علی فریدزاد
کتری اقتصاد نفت و گاز، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی
[ 1 ] - تحلیل سیاستی آثار و تبعات قیمتی محدودیت عرضه فراورده های نفتی با استفاده از الگوی اصلاح شده ماتریس حسابداری اجتماعی عرضه محور
فراوردههای نفتی بنزین، گازوئیل و گاز مایع از جمله کالاهای اساسی هستند که عرضه بخشی از این محصولات جهت تأمین نیازهای داخلی به واردات وابسته است. ازاینرو، اختلال در عرضه این نوع کالاهای استراتژیک، علاوهبر آثار و تبعات مقداری و کاهش تولید سایر بخشهای اقتصادی و کاهش درآمد گروههای اقتصادی اجتماعی، منجر به آثار و تبعات هزینهای بر سایر بخشهای اقتصادی و همچنین گروههای اقتصادی اجتماعی خانوارها خواهد شد....
[ 2 ] - بررسی رفتار قیمتی فرآورده‌های نفتی با تغییر قیمت نفت خام در چارچوب سیاستگذاری ایران در بخش نفت
در سالهای اخیر، اصلاح قیمت فرآورده‌های نفتی در مقام اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها و حرکت به سمت قیمت‌های واقعی، در دستور کار قرار گرفته است. شناخت رفتار قیمتی این فرآورده‌ها قبل از اتخاذ هرگونه تصمیمی از اهیمت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد، به‌طوریکه می‌تواند به عنوان پیش‌نیاز بسیاری از تصمیم‌گیری‌های حوزه انرژی مطرح گردد. مقاله حاضر به بررسی وجود رابطه موشک و پَر- افزایش سریع و موشکوار قیمت فرآو...
[ 3 ] - Comparative Analysis of Sectoral Multipliers of Input-Output Model and Social Accounting Matrix
The present study is to indicate that the comparison between sectoral production multipliers of an input-output (I/O) model and a social accounting matrix (SAM) framework is almost impossible without taking into account accounting balances and theoretical considerations. Theoretically, the I/O model provides the Leontief’s production function, on the basis of which sectoral output multiplier ca...
[ 4 ] - بررسی اثر گروههای سنی جمعیت بر مصرف انرژی درکشورهای عضو اوپک
بررسی رفتار مصرفی گروههای سنی مختلف از جمعیت یک کشور بر مصرف انرژی، کمتر در پژوهش‌های داخلی مورد توجه قرار گرفته است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی رفتار سه گروه سنی مصرفی در کشورهای عضو اوپک بر مصرف انرژی سرانه در دوره زمانی 2014-1990 می‌باشد. این گروههای سنی شامل گروه سنی 20 تا 34 سال، 35 تا 64 سال و 65 تا 79 سال می‌باشند. برآورد سه الگوی تجربی که با استفاده از روش پانل خودرگرسیونی با وقفه‌ها...
[ 5 ] - اثر آسیبپذیری و تاب‌آوری اقتصادی بر تولید ناخالص داخلی کشورهای منتخب عضو اوپک
کشورهای منطقه خاورمیانه بویژه کشورهای حوزه خلیج فارس و شمال آفریقا با اقتصاد متکی بر صادرات نفت خام همراه هستند که به تبع آن، عواملی از قبیل تغییرات حجم صادرات و نوسانات نرخ ارز، سایر متغیرهای کلان بویژه درآمدهای دولت به شدت دچار نوسان شده و اقتصاد این کشورها را آسیبپذیر نموده است. از طرف دیگر، کشورهای مذکور به واردات کالاهای استراتژیک (که با توجه به وضعیت کشورها میتوانند کالاهای اساسی و ...
[ 6 ] - سنجش آسیبپذیری بخشهای اقتصادی از محدودیت واردات؛ کاربردی از ماتریس حسابداری اجتماعی در شرایط متعارف و ویژه اقتصادی
آمارهای موجود نشان می‌دهد که متوسط سالانه واردات در 5 سال منتهی به 1393 حدود 70 میلیارد دلار بوده و مهم‌تر آنکه، نیازهای ارزی مربوط به این حجم از وادرات از محل سبد متنوعی از کالاهای صادراتی صورت نمی‌گیرد. بنابراین، این پرسش مهم مطرح می‌شود که آسیبپذیری هر یک از بخشهای اقتصادی از محدودیت واردات چقدر است؟ پاسخ به این پرسش مستلزم محاسبه ماتریس حسابداری اجتماعی بومی است که در آن واردات تفکیک شده ...
[ 7 ] - بررسی آثار اقتصادی و اجتماعی محدودیت عرضه فرآورده‌های نفتی با استفاده از الگوی مختلط ماتریس حسابداری اجتماعی
Today the quantitative assessment of economic and social impacts of petroleum products supply constraints is one of the main policy issues in Iran. This issue arises from the fact that importing gasoline, gasoil and liquefied petroleum gas (LPG) is restricted by international sanctions. In this paper, we showed that a demand driven Social Accounting Matrix (SAM) is not a suitable tool for ans...
[ 8 ] - بررسی آثار اقتصادی و اجتماعی محدودیت عرضه فرآورده‌های نفتی با استفاده از الگوی مختلط ماتریس حسابداری اجتماعی
با توجه به محدودیتهای موجود در واردات فرآورده‌های عمده نفتی مانند بنزین، گازوئیل و گاز مایع، این سوال مطرح است که محدودیت عرضه این فرآورده‌ها، تا چه میزان بر تولید سایر بخشهای اقتصادی، درآمد عوامل تولید و نهادهای جامعه(خانوارها) اثر می‌گذارد؟ یکی از الگوهای تعادل عمومی قابل استفاده برای سنجش این آثار، الگوی ماتریس حسابداریاجتماعی( SAM ) است. اما در شرایط محدودیت عرضه در برخی از بخشهای اقت...
[ 9 ] - بررسی نقش نگرش‌ها و عقاید بر مصرف انرژی الکتریکی خانوارها در ایران
میانگین مصرف برق در خانوارهای ایرانی بالاتر از میانگین جهانی است. این موضوع می‌تواند ناشی از عوامل قیمتی (مانند ارزان بودن برق در کشور) و عوامل غیر‌قیمتی (مانند متغیرهای اجتماعی–جمعیتی و عوامل روانشناختی) باشد. در این پژوهش سعی شد تا نقش عوامل غیر‌قیمتی از قبیل متغیرهای اجتماعی–جمعیتی و عوامل روانشناختی در میزان مصرف برق خانوارهای شهری شهر تهران بررسی شود. در این راستا با استفاده از مبانی...
[ 10 ] - تحلیل تجزیه شدت انرژی در صنایع انرژی‌بر ایران با استفاده از روش شاخص لگاریتم میانگین دیویژیا با تاکید بر رویکرد زمانی دو دوره‌ای و زنجیره‌ای
مساله اندازه‌گیری و ارزیابی شدت انرژی بخشهای اقتصادی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه یکی از مهمترین مسائل سیاستگذاری انرژی است. از آنجایی‌که بخش صنعت کشور، بیش از 25 درصد از تولید ناخالص داخلی را در اختیار دارد، تعیین عوامل موثر بر شدت انرژی در صنایع انرژی‌بر کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مطالعه در دوره زمانی سالهای 1390-1383، با استفاده از روش شاخص لگاریتم میانگین دیویژیا با د...
[ 11 ] - بررسی اقتصادی تخصیص بهینه گازهای سوزانده شده همراه در میادین نفتی کشور
ایران روزانه معادل 30 میلیون مترمکعب گاز طبیعی فلر را در میادین نفتی می‌سوزاند. با توجه به اهمیت استراتژیک این حوزه به دلیل عدم بهره‌برداری بهینه از حجم عظیمی از سرمایه ملی و شناخت منافع حاصل از سرمایه‌گذاری در آن، در این مطالعه، با استفاده از اطلاعات سری زمانی، متوسط تولید گازهای همراه نفت در 44 میدان نفتی واقع در خشکی کشور و با استفاده از مدل قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه‌ای، فرصت‌های عمده سرم...
[ 12 ] - نقش انتظارات در شکل‌گیری نوسانات نرخ ارز
نرخ ارز یکی از مهمترین متغیرهای اقتصاد باز است، بنابراین شناسایی عوامل موثر بر رفتار آن اهمیت فراوانی دارد. در این تحقیق تلاش شده است تا نقش انتظارات برون‌یابانه و نمودارگرایی در بی‌ثباتی و نوسانات نرخ ارز نشان داده شود. انتظارات برون‌یابانه نوعی از انتظارات است که بر اساس آن اگر قیمت یک دارایی در حال افزایش باشد، سرمایه‌گذاران انتظار دارند افزایش قیمت در دوره‌های آتی ادامه داشته باشد، از این ...
[ 13 ] - بررسی اثرات مقیاس، ترکیبی و فنی الگوی تجارت بین‌الملل بر انتشار کربن؛ مطالعه موردی منتخب کشورهای در حال توسعه صادرکننده نفت
برخی از پژوهشگران، کاهش آلودگی از طریق آزادسازی تجاری را عاملی برای افزایش کیفیت محیط‌زیست می‌دانند. با این وجود، گروهی از اقتصاددانان ادعا می‌کنند که آزادسازی تجاری با تخصصی شدن برخی کشورها در تولید کالاهای آلوده، انرژی‌بر و یا سرمایه‌بر، کیفیت محیط‌زیست را تنزل می‌دهد. با توجه به اینکه مبانی نظری موجود، زمینه‌هایی را برای ارتباط مثبت یا منفی میان تجارت و محیط‌زیست مطرح می‌کنند، ضروری است این ...
[ 14 ] - بررسی آسیب پذیری بخش های اقتصادی ناشی از محدودیت عرضه واردات واسطه: رویکرد مدل متغییر مختلط داده - ستانده
اقتصاد مقاوتی که از آن به‌عنوان تاب‌آوری اقتصادی نیز نامبرده می‌شود از سال 1392 به عنوان بخشی از سیاست‌های اقتصادی در کشور مطرح شده است. در حال حاضر یکی از مسائل اصلی رویکرد سیاستگذاری در اقتصاد مقاومتی، بکارگیری نظریات علم اقتصاد متعارف برای حل مسائل کشور در چارچوب اقتصاد مقاومتی است. بنابراین در این مطالعه، به بررسی میزان آسیبپذیری بخشهای اقتصادی ناشی از تحریم‌ها پرداخته می‌شود، زیرا شناس...
[ 15 ] - ملاحظات اقتصادی و حقوقی در ساخت داخلی تجهیزات صنایع بالادستی نفت کشور با تأکید بر انتقال فناوری در قراردادهای جدید بالادستی نفتی و گازی ایران
بخش تأمین تجهیزات مورد استفاده در بالادستی صنعت نفت کشور، یکی از مهمترین بخشهای این صنعت است که کماکان وابستگی قابل توجهی به خارج دارد. موارد متعددی برای تشریح اهمیت ساخت داخلی تجهیزات نفتی در ایران وجود دارد که تقویت امنیت ملی، انتقال و توسعه فناوری، رشد درون‌زای اقتصاد ملی و توسعه بازارهای صادراتی از آن جمله هستند. ضمن اینکه توسعه صنعت ساخت تجهیزات نفتی در بخش بالادستی با سیاست‌های کلی کشور ...
[ 16 ] - امنیت عرضه‌ی گاز طبیعی: ارزیابی بازار آسیا و اروپا براساس شاخص GSSI
گاز طبیعی یکی از منابع هیدروکربوری است که استفاده از آن روز به روز در میان کشورهای مصرف‌کننده و تولیدکننده‌ی جهان در حال گسترش است. بازارهای موجود در آسیا و اروپا که با تقاضای رو به رشد منابع هیدروکربوری به‌ویژه گاز طبیعی در سالهای آینده روبرو هستند، بزرگ‌‌ترین بازارهای مصرف گاز طبیعی در جهان می‌باشند. به‌همین دلیل امنیت عرضه‌ی گاز طبیعی در این کشورها از اهمیت زیادی برخوردار است. بر این اساس،...
[ 17 ] - تجزیه شدت انرژی در بخشهای اقتصادی ایران: رویکرد ترکیبی تحلیل تجزیه شاخصی و تحلیل تجزیه مبتنی بر تولید
در این مطالعه با استفاده از ترکیب روش‌های تحلیل تجزیه شاخصی و تحلیل تجزیه مبتنی بر تولید با رویکرد ضربی و در دو شکل تحلیل زمانی دو دوره‌ای و زنجیره‌ای به تجزیه عوامل مؤثر بر شدت انرژی در قالب آثار تولیدی، ساختاری، شدت انرژی بخشی، تغییرات تکنولوژی، تغییرات کارایی فنی، جانشینی نیروی کار با انرژی و جانشینی سرمایه با انرژی برای سه‌بخش اقتصادی کشور، صنعت، حمل و نقل و کشاورزی در دوره زمانی سالهای 13...
[ 18 ] - عوامل تعیینکننده یارانههای سوخت در کشورهای منتخب صادرکننده نفت (مطالعه موردی: یارانه بنزین)
چکیده هدف این مقاله بررسی عوامل موثر بر پرداخت یارانه سوخت فسیلی در کشورهای صادرکننده نفت است. بدین منظور، عوامل تعیینکننده یارانههای سوخت فسیلی در کشورهای منتخب صادرکننده به سه بخش عوامل اقتصادی، سیاسی و نهادی تقسیمبندی شده و با روش گشتاورهای تعمیم‌یافته دادههای تابلویی پویا طی دوره 2003- 2015 بررسی شدهاند. نتایج نشان داد متغیرهای انتشار کربن و هزینه‌های بهداشتی در ...
[ 19 ] - نقش حکومت خوب در کنترل آثار منفی آسیب پذیری اقتصادی بر تولید ناخالص داخلی در کشورهای منتخب عضو اوپک
موضوع آسیب پذیری اقتصاد و آثار آن بر عملکرد اقتصادی، در سالهای اخیر، توجه گروهی از محققان را به خود جلب نموده است. با توجه به اینکه ریسک های اقتصادی می تواند آثار مهمی را بر سطح تولید ناخالص داخلی بر جای گذارد، در این مقاله، به بررسی اثر آسیبپذیری بر تولید در کشورهای منتخب عضو اوپک پرداخته شده است. از طرف دیگر، سالها است که اقتصاددانان به این نتیجه رسیدهاند که کیفیت نهاد...
[ 20 ] - سنجش خالص صادرات بین بخشی یارانه ضمنی حامل‌های انرژی در سطح بخشهای اقتصادی ایران
تاکنون 7 سال از اجرای رسمی قانون هدفمندکردن یارانه حامل‌های انرژی می‌گذرد. ابهام‌های بسیاری همچنان در خصوص میزان اثربخشی این قانون وجود دارد که به توسعه پژوهش‌های بسیاری در حوزه انرژی منجر شده است. یکی از پرسش‌های اساسی در این زمینه، برآورد میزان یارانه ضمنی در محتوای انرژی کالاها و خدمات صادراتی در سطح بخشهای اقتصادی است که تاکنون مورد توجه پژوهشگران قرار نگرفته است. برای پاسخ به این پرسش اسا...
[ 21 ] - The Double Dividend Hypothesis for Iran Economy: Modeling Carbon Taxes with a CGE Model
The Double dividend hypothesis briefly demonstrates that by replacing different kinds of distortionary taxes with environmental ones, not only the lesser pollutants would be emitted (the first merit), but the more productivity and public welfare would be gained (the second one). Given the urgent need of reducing emissions in Iran, levying taxes on carbon, aimed at reducing carbon dioxide by 12 ...
[ 22 ] - Providing a Method for Determining the Monetary Value at Risk of Petroleum Properties
Upstream and downstream activities of the oil industry have to deal with mitigating risks of material and human loss associated with the use of industry assets, including through insurance cover. One of the important issues in insuring oil assets, is determination the value at risk of the asset in question. The main purpose of the present study is to fill the gap in terms of a scientific method...
[ 23 ] - The Double Dividend Hypothesis for Iran Economy: Modeling Carbon Taxes with a CGE Model
The Double dividend hypothesis briefly demonstrates that by replacing different kinds of distortionary taxes with environmental ones, not only the lesser pollutants would be emitted (the first merit), but the more productivity and public welfare would be gained (the second one). Given the urgent need of reducing emissions in Iran, levying taxes on carbon, aimed at reducing carbon dioxide by 12 ...
[ 24 ] - Sensitivity Analysis of Technology Changes for EnergyDemand by Iranian Economic Sectors: an Application of Sherman-Morrisson Method and Input-Output Approach
We undertook a sensitivity analysis of the key demand factors leading to changes of energy consumption in the competitive market, using a Leontief demand-driven approach. We applied the Leontief model to previous research results to study the most sensitive factors leading to the change of energy demand in different economic sectors. Based on the 2011 Iranian symmetrical input–output table, the...
[ 25 ] - Estimation of Welfare Costs of Power Outages in Iran's Economic Sectors
Electricity plays an important role in the production of various economic sectors. Power outages can thus impose high costs on these sectors and ultimately on economic growth and development. The purpose of this study is to estimate the welfare losses resulting from a possible power outage in the productive economic sectors of Iran. This study was conducted in two stages using provincial pane...
Co-Authors