محمود حیدری
دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه یاسوج
[ 1 ] - بررسی شخصیت و شیوههای شخصیتپردازی در رمان "عائد إلی حیفا" اثر غسان کنفانی
غسان کنفانی از نویسندگان متعهد معاصر ادبیات داستانی فلسطین در یکی از مشهورترین آثار خود به نام «عائد إلی حیفا»، تنها راه نجات فلسطین را مبارزة مسلحانه و استقامت و پایداری میداند که در جای‌جای داستان هویداست. بررسی عناصر داستانی در این رمان با هدف نشان دادن هنر نویسندگی غسان از اهمیتی بسزا برخوردار است. این پژوهش به شیوة توصیفی-تحلیلی بر آن است تا به بررسی و تحلیل شخصیتهای داستانی و شیوههای ش...
[ 2 ] - تصویر ادبی شخصیتهای ایرانی و شخصیتپردازی آنها در نمایشنامه «قمبیز» اثر احمد شوقی
یکی از شاخه‌های ادبیات تطبیقی بررسی تصویر ادبی(Imageologi) ملّت و سرزمینی در ادبیات ملّتی دیگر است. احمد شوقی، ادیب معاصر، نمایشنامه‌ای منظوم به نام «قمبیز»(کمبوجیه) پادشاه ایرانی سروده و در آن تصویری از ایرانیان را خلق کرده است که پرداختن بدان از منظر ادبیات تطبیقی اهمیت بسزائی دارد و خواننده می‌تواند تصوّر دیگران را از تاریخ و فرهنگ باستانی کشورمان درک کند. گرچه هدف اصلی این پژ...
[ 3 ] - افسانه¬ی تمثیلی و کارکرد آن در شعر أحمد مطر
چکیده از گریزگاههای ادبا در بیان دیدگاههای سیاسی، اجتماعی و اخلاقی، خلق داستانهایی با شخصیتهای حیوانی است که هر کدام از آن حیوانات نماینده و نماد قشر خاصی از جامعه و دارای خصوصیات اخلاقی و رفتاری هستند که به شاعر در شخصیتپردازی داستانها و رسیدن به اهدافش کمک میکنند. این داستانها که در ادبیات فارسی افسانهی تمثیلی نامیده می‌شود، در اشعار احمد مطر شاعر منتقد معاصر جهان عرب حضور گستردهای ...
[ 4 ] - روایت‌پردازی افسانه‌ها و اسطوره‌ها در سرودههای مهدی اخوان ثالث و بدر شاکر السّیّاب
روایت، چه در شکل داستان منثور و چه به شکل منظوم آن در جهان بی‌شمار است و نوع نگاه راوی (شاعر یا نویسنده) برای بیان روایت، سبب گوناگونی در شکل روایت‌های ادبی شده است. بیان روایی افسانه‌ها و اسطوره‌ها در شعر به‌منظور تأثیر بیشتر در مخاطب و نیز فراهم آوردن بستری مناسب برای بیان آنچه که به‌دلیل شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعه، بازتاب و بازگویی بی‌پرده و صریح آن توسط هنرمند امکان‌پذیر نیست...
[ 5 ] - بررسی تطبیقی مبانی رئالیسم در رمان «النهایات» اثر عبدالرحمان منیف و «آوسنة بابا سبحان» اثر محمود دولت آبادی
امروزه در مباحث نقد ادبی، رئالیسم به عنوان مکتبی ادبی، جایگاه ویژهای در ادبیات داستانی دارد؛ مکتبی که میکوشد خصوصیات انسانها و اوضاع اجتماعی را آن گونه که در زندگی واقعی به نظر میرسند، بازتاب دهد. عبدالرحمان منیف، نویسندة سرشناس عربستانیتبار و محمود دولتآبادی، داستاننویس صاحبسبک ایرانی از جمله نویسندگانی هستند که در آثار خود بر مبنای مبانی رئالیستی، واقعیات جوامع خود را با رویکردی...
[ 6 ] - بررسی تطبیقی صبغۀ اشرافی شعر عنصری و ابن معتز
ادبیات، بازتاب دهندة وضعیت اجتماعی ادیب و شرایط اجتماعی زندگی اوست. براساس مکتب اروپای شرقی ادبیات تطبیقی، عوامل اجتماعی، نقش مؤثری در ایجاد ادبیات دارد و هرگاه دو جامعه در درجة یکسانی از پیشرفت اجتماعی و اقتصادی باشند، این امر، منجر به ظهور تشابه زیاد در ادبیات آنها می شود. یکی از بارزترین وجوه شعری عنصری، قصیده پرداز مشهور قرن چهارم و ا بنمعتز عباسی، صبغة اشرافی و ذکر آثار و مظاهرآن است. ...
[ 7 ] - فرهنگ‌پذیری در خمریات ابونواس، پژوهشی در چهارچوب ادبیات تطبیقی (بررسی موردی: آتش و نور)
فرهنگ‌پذیری بارزترین ابزار گفت‌وگوی بین فرهنگ‌ها و به معنای سازوکارهای تبادل فکری در بین فرهنگ‌های مختلف است و نیز یکی از زمینه‌های پژوهش در ادبیات تطبیقی به شمار می‌رود. از نشانه‌های این تداخل فرهنگی بین فرهنگ فارسی و عربی در دورة نخست شعر عباسی، حضور جلوه‌هایی از فرهنگ ایرانی در شعر ابونواس است. یکی از نمودهای بارز این امر، نگاه مقدس به آتش و نور با توجه به تعالیم دین زرتشتی است. این پژوهش به...
[ 8 ] - ملامح الرومنسیة فی شعر ابن الرومی
None
[ 10 ] - ارزیابی میزان «اجرای راهبردهای تدریس» و «کیفیت کتاب آموزشی» در تدریس صرف و نحو عربی برای دانشجویان کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی
از آنجا که صرف و نحو از مهم‌ترین واحدهای آموزش زبان عربی به دانشجویان رشتۀ زبان و ادبیات فارسی است، و از آنجا که دانشجویان این رشته به رغم گذراندن هشت واحد صرف و نحو در مقطع کارشناسی و دو واحد در مقطع کارشناسی ارشد، حتی در مقطع دکتری از حل ساده‌ترین مسائل صرفی و نحوی عاجزند، پژوهش حاضر میکوشد با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه و مصاحبه به بررسی آموزش صرف و نحو عربی به دانشجویان کارشناسی ارشد رش...
[ 11 ] - شهر و روستا در شعر نیما یوشیج و بدر شاکرالسّیّاب
در دوران معاصر، عصر مدرنیته و پیچیدگیهای زندگی شهری، شاعران بهویژه آنان که از روستا مهاجرت کردهاند نگاهی متمایز به شهر و سکونت در آن داشتهاند. نیما یوشیج و بدر شاکر السّیاب دو شاعر بزرگ نوگرای معاصر ایران و عراق نیز از آن جملهاند. شباهتهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشورهای دو شاعر مذکور در آن دوره و نیز شرایط مشابه زیستی، سبب ایجاد شباهتهای بسیاری در سرودههای این دو بوده است. این پژوهش برآ...
[ 12 ] - تصویر ادبی شخصیتهای ایرانی و شخصیتپردازی آنها در نمایشنامه «قمبیز» اثر احمد شوقی
یکی از شاخه‌های ادبیات تطبیقی بررسی تصویر ادبی(Imageologi) ملّت و سرزمینی در ادبیات ملّتی دیگر است. احمد شوقی، ادیب معاصر، نمایشنامه‌ای منظوم به نام «قمبیز»(کمبوجیه) پادشاه ایرانی سروده و در آن تصویری از ایرانیان را خلق کرده است که پرداختن بدان از منظر ادبیات تطبیقی اهمیت بسزائی دارد و خواننده می‌تواند تصوّر دیگران را از تاریخ و فرهنگ باستانی کشورمان درک کند. گرچه هدف اصلی این پژ...
[ 13 ] - تحلیل اگزیستانسیالیستی شخصیت اوّل (عمر) رمانِ "الشحّاذ" اثر نجیب محفوظ
فلسفه و ادبیات از روزگاران دور ارتباطی بسیار نزدیک داشتهاند و همواره مکتبهای فلسفی بر ادبیات جهان تأثیرگذار بوده است که از جملة آنها میتوان به اگزیستانسیالیسم اشاره داشت. از سوی دیگر، ادبیات به مثابه یک روش، بر فلسفة اگزیستانسیالیسم تاثیرگذار بوده و برخی فیلسوفان در قالبهای گوناگون ادبی مانند رمان، شعر، نمایشنامه و... مفاهیم فلسفی را وارد حوزة ادبی کردند. اگزیستانسیالیسم، به دغدغههای مشتر...
[ 14 ] - بررسی شخصیت و شیوههای شخصیتپردازی در رمان "عائد إلی حیفا" اثر غسان کنفانی
غسان کنفانی از نویسندگان متعهد معاصر ادبیات داستانی فلسطین در یکی از مشهورترین آثار خود به نام «عائد إلی حیفا»، تنها راه نجات فلسطین را مبارزة مسلحانه و استقامت و پایداری میداند که در جای‌جای داستان هویداست. بررسی عناصر داستانی در این رمان با هدف نشان دادن هنر نویسندگی غسان از اهمیتی بسزا برخوردار است. این پژوهش به شیوة توصیفی-تحلیلی بر آن است تا به بررسی و تحلیل شخصیتهای داستانی و شیوههای ش...
[ 15 ] - خوانش ناتورالیستی رمان «بین القصرین» اثر نجیب محفوظ
طبیعتگرایی (ناتورالیسم) به عنوان یک مکتب فلسفی به طور خاص در قرن هجدهم میلادی، وارد عرصة نقد ادبی شدوپیوند بسیار نزدیکی با رئالیسم دارد. ناتورالیستها با حذف جنبههای ماورائی از زندگی انسان، او را موجودی متأثر از محیط و وراثت دانستند و بر این اساس، زندگی و خلقیات او را تفسیر کردند. نجیب محفوظ در آثار ماندگار خود وقایع اجتماعی و سیاسی مصر را ثبت کرده است که بیشتر پژوهشها از نگاه رئالیستی به آن...
Co-Authors