. امروزه، تغییرات پارامترهای اقلیمی به وسیلة مدل‌های گردش کلی جو بررسی میشود. نسخههای گوناگونی از این مدلها منتشر شده است؛ آخرین نسخة آن مدل‌های سری CMIP5 است. مدل‌های CMIP5، که در گزارش پنجم ارزیابی تغییر اقلیم (AR5) استفاده شدهاند، از عدم قطعیت پایینتر و وضوح بیشتری نسبت به مدل‌های قبل برخوردارند. در این مطالعه، تغییرات...
[ 17 ] - بررسی روند زمانی خشکسالی هیدرولوژیک و هواشناسی در حوزه آبخیز کرخه
خشکسالی به عنوان یکی از پدیده های محیطی شناخته شده است و در واقع بخش جدایی ناپذیری از تغییرات اقلیمی است که می تواند در هر منطقه جغرافیایی حادث شود. در این تحقیق از شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و شاخص خشکسالی جریانات رودخانه ای (SDI) جهت ارزیابی و تحلیل وقوع زمانی وقوع خشکسالی ها استفاده شده است. برای این منظور از آمار ماهانه 10 ایستگاه باران سنجی و 5 ایستگاه هیدرومتری در حوزه آبخیز کرخه استفا...
[ 18 ] - تحلیل دومتغیره دوره بازگشت توفان گرد و غبار براساس تئوری کاپولا در استان یزد
توفان گرد و غبار یک پدیده تصادفی بوده که به پارامترهای متعددی وابسته میباشد لذا تحلیل این پدیده بصورت چندمتغیره لازم و ضروری است. به همین منظور در این مطالعه به اهمیت و کمبود تحلیل چندمتغیره بلایای طبیعی همچون توفان گرد و غبار پرداخته شده است. بدین منظور از تئوری کاپولا جهت تحلیل دو متغیره توفان گرد و غبار استفاده شد. توابع کاپولا ابزاری مناسب جهت انجام تحلیل فراوانی چندمتغیره بلایای طبیعی هست...
[ 19 ] - ارزیابی مورفوسکوپی و دانه‌بندی رسوبات بادی (مطالعۀ موردی آران – کاشان)
شناخت مناطق برداشت رسوبات بادی از اصول اولیۀ کنترل و مبارزه با فرسایش بادی محسوب میشود. زیرا با شناسایی‌مناطق برداشت می‌توان به جای معلول، علل را شناسایی کرد و فعالیتهای اجرایی را در مناطق برداشت متمرکز کرد، و برای این کار شناخت رسوبات حائز اهمیت خاص است. در این مقاله باهدف شناخت هرچه بهتر و تفسیر نمونه‌های رسوبی، به بررسی و تحلیل توزیع رسوبات در رخساره‌های منطقۀ مورد مطالعه پرداخته شده است. ...
[ 20 ] - ارزیابی تاثیر خشکسالی بر فراوانی وقوع پدیده گردوغبار با استفاده از شاخص های SPI ، PNI و ZSI
از مشکلاتی که در چند دهۀ اخیر در اثر دخالتهای بشری و استفادۀ غیرمنطقی از منابع طبیعی و تخریب آن در حال گسترش است پدیدۀ گردوغبار است. در این پژوهش مطالعۀ فراوانی پدیدۀ گردوغبار طی سالهای 1378 تا 1392 با استفاده از آمار ایستگاه های سینوپتیک منتخب در استان البرز و قزوین انجام شد که با استخراج کدهای گردوغبار از دادههای هواشناسی، فراوانی سالانۀ آن به صورت آماری پایش شد. برای مطالعۀ وضعیت سرعت و ...
[ 21 ] - بررسی روند بیابانی شدن دشت خاش با تاکید بر معیارهای آب و پوشش گیاهی
به دلیل سیاستهای نادرست در بخش منابع آب و برداشت بیش از حد از منابع آب زیرزمینی، کیفیت آب در اکثر دشتهای کشور کاهش یافته است. از این رو بررسی کیفیت آب بهمنظور شرب و کشاورزی از نظر کیفی حائز اهمیت است. با این هدف در این پژوهش به بررسی روند تغییرات بیابانزایی در دشت خاش با استفاده از دو معیار آب زیرزمینی و پوشش گیاهی پرداخته شد و نمودارهای شولر و ویلکوکس برای سالهای 1380، 1387 و 1394 با استفا...
[ 22 ] - واکاوی آماری پدیده گرد و غبار (مطالعه موردی اصفهان)
یکی از انواع بلایای طبیعی که هرساله موجب وارد آمدن آسیب‌های زیست محیطی و اجتماعی بسیاری در برخی کشورها میشود، طوفان‌های گرد و خاک و ریزگرد‌هاست. در این پژوهش، پدیده گرد و غبار ایستگاه اصفهان از نظر زمانی و فضایی مطالعه شد. بدین‌منظور داده‌ها شامل: زمان و تاریخ دیده‌بانی، سمت و سرعت باد و وضعیت هوای حاضر پس از استخراج کدهای مربوط به پدیده گرد و غبار (06 و 07) و تحلیل آماری دادههای مرتبط با این...
[ 23 ] - بررسی روند و توزیع مکانی پارامتر های اقلیمی دما و بارش در مناطق خشک و بیابانی(مطالعه موردی: جنوب استان کرمان)
بررسی روند و توزیع مکانی پارامترهای اقلیمی دما و بارش در مناطق خشک و بیابانی (مطالعه موردی: جنوب استان کرمان) طیبه مصباح زاده*1؛ فرشاد سلیمانی ساردو2 1 استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، ایران 2 مربی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه جیرفت، دانش...
[ 24 ] - آشکارسازی مسیرهای طوفان گرد و غبار با استفاده از مدل‌های عددی و تصاویر ماهواره‌ای (مطالعه موردی: استان اصفهان)
یکی از مهمترین چالش‌های زیست محیطی سالهای اخیر در منطقه خاور‌میانه و ایران، رخداد گرد و غبار میباشد. پایش و کنترل کیفیت ذرات گرد و غبار، در سطح وسیع و با روش‌هایی که از سرعت و دقت بیشتر و هزینه کمتری برخودار باشند، از اهمیت فراوانی برخودار است. این پژوهش بر آن است که با استفاده از بارزسازی و تحلیل عددی نسبت به تعیین منابع ریزگردها و چگونگی حرکت آنها بر فراز ایران و استان اصفهان در می 2013 بپر...
[ 25 ] - Investigation drought impact on Tamarix aphylla, Salix babylonica and Eucalyptus in Sistan plain
Sistan has recently confronted to periodic drought and water scarcity that destroyed vital resources especially vegetation. Information about reaction of the vegetation species to drought is necessary for protecting and biological restoring this ecosystem, so density of Tamarix aphylla, Salix babylonica and Eucalyptus were investigated using quadrates 50m × 50 m during wet (1366-1376) and droug...
[ 26 ] - Study of Current and Future Meteorological Drought Conditions using the CMIP5 Model Under RCP scenarios
Reducing or increasing the climate parameters such as temperature and rainfall as a result of the climate change process, causes a variety of droughts. In this study, the effect of climate change on meteorological drought in Yazd province is investigated. For this purpose, the drought time series were determined in two historical periods (1961-2005) and the future (2017-2100) by SPI and SPEI. H...
[ 27 ] - تحلیل سیستم‌‌های سینوپتیک و بررسی روند تغییرات گرد و غبار (مطالعه موردی: اردستان)
طوفان‌های گرد و غبار و بادهای شدید، فرآیندی طبیعی است که در سراسر مناطق خشک و نیمه خشک دنیا رخ میدهد. در این تحقیق تغییرات تعداد وقوع گردوغبار در ماه، فصل و سالهای مورد مطالعه (2013- 2000) برای ایستگاه سینوپتیک اردستان و ارتباط آن با خشکسالی (محاسبه خشکسالی با استفاده از شاخص SPI) مورد بررسی قرار گرفت. استخراج کدهای مربوط به پدیده گرد و غبار(06 و 07) و تحلیل آماری دادههای مرتبط با ا...
[ 28 ] - ارزیابی شاخصهای پایداری خاک در مناطق بیابانی (مطالعۀ موردی: عرصه‌های مرتعی و کشاورزی شهرستان سمنان)
پایداری خاک به ویژه در اکوسیستم‌های شکننده یک شاخص ضروری برای مدیریت پایدار اراضی است و به ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک بستگی دارد. با این وجود پایداری خاک به طور مستقیم قابل اندازهگیری نبوده و باید از شاخصهای کیفیت و پایداری خاک استنتاج شود. به منظور بررسی پایداری خاک در منطقۀ بیابانی سمنان، مزارع، باغات و مراتع واقع در یک مزرعۀ آموزشی با مدیریت‌های مختلف آبیاری انتخاب و از شاخص...