اصغر فروغی ابری
استادیار تاریخ ایران دورۀ اسلامی دانشگاه اصفهان
[ 1 ] - بررسی تحلیلی جامعه‌شناسی تاریخی ساختار قدرت سیاسی، اجتماعی در ایل بختیاری
هدف: هدف از این پژوهش بررسی تحلیلی جامعه‌شناسی تاریخی ساختار قدرت در ایل بختیاری از عصر قاجار تا انقلاب اسلامی است. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با روشی توصیفی و تحلیلی بر پایۀ منابع کتابخانه‌ای و پس از ارزیابی داده‌های تاریخی و تجزیه و تحلیل آن به سازماندهی و استنتاج پرداخته است. یافته‌ها و نتایج: یافته‌ها نشان می‌دهد که ایل بختیاری یکی از ایلات بزرگ جنوب ایران بوده است که در طول تاریخ خود، فر...
[ 2 ] - بازتاب کارکردهای نهاد شاهی در نامۀ طاهر به عبدالله
اندرزنامه‌نویسی، یکی از نمودهای خرد سیاسی و از عوامل تداوم میراث سیاسی ایرانی بود. محور اساسی اندرزنامه‌ها، اندیشۀ شاهی و کارکردهای این نهاد در ادارۀ جامعۀ ایرانی بود. کارگزاری اهورامزدا در زمین، حفاظت از مرزها، دینیاری، عمران و آبادسازی و دادگری، از کارکردهای نهاد شاهی به شمار می‌آمد. با ترجمۀ متون ایرانی به عربی، مضامین اندرزنامه‌ها به دورۀ اسلامی انتقال یافت و البته بستر تازه، تغییراتی در جه...
[ 3 ] - نگاهی به تأثیر نظام مالیاتی بر شورش غریب‌شاه
شورش‌های اعتراض‌آمیز که واکنشی به اوضاع نامطلوب حاکم بر جامعه محسوب می‌شوند، علت‌های مختلفی دارند که بازشناسی آنها رهیافتی به زندگی اجتماعی مردم و بازیابی تاریخ اجتماعی است. بررسی شورش‌های دوره صفویه نیز از این قاعده مستثنا نیست؛ به‌ویژه که در تاریخنگاری این دوره، زندگی اجتماعی مردم و طبقات فرودست، جز اشاراتی واگذاشته شده است. شورش مردم گیلان در آغاز پادشاهی صفی که به نام شورش غریب‌شاه شناخته...
[ 4 ] - نقد و بررسی تحلیلی نظریه کرد بودن لرها
قوم لر یکی از اقوام ریشه‌دار و اصیل ایرانی است که در مناطق وسیعی از غرب ایران تا منتهی الیه دامنه‌های جنوبی زاگرس پراکنده است. پیش از آنکه قلمرو کنونی لرها به تصرف آریایی‌‌ها درآید، اقوام باستانی ، نظیر کاسی‌ها، عیلامی‌ها و آسیانی ها سکونت داشتند. از قرن چهارم هجری که نخستین بار واژه « لر» در متون تاریخی مورخان و جغرافی نویسان مطرح گردید، در خصوص منشأ نژادی این قوم نظریات گوناگون و بعضاً متضادی ...
[ 5 ] - نقد و بررسی علل و پیامد اقامت اسماعیل میرزای صفوی در گیلان (بین سالهای898-905هـ. ق)
مقاله حاضر، به چند نکته مهم در زمینه تشکیل حکومت صفوی می‌پردازد. ابتدا علل ورود اسماعیل میرزای صفوی به گیلان و انتخاب این منطقه به عنوان پناهگاهی برای رهایی از دست آق قوینلوها بررسی می‌شود. سپس به سیاست حاکم محلی گیلان؛ یعنی میرزا علی کیا در حمایت از اسماعیل میرزا و همراهانش پرداخته می‌شود. سرانجام، علل قیام و خروج اسماعیل میرزا از گیلان بررسی و تحلیل می‌گردد. در این پژوهش با استناد به منابع عص...
[ 6 ] - بررسی و تحلیل نظامهای تاریخگذاری وقایع در تاریخنگاری عصر صفوی
مورخین جهت مرتبسازی وقایع از نظامهای گاهشماری رایج بهره میگرفتند تا به وقایع خود بعد زمانی بخشیده و به اصطلاح انها را تاریخگذاری کنند. الگوهای تاریخگذاری وقایع و انگیزههای پشت پرده انها مسئله تحقیق حاضر است. زمینۀ این تحقیق تاریخنگاری سلسلهای عصر صفوی است، که در آن میتوان سامانههای مرتبسازی وقایع را به دو دسته اصلی موضوعی و سالنگاری تقسیم کرد. نگاه ما به دنبال تحولاتی است که در این ...
[ 7 ] - بررسی تحلیلی ساختار قدرت سیاسی ـ اجتماعی در ایل بختیاری از قاجاریه تا انقلاب اسلامی
ایل بختیاری یکی از ایل‌های مهم و مقتدر جنوب ایران بوده است که در طول تاریخ خود، فراز و فرود بسیاری داشته و نقش بسزایی در تاریخ ایران و تحولات این کشور ایفا کرده است. ساختار اجتماعی ـ سیاسی بختیاری‌ها از الگوی خاصی پیروی و در طول تاریخ تغییر کرده است. قدرت در بختیاری، برخلاف جوامع عشایری دیگر، از سطوح و لایه‌های گوناگونی تشکیل شده بود. ساختار تیره‌ای بختیاری، که از کوچک‌ترین جزء یعنی خانواده یا ...
[ 8 ] - بررسی عملکرد بلدیه‌های کوچک فارس در دورة پهلوی اول
در این پژوهش عملکرد بلدیه (شهرداری)های کوچک در روزگار پهلوی اول بررسی شده است. منظور از بلدیه‌های کوچک در این مقاله، بلدیه‌های فارس به‌استثنای شیراز (مرکز ایالت فارس) است؛ یعنی بلدیه مناطق کوچک که تعداد اعضای انجمن بلدی در آنها تنها شش نفر بود. در این مناطق، بلدیه پدیده‌ای نوپا بود و برای نخستین‌بار مردم طعم برخورداری از خدمات شهری را می‌چشیدند. پرسش‌هایی که این پژوهش درصدد پاسخ‌گویی به آنها ا...
Co-Authors