محسن بهشتی سرشت
عضو هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه بین المللی امام خمینی
[ 1 ] - رویکردی تاریخی به نقش و جایگاه طبقه متوسط سنّتی در وقوع انقلاب اسلامی ایران
شناخت ماهیت تحولات اجتماعی و سیاسی بدون توجه به نحوة آرایش نیروهای اجتماعی و ماهیت تعارضات میان آنها و بررسی اندیشه‌ها و ایدئولوژی حاکم بر رفتار این نیروها میسر نیست. یکی از مهم‌ترین نیروهای اجتماعی که حدوداً از اواسط سدة سیزده شمسی در سیاست و حکومت، به‌ویژه تحولات سیاسی ـ اجتماعی ایران، نقش برجسته‌ای داشت طبقه متوسط سنّتی است. پیروزی جنبش تنباکو و انقلاب مشروطیت ایران در درج...
[ 2 ] - تفکر دینی و ماهیت جنبش ضد رژی با تکیه بر نظرگاه امام خمینی(س)
تعامل و تقابل نهاد روحانیت با سیاست و رویارویی علمای شیعه با حکومت یکی از مهم‌ترین مقولات اجتماعی و تاریخی در یکصد سال اخیر می‌باشد. واقعه «رژی» یا همان جنبش تنباکو که با فتوای مذهبی میرزای شیرازی به اوج رسید، توانست بر سلطه انگلیسی‌ها آسیب و خلل جدّی وارد کرده و نظام استبدادی قاجار را به چالش جدّی فراخواند. در چند و چون و ماهیت و خاستگاه این جنبش تاکنون تحلیلها و نظرات مختلفی...
[ 3 ] - نقش شخصیت در تاریخ با رهیافتی به جایگاه تاریخی امام خمینی(س)
در این مقاله سعی شده است که به نحو اختصار دیدگاههای متفکران غرب و از جمله نحله مارکسیسم در مقایسه با دیدگاه متفکران مسلمان در ارتباط با موضوع حساس نقش شخصیت در تاریخ مورد نقد و بررسی قرار گیرد و پس از آن و حتی الامکان رویکرد و رهیافت امام نسبت به مقوله «سیاست» و «تحولات اجتماعی» در مقایسه با تئوریهای مطرح شده شناخته گردد. پرسش اساسی این نوشتار آن است که آیا شخصیتها یا «قهرمانان» د...
[ 4 ] - زمینه‌های تاریخی تکوین اندیشه سیاسی امام خمینی(س)
امام خمینی به عنوان رهبر کاریزما در انقلاب اسلامی ایران دارای شخصیت ذو وجوهی است: مرجعیّت، فقاهت، عرفان، حکمت و فلسفه و سیاستمداری ابعاد شخصیّت مردی است که انقلاب اسلامی ایران را به پیروزی رساند. از دیگر سو، در طول زندگانی وی که یکصد سال تاریخ اخیر ایران را دربرمی‌گیرد، مراجع و رهبران مذهبی دیگری نیز می‌زیستند که از نظر «فکر سیاسی» رویکردی متفاوت داشتند. ...
[ 5 ] - امام خمینی و سازمان مجاهدین خلق: نقدی بر خاطرات لطف الله میثمی
مهندس لطف الله میثمی در سال 1342 به مدت 7 ماه به جرم فعالیت سیاسی و همکاری با نهضت آزادی ایران در زندان شاه به سر می‌برد. پس از آزادی به جمع بنیانگذاران سازمان مجاهدین خلق ایران پیوست. وی خاطرات این دوره را در دو جلد به نامهای از نهضت آزادی تا مجاهدین و آنها که رفتند به چاپ رسانید. میثمی در این دو کتاب تلاش کرده...
[ 6 ] - جایگاه بازاریان و اصناف در تحولات سیاسی‌اقتصادی ایران از کودتای رضاخان تا دهۀ نخست سلطنت رضاشاه (۱۲۹۹ تا 1310ش/۱۹۲۰ تا 1931م)
بعد از انقلاب مشروطیت، در نتیجۀ برنامه‌های نوسازی دولتی، جایگاه و موقعیت بسیاری از اقشار جامعه تغییر یافت. و این موضوع بر جنبه‌های مختلف حیات آنان تأثیر گذاشت. اصناف و بازاریان از مهم‌ترین اقشاری بودند که با توجه به ماهیت شغلی‌شان، کارکردهای اقتصادی‌اجتماعی پررنگی داشتند و به مثابۀ طبقه‌ای سیاسی‌اقتصادی، ایفای نقش کردند. این گروه‌ها به عنوان بخشی از ساختار حیات شهری، با تأثیرپذیری از سیاست‌های ...
Co-Authors