ابوالقاسم رادفر

استاد پژوهشگاه علوم انسانی

[ 1 ] - نقدی بر فرهنگ انجمن‌آرای ناصری

رضا‌قلی‌خان هدایت یکی از مفاخر ادبی معاصر است. فرهنگ انجمن‌آرای ناصری از جملة آثار و تألیفات اوست. این فرهنگ در سه بخش تألیف شده است: مقدمه، واژگان، و کنایات. این فرهنگ، در اصل، به تبع فرهنگ جهانگیری، برهان قاطع، و دیگر فرهنگ‌های پیش از خود نوشته شده است. متأسفانه، برخی واژه‌های دساتیری از این فرهنگ و برهان قاطع وارد زبان فارسی و اشعار استادان شعر، همچون شیبانی و ادیب‌الممالک فراهانی، شده است ک...

[ 2 ] - شناخت‌نامه و معرفی توصیفی آثار خواجه حسین ثنایی مشهدی

خواجه حسین ثنایی مشهدی، از شعرای برجستۀ قرن دهم هجری است. اثر مشهور ثنایی دیوان او است؛ اما جز این، در برخی از منشآت قرون بعد، نامه‌هایی نیز از او به‌جای مانده است. همچنین، یک مثنوی هشتصد بیتی به‌نام اسکندرنامه از او در دست است. به‌جرأت می‌توان گفت که کمتر جنگ و مجموعه‌ای بعد از قرن دهم سراغ داریم که غزلی یا قصیده‌ای و یا حتی بیتی از ثنایی را در خود جای نداده باشد. در این مقاله، ضمن گذری بر زند...

[ 3 ] - وحدت «ساختاری ـ واژگانی» جمله‌‌های همسانی (پیوسته)، یکی از الگوهای نحوی موسیقی‌‌آفرین در مثنوی

مثنوی معنوی از شگرف‌‌ترین آثاری است که پیوسته مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است. یکی از ویژگی‌‌های منحصر به فرد این شاهکار ادبی، وحدت «ساختاری ‌‌ـ واژگانی» جمله‌‌های همسانی (توازن نحوی و واژگانی) است. منظور از جمله‌‌های همسانی، جمله‌‌های مرکبی است که جمله‌‌واره‌‌هایشان با هم، رابطة همپایگی، تفسیری، بدلی یا تأکیدی دارند و هر یک از این جمله‌‌واره‌‌ها ممکن است مرکب وابسته باشند. باید اعتراف نمود که ...