مهدی علیپور حافظی
استادیار علم اطلاعات و دانش‌شناسی؛ دانشگاه علامه طباطبایی
[ 1 ] - نگاشت شبکه همکاری علمی نهادهای پژوهشی حوزه کتابخانه‌های دیجیتالی در ایران
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر مصورسازی و تحلیل شبکۀ هم‌تألیفی نهادهای پژوهشی حوزه کتابخانه‌های دیجیتالی در ایران است. روش‌شناسی: این پژوهش به روش علم‌سنجی و با استفاده از شاخص‌های خرد و کلان تحلیل شبکه‌های اجتماعی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش تعداد 554 مدرک علمی تولیدشده توسط پژوهشگران نهادهای ایرانی با موضوع کتابخانه‌های دیجیتالیدر ...
[ 2 ] - روند پژوهشهای حوزه کتابخانه‌های دیجیتالی: گذشته، حال و آینده
هدف: شناسایی روند‌های پژوهشی در حوزه کتابخانه‌های دیجیتالی از منظر سه رویکرد گذشته‌نگر، وضعیت کنونی، و آینده‌نگاری. روش‌شناسی: رویکرد پژوهش حاضر ترکیبی است. در مرحله نخست برای شناسایی گذشته و حال کتابخانه‌های دیجیتالی، محورها و موضوع‌های مطرح در کنفرانس‌های خاص این حوزه از رویکرد کمّی و مرور محورهای کنفرانس‌ها بهره گرفته شد. درباره آینده آن نیز از رویکرد کیفی و روش خیال‌پردازی علمی استفاده شد. ی...
[ 3 ] - موانع و چالش‌های توسعه فروشگاه‌های برخط کتاب در ایران: دیدگاه مدیران
هدف: شناسایی موانع و چالش‌هایی که بر توسعه فروشگاه‌های برخط کتاب در ایران تأثیرگذار هستند. روش‌شناسی: از رویکرد کیفی و روش "مایلز و هابرمن" در تحلیل داده‌های کیفی استفاده شد. با شش نفر از مدیران بزرگ‌ترین فروشگاه‌های برخط کتاب در ایران مصاحبه شد، مصاحبه‌ها پس از پیاده‌سازی در نرم‌افزار مَکس کیودا تجزیه و تحلیل و کدگذاری و در زمینه‌های موضوعی گسترده‌تر دسته‌بندی گردید. یافتهها: موانع و چالش‌های...
[ 4 ] - ارزیابی کتابخانه‌های دیجیتالی مؤسسه‌های پژوهشی ایران براساس پروتکل دیجی‌کوال
هدف: تعیین کیفیت خدمات کتابخانه‌های دیجیتالی مؤسسه‌های پژوهشی ایران براساس مدل دیجی‌کوال. روش/ رویکرد پژوهش: ابزار پژوهش مصاحبه و مشاهده نظام‌مند با استفاده از سیاهه وارسی پژوهشگرساخته براساس پروتکل دیجی‌کوال است. جامعه آماری را 8 کتابخانه دیجیتال فعالل در مؤسسه‌های پژوهشی ایران تشکیل می‌دهد. یافتهها: هر 8 کتابخانه کمتر از 60 درصد امتیاز کل ابزار ارزیابی پروتکل دیجی‌کوال را به‌دست آورده‌اند. ا...
[ 5 ] - شناسایی میزان آشنایی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران با پایگاه گوگل اسکالر
هدف: این پژوهش با هدف شناسایی میزان آشنایی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران با سرویس گوگل اسکالر انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه این پژوهش تمام دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران هستند. نموگیری به صورت، نمونه گیری در دسترس است. یافتهها: یافتهها نشان داد که اکثریت دانشجویان میدانستند موتور جستجوی گوگل اسکالر یک موتور رایگان است...
[ 6 ] - جستاری بر دو دهه مطالعات جامعه علمی کتابخانه های دیجیتالی در ایران: پدیده جهان کوچک
هدف: این مقاله به شناسایی پژوهشگران پرکار و بانفوذ و همچنین تعیین حدود و ثغور همکاری های پژوهشی جامعه علمی حیطه کتابخانه های دیجیتالی ایران پرداخته است.روش شناسی: مطالعه حاضر از نوع پژوهش های کاربردی علم سنجی می باشد که با روش تحلیل شبکه های اجتماعی به انجام رسیده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل تمامی پژوهشگران وابسته به نهادهای ایرانی می باشد که دست کم یک مقاله فارسی یا انگلیسی تا ان...
[ 7 ] - مهارتهای فنی کتابداران دیجیتال کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران
هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی مهارتهای فنی کتابداران دیجیتال کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران بود. در این پژوهش از رویکرد کمی با روش پیمایشی، توصیفی استفاده شد. جامعه آماری آن 108 نفر از کتابداران دیجیتال کتابخانه‌های مرکزی 14 دانشگاه دولتی شهر تهران بود که از بین بیش از 200 نفر از کتابداران شناسائی و به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ی پژوهشگر ساخته بود. ...
[ 8 ] - تحلیل مفهومی الگوی دیجی کوال بر اساس چارچوب نظری پنج -اس
هدف: هدف پژوهش حاضر، تطابق مدل ارزیابی دیجی کوال با چارچوب نظری پنج- اس در مفاهیم کتابخانه ی دیجیتالی است. روش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش تحلیل محتوای کیفی به ارزیابی مدل دیجی کوال و چارچوب نظری پنج- اس پرداخته است. داده ها با تفسیر ذهنی محتوایی داده های متنی، از طریق فرآیندهای طبقه بندی نظام مند گرد آوری شده است. روایی پژوهش از نوع منطقی است که بیشتر بر مبنای قضاوت شخصی پایه گذاری شده است....
[ 9 ] - مطالعه گرایش موضوعی پژوهشهای علم اطلاعات و دانش‌شناسی در دانشگاه‌های دولتی ایران
هدف: هدف مقاله حاضر شناسایی وضعیت پژوهش های علم اطلاعات و دانش شناسی ازنظر موضوع، سال انتشار و شکاف موضوعی در دانشگاه های دولتی ایران بود. روش شناسی: برای وصول به هدف مذکور از روش پژوهش پیمایش توصیفی و تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر شامل 1120 عنوان گزارش پژوهش (پایاننامه ها و مقاله های) موجود در 13 دانشگاه دولتی ایران بین سال های 1383-1392 بود که 749 عنوان از این پژوهشها...
[ 10 ] - شناسایی عوامل راهبردی مؤثر بر یکپارچه‌سازی کتابخانه‌های دیجیتالی در دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران
Introduction: Integration of digital libraries is an important part of the consolidation process of information systems, emphasized by the Ministry of Health and Medical Education.The purpose of the present study was therefore to identify effective strategic factors and the degree to which they affect the integration of digital libraries. Methods: In this descriptive survey, the strategi...
[ 11 ] - شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر یکپارچه سازی کتابخانه های دیجیتالی در دانشگاه های علوم پزشکی کشور با روش تاپسیس فازی
Introduction: To achieve an ideal health system, a convenient and comprehensive access to information is essential in different steps of decision-making. An Integrated digital library (IDL) is developed by joing individual and scattered digital libraries forming a network and providing services under the control of a centralized manager. The main purpose of this study was to identify and rank e...
[ 12 ] - بررسی رفتاراطلاع یابی اعضای هیات علمی دانشگاه اراک در استفاده از اینترنت
هدف: هدف این پژوهش، بررسی رفتار اطلاع‌یابی اعضای هیات علمی دانشگاه اراک دراستفاده از اینترنت می‌باشد. بعلاوه تفاوت رفتار اطلاع‌یابی اعضای هیات علمی در حوزه‌های علوم انسانی، علوم پایه، فنی مهندسی و کشاورزی، و ارتباط عواملی همچون مهارتهای رایانه‌ای با رفتار اطلاع‌یابی، رابطه جنسیت با میزان استفاده آنان را نیز مورد مطالعه قرار دهد. روش‌شناسی: روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی بوده، جامعه مورد مطالع...
[ 13 ] - امانت الکترونیکی در کتابخانه‌های دیجیتالی از دیدگاه ناشران الکترونیکی ایران: چالش‌ها و راهکارها
Now Persian digital resources allocate very little volume in digital libraries. This shows some problems. Therefore the main objective of this study is to identify e-lending issues in digital libraries from the viewpoints of Iranian electronic publishers. Quantitative approach with Analytical survey method was used in this study. 21 electronic publishers were studied by researcher-made question...
[ 14 ] - ارائه چارچوبی مفهومی برای تعریف عملیاتی از محتوا
Content is a term that has been highly regarded by researchers and practitioners of different fields to the extent that it has been referred to as the King. However, different researchers have approached the definition of content from a specific point of view so that such differences in conceptions and definitions sometimes lead to controversies. Therefore, the main question taken into consider...
[ 15 ] - ترسیم نقشه دانش حوزه کتابخانه‌های دیجیتالی در ایران: تحلیل هم‌رخدادی واژگان
This study aimed to knowledge mapping of Digital Libraries (DLs) field in Iran. This is a scientometrics study. In this regard, Social Network and co-word analysis methods were used. 554 research resources such as books, national and international journal papers, conferences articles, and MA and Ph.D. Theses in Iran up to 2013 were studied. Researcher made checklist was used to collext data. Al...
[ 16 ] - ارزیابی تطبیقی کارایی ساختار فراداده نظام‌های شناسگر دیجیتالی
The main solution to the problems of persistency and uniqueness in identification of digital objects in a web environment is provided by using digital identifiers instead of URL. The main basis of this solution is resolution mechanism that is used in digital identifier systems. Resolution is the use of indirect names instead of URLs; what worked for the DNS (Domain Name System) in stabilizing i...
[ 17 ] - مدیران در ایجاد کتابخانه دیجیتالی به دنبال چه اهدافی هستند؟
The aim of this study is to identify the goals of governmental organizations in developing digital libraries. The used methodology is Grounded Theory. This study used three step systematic method of the mentioned research method. Interview with 11 digital library managers help us to collect data. The collected data filtered by coding steps and demonstrated by Paradigm model. Results showed that...
[ 18 ] - امانت کتاب الکترونیکی در کتابخانه‌های دیجیتالی: مرور نظام‌مند
The purpose of this study is systematic review of e-book lending in digital libraries in order to identify the status of researches in e-book lending, exist research gaps, and their research methods. In this way, systematic review is used for study. Searching in databases in three steps finally showed 36 research resources to be studied. Findings demonstrate that researches on e-book lending ar...
[ 19 ] - چارچوبی مفهومی برای بکارگیری فناوری اینترنت اشیاء در کتابخانه‌های دیجیتال: مروری نظام‌مند نوشته‌ها
کتابخانه‌های دیجیتال در راستای اشاعة خدمات و ارائه‌ی اطلاعات دیجیتال با سرعت بالا و صرفة اقتصادی برای استفادة یک جامعه یا مجموعه‌ای از جوامع به امر انتخاب، سازماندهی و تسهیل دسترسی به منابع اطلاعاتی می‌پردازند و فرآیند تفسیر، توزیع، حفاظت از یکپارچگی اطلاعات دیجیتالی، کنترل اطلاعات و نیز اطمینان از وجود مجموعه‌ای از آثار دیجیتال در مدت زمان طولانی را مورد توجه قرار می‌دهند. این مطالعه در تلاش ا...
[ 20 ] - ارتقای بازیابی معنایی اطلاعات با استفاده از برچسب‌گذاری و هستان‌شناسی
هدف: بهینه‌سازی بازیابی معنایی اطلاعات با استفاده از روش‌های برچسب‌گذاری و هستان‌شناسی. روش‌شناسی: این پژوهش کاربردی با رویکرد تحلیل محتوا انجام شده است. 313 مقاله فارسی در موضوع بازیابی اطلاعات در یک پایگاه اطلاعاتی با قابلیت‌های جستجوی موضوعی برای دو گروه پیش‌آزمون و پس‌آزمون گردآوری شد. پس از برچسب‌گذاری 5700 واژه به‌کمک نرم‌افزار پرد...
[ 21 ] - رایانش ابری در کتابخانه‌های دیجیتالی دانشگاهی: مروری نظام‌مند
هدف:هدف از انجام این پژوهش شناسایی وضعیت پژوهشهای حوزه رایانش ابری در کتابخانه‌های دیجیتالی دانشگاهی به‌منظور شناسایی شکاف پژوهشی موجود و وضعیت روش‌شناسی آن‌ها است.روش‌شناسی:در این مطالعه از روش مرور نظام‌مند استفاده شد. گام‌های مورد نظر در روش بیان شده به ترتیب طی شده و ضمن آن منابع شناسایی و فیلتر نهایی شدند و نسبت به مطالعه عمیق آن‌ها اقدام گردید؛ سپس خوشه‌بندی آن‌ها در سه...
[ 22 ] - Identification and Prioritization of the State-of-the-Art Technologies in the Management of Iranian Public Libraries
Purpose: State-of-the-art technology refers to the best and latest technological advancement possible at a particular time. Today, public libraries play a key role in the various cultural and social spheres of society. Although various technologies can help to fulfill the basic roles of public libraries correctly and completely, their application in the context of these libraries undoubtedly fa...
Co-Authors
علی شرفی 1