مریم شیرانی
دانشگاه اصفهان
[ 1 ] - رشیدالدّین میبدی؛ اهل حدیث یا اشعری؟
چکیدهرشیدالدین ابوالفضل میبدی عارف بنام سدة ششم، و صاحب تفسیر کشف الاسرار است. در مواردی مفاهیم و تعالیم عرفانی میبدی از آراء کلامی او متمایز است اما در بیشتر موارد اعتقادات میبدی با مفاهیم عرفانی او در هم آمیخته است. این آمیختگی و پیوند، و همچنین پراکندگی اعتقادات کلامی میبدی در سراسر متن کشف الاسرار موجب شده تا از یک سو، مذهب کلامی او در بررسی‌های گذرا آشکار نشود و از سوی دیگر دیدگاهها و مشرب...
[ 2 ] - تکرار موجز (سبک شخصی احمد غزالی بر اساس رویکرد اشپیتزر)
در پژوهش‌های سبک شناسی، سبک را به دو گونه سبک شخصی و سبک عمومی (دوره‌ای) دسته بندی می‌کنند. در سبک شناسی عمومی، متون را با توجه به اشتراکاتی که سبک در یک دوره خاص دارد، بررسی می‌کنند. اما در سبک شخصی، ویژگیهای فردی و روانی نویسنده مورد توجه قرار می‌گیرد به طوریری که سبک نگارش هر نویسنده در پیوند با عواملی چون ذوق، سلیقه، جهان بینی، مقام علمی و اجتماعی او ارزیابی می‌شود. «لئو اشپیتزر» از سبک شنا...
[ 3 ] - خطّ معمّا (پژوهش در انواع و شیوه‌های رمزنگاری منشآت)
حفظ اسرار دولتی در مکاتبات اداری از مسائل مهم حکومت‌ها در همه دوره‌ها به حساب می‌آید و هر روز به اهمیت آن افزوده می‌شود، به طوری که دانشمندان کوشش می‌کنند، شیوه‌های تازه‌ای برای رمز کردن اطّلاعات و کشف رمز نوشتجات خصم به‌دست آورند. امروزه در دانش ریاضیات و رایانه رشته‌ها و گرایش‌هایی برای رمزنویسی ایجاد کرده‌اند. پیشینه این کار براساس منابع و اسنادی که به جا مانده است، به تمدن یونان برمی‌گردد. د...
[ 4 ] - تتبّعی در شرح گیسودراز بر الرساله القشیریه
الرسالة ابوالقاسم قشیری یکی از متون مهم نثر عرفانی، به‌ویژه در زمینة آداب و تعالیم تصوف است. قشیری این کتاب را در فاصلة 437 تا 438 هجری قمری به زبان عربی نوشت. این اثر از همان روزگار تألیف، توجه بسیاری را برانگیخت. الرساله دو بار به فارسی ترجمه شد. سید محمد گیسودراز، یکی از عارفان طریقة چشتیه در سدة نهم، برای نخستین بار الرساله را شرح و تفسیر کرد. اهمیت شرح گیسودراز در آن است که نویسنده افزون ...
[ 5 ] - از سماع تا رؤیت (سماع قرآن از نگاه عارفان)
سماع در اصطلاح به شنیدن، سرور، دست‌افشانی و پایکوبی صوفیان گفته می‌شود. این حالات درظاهر به غنا نزدیک است و به‌همین‌دلیل، موضوع سماع موجب اختلاف‌نظر فقها و اهل‌حدیث با عارفان شده است. علما، برپایه دسته‌ای از احادیث، سماع را حرام دانسته‌اند و عارفان با استناد به قرآن و شمار دیگری از احادیث، آن را جایز شمرده‌‌اند. عارفان، اساس سماع را بر احوال درونی و تجارب عرفانی مستمع نهاده‌اند، نه صرفاً بر مسمو...
Co-Authors