عبداله ولی پور

[ 1 ] - « گزیدۀ غزلیات بیدل » در بوتۀ نقد گزینش و گزارش محمدکاظم کاظمی

کتاب «گزیدۀ غزلیات بیدل» نوشتۀ محقّق و شاعر خوش­ذوق افغانی، محمدکاظم کاظمی، اثری است بسیار ارزشمند و شایان توجه که بیانگر احاطۀ ایشان بر افکار و عقاید و اشعار بیدل دهلوی است؛ با این حال، گاهی نگاه خاص و در بعضی ابیات خوانش نادرست و نگاه سطحی با تکیه بر فرضیاتی نه چندان قابل قبول و تأمل­برانگیز، این کتاب را بایستۀ نقد می­کند؛ از جمله بی توجهی به خوشه­های خیال یا شبکۀ تصویرها در شعر بیدل، بی توجهی...

[ 2 ] - در جستجوی کمال مطلوب(بررسی تطبیقی «ماهی سیاه کوچولو»ی صمد بهرنگ با «جاناتان مرغ دریایی» ریچارد باخ)

صمد بهرنگی جزو اولین کسانی است که در ایران برای بچه‌ها داستان نوشت و «ماهی سیاه کوچولو»ی او یکی از شاهکارهای ادبیات کودک و نوجوان ایران است. در این داستان، ماهی سیاه کوچولو از زندگی بی‌حاصل در محیطی محدود، و از خمود فکر و بطالت عمر هم‌نوعانش خسته شده است. بنابراین عزم جزم کرده است به دنیاهای وسیع برود و در آنجا آگاهی و تجربه‌های نو کسب کند، به همین خاطر با شکستن سنت‌ها و تابوها، قدم در راهی پرم...

[ 3 ] - گناه مضاعف حافظ (نگاهی نو به شگردهای طنزپردازی حافظ)

«طنز» به عنوان یکی از صنایع بلاغی و از ابزارهای نقّادی، از وجیه‌ترین وجه‌های شعری حافظ محسوب می‌شود. حافظ علاوه بر بهره‌گیری از طنزهای ساده و همه‌فهم، گاهی از ترفندهای پیچیده و عمیق دیگری نیز برای طنازی‌های نقادانه رندانه بهره‌ می‌گیرد. در این شیوه که قابل انطباق با «آیرونی سقراطی» است، حافظ همانند «آیرون» خود را خوار می‌دارد و هرچه ننگ و عار و گناه و ... است به خود می‌چسباند تا از این طریق چهرۀ...

[ 4 ] - برخورد هنری مولانا با حرف اضافه در مثنوی معنوی

نظریۀ فرمالیسم، یکی از جریان­های نقد ادبی است که در دهۀ اول قرن بیستم در مسکو پدید آمد. طرفداران این نظریه به الگوهای مربوط به فرم و شکل ظاهری متنِ ادبی توجه داشتند. به اعتقاد فرمالیست­ها «ادبیتِ» متن از راه برجسته­سازی، آشنایی­زدایی و ... حاصل می­شود. به کارگیریِ این ترفندها، سبب به تأخیر افتادن و گسترش معنای متن و در نتیجه التذاذ و بهره­وری بیشتر خواننده از آن می­شود. از این منظر، مثنوی به خاطر ...

[ 5 ] - ضحّاک در کورۀ سراسکند نگاهی به روایت داستان ضحّاک ماردوش در منطقة هشت‌رود و تأثیر آن در نام‌گذاری مناطق جغرافیایی

شاهنامۀ فردوسی از همان سال­هایی که این اثر آفریده شد، معتبرترین سند هویّت و خصلت­های قومی و عامل تقویّت روحی مردم ایران شناخته شده است. این منظومه از آغاز سرایش، در گروه­ها و طبقات مختلف مردم ما اثر عمیق و جاویدان نهاده و بسی داستان­ها و باورها را پدید آورده است. اغلب داستان­های آن، روایت­های شفاهی گوناگون در میان عامّة مردم این سرزمین داشته­ است و آنان با قومیّت­ها و گویش­های مختلف و با روایت­های ...

[ 6 ] - معرفی و نقد کتاب غزلیات بیدل

[ 7 ] - تحریف و تصحیف و بدخوانی در «چهار عنصر» بیدل دهلوی (تصحیح سیدضیاءالدین شفیعی)

بیدل دهلوی از شاعران بزرگ سبک هندی در سدۀ یازده و دوازده هجری است که علاوه بر شاعری، در نثرنویسی نیز استادی قوی­دست بود. «چهار عنصر» مفصل‌ترین و مهم‌ترین اثر منثور بیدل دهلوی است که همانند شعرش، غالباً مرموز، لغزگونه و آکنده از تصاویر تخیّلی است. این کتاب در سالهای 1341 (کابل) و 1386 ( تهران) چاپ شده است. هر دو چاپ بسیار مغشوش و پر از اشکالات گوناگون است. در 1392، سیدضیاءالدین شفیعی، مجد...

[ 8 ] - از اخوان تا سبک هندی، نقد و بررسی کتاب اخوان، صائب و سبک هندی

[ 9 ] - بررسی ویژگیهای سبکی سفرنامۀ «بستان السیاحه»

بستان‌السیاحه اثر حاج میرزا زین العابدین شیروانی، یکی از مهمترین آثار عصر قاجار است. این اثر دایره‌المعارف مانند، علی‌رغم ارزشهای زیادی که دارد، چندان که باید و شاید شناخته و شناسانده نشده است. این جستار در پی آن است که این اثر را با رویکرد سبک‌شناسی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد؛ بر این اساس، اثر مذکور به شیوۀ توصیفی و تحلیل در سه سطح فکری، زبانی و ادبی مورد مطالعه قرار گرفته است. دستاورد پژوهش ...