الهه محبوب فریمانی
کارشناس پژوهش سازمان کتابخانه ها موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
[ 1 ] - مناسبات مالک و مستاجر در اراضی و املاک وقفی آستان قدس رضوی در عصر صفوی
هدف: مناسبات ارضی و ملک‌داری ایران در دورة صفویه به‌ویژه ازنظر رابطة بین مالک و مستأجر در قراردادهای اجاره درخور توجه است. هدف از این مقاله بررسی تعهدات و روابط مالک و مستأجر در املاک وقفی آستان قدس رضوی در دورة صفویه است. در این رابطه می‌توان به موضوع تعهدات مطرح در قراردادهای اجاره بین مالک و مستأجر اشاره کرد که تحلیل آن امکان تفسیر روابط اجتماعی و حقوقی دورة موردنظر را فراهم می‌آورد. روش/روی...
[ 2 ] - بررسی ساختار سندی و محتوایی فرمان های نادرشاه افشار و مقایسه آن با فرمان های دوره شاه سلطان حسین
هدف:دوره افشاریه دورانی است که نظام اداری آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است. توجه به اسنادی که از این عصر باقی‌مانده می‌تواند محقق را در جهت رهیابی به برخی اطلاعات یاری رساند. بر همین اساس، فرمان‌های نادرشاه افشار مورد بررسی قرار گرفت تا ساختار سندی فرمان‌های آن و ویژگی‌های فرمان‌نویسی این دوره مشخص شود و وجوه همسان یا متمایز آن با دوره صفوی آشکار شود. روش/رویکرد پژوهش: شناسایی و گردآوری اسن...
[ 3 ] - بررسی نامه نگاری های شخصی محمد علی منصف با شوکت الملک علم، امیر قائنات
پیش از پیدایش فناوریهای نوین،نامه نگاری،از ابزارهای هم در تداوم ارتباط دو جانبه و چند جانبه تلقی می‌گردید. براین اساس،مطالعه و بررسی نامه‌های دوستانه-بویژه نوشتهء کسانی که مصدر امور دولتی نیز بوده‌اند-می‌تواند نتایج مفیدی در مطالعات تاریخی کشور در برداشته باشد.از جملهء این مکاتبات،نامه‌های شخصی محمد علی منصف با محمد ابراهیم شوکت الملک،امیر قائنات است.این نامه‌ها در دو مقطع زمانی بین 1310-1311...
[ 4 ] - بررسی ساختار و اجزای دفتر توجیهات در عصر صفوی
یکی از ابزارهای دیوان استیفا برای ثبت و ضبط دخل‌وخرج کشور دفاتر مالی بوده که برای تدوین آن‌ها از شیوۀ خاصی پیروی شده است. از جملۀ این دفترها دفتر توجیهات بوده که به ثبت هزینههای جاری مملکت اختصاص داشته است. هدف این مقاله واکاوی ساختار و اجزای دفاتر توجیهات، چگونگی ثبت و ضبط آن و قوانین حاکم بر آن در عصر صفوی است. در این دفاتر، اطلاعات مربوط به هزینهها به‌صورت مجزا در دو بخش «توجیهات» و «مق...
[ 5 ] - تغییر و تحول اصطلاح «استصوابیات» درنظام اداری و مالی ایران
بررسی دقیق واژگانی که در منابع تاریخی و اسناد آمده، می تواند راهگشای کاربرد آن در بستر زمان باشد. و سیر تغییر و تحولات نظام مربوط به اصطلاح مورد بررسی را روشن سازد. یکی از واژگانی که درمنابع و اسناد در کنار سایر اصطلاحاتی چون اخراجات و تکالیف دیوانی آمده است، استصوابیات یا استصوابی است. اینکه کلمه مزبور اصطلاح است یا خیر و تغییر و تحولات معنایی و کاربردی آن در بستر زمان در نظام اداری و مال...
[ 6 ] - دفاتر مالی در نظام دیوانسالاری عصر صفوی
چکیده هر دولتی برای نظامند شدن امور مالی خود نیاز دارد تا از یک تشکیلات منظم و مکتوب پیروی کند تا بر اساس آن بتواند درآمدها و هزینههای کشور را ساماندهی نماید. دولت صفوی نیز برای این مهم مناسبات مالی را طرح‌ریزی کرد که توسط مستوفی‌الممالک و دفترخانه به اجرا درمی‌آمد و موارد مربوط به آن در دفاتر مالی نوشته می‌شد. شناسایی و معرفی این دفاتر و نقش و کارکرد آن در دیوان ازجمله اهداف این تحقیق است. ...
Co-Authors