سید یاسر ضیایی

[ 1 ] - قانونگذاری در فضای سایبر: رویکرد حقوق بین‌الملل و حقوق ایران

از بدو ورود فضای سایبر به زندگی بشریت، مقوله قانونگذاری و شناخت قانونگذار صالح در این فضا، چالش جدی بوده است. شیوه قانونگذاری در فضای سایبر، مبتنی بر دو نوع نگرش متفاوت به حاکمیت در فضای سایبر است. نگرش نخست، مبتنی بر انحصار دولت­ها در عرصه قانونگذاری فضای سایبر است و نگرش دوم که ملهم از دکترین میراث مشترک بشریت است، مخالف ورود انحصاری دولت­ها به این عرصه است. هر یک از این دو رویکرد، موجد روش‌ه...

[ 2 ] - تحریم کشتی‌رانی جمهوری اسلامی ایران از منظر حقوق بین‌الملل

تحریم کشتی‌رانی جمهوری اسلامی ایران (IRISL) که بخش عمده‌ای از آن شامل بازرسی محموله‌های کشتی‌ها به مقصد، یا از مبدأ ایران، در مناطق مختلف دریایی و همچنین بلوکه‌کردن اموال سازمان‌های وابسته به کشتی‌رانی است، با تصویب قطعنامه 1929 شورای امنیت در سال 2010 ابعاد تازه‌تری یافت. به‌علاوه، شورای اتحادیه اروپا نیز طی تصمیمی در سال 2010 نام تعدادی دیگر از شرکت‌های وابسته به کشتی‌رانی جمهوری اسل...

[ 3 ] - توقف پخش برنامه‌های ماهواره‌ای در حقوق بین‌الملل: ارزیابی تحریم رسانه‌ای ایران

توقف پخش برنامه‌های ماهواره‌ای یا تحریم رسانه‌ای به‌عنوان یکی از اشکال نوین تحریم‌های بین‌المللی است که هدف اصلی آن محروم نمودن مخاطبین از مشاهده نگرش‌های مختلف خبری، آموزشی و غیره است. این هدف مغایر با دکترین تحریم هوشمند است که در آن ضرورت دارد صرفاً دولت متخلف مورد هدف تحریم قرار گیرد. توقف پخش برنامه‌های ماهواره‌ای ایران در مقاطع زمانی مختلف با ادعای اقدام متقابل و اجرای تحریم‌های شورای امنی...

[ 4 ] - ورود پهپادهای جاسوسی به قلمرو هوایی ایران از منظر حقوق بین‌الملل

استفاده کشورها از فناوری‌های الکترونیکی برای جاسوسی، پدیده‌ای نوظهور است. هواپیماهای بدون سرنشین موسوم به پهپاد یکی از این فناوری‌های نوظهورهستند که بیشترین استفاده را در این زمینه داشته‌اند. ایالات متحده، در سال‌های اخیر به دفعات از این فناوری برای جاسوسی در حریم هوایی ایران استفاده کرده است. صرف نظر از میزان موفقیت آمریکا در دستیابی به اهداف خود و واکنش‌های به موقع و مؤثر ایران، ارسال پهپاده...

[ 5 ] - شرایط حقوقی اعمال صلاحیت جهانی در حقوق بین‌‌الملل

با ظهور جرایم فراملی ضرورت بازنگری در مبانی صلاحیت سرزمینی و شخصی شکل گرفت و به دنبال آن صلاحیت جهانی به عنوان مبنای قانونی رسیدگی به جرایم بین‌المللی وارد حقوق داخلی دولت‌ها گردید. صرف نظر از منشأ (عرفی یا قراردادی بودن) و ماهیت (الزامی یا اختیاری بودن) صلاحیت جهانی، اعمال صلاحیت جهانی نیازمند شرایطی است که از منابع مختلف حقوق بین‌الملل قابل استخراج است. حضور متهم، قانونی بودن جرم و مجازات، من...

[ 6 ] - جایگاه تعهدات زیست محیطی در حقوق بین الملل سرمایه گذاری

روابط حقوق بین الملل سرمایه گذاری و حقوق بین الملل محیط زیست، یک رابطه تعارض دراهداف اما تلاقی در عمل است. هدف یکی مفنعت اقتصادی شخصی و هدف دیگری منافع بشریجمعی است، اما قلمرو اجرای هر دو حقوق مربوط به یک محیط است. ای ن دو شاخ ه از حقو قبین الملل، خارج از نظام کلاسیکحقوق بین الملل که نظامی دولت محور استقابل تعریفاس تچرا که حقوق بین الملل سرمای ه گذار ی ب ه روابط اقتصاد ی میا ن بازیگرا ن دولت ی ...

[ 7 ] - حمایت از حقوق بشر در فضای سایبر

اینترنت تیغ دولبه‌ای است که از یک سو موجب ترویج حقوق بشر شده است و از سوی دیگر عرصه‌ای شده است برای نقض حقوق بشر. نقض حقوق بشر در فضای سایبر جلوه‌های ویژه‌ای به خود گرفته است و لازم است برای جلوگیری از نقض و جبران آن مکانیسم مناسبی یافت شود. برای انتساب نقض‌های حقوق بشر به دولت نظریات گوناگونی مطرح می‌شود که می‌توان به نظریات اقتدار دولتی، ماهیت عمل و تعقیب فوری اشاره نمود. در فضای سایبر احتمال...

[ 8 ] - ساختار و عملکرد دیوان آفریقایی حقوق بشر

دغدغه اصلی مردم آفریقا به دلیل فقر، بیشتر تأکید بر حقوق نسل دوم بوده است، با این حال تأسیس دیوان حقوق بشر در سال 2006 در این قاره برای تضمین جمیع حقوق بشر گام مهمی بوده تا در کنار کمیسیون حقوق بشر آفریقا به ارتقای سطح کلیه حق‌های بشری کمک کند. این دادگاه از بدو تأسیس با مشکلاتی از قبیل کمبود منابع مالی، عدم رغبت کشورها به تصویب اساسنامه و محدودیت‌های صلاحیتی، مواجه بود. این چالش‌ها حتی بعد از ل...

[ 9 ] - مسؤولیت بین‌المللی دولت ناشی از حملات سایبری

حملات سایبری به عنوان یکی از جلوه‌های نوین مداخلات سایبری مورد شناسایی قرار گرفته است. حملات سایبری اقداماتی است که از سوی یک دولت برای هدف قرار دادن زیرساخت‌های اساسی یک دولت از جمله سیستم بانکی،‌ انرژی و حمل و نقل عمومی که به شبکه رایانه‌ای متصل هستند صورت می‌پذیرد. حملات سایبری اگر مصداقی از تجاوز یا توسل به زور محسوب نشوند می‌تواند به عنوان مداخله در امور داخلی دولت یک تخلف بین‌المللی تلقی ...

[ 10 ] - وضعیت سازمان‌های بین‌المللی غیردولتی در حقوق بین‌الملل و حقوق ایران

حقوق بین‌الملل قواعد و رویه‌های خاصی در خصوص وضعیت سازمان‌های بین‌المللی غیردولتی دارد. از سوی دیگر کشورها ترجیح می‌دهند قواعد ملی خاص خود را نسبت به این سازمان‌ها داشته باشند. با توجه به ضرورت متابعت قواعد ملی کشورها از حقوق بین‌الملل در این پژوهش میزان مطابقت یا عدم مطابقت حقوق ایران در خصوص وضعیت حقوقی سازمان‌های بین‌المللی غیردولتی ارزیابی گردید. این ارزیابی در چهار بعد از سازمان‌های غیردول...

[ 11 ] - تحریری در باب تحریم

[ 12 ] - تحریم اشخاص حقیقی از منظر حقوق بین‌الملل با تأکید بر تحریم برخی اتباع ایرانی

تحریم به عنوان ساز وکاری در روابط بین‌الملل برای الزام دولت متخلف به رعایت تعهدات بین‌المللی‌اش پیش‌بینی شده است. تحریم که از منظر حقوق بین‌الملل نوعی اقدام متقابل محسوب می‌شود تا پیش از این صرفاً علیه دولت‌ در تمامیت آن اعمال می‌شده است. ظهور تروریسم بین‌المللی و‌ایراداتی که متوجه تحریم‌های سنتی بود موجب گشت تا نسل جدیدی از تحریم‌های بین‌المللی معروف به تحریم هوشمند پدیدار گردد. در یکی از اشکال...

[ 13 ] - حقوق و تعهدات بین‌المللی حکومت‌های ناشی از انقلاب : با نگاهی به بیداری اسلامی

انقلاب یا شورش به عنوان یک پدیده‌ی اجتماعی از جهاتی موضوع حقوق بین‌الملل بوده است. هرچند انقلاب و سرکوب انقلاب در حقوق بین‌الملل ممنوع نشده است، اما در برخی از اشکال حکومت نظیر حکومت استعمارگر، حکومت اشغال‌گر و حکومت نژادپرست خیزش مردم به رسمیت شناخته شده است. جریانی قدیمی و متزلزل در نامشروع دانستن حکومت‌های ناقض حقوق بشر و بشردوستانه و حکومت‌های غیر مردم‌سالار نیز در عملکرد برخی دولت‌ها مشهود...

[ 14 ] - حمایت از مالکیت فکری در حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری خارجی

نظام حقوق مالکیت فکری با وجود اسنادی مانند پاریس، برن و موافقت‌نامه جنبه‌های تجاری مالکیت فکری (تریپس) به حمایت از آثار فکری اقدام می‌کند. به موازات آن نظام حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری خارجی به حمایت از سرمایه‌گذاران خارجی اقدام می‌کند. برخی از سرمایه‌هایی که با مؤلفه‌ای خارجی وارد کشور سرمایه‌پذیر می‌شود سرمایه فکری است که می‌توان از آن به «سرمایه فکری خارجی» یاد کرد. این پرسش مطرح است که آیا ...

[ 15 ] - State Succession in respect of “Right to Reparation” in Jurisprudence of International Court of Justice

Transferring right to reparation, as one of the consequences of succession of states, has always been debatable. International court of justice, meanwhile, has issued decisions which has consisted of the said issue in its proceedings, that is necessiating to revisiting them. The article in hands, explains the views of international court of justice (ICJ) on how the judicial organ of the united ...