ابوالفضل کیاشمشکی

گروه فلسفه علم دانشکده مدیریت علم و فناوری دانشگاه امیرکبیر تهران ایران

[ 1 ] - فلسفه عمل با نگاهی به دیدگاه علامه طباطبایی در رساله «المنامات و النبوات»

در این مقاله مسئله تحلیل فلسفی عمل و کنش انسان از دیدگاه علامه طباطبایی در رساله «المنامات و النبوات» مورد بحث قرار گرفته است. جناب علامه با طرح چند اصل فلسفی مهم می‏کوشد فرایند شکل‌گیری فعل اختیاری انسان را از منظر فلسفه عمل تبیین کند. اهم اصول مورد نظر ایشان عبارت‏اند از اصل نیاز، میل و گرایش، اصل توجه، اصل گزینش، اصل ضرورت اعتباری و اصل تشکیک وجودی. دیدگاه علامه با استفاده از این اصول و ...

[ 2 ] - شناخت حضوری در مادیات از منظر حکمت متعالیه

مسئله شناخت و به دنبال آن شناخت حضوری، از اهم مسائلی است که اساساً در دو حوزه هستی‎شناختی و معرفت‏شناختی از آن سخن به میان رفته است. پیگیری شناخت حضوری در امور مادی به تبع آموزه‏های دینی مرتبط با این موضوع، انگیزه حکمای اسلامی را در پرداخت به این مسئله افزون‎تر نموده است؛ چه اینکه شناخت حضوری به امور مادی علی‌رغم پراکندگی و غیبت اجزای آن، به دقت و اهمیت ای...

[ 3 ] - وابستگی نظریه های چندجهانی به افق مفهومی نظریه پردازان

نظریه­های چندجهانی در فیزیک معاصر بحث‌برانگیز بوده­اند. براساس این نظریه­ها­ گروه بزرگی از جهان‌های دیگر وجود دارد که با آنها تماسی نداریم و هرگز نیز نخواهیم داشت. بحث تعدد جهان­ها که ماهیتی فلسفی دارد، تنها مختص فیزیک معاصر نبوده، بلکه ایده­ای تاریخی است. گفته می­شود، نظریه­ چندجهانی معاصر، علمی است و لذا با نظریه­های پیش از خود متفاوت است. ما با بررسی تاریخی این نظریه­ها نشان می­...

[ 4 ] - بررسی مسئله ازخودبیگانگی از دیدگاه ملاصدرا

این مقاله درصدد است به مسئله ازخودبیگانگی از دیدگاه ملاصدرا بپردازد. هرچند ملاصدرا از اصطلاح «ازخودبیگانگی» به‌صراحت نام نبرده، اما اصطلاحات معادلی مانند خودفراموشی، ناخودشناسی و غفلت از خویشتن در آثار وی یافت می‌شود. با تحلیل سخنان ملاصدرا در مباحث قوس نزول و صعود، بازگشت به اصل، غفلت از خود عقلی، مراتب قوای انسانی و تناسخ ملکوتی می‌توان ازخودبیگانگی را استنباط کرد. ملاصدرا در حکمت متع...

[ 5 ] - مفهوم قاعده در فلسفه علوم اجتماعی پیتر وینچ

از ابتدای شکل‌گیری جامعه‌شناسی، اغلب تصور می‌شد چنانچه از روش علوم طبیعی در مطالعات اجتماعی استفاده شود، این حوزه نیز همچون علوم طبیعی پیشرفت‌های خیره‌کننده‌ای خواهد داشت؛ اما پیتر وینچ با نشان دادن تمایز علوم اجتماعی با علوم طبیعی، امکان علم اجتماعی را به چالش می‌کشد و از طرف دیگر با نشان دادن پیوندی که میان علوم اجتماعی و فلسفه وجود دارد، مطالعات اجتماعی را به عنوان مطالعاتی پیشنهاد می­کند که...

[ 6 ] - بررسی تطبیقی «ازخودبیگانگی» از دیدگاه مولوی و ملاصدرا

بیشتر دیدگاه‌های حکیم صدرای شیرازی و ملای رومی، با توجه به اشتراکات وسیع فرهنگی، اجتماعی و دینی آنها، شبیه یکدیگر و در نتیجه مکمل هم بوده است و بین آنها تنها اختلاف‌های اندکی در مبانی فکری وجود دارد. هرچند از نظر پارادایمی، اندیشه‌های دو متفکر بسیار به هم نزدیک است، صدرالمتألهین در بحث خویش از روش حکمی ـ عرفانی استفاده می‌نماید و مولوی بیان خود را در قالب روشی عرفانی و به صورت تمثیلی بیان می‌کن...