احسان عبدی
استادیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
[ 1 ] - بررسی تنوع درون گونه ای مقاومت کششی ریشه به عنوان مصالح بوم مهندسی (مطالعه موردی: بخش پاتم، جنگل خیرود)
گیاهان به عنوان نوعی از مصالح بوم مهندسی علاوه بر داشتن قابلیت خود تجدیدی و خود ترمیمی، بر خلاف مصالح مصنوعی فاقد اثرات منفی بر محیط زیست نیز می باشند. تاثیر گیاهان بر افزایش پایداری دامنه ها و کاهش فرسایش به مقدار زیادی وابسته به مقاومت کششی ریشه است و تعیین مقاومت کششی ریشه، اطلاعات مورد نیاز در تحلیل رابطه ریشه- خاک را فراهم می سازد. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات درون گونه ای مقاومت کششی ر...
[ 2 ] - بررسی ویژگیهای زیست فنی گونه انجیلی به منظور بهره‌گیری در زیست مهندسی (بررسی موردی: بخش پاتم، جنگل خیرود)
پوشش گیاهی با افزایش مقاومت برشی خاک، باعث مسلح سازی و در نتیجه افزایش پایداری دامنه میشود. میزان مسلح سازی ریشهها به تراکم و مقاومت کششی نظام و ساختار ریشه گیاهان بستگی دارد. این پژوهش به بررسی ویژگیهای زیست فنی نظام و ساختار ریشه انجیلی میپردازد. برای برآورد نسبت سطح ریشه به خاک و شمار و پراکنش ریشهها در افق‌های مختلف، از روش دیواره نیمرخ بهره‌گیری و شمار و قطر کلیه ریشهها در هر افق اند...
[ 3 ] - ارزیابی وضعیت زهکشی جادههای جنگلی منطقه ارسباران
جادههای جنگلی از ضروریترین زیرساخت‌ها در مدیریت واحدهای جنگلی محسوب میشوند. از طرفی برنامهریزی نامناسب جادههای جنگلی موجب آسیبهای محیطزیستی در اکوسیستم‌های جنگلی میشوند. یکی از این اثرات فرسایش، تولید رسوب و آلودگی منابع آبی جنگلها می باشد. لذا مدیریت جادههای جنگلی باید به گونهای باشد که علاوه بر تحقق اهداف جنگلداری، آسیبهای محیطزیستی مانند فرسایش و تولید رسوب ناشی از ساخت جاده حد...
[ 4 ] - مقایسۀ ویژگیهای زیست‌فنی ریشه گونههای زبانگنجشک (Fraxinus excelsior) و نوئل (Picea abies) جنگلکاریشده
در این پژوهش دو تودة جنگلکاریشده با گونههای زبانگنجشک (Fraxinus excelsior) و نوئل (Picea abies) با شرایط رویشگاهی مشابه انتخاب و از هر گونه، سه‌پایه به روش کاملاً تصادفی برای نمونهبرداری انتخاب شدند. برای بررسی پراکنش ریشهها، از روش حفر پروفیل و برای اندازهگیری مقاومت کششی، از دستگاه اینسترون استاندارد استفاده شد. این پژوهش نشان داد که در هر دو گونه، پراکنش ریشهها و مقدار مسلحسازی خاک با...
[ 5 ] - ناحیه تأثیر جادههای جنگلی درجه سه بر فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان
این پژوهش با هدف تعیین تأثیر جادههای جنگلی درجه سه بر فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی پوشش گیاهی تیپ ممرز-راش در جنگل خیرود نوشهر انجام شد. 36 خطنمونه به طول 100 متر (در هر دامنه خاکریزی و خاکبرداری 18 خطنمونه) از حاشیة جاده تا درون جنگل انتخاب و در طول هر خطنمونه، هشت قطعهنمونه به ابعاد 2×1 متر در فواصل صفر متری (حاشیة جاده)، پنج، 10، 15، 20، 30، 45 و 100 متری برداشت شدند. فاصلة اث...
[ 6 ] - اثر تراکم پوشش‌گیاهی بر رواناب و هدررفت خاک فرسایش بین‌شیاری در ترانشه‌خاکبرداری جاده‌جنگلی (مطالعه موردی : جنگل کوهمیان- آزادشهر)
چکیده سابقه و هدف : جادههای جنگلی موجب دسترسی آسان به منابع جنگلی شده و بدون وجود آنها نمیتوان مدیریت مناسب بر عملیات بهرهبرداری ، حمل ونقل، حفاظت و اکوتوریسم اعمال نمود. از سوی دیگر جادههای جنگلی یکی از مهمترین منابع اصلی تولید رسوب در مناطق جنگلی به‌شمار میروند. امروزه فرسایش خاک و پیامدهای ناشی از آن، یکی از مهمترین چالش های مدیریت جاده‌ها به شمار رفته و به طور جدی منابع آب و خاک را ته...
[ 7 ] - بررسی کمی و کیفی استانداردهای ساخت جادههای جنگلی منطقه ارسباران
چکیدهجادههای جنگلی از ضروریترین زیرساخت‌ها در مدیریت واحدهای جنگلی محسوب میشوند که تضمین عملکرد پایدار آنها نیازمند پایش و نگهداری منظم شبکه جادههای جنگلی میباشد. آماربرداری جاده اولین گام در مدیریت جادههای جنگلی، بررسی و کنترل رعایت استانداردهای ساخت و نگهداری اصولی آن میباشد. هدف از انجام این پژوهش بررسی استاندارد جادههای موجود از طریق آماربرداری به منظور برنامهریزی بهینه مدیریت نگ...
[ 8 ] - تأثیر جادههای جنگلی بر فلور، شکل زیستی و انتشار جغرافیایی پوشش گیاهی در تیپ ممرز- راش، جنگل خیرود
ساخت شبکه جاده های جنگلی از جمله دخالت های انسانی است که سبب آشفتگی در جنگل می شود. هدف از این پژوهش، تعیین فاصله اثرگذار جاده های درجه دو جنگلی بر فلور، شکل زیستی و انتشار جغرافیایی گونه های گیاهی در تیپ ممرز- راش، جنگل خیرود نوشهر بود. بدین منظور، 36 خط نمونه به طول 100 متر (در هر دامنه خاکریزی و خاکبرداری 18 خط نمونه) از حاشیه جاده تا درون جنگل انتخاب و در طول هر خط نمونه، هشت ق...
[ 9 ] - طراحی شبکۀ جادۀ جنگلی با استفاده از شبکۀ عصبی مصنوعی و GIS
جادههای جنگلی بهمنظور ایجاد دسترسی به جنگل احداث میشوند و تأثیر زیربنایی در سازماندهی منطقه دارند. هدف این پژوهش، معرفی راهکاری هوشمند مبتنی بر شبکه‌های عصبی مصنوعی با تلفیق GIS برای طراحی شبکۀ جادۀ جنگلی با در نظر داشتن اصول و معیارهای فنی شبکۀ جادۀ جنگلی است. ابتدا معیارهای مؤثر با استفاده از روش دلفی شناسایی شد و وزن‌دهی آنها با استفاده از روش AHP، انجام گرفت. با تلفیق لایه‌های مختلف و وز...
[ 10 ] - اثر جادههای جنگلی بر تغییرپذیری مشخصه‌های حاصلخیزی خاک (پژوهش موردی: جنگل خیرود، نوشهر)
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر جادههای جنگلی بر مقادیر مشخصه‌های نیتروژن، فسفر، پتاسیم و pH خاک در جنگل‌های بخش نمخانه از جنگل خیرود نوشهر در شمال کشور صورت گرفته‌‌‌است. 16 خطنمونه (هشت خطنمونه در جاده اصلی و هشت خط نمونه در جاده فرعی) هر یک به‌طول 100 متر از حاشیه جاده تا داخل جنگل و چهار قطعه نمونه در فواصل صفر (حاشیه جاده)، پنج، 60 و 100 متری از جادههای جنگلی خاکی اصلی و فرعی مستقر شد...
[ 11 ] - طرح هندسی جاده و تأثیر آن بر برخی شاخصهای شیمیایی و بیوشیمیایی خاک تودههای جنگلی مجاور
جادههای جنگلی مهمترین زیرساخت برای دسترسی و انجام فعالیت‌های مدیریتی جنگل به حساب می‌آیند و می‌توانند بر تودههای حاشیه‌ای تأثیر بسزایی داشته باشند. هدف این پژوهش بررسی میزان برد اثر طرح هندسی جادههای جنگلی (پیچ، قوس و جادۀ مستقیم) بر برخی شاخصهای شیمیایی و بیوشیمیایی خاک در تودههای مجاور آن بود. با در نظر گرفتن سه طرح مختلف هندسی جاده، از کنارۀ جاده تا عمق 100 متری از آن به‌سمت درون جنگل ...
[ 12 ] - ارزیابی ویژگیهای مکانیکی و مقاومت مخلوط رودخانه‌ای و معدن برای روسازی و شن‌ریزی مجدد جادههای جنگلی
بهطور معمول به‌دلیل محدودیت‌های بودجه و مصالح مورد نیاز برای روسازی یا شن‌ریزی مجدد از مصالح موجود در رودخانه‌های محلی یا معدن برای عملیات روسازی و تعمیر استفاده میشود. قبل از استفاده از این مصالح، آزمایش‌های مکانیک خاک بهمنظور تعیین قابلیت‌های فنی این مصالح برای روسازی ضروری است، اما متأسفانه در طرحهای جنگلداری ایران، بهطور معمول مطالعات مکانیک خاک انجام نمی‌شود، که سبب ظهور نشانه‌های تخر...
[ 13 ] - تأثیر سرشاخه‌زنی بر مقاومت‌کششی ریشۀ درخت بلوط ایرانی (مطالعۀ موردی: جنگل های دینارکوه شهرستان آبدانان)
پوشش‌گیاهی با افزایش مقاومت برشی خاک سبب مسلحسازی و در نتیجه افزایش پایداری دامنه و نیز کنترل فرسایش میشود. میزان مسلحسازی و تأثیر در کنترل فرسایش ریشهها به تراکم و مقاومت کششی ریشۀ گیاهان بستگی دارد. هدف این مطالعه بررسی تأثیر سرشاخه‌زنی‌های انجام گرفته در جنگل‌های آبدانان (با هدف کنترل پدیدۀ زوال بلوط) بر مقاومت‌کششی ریشه درختان بلوط ایرانی است. بهمنظور بررسی این مسئله، پنج پ...
[ 14 ] - تاثیر مواد پلیمری در تثبیت جادههای جنگلی و کاهش تخریب محیط زیست
بهطور کلی مصالح روسازی عمدتا از بستر رودخانه‌ها یا معادن داخل جنگل برداشت میشود که باعث تخریب محیط زیست و تاثیر منفی بر زیستگاه آبزیان و جانوران و از دست رفتن رویشگاه‌ها میشود. امروزه استفاده از روش‌های جایگزین برای تثبیت و تامین مصالح مناسب و در عین حال کاهش هزینه اقتصادی و زیست محیطی، به عنوان مسئله‌ای مهم مطرح شده است. در این پژوهش ماده Road Packer Plus به عنوان تیمار برای بهبود خواص مکان...
[ 15 ] - کارایی روش بکموند در ارزیابی شبکۀ جادۀ جنگلی در روش چوبکشی زمینی با اسکیدرهای چرخ لاستیکی (مطالعۀ موردی: سری نمخانه، جنگل خیرود)
جاده‌سازی از پرهزینه‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها در مدیریت طرحهای جنگلداری است و بر هزینه‌های بخش‌های مختلف مدیریتی جنگل تأثیر بسزایی دارد. در نتیجه باید قبل از ساخت شبکۀ جادۀ جنگلی، ارزیابی فنی و اقتصادی دقیقی در مورد گزینه‌های مختلف طراحی‌شده برای انتخاب بهترین گزینۀ شبکۀ جاده صورت گیرد. روش بکموند در رابطه با قابلیت‌های خروج چوب وسایل کشندۀ زمینی (اسکیدر چرخ لاستیکی) یکی از روش‌های رایج در ایرا...
[ 16 ] - تغییرات زمانی پتانسیل آب خاک در عمق‌های مختلف دامنۀ جنگلی پهن‌برگ و دامنۀ با پوشش علفی
در سال‌های اخیر، مفهوم تأثیر پوشش‌گیاهی بر وضعیت هیدرولوژی و پایداری خاک دامنه کانون توجه قرار گرفته، اما تاکنون مطالعه جامعی بهمنظور کمیسازی این اثر صورت نگرفته است. مطالعة حاضر با هدف کمیسازی تأثیر پوشش‌های مختلف جنگل بر هیدرولوژی و پایداری دامنه انجام شد. به این منظور، ابتدا دامنه‌ای با پوشش پهن‌برگ و دامنه‌ای با پوشش علفی در مجاور هم انتخاب و با استفاده از روش نمونهبرداری تصادفی- سیستم...
[ 17 ] - نقش گونۀ بلوط ایرانی (Quercus persica) در مسلحسازی خاک (مطالعۀ موردی: منطقۀ تبرک، حوضۀ بازفت)
پوشش گیاهی با افزایش چسبندگی خاک، سبب افزایش مقاومت خاک در برابر حرکات توده‌‌ای و فرسایش میشود. مهمترین تأثیر پوشش گیاهی در پایداری، سازوکار مسلحسازی توسط ریشه‌‌هاست. میزان مسلحسازی به تراکم و مقاومت کششی سیستم ریشۀ گیاهان بستگی دارد. هدف این پژوهش، بررسی دو پارامتر مقاومت کششی و تراکم ریشۀ گونۀ بلوط ایرانی و مقایسۀ مقاومت کششی و میزان مسلحسازی این گونه در دو فصل زمستان و تابستا...
[ 18 ] - اثر جاده جنگلی بر تنوع گونهای علفی و استقرار زادآوری درختی (مطالعه موردی: بخش های پاتم و نمخانه)
ساخت جادههای جنگلی به عنوان یکی از عوامل موثر در ایجاد تغییرات اکولوژیکی می‌‌تواند بر تنوع و ترکیب گونه‌‌ها در حاشیه جاده تاثیر گذار باشد. این پژوهش به منظور بررسی تنوع گونههای علفی و استقرار زادآوری درختی در فواصل مختلف از کناره جاده و با هدف بررسی تاثیر جاده، در بخش پاتم و نمخانه جنگل خیرود انجام شد. به همین منظور در شش فاصله 0، 5، 10، 25، 50 و 100متر (از محور وسط جاده) و در سمت ترانشه خا...
[ 19 ] - تغییرات شاخصهای تنوع و غنا با فاصله از جادههای اصلی و فرعی جنگلی
جادههای جنگلی خطوط ارتباطی میان زیستگاههای طبیعی‌اند که به منظور خروج چوب، محصولات غیر چوبی، و تفرج از آنها استفاده میشود. ساخت این جاده‌ها به قطع درختان در عرضی مشخص و تغییرات مستقیم و غیر مستقیم در اکوسیستم جنگل میانجامد. بهمنظور بررسی تغییرات شاخصهای تنوع و غنا با فاصله از جادههای اصلی و فرعی در بخش نم‌‌خانة جنگل آموزشی‌ـ پژوهشی دانشگاه تهران، شانزده خطنمونه در دو سمت جادههای جن...
[ 20 ] - ارزیابی وضعیت حفاظت و نگهداری جاده در منطقة ارسباران
جادههای جنگلی از زیرساختهای پایه برای مدیریت مناطق جنگلی به‌شمار میروند و تضمین عملکرد پایدار آنها نیازمند نظارت و نگهداری منظم است.آماربرداری جاده‌ها نخستین گام مهم در شناخت و مدیریت جادههای جنگلی به‌شمار میرود و GIS به‌منزلة ابزاری نیرومند بهمنظور کسب، تحلیل، و مدیریت دادهها در این زمینه می‌‌تواند به‌کار رود. هدف این پژوهش به‌دست آوردن اطلاعات مورد نیاز مدیریت جادههای حوضة کلیبرچای ...
[ 21 ] - مقایسة تأثیر مواد پلیمری بر خصوصیات فیزیکی خاک جادههای جنگلی
تثبیت خاکْ اصلاح و بهبود خواص مکانیکی خاک برای افزایش مقاومت خاک در درازمدت جهت تأمین اهداف ازپیش‌تعیین‌شده است. به دلیل اینکه بافت خاک مسیر جاده در سری نم‌‌خانة جنگل آموزشی‌ـ پژوهشی خیرود از نوع ریزدانه با درصد رس و خمیرایی بالاست، برای ساخت جاده روی آن باید خواص مکانیکی آن را تغییر داد. به همین منظور در این پژوهش آزمایش تراکم و حدود آتربرگ بر نمونة خاک شاهد و نمونه‌های تیمارشده با درصدهای مخت...
[ 22 ] - کنترل تورم خاک بستر جادههای جنگلی با استفاده از مواد پلیمری
با اینکه خاک به‌عنوان مصالح بستر بسیاری از سازهها مطرح است، برخی خاکها مشکلاتی در سازهها از جمله جاده ایجاد می‌کنند. این خاکها با جذب رطوبت متورم شده و با از دستدادن آب منقبض میشوند. تغییرات رطوبت این خاکها سبب تغییر حجم آنها و در نتیجه اعمال فشار به لایۀ روسازی و در نهایت تخریب جاده میشود. این امر نشاندهندۀ اهمیت بررسی‌های لازم برای بهکارگیری روش‌هایی بهمنظور کاهش پتانسیل تورمی ای...
[ 23 ] - مقایسۀ روش کازاگرانده و مخروط نفوذ در تعیین حد روانی خاک
بر اساس میزان رطوبت، رفتار خاک ریزدانه به چهار حالتِ جامد، نیمه‌جامد، خمیری، و روانی تقسیم میشود. روش‌های تعیین حد روانی خاک ـ به‌عنوان شاخصی مهم در طبقه‌بندی و ظرفیتسنجی خاک ـ برای استفاده به‌عنوان مصالح و بستر جاده شامل استفاده از دستگاه کازاگرانده و مخروط نفوذ است. در پژوهشهای انجام‌شده در جنگل فقط از دستگاه کازاگرانده استفاده شده و تجربهای در مورد مخروط نفوذ وجود ندارد. از آنجا که صحت نت...
[ 24 ] - عملکرد و حساسیت روش‌های تصمیمگیری دلفی و AHP به پاسخ گروههای تصمیمگیری در پژوهشهای منابع طبیعی
برای مدیریت و برنامهریزی صحیح و توسعه در هر بخش از منابع طبیعی، باید عوامل مختلفی را از نظر فنی، اقتصادی ـ اجتماعی، محیط زیست، و اکولوژیک مدنظر قرار داد. بدین سبب، مدلی که این معیارها را در فرایند تصمیمگیری به‌کار بگیرد و نتایج مطمئنی ارائه بدهد، ضروری خواهد بود. از روش‌هایی که در سال‌های اخیر در چنین مطالعاتی مورد توجه پژوهشگران در داخل کشور قرار گرفته فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی است. اما اینک...
[ 25 ] - تعیین ویژگیهای زیست مکانیک گونة تبریزی به منظور استفاده در زیست مهندسی خاک
در دهههای اخیر کاربرد مصالح زنده در پروژههای عمرانی و حفاظتی به‌سرعت در حال گسترش بوده است. پیشنیاز استفاده از این روشها آگاهی از ویژگیهای مؤثر گیاهان به‌عنوان مصالح است. هدف از این پژوهش برآورد ویژگیهای زیستمکانیک گونة تبریزی شامل تراکم، پراکنش، و مقاومت کششی بود. به این سبب، در منطقهای مسطح، که دو ردیف صنوبر کاشته شده بود و پروفیلی به عمق یک متر بین آن دو حفر شده بود، نسبت سطح ری...
[ 26 ] - تأثیر شیب بستر جادههای جنگلی بر مقدار رواناب و رسوب تولیدی (مطالعة موردی: جنگل کوهمیان‌ـ‌آزادشهر)
جادههای جنگلی دسترسی به منابع جنگلی را آسان می‌کنند و بدون وجود آنها نمیتوان به‌خوبی عملیات بهرهبرداری، حمل‌و‌نقل، حفاظت، و اکوتوریسم را مدیریت کرد. جادههای جنگلی از مهمترین منابع اصلی تولید رسوب در این مناطق به‌شمار میروند. امروزه، فرسایش خاک و پیامدهای ناشی از آن از مهمترین چالش‌‌های مدیریت این جاده‌هاست و بهطور جدی منابع آب و خاک را تهدید میکند. بنابراین، ساخت نامناسب جاده ب...
[ 27 ] - بهینه‌سازی زهکش‌های عرضی شبکة جادۀ جنگلی با استفاده از مدل CULSED (مطالعة موردی: بخش نمخانه، جنگل خیرود)
جادههای جنگلی مهمترین عامل تولید رسوب در اکوسیستم‌های جنگلی‌اند. به‌سبب اهمیت این موضوع، تاکنون مدل‌های زیادی بر اساس روابط تجربی بهمنظور برآورد رسوب تهیه شده است. در این مطالعه، میزان رسوب سالانۀ حاصل از شبکة جادۀ جنگلی بخش نمخانه بهصورت تن در سال و با استفاده از مدل CULSED در نرم‌افزار ArcGIS برآورد شد. لایه‌های مکانی پایه شاملِ توپوگرافی، آبراهه‌ها، جاده‌ها، و آبروها، و داده‌های تکمیلی...
[ 28 ] - پهنه‌بندی خطر زمین لغزش به منظور استفاده کاربردی در طراحی شبکه جاده جنگلی
شبکه جاده جنگلی پیش نیاز دستیابی به اهداف جنگلداری و بالاترین عامل هزینه بر اجرایی و محیط زیستی می باشد. جاده سازی بر روی اراضی حساس موجب افزایش هزینه‌های تعمیر و نگهداری جاده در آینده و همچنین خسارت های جبران ناپذیر محیط زیستی می‌گردد. بدین منظور پهنه‌بندی زمین لغزش یکی از روش‌هایی است که می‌توان به کمک آن مناطق بحرانی و حساس را مشخص کرد. لذا در این پژوهش به منظور استفاده کاربردی نقشه پتانسیل ...
[ 29 ] - طراحی شبکه جاده جنگلی به منظور توسعه گردشگری در منطقه حفاظت شده ارسباران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی
مسیرهای دسترسی از نیازهای اساسی جهت دستیابی به مناطق تفرجی و برنامهریزی گردشگری هستند. هدف از این تحقیق، طراحی و ارزیابی شبکه جاده جنگلی بهمنظور انتخاب شبکه جاده بهینه جهت توسعه گردشگری در منطقه حفاظتشده ارسباران است. بدین منظور مناطق مستعد تفرجی با استفاده از روش سیستمی مخدوم و شبکه عصبی پرسپترون چندلایه (MLP) ارزیابی و شناسایی شدند. برای تهیه نقشه شایستگی عبور جاده، معیارهای مؤثر بر طراحی...
[ 30 ] - ارزیابی اثر حاشیه‌ای طرح هندسی جادۀ جنگلی در تیپ‌های مختلف بر تنوع گونهای گیاهان اکوسیستم مجاور (بررسی موردی: سری یکم جنگل دکتر بهرام‌نیا، گرگان)
هدف این پژوهش ارزیابی مقدار تأثیر هرکدام از طرحهای مختلف هندسی جادۀ جنگلی بر روی تنوع زیستی و ترکیب تودههای گیاهان در دو سمت آن بود. برای این منظور از مقایسۀ شاخصهای تنوع زیستی شانون، غنای گونهای منهینیک و یکنواختی اسمیت- ویلسون برای بررسی وضعیت تنوع گونههای تودههای جانبی و از آنالیزهای تطبیقی قوسگیریشده (DCA) و تطبیقی متعارفی (CCA) بهمنظور بررسی تأثیر متغیرهای محیطی در وضعیت استقرار ...
[ 31 ] - تأثیر شیب دامنۀ بالادست جادۀ جنگلی بر مقدار رواناب و هدررفت خاک (مطالعۀ موردی: جنگل کوهمیان- آزادشهر)
اجزای مختلف جادههای جنگلی و نیز دامنه‌ها از مهمترین منابع تولید رواناب سطحی، رسوب و گل‌آلودگی رودخانه‌های جنگلی و هدررفت خاک به‌شمار میروند. امروزه فرسایش خاک و پیامدهای آن، به یکی از مهمترین معضلات محیط زیستی تبدیل شده است. پژوهش حاضر بهمنظور بررسی تأثیر شیب دامنۀ بالادست جادۀ جنگلی بر مقدار رواناب و هدررفت خاک با استفاده از باران‌ساز در قالب طرح کامل تصادفی در چهار طبقۀ شیب کمتر از 20 در...
[ 32 ] - برآورد ظرفیت تبادل کاتیونی خاک با استفاده از طیف‌سنجی بازتابی
در این پژوهش قابلیت بازتاب طیفی خاک بهمنظور برآورد مقدار CEC خاک بررسی شد. به همین منظور تعداد 45 نمونه خاک از بخش نمخانه جنگل خیرود جمع‌آوری و بازتاب طیفی آنها در محدوده 2500-350 نانومتر اندازهگیری و ارتباط آن با مقادیر CEC اندازهگیری شده مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر روش رگرسیون حداقل مربعات جزئی (Partial Least Squares Regression: PLSR)، دو گروه از شاخصهای باریکباند خاک (RI، DI) نیز ب...
[ 33 ] - مقایسۀ ویژگیهای مکانیکی ریشۀ درختان ممرز در طبقه‌های قطری مختلف
کمّی‌سازی ویژگیهای مکانیکی ریشه از مسائل مهم در مشکلات مربوط به پایداری دامنه‌ها و مدل‌سازی پایداری خاک است. هدف این پژوهش، برآورد ویژگیهای مکانیکی ریشۀ گونۀ ممرز در سه طبقۀ کمقطر، میانقطر و قطور در بخش پاتم جنگل خیرود بود. بدین منظور پنج درخت از سه طبقۀ قطری کمقطر (5/7 تا 5/32 سانتیمتر)، میانقطر (5/32 تا 5/57 سانتیمتر) و قطور (5/57 تا 5/72 سانتیمتر) انتخاب شد. نمونه‌های ریشه در دو سمت ...
[ 34 ] - بررسی الگوی پراکنش ریشه گونه های بلوط ایرانی و زالزالک به منظور استفاده در مدل‌های زیست مهندسی (مطالعه موردی: جنگل های منطقه بلوران کوهدشت)
Vegetation due to its root system by creating cohesion of soil particles, significantly affects hill slope mechanical properties related to shallow landslides and slope stability. In this regard, the root engineering characteristics of forest species are important. The aim of this study was to investigate the distribution pattern of persian oak and hawthorn in Zagross forests. For this purpose,...
[ 35 ] - مقایسه منطقه لغزشی تثبیت شده و بدون لغزش از نظر تنوع زیستی علفی و برخی ویژگیهای خاک (مطالعه موردی: بخش پاتم، جنگل خیرود)
Landslides caused many ecological processes at landscape to local scales, including the ecological succession processes. The landslides geological characteristics and their management as physical risks are truly documented but the ecological processes that are caused by landslides and their relations to efforts to restore stability to unstable slopes, have not been well studied. In this study, ...
[ 36 ] - پراکنش مکانی ریشه درختان ممرز در جنگل‌های پایین‌بند هیرکانی (جنگل خیرود، نوشهر)
هدف از این پژوهش بررسی پراکنش مکانی ریشه درختان ممرز در بخش پاتم جنگل خیرود بود. بدین منظور تعداد پنج درخت از سه‌طبقه قطری کمقطر، میانقطر و قطور به روش کاملاً تصادفی انتخاب شد (در مجموع 15 درخت). برای بررسی و اندازهگیری نسبت سطح ریشه به سطح خاک (RAR)، با استفاده از روش مقطع پروفیل در اطراف هر پایه، سه پروفیل در سمت بالای درخت و سه پروفیل در سمت پایین درخت (ابعاد 50 × 100 سانتیمتر) به فواصل ا...
[ 37 ] - تأثیر روش‌های مختلف تعیین حدود آتربرگ بر نتایج کلاسه‌بندی یونیفاید خاک
یکی از مشخصات مهم و اساسی خاک‌های ریزدانه، خاصیت خمیرایی یا حدود آتربرگ آنهاست که بهصورت مستقیم در طبقه‌بندی و پیش‌بینی ویژگیهای مکانیکی و رفتار خاک کاربرد دارند. هدف از این پژوهش،بررسی تأثیر تیمارهای مختلف خشک کردن نمونۀ خاک در حدود آتربرگ و نیز نوع دستگاه اندازهگیری در تعیین حد روانی و اثرهای این عوامل در کلاسه‌بندی یونیفاید متناظر خاک است. همچنین در این تحقیق، نتایج روش حد روانی تک‌نقطه‌ا...
[ 38 ] - Evaluating the Impact of Road Longitudinal Slope Angle in Forest Roads (Main Access and Main Roads) on Runoff and Soil Loss. (Case Study: Gardeshi District, Mazandaran)
Extended abstract 1- Introduction Forest is a sustainable ecosystem with a high balance, and is characterized by non-eroded soils and sediment-free water. Forest roads serve as the largest construction activities and a component added to the forests which are required for the accessibility to forests and forest resources, logging, transportation, conservation, tourism, etc. However, these...
[ 39 ] - بررسی تأثیر ریشه گز در افزایش چسبندگی و مقاومت برشی خاک کناره‌های رودخانه کشف‌رود
پوشش گیاهی نقش قابل توجهی در کنترل لغزش‌های سطحی خاک از طریق اثرات مکانیکی و هیدرولوژیکی ایفا میکند. اما با توجه به پیچیدگی تعاملات گیاهان در خاک، کمیسازی اثرات مقاومت ریشهها در خاک به‌عنوان یک چالش باقی مانده است. این مطالعه، به بررسی و کمیسازی اثرات حضور ریشه‌های گونه گز در افزایش مقاومت برشی خاک کناره‌های رودخانه کشف‌رود در استان خراسان رضوی میپردازد. به این منظور، بعد از بازدیده...
[ 40 ] - ارزیابی آزمایشگاهی روش PLSR برای تخمین حدود آتربرگ خاک با استفاده از طیف‌سنج زمینی
بهطور کلی در کشورهای در حال توسعه مثل ایران، به‌دلیل نیاز به صرف زمان و هزینه‌های زیاد تحقیقات و روش‌های آزمایشگاهی متعارف، مطالعات مکانیک خاک بهصورت محدود انجام می‌گیرد یا اصلاً انجام نمی‌گیرد؛ کمبود اطلاعات در این زمینه ممکن است در نهایت سبب آسیب‌دیدگی سازه شود. امروزه روش‌های نوین مانند طیف‌سنجی زمینی در حال توسعه‌اند که می‌توانند این مشکل را تا حد زیادی برطرف کنند. طیف‌سنجی زمینی روشی غیر...
[ 41 ] - بررسی قابلیت طیف‌سنجی بازتابی در برآورد برخی ویژگیهای شیمیایی خاک جنگل خیرود
آگاهی از ویژگیهای شیمیایی خاک برای شناخت ویژگیهای مهندسی آن در طراحی و مدیریت زیرساخت‌ها دارای اهمیت فراوانی است. طیف‌سنجی بازتابی، روشی غیرمخرب، سریع و بدون ایجاد مخاطرات برای محیط زیست است، ولی متأسفانه تاکنون پژوهشی در زمینۀ استفاده از این ابزار در برآورد ویژگیهای خاک‌های جنگل در ایران انجام نگرفته است. پژوهش حاضر بهمنظور بررسی توانایی این روش در برآورد برخی ویژگیهای شیمیایی شامل مادۀ آ...
[ 42 ] - تهیه نقشه قابلیت جاده‌سازی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی و GIS (بررسی موردی: منطقه ارسباران)
هدف از این پژوهش ارائه روشی هوشمند مبتنی بر شبکه‌های عصبی مصنوعی برای مدل‌سازی قابلیت منطقه حفاظتشده ارسباران برای عبور جاده برای طراحی و اصلاح و توسعه مناسب شبکه جاده و راههای ارتباطی موجود در منطقه است. ابتدا با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و روش ترکیب وزن‌دهی خطی (WLC) و بهکارگیری لایه‌های اطلاعاتی مؤثر بر مسیریابی، نقشه شایستگی جاده‌سازی برای تهیه نمونه‌های آموزشی در محیط A...
[ 43 ] - تأثیر شیب بر ویژگیهای سیستم ریشهای نهال‌های بلوط بلندمازو
هدف از این پژوهش بررسی تأثیر شیب بر ویژگیهای سیستم ریشهای نهال بلوط بلندمازو است. به این منظور در نهالستان گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، آزمایشی در سه تیمار زمین مسطح، شیبهای 25 و 45 درصد در سه تکرار اجرا شد. پس از آمادهسازی زمین، بذرها در کرتها کشت شدند و پس از سبزشدن بذور کشت‌شده و استقرار آنها، در چهار دوره زمانی (96، 124، 152 و 201 روزه)، بهصورت تص...
[ 44 ] - تأثیر پدیدة زوال بلوط بر ویژگیهای مکانیکی ریشة درختان برودار (Quercus brantii Lindl.)
در بین اجزای مختلف پوشش گیاهی، سیستم ریشه در فرایند مسلحسازی خاک و جلوگیری از فرسایش نقش مهمی دارد. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر پدیدة زوال بلوط بر ویژگیهای مکانیکی ریشة درختان برودار (Quercus brantii Lindl.) در بخشی از جنگل‌های دینارکوه استان ایلام بود. ابتدا با توجه به دامنة پراکنش قطری درختان منطقه، دو طبقة کمقطر (15 تا 35 سانتیمتر) و قطور (35 تا 55 سانتیمتر) تفکیک و در هر طبقه پ...
[ 45 ] - Classification of Protected Forest Areas for Road Network Planning (Case Study: Arasbaran Area)
The road network is an important element for sustainable forest ecosystem management. On the other hand, efficiency and quality of road design can be improved by considering of environmental and technical principles. Therefore, this study was performed to determine the capability of Arasbaran protected area for road passing and communication routes in order to use in the area management. For th...
Co-Authors
فاطمه موسوی 10